K. N. L. C.
Accent op ontwikkeling
of op sanering
in bloemkwekerij
Je zou er moedeloos van wordentuinbouwklanken
QNDER voorzitterschap van de heer C. Nell sr. heeft de
Commissie Bloemkwekerij van het Koninklijk Neder
lands Landbouw-Comité zich onlangs bezig gehouden met
de vraag: waar dient het accent te worden gelegd, op de
ontwikkeling of op de sanering in de Nederlandse bloem
kwekerij?
Deze vraag werd diepgaand besproken aan de hand van
een aantal stukken van het Landbouwschap over dit onder
werp. De heren Van der Toom, hoofd Voorlichting KNLC
en Vroege, sociaal-economisch voorlichter van de Holland-
sche Maatschappij van Landbouw, verleenden assistentie bij
de behandeling van dit onderwerp. De Commissie bleek vriji-
wel unaniem van mening dat het beleid zich niet meer in de
richting van de sanering en niet mnider in de richting van
de ontwikkeling diende te bewegen.
Uit cijfers van het Landbouwschap blijkt dat in 1974 an
de totaal 169.000 land- en tuinbouwbedrijven boven een be
paalde minimum bedrijfsgrootte slechts ca. 41.000 bedrijven
voldoen aan de doelstelling van het E.E.G.-ontwikkelings-
beleid. Dit zijn bedrijven die zich óf reeds ontwikkeld heb
ben via het rentesubsidiebeleid óf dit hebben gedaan op eigen
kracht
Meer dan ca. 125.000 land- en tuinbouwbedrijven voldoen
derhalve nog niet aan deze norm. Wanneer men.ervan uit
gaat dat de struktuurontwikkeling van de afgelopen jaren
zich voortzet, zullen zich de komende 5 jaren wellicht nog
3 4000 bedrijven per jaar toevoegen aan de categorie van
modern ontwikkelde bedrijven.
Desondanks zullen in dat geval in 1980 meer dan 100.000
van de huidige land- en tuinbouwbedrijven niet voldoen aan
de voorwaarde: een vergelijkbaar inkomen in een vergelijk
bare arbeidstijd.
Een deel van deze bedrijven zal wellicht worden beëin
digd. Voorts is een belangrijk deel van de kleinere bedrijven
part-time bedrijven.
QE commissie kon zich achter de aanbevelingen van de
wêrkgroep inzake aanpassing beëindigingsregeling
van het Landbouwschap scharen. Deze luiden:
Wet Werkloosheidsvoorziening (W.W.V.) toepassen voor
zelfstandigen;
verbetering beëindigingsregeling O. en S.-fonds o.a. door
verhoging van de diverse uitkeringen en vereenvoudiging
procedure;
betere schulddelgingsregeling;
verbetering fiscale faciliteiten bij beëindiging;
verbetering arbeidsbemiddeling en beroepsverandering
door de G.A.B.'s;
verbetering omscholingsmogelijkheden door meer oplei
dingen op de Centra voor Vakopleiding;
verbetering beëindigingsregeling O. en S.-fonds d.m.v.
verhoging ha-uitkeringen en
verhoging vergoeding voor bedrijfsomvang;
instelling van een Rijksgroepsregeling Oudere Zelfstan
digen (R.O.Z.), waarin minimum inkomensgaranie voor
zelfstandigen vanaf 60 jaar,
verbetering beëindigingsregeling O. en S.-fonds d-m.v.
verhoging maandelijkse uitkering tot 50 van de
A.O.W.-uitkering voor kategorie 50—65 Jaar, alsmede
wederinvoering uitkering op basis van de bedrijfs
omvang,
beëindiging op termijn of gedeeltelijke beëindiging;
voor kategorie 55—65 jaar. Uitkering afhankelijk van
de mate en tempo van de afbouw van het bedrijf,
mogelijkheid na beëindiging een beperkte bedrijfsom
vang aan te houden.
£EN reële verbetering in de bedrijfsbeëbidigingsregeHng
ziet de commissie in de ontkoppeling van de afbraak-
premieregeling voor verouderde kasopstanden van de sane
ring. Men wil deze regeling wél binden aan bedrijfsbeëindi
ging. M.a.w. het moet mogelijk gemaakt worden degenen die
hun bedrijf willen beëindigen ook bulten het kader van de
officiële saneringsregeling in aanmerking te laten komen
voor de afbraakpremie. De commissie is ervan overtuigd dat
deze ontkoppeling bedrijfsbeëindiging in de hand zal werken
Aan bovengenoemde uitspraak van de commissie om niet
het accent op de sanering te leggen wat onherroepelijk
gepaard zal gaan met een vermindering van het accent op
de ontwikkeling van de bedrijven liggen in hoofdzaak
twee redenen ten grondslag:
le. men wenst als Nederlandse bloemkwekerij geen ruimte
op de Westeuropese markt van bloemen en planten te
scheppen om deze door de collega's uit zuidelijke landen
te laten opvullen;
2e. men wil het de bedrijfsgenoten die nog steeds grote
waarde hechten aan het zelfstandig ondernemerschap
niet aantrekkelijker maken dan het thans is, deze
zelfstandigheid prijs te geven.
C. G. TROUW.
Als het in praktisch geheel Europa koud en nat weer
is voor de tijd van 't jaar, kan men moeilijk verwach
ten dat het in WALCHEREN droger is dan elders! In
tegendeel geloven wij, want in 't voorjaar krijgt Wal
cheren normaliter minder neerslag dan elders. Gemid
deld zo'n 100 mm minder in 't voorjaar aan de N.W.-
zijde en aan de Z.O.-zijde zo'n 50 mm. Ook weer in
doorsnee; krijgen we in 't najaar wat meer regenval,
zodat we onder 't landelijk gemiddelde blijven.. Maar
of dit in 1974 op zal gaan, moeten we nog afwachten,
want vrij regelmatig luidt het weerbericht: ..extra buien
langs de kusten". En hoe men 't keert of draait, Walche
ren is kustgebied! Vooral voor onze boeren is 't een
tegenvaller. Een stap terug naar handwerk en laden
met handkracht van bieten bijv.; waanden we door onze
sterke machine's ,.uit de tijd". We waren zo gewend
geraakt aan mooie najaarsweer met vlot tot vrij-vlot
machinewerk, dat de tegenvaller dubbel aankomt!
Ook in de tuinbouwsector is het bijv. in de bloem
bollen een zware opgaaf. Een onzer bekenden (van bui
ten Walcheren) had enkele ha's met tulpen en gladio
len. Als men hoort wat gemartel en gemodder dat
geeft! Nu ook daar de machine's slechts sporadisch hun
werk kunnen doen, schrikt men er gewoon van! En de
tulpenprijzen zijn in de handel zéér laag. Zo kochten
we voor ons voortuintje 100 tulpenbollen, goed ver
pakt voor nog géén tientje in een bloemenzaak. We
hebben maar niet nagerekend wat de teler hiervan ont
vangen zal hebben. Een zware homp kaas op 't brood
in elk geval niet! Ook daar is de tendens naar groter
steeds aanwezig en door het steeds groter areaal bollen
is het gevaar van overproduktie levensgroot aanwezig!
Dus eigenlijk een analoog als de bio-industrie.
In de groentenwinkels is het witlof ook weer in de
etalage's verschenen. Ook voor onze witloftrekkers is
het een toer om de wortels vast te krijgen. Zijn we goed
ingelicht, dan is de animo om witlofpeen voor de ver
koop te telen minder dan vorige jaren. En het aantal
kwekers dat zelf zijn wortels kweekt wordt steeds klei
ner!
Dat de mechanisatie ondanks alles steeds verdergaat,
blijkt bijvoorbeeld uit 't feit dat praktisch géén tuinder
van enige bedrijfsgrootte zelf nog andijvie zaait voor de
winter en voorjaarsteelt onder glas. Voor 3 cent per
stuk wordt er een vracht afgeleverd in potkluit. Dus
geen zaaien, opkweken, putjes-maken, etc. Alléén nog
een telefoontje naar Holland en binnen de week heeft
men elk kwantum op 't bedrijf die men hebben wil!
Hoe het elders is weten we niet, maar in Walcheren
is er, weer of geen weer (met een korreltje zout natuur
lijk), veel fruit geplukt en opgeslagen. De prijsprog-
nose voor ons winterfruit vinden wij een sprong in 't
duister. Gelukkig zijn de deskundigen redelijk optimis
tisch, en het deed ons deugd om hierover te lezen in
de laatste beschouwing in ons blad.
Reeds enkele malen hebben we een bijdrage gele
zen waarin onze Onderlinge Verzekering Mij van de
ZLM de binnenkomende schadeopgaven heeft verwerkt.
Zó'n 40 ongevallen op een willekeurige dinsdag is geen
kleinigheid! En met de winter voor de deur wordt het
voor een ieder weer extra oppassen geblazen. Want het
aantal moet toch lager kunnen, dachten wij. Wat ons
opvalt is dat de grote verzekerings maatschappijen bij
een schadeuit'kering niet ineens de volle 40 -claim kor
ting toepassen. Hoewel onze Verzekerings Mij ongetwij-
veld één der goedkoopste en tevens toch goede Mij is
gelukkig kijken we toch al enkele maanden uit of er
ook bij onze Mij geen versoepeling in de lucht zit. We
kennen leden van 't eerste uur, die nog nimmer schade
gemeld hebben, 't Is dan wel wat triest als er wat ge
beurd, en daar verzekert men zich toch voor. men dan
ineens de volle 40 claimkorting kwijt raakt. We zijn
als „Zuster Anna" op uitkijkpost! (en dan niet alleen
voor 't weerbeeld). Want nu onze auto's etc. steeds
duurder worden vooral in het onderhoud, is elke kor
ting in welke vorm ook dubbel welkom! Ons dunkt, is dit
een grote service die niet al te duur behoeft te zijn.
Als de hele groten 't voorbeeld geven
Nog een paar dagen, dan zal er een einde komen aan
mijn eenzame bestaan hier. Nog een paar dagen, en ik
zal opgewonden, nieuwsgierig en verlangend wachten op
de aankomst van het KLM-toestel uit Nederland, dat
Corry weer terug naar Kenya zal brengen. Vijfenzeven
tig lange dagen en nachten zullen dan voorbij zijn. Het
alleen zijn is voorbij. Alleen, er ligt toch een schaduw
over. Ze komt alleen, de jongens blijven achter in Ne
derland.
Intussen zijn ze echter al wel goed ingeburgerd op de
kostschool. Overigens vind ik het woord kostschool een
rotwoord en verander dit in logeerschool; dat klinkt be
ter.
En zo hebben we hier al die dagen gezeten.. Natuurlijk
was daar 't werk, dat afleiding biedt, maar toch als je
dan na gedane arbeid thuis komt, dan is er nooit iemand
die op je wacht. Alleen de boy en de kat. Overigens heb
ben we met die kat 'n zeer speciale vriendschap; we wa
ren al zover dat we met elkaar praatten. Als ik hem riep,
dan miauwde hij zachtjes en keek me eens aan met een
blik van verstandhouding, zoals alleen een kat dat kan.
We deelden de beste brokken vlees en wandelden samen
door de tuin. Met de boy hadden we een conversatie van
drie woorden per dag. Goeden morgen, als ik hem voor
bijliep 's morgens als hij de tuin rond het huis opveegde,
en slaap wel", wanneer hij om zeven uur 's-avonds om
zeven uur 's avonds met zijn werk klaar was.
Vanochtend hebben we hem van een moordaanslag
gered. Hij had 'n zak mais verkocht aan een nachtwaker,
het geld geïncasseerd een maand geleden, maar nooit de
mais geleverd. Met een hakmes stond die nachtwaker
vanochtend tegenover de boy. Om de moeilijkheden op
te lossen heb ik de nachtwaker het geld terugbetaald, en
zal het nu inhouden op het loon van Juma.
Dat de kinderen er niet meer waren sneed vooral in
het begin het diepst dn mijn ziel. Zo'n huis staat nog vol
met talloze kleine en igrote herinneringen van de jon
gens. Een paar lege flesjes Cola met het gekleurde rietje
er nog in. Een van plankjes en blokjes in elkaar getim
merd vliegtuigje. Een „nest" van planken hoog in een
boom, en ga zo maar door. Met hevige twijfels hebben
we rondgelopen en de vraag igesteld „Heb je er wel juist
aangedaan om je leven nu zo in te richten? Een oorlog
had je gezin niet wreder kunnen verscheuren". Brieven
schrijven in de eenzame avonden was de ketting waar
mee je kontakt hield. Geen dag is er voorbijgegaan of ik
schreef Corry. Een solide stroom brieven was steeds
onderweg van beide kanten. Als een roofzuchtig dier
draaide je rond het postkantoor, wachtend, geduldig als
een kat, op post. Maar 't is nu voorbij. De eerste fase is
bijna afgesloten.
Nu komt de tweede fase. Maar hoe het zal draaien is
nog niet te zeggen. Al die tijd hebben we ook voor het
eigen potje gezorgd. Juma heeft twee linkse handen voor
koken. We hebben onszelf redelijk in leven gehouden.
Maar we hebben het gemakkelijk gedaan. In het dorp
kocht ik een paar kilo vlees. Daar maakte ik een stoof
pot van en strooide daar een rijkelijke hoeveelheid curry
en tomatenpuree door.. Als dat brouwsel gereed was met
ook nog een hoeveelheid aardappels op het laatst mee-
«gekookt, had ik een basispot die me ongeveer een dag of
zes aan de gang hield, 's Middags kookte ik daar dan een
kopje rijst bij. Maar op een zeker ogenblik konden we
wel op die curry spugen. Toen hebben we zo nu en dan
wat meer werk van de pot gemaakt. Biefstukken gebak
ken, aardappels gekookt, met groenten. Maar toch moet
je er een zekere regelmaat op nahouden. Vooral als je
helemaal alleen bent.
Mijn collega was heel de maand augustus op verlof
met zijn «gezin. Zodoende genoten we de twijfelachtige
eer om de enige «blanke te zijn in Hola. Maar bijvoor
beeld zaterdagsmiddags na het werk deden we eens wat
anders aan dan het eeuwige T-shirt. We gingen de bush
in, wild kijken dat er in overvloed aanwezig was. Daar
kwam je werkelijk tot diepe rust. Olifanten die graas
den, gazellen die met hun mooie donkere ogen nieuws
gierig naar je keken; struisvogels die met hun lange po
ten hard wegrenden en sierlijke nieuwsgierige giraffes
die arrogant nog snel een paar takjes van de bomen
plukten alvorens met hobbelende bewegingen ervandoor
te gaan. Dan de zon onder zien «gaan. Het prachtige licht
en de machtige luchten boven de uitgestrekte steppen.
Ja, je was daar nog meer alleen dan in het huis. maar
toch van die eenzaamheid ging een weldadige vrede uit.
Mijn haar werd ook steeds langer. Kappers hebben we
hier niet Toen hebben we het elektrisch knipmachientje
gevat en met de moed der wanhoop zijn we onszelf gaan
knippen. Van voren ging «het vanzelf. Het haar viel in
grote plukken op de grond. Maar toen we er vanachter
aan moesten werd het wat anders. We hebben een ge
luk: over onze hele kop is het haar overal even lang, on
geveer vier millimeter. Maar nu was het natuurlijk veel
langer. Met twee spiegels hebben we ons in allerlei
bochten gewrongen en in allerlei standen gestaan. Het
zweet brak ons overal uit. Dan moest je eerst het haar
weer droo«g vegen met een handdoek. Eindelijk waren
we zover dat er alleen nog maar een pluk stond op de
kruin; na heel veel moeite lukte het ook die pluk weg
te scheren en zagen we er weer netjes uit. En waarlijk
dan kun je toch ook weer glimlachen om de situatie.
Een andere vriend die we hadden was de radio. Ner
gens anders ter wereld kan een radio zulk een vriend
zijn als hier. Dat Veronica in Nederland niet meer uit
zend kan ons weinig of niets schelen, maar wanneer
iemand aan Radio Nederland zou komen dan kregen ze
het met zeer velen aan de stok. Om twee uur 's middags
kunnen we de uitzending voor Europa en het Verre Oos
ten opvangen. Dan luisteren we alleen naar het nieuws.
Maar 's avonds om acht uur komt de uitzending voor
Oost- en Zuid-Afrika. Met een kop hete chocolademelk
die we om vijf voor acht gereed hebben gemaakt, neste
len we ons dan in een stoel met een sigaret en luisteren
naar het uitgebreide nieuwsprogramma dat glashelder
doorkomt. Zo blijf je toch op de hoogte. .Niet alleen van
het grote nieuws, maar ook van de kleintjes, waar Piet
van Soest al sinds jaar en dag voor zorgt. Een zeer een
voudig toestelletje hebben we, op batterijen; maar het
is zo groot als de wereld, 's Morgens om zes uur al stem
men we af op de BJB.C. De „boerenopstand" in Neder
land was wereldnieuws. Als we komen ontbijten luiste
ren we naar het Keniaanse nieuws. Dan nog wat mu
ziek van de sterke zender in Mozambique. Om één uur
's middags het nieuws van radio Tanzania. Muziek van
Kenia. Om twee uur Nederland, direkt daarna het Afri
kaans programma van Zuid-Afrika.. Na het Nederlandse
nieuws en verdere programma dat 75 minuten duurt,
ontvangen we de vriendschapsbode van België, maar die
wordt later op de avond wat slechter. Dan schakelen we
over op de Deutsche Welle uit Keulen. En dan hebben
we ook nog een borreltje. Nog steeds uit de vijf flessen
Bokma. Maar we zijn wel overgestapt op een glaasje met
een kleinere inhoud. Met dat eerste glas schokten we te
snel naar de bodem, en ook nog iedere da-g een ijskoude
fles bier en heel wat sigaretten en 's-zondags een si
gaar Heel wat, maar geen vrouw en geen kinderen.
Nog drie dagen, dan is Corry er weer. Het zouden wit
tebroodsmaanden moeten worden
SCHRIJFKOUTER
12
