VEEHOUDERIJ
11
de percelen, waar droogtegevoeligheid in voorkomt, verbe
terd door de mengfrees van de Ned. Heide Mij. Ook vorige
jaren -werden reeds percelen bewerkt, zodat er resultaten
zijn met daarop geteelde gewassen. Ga daar eens kijken hoe
het gebeurt en wat de resultaten zijn. Spreek eens met de
betreffende ondernemer, vooral over de meeropbrengsten
en de daartegenover staan de kosten.
Een ander punt is een goed gerichte zelfkritiek over bij
voorbeeld rationele arbeidsmethoden. Is uw systeem van
werken wel de meest rationele? (produktiefactoren arbeid
4- kapitaal). Dat wil zeggen kunt U de produktiekosten nog
verder drukken door bijvoorbeeld arbeid en/of werktuigen
van derden te benutten? Is voor U de eigen mechanisatie
wel de goedkoopste manier?
Is uw bedrijfsfinanciering wel de meest juiste? En zo
zijn er vele vraagpunten waarbij de bedrijfsvoorlichter U
graag wilt helpen. Achter hem staan vele onpartijdige des
kundigen op ieder gebied. Rijdend op de trekker voor wagen
of ploeg kan dit goed overdacht worden deze maand.
VERGADERINGEN
Het winterprogram-ma voor vergaderingen wordt door
velen weer vastgesteld. Verenigingen voor Bedrijfsvoorlich
ting, studieclubs, standsorganisaties, gespreksgroepen, enz.
Overleg tussen deze organisaties over de schema's ter voor
koming van doublures is een nuttige zaak. Het spaart tijd
en geld'. Tevens is het goed zich te bezinnen over de fre
quentie van de vergaderingen. Een vergadering moet een
doel hebben in een onderwerp, maar niet in de vergadering
zelf. Daardoor raakt men vergadermoe. Evenzo moet er wel
eens aan gedacht worden of het bespreken van een bepaald
onderwerp via de vorm van gespreksgroepen geen nuttiger
effect afwerpt dan via een groots opgezette bijeenkomst
waar nooit in details getreden kan worden en men dus min
of meer onbevredigd naar huis gaat.
SAMENVATTING AKKERBOUW
a) Oktober vergt in het bijzonder een goed organisatiever
mogen van de -boer.
b) Bij de grondbewerking komt voornamelijk de goede ver
houding van ploeg en trekker aan de orde.
c) Bij de wintertarwezaai dient men zich af te vragen of
met een lagere hoeveelheid! zaaizaad niet hetzelfde resul
taat kan worden behaald.
d) Welk ras gezaaid wordit hangt af van beschikbare eigen
en andere gegevens.
e) Bestrijding van:
1. Kweek met Dalapon en/of TCA.
2. Onkruiden in wintertarwe met bodemherbiciden in
dien er geen gras ondergezaaid is.
3. Opslag in graszaad.
4. Meeldauw in graszaad.
5. Controle op eigengeteeld pootgoed door de N.A.K.
f) Overdenk uw bedrijfsopzet, waarbij de bedrijfsvoorlich
ter van het Consulentschap voor de Akkerbouw en de
Rundveehouderij met als achterban vele deskundigen, U
van onpartijdig advies kan dienen.
g) Overleg bij het vastleggen van vergaderingen, wat tijd en
geld spaart en de vergadermoeheid tegen gaat.
voorjaar suikerbieten op geteeld worden. Het verdient ook
aanbeveling een voederplan op te stellen om na te gaan of
er voldoende ruwvoer voor de winter aanwezig is. Een goed
basisrantsoen voor melkvee (voldoende voor onderhoud en
een produktie van 10 kg melk) is: 10 kg droge stof, 5700
gram zetmeelwaarde en 1000 gram v.r.e. (verteerbaar ruw
eiwit). Zo'n rantsoen kan verder aangevuld worden met 1
kg A-brok per 2*4 liter melk.
Om voor de winter een goed rantsoen samen te kunnen
stellen is het noodzakelijk (mits dit nog niet gedaan is) het
ruwvoer te laten onderzoeken op kwaliteit en voederwaarde.
Dit onderzoek duurt 68 weken. Zonder ruwvoederonder-
zoek is het onmogelijk voldoende inzicht te krijgen over
een goedie voeding van het vee met de minste krachtvoer
kosten. Om de hoogste winst te kunnen behalen dienen de
voederkosten zo laag mogelijk te zijn.
VOEDERWINNING
Vanwege de droge voorzomer is er op verschillende be
drijven nog geen voldoende; ruwvoer aanwezig.
In de maand oktober zal nog veel voer ingekuild kunnen
worden. Bij het inkuilen van suikerbietenkoppen en -blad
dient gezorgd te worden dat het produkt zo schoon mogelijk
ingekuild wordt. Grond in kuilvoer is zeer schadelijk voor
het vee. Bij het inkuilen van gras van groenbemesting mag
het gras niet te kort gemaaid worden om te voorkomen dat
er teveel grond in de kuil komt.
Graanstoppel in het kuilvoer geeft een minderwaardig
produkt. Gras inkuilen zonder conserveringsmiddel is in het
najaar niet aan te bevelen. Een goed conserveringsmiddel
kan zijn: suikerbietenkoppen en -blad mits dit goed en regel
matig gemengd wordt.
Een goed en gemakkelijk conserveringsmiddel voor gras
kan ook landbouwzout zijn mits dit goed en regelmatig over
heit gras gestrooid wordt. De hoeveelheid zout hangt af van
het produkt. Als bij goed weer het gras nog enigszins voor»-
gedroogd kan worden is per 1000 kg gras 15 kg landbouw
zout nodig. Bij het inkuilen van vers gras dient de hoeveel
heid zout verdubbeld te worden. Om een goede menging te
kunnen krijgen kan het zout met een pendel- of centrifugaal,
strooier over het vochtige gewas gestrooid wordlen. Per ha
is er dan 250300 kg zout nodig.
Gras ingezaaid na grondontsmetting met DD mag niet
ingekuild warden. Ook mag het gras dan niet afgeweid wor
den door melkvee in verband met de afwijkende smaak van
de melk.
De kuil dient goed aangereden, en na het inkuilen goed
afgedekt te worden met plastic en 30 cm grond.
GRASLANDVERZORGING
In de -maand oktober verdient de graslandverzorging ook
extra aandacht. Er dient gezorgd te worden dat het gras
niet te lang de winter ingaat. Ruig gras-land is schadelijk
voor de zode en is vatbaarder voor uitwinteren. Ook kan
het ongedierte hierin gemakkelijker bescherming vinden.
De ontwatering dient goed in orde te zijn. Piasvorming
dient vermeden te worden omdat beworteling op drassig
grasland slecht is. Drassig grasland geeft een lagere pro
duktie en is meestal besmet met leverbot. Leverbot is te
bestrijden door een betere ontwatering.
hakseld te worden. De machine dient goede scherpe messen
te hebben en dient afgesteld te worden op 68 mm. Zodra
de mais harddeegrijp is dan verdient het aanbeveling de
machine wat nauwer af te stellen. Hierdoor kunnen de kor
rels wat beter stuk geslagen worden. De kuil moet op een
droge plaats gelegd worden om te voorkomen dat er water
in de kuil komt. Op de bodem dient plastic gelegd te worden.
Voor 1 -ha snijmais is naar gelang de opbrengst en de hoogte
van die kuil 70 m- oppervlakte nodig.
Voor het aanrijden van de kuil dient een zware trekker
gebruikt te worden, die voorzien is van dubbel lucht of kooi-
wielen en een veiligheidscabine of veiligheidsbeugel.
Om de kuil goed aan te kunnen rijden dient de breedte
van de kuil minimaal 5 a 6 meter te zijn. Houdt rekening
met het aantal stuks vee hoe hoog de kuil mag worden. De
maximale hoogte mag 1,50 meter zijn mits er wekelijks een
flink stuk -weggehaald kan worden. Wordt er te weinig uit
gehaald, dan nemen de broeikansen toe. Direct na het kuilen
dient de kuil afgedekt te worden met plastic (polyethyleen)
van 0,15 mm dik en aan beide zijden het plastic 20 cm diep
ingraven. De kuil dient dan afgedekt te worden met 30 cm
grond. De kanten mogen niet te steil opgezet worden om af
glijden van de grond te voorkomen. Vorig jaar zijn er ook
goede resultaten bereikt met de kuil af te dekken met 2
lagen plastic zonder grond. Er werden wel autobanden ge
bruikt om het plastic goed strak te houden.
Er dient regelmatig controle te zijn op beschadiging van
het plastic. Vogels, muizen en ratten zijn zeer gretig op de
mais. Zorg dat ze geen kans krijgen het plastic te bescha
digen. Zodra U een gaatje constateert dient U het onmiddel
lijk dicht te plakken.
Het verdient aanbeveling langs de kuil zakjes met ratten
vergif onder dakpannen te leggen, zodat enkel de ratten
erbij kunnen.
Snijmais is arm aan eiwit, mineralen en vitamine D. Er
wordt dan ook veel gepraat over het toedienen van ureum
bij het inkuilen van snijmais. In dit blad van 13 september
1,1. is een artikel geplaatst door de heer C. den Engelsen,
specialist voedervoorziening bij het Consul entschap voor de
Akkerbouw te Goes, over het: Waarom, en hoe ureum toege
voegd kan worden met de kosten per ha van toevoeging.
VOEDERBIETEN
In de -maand oktober zullen ook de voederbieten weer ge
oogst worden. Om rotting te voorkomen dient hieraan extra
aandacht -besteed te worden. Beschadigde bieten rotten ge
makkelijk, tracht deze zoveel mogelijk apart te houden. Ver
mijd bij nachtvorst in de voederbieten te werken.
BIJVOEREN IN DE WEIDE
Om een goede melkproduktie te blijven houden is alleen
gras niet meer voldoende. Gras bevat in het najaar te weinig
droge stof en ZW om een goede produktie te kunnen beha
len. Mede hierdoor is bijvoeding noodzakelijk. Op vele be
drijven zullen verse suikerbietenkoppen en -blad aan het
vee in de weide bijgevoerd worden.
Een groot bezwaar hiervan is dat de zode erg beschadigd
kan worden. Door het bijvoeren in de wei wordt teveel aan
bietenkoppen door het melkvee opgenomen. Men loopt hier
mee het gevaar dat de melkproduktie lager wordt en de
kwaliteit van de melk vermindert. Om de melkproduktie op
Door te trage beg in ontwikkeling is de oogst dit jaar nogal wat later dan vorig Controleer de klauwen van uw koeien regelmatig en laat ze tijdig bekappen door
jaar. De tijd afwachten, doch niet te lang, want hoe later in het jaar des te groter een goed vakman.
het nachtvorstgevaar is.
GRASLAND
Op verschillende percelen grasland heeft die zode dit jaar
weer ernstig geleden doordat het gras te -laat gemaaid werd.
Ook door een minder goede afstelling van de cyclomaaier
werd te kort gemaaid. Hierdoor zijn kale plekken ontstaan
waar onkruid voor in de plaats komt. Deze kale plekken
kunt U bij gunstig weer in begin oktober nog inzaaien met
Engels raaigras weidetype. Op diverse percelen grasland
komt veel kweek voor. De opbrengst van diit grasland is
over het algemeen zeer slecht. In zulke gevallen verdient
het aanbeveling de kweek te bestrijden, en volgend jaar voor
jaar het grasland opnieuw in te zaaien.
Door eerst het grasland te frezen, hierna spuiten met 50
kg TCA per ha en daarna opnieuw frezen is het mogelijk de
kweek te bestrijden. Het is ook mogelijk op dergelijke per
celen wisselbouw toe te passen.
Het grasland dient dan in oktober stukgereden te worden
en te spuiten met 75 kg TCA per ha. Er kan dan volgend
Verder dient ook aandacht geschonken te worden aan de
onkruidbestrijding. Pas ingezaaid graslandi kan ernstig bezet
worden door muur. De muur kan bestreden worden met 4
liter MCPP per ha. Bij koud weer is het 'beter te spuiten met
1V/2 liter 2,4,5 TP per ha. Bezwaar van deze middelen is
dat de klaver ze slecht verdraagt. Wordt de muur niet be
streden dan kan het jonge gras gemakkelijk verstikken.
Bij groeizaam weer kunnen tot half oktober nog distels
worden bestreden. Men dient dan van MCPA wel een dub
bele hoeveelheid te gebruiken.
SNIJMAIS
De oppervlakte snijmais is dit jaar weer aanzienlijk uit
gebreid. Door de trage beginontwikkeling is de oogst dit jaar
ruim drie weken later dan vorig jaar. De oogst zal dit jaar
hoofdzakelijk in de maand oktober moeten gebeuren.
Op verschillende bedrijven is men nog teveel van mening
dat snijmais beslist groen geoogst moet worden. De voeder-
waarde is bij deegrijpheid' op zijn hoogst en de inkuilverlie-
zen op zijn minst.
Voor het goed slagen van de kuil dient de mais goed ge-
peil te blijven houden met een goede kwaliteit dient men per
dag niet meer dan 20 tot hoogstens 25 kg verse bietenkop
pen en -blad bij te voeren. Om deze hoeveelheid te kunn:-;-
voeren dient men op stal bij te voeren. Hierdoor wordt 00'
het stuktrappen van de zode voorkomen.
De maand oktober is over het algemeen een gevaarlijke
maand voor het optreden van kopziekte. Zodra de gemid
delde etmaaltemperatuur beneden de 14" C daalt nemen de
kopziektegevallen toe. Door het tijdig bijvoeren van anti-
kopziektekoek of door het strooien van 30 kg gebrande mag
nesiumpoeder per ha kunt U de kans op kopziekte beperken.
Voorkomen is beter dan genezen.
MELKCONTROLE
Vele bedrijven tasten volkomen in het duister wat de pro
duktie van het melkvee betreft; voornamelijk nu er vele be
drijven melken door een melkleidingsysteem.
Nu de koeien beginnen af te kalven is het de beste tijd de
koeien te laten controleren.
(Zie verder pagina 13.)