UIT DE
PRAKTIJK
Recht op redelijk arbeidsinkomen
Er was kortsluiting
Zeer sterk optreden van vergelingsziekte
Helft boeren bleef over
Rond de
Schelde
5
Wanneer wij bij het schrijven van deze bijdrage ons
afvragen wat we thans aan het papier zullen toevertrou
wen- hebben we de keus tussen een overzicht van de
stand van zaken op THOLEN EN ST PHILIPSLAND en
onze gedachten over de protestmanifestatie van de 3
C.L.O. te Utrecht.
Wij nemen aan dat over „Utrecht" nogal wat zal wor
den gezegd en geschreven en willen ons te dien aanzien
danook maar wat beperken. Toch menen wij dat het goed
is, daarover als praktizerend boer iets te zeggen.
Reeds vele malen heeft u in onze bijdrage kritische ge
luiden kunnen lezen t.a.v. de Landbouwpolitiek. Dik
wijls reeds is onzerzijds aangedrongen op een hardere
lijn hij de onderhandelingen over de prijzen van de pro-
dukten. Iedere boer en tuinder in ons gebied geeft be
paald de voorkeur aan een harmonische samenleving en
aan onderhandelingen met de regering en de E..E.G.
binnen het kader van het harmonie-model.
{Iet is echter al enkele jaren duidelijk dat het, alle
goede bedoelingen ten spijt, niet meer mogelijk is op
deze basis tot acceptabele resultaten te komen en van
daar dan ook dat wij in de richting van het vakibonds-
matige optreden zijn gedwongen.
Het is pijnlijk en tragisch te moeten vaststellen dat er
eerst demonstraties en eigenlijk 'n boerenopstand moest
komen, voordat onze topfiguren dit inzagen. De kort
sluiting die er is tussen de achterban en de -boerenlei
ders ontlaadde zich in Utrecht op ondubbelzinnige wijze!
Mertens kon niets verstaanbaars naar voren brengen,
Knottnerus heeft dit maar niet meer geprobeerd en Zijl
stra moest ook een aantal minder vleiende leuzen aan
horen. Het is te hopen dat zij daaruit de juiste conclusies
zullen trekken.
Overigens willen wij niet verhelen te zeggen dat het
Voor loon- en salaristrekkenden staat men direkt ge
reed om verhogingen van kosten in hun loon of salaris
bij te stellen, dat wil zeggen hun loon c.q. hun salaris te
verhogen. Voor de boeren en in zijn algemeenheid ook
in de middenstand mag dat niet! Hun arbeidsloon moet
-maar op een laag peil blijven. De steeds hoger worden
de toegerekende kosten van kunstmest, energie, hetzij
brandstof of aardgas, bestrijdingsmiddelen, werk door
derden, veevoer enz. mogen niet in de prijzen worden
doorberekend. Dit is nu al meerdere jaren zo.
't Is wel mooi om een gezamenlijk landbouwbeleid in
de EEG te willen, maar als dit ten koste gaat van onze
boerenstand, dan kan, dan mag en dan moet de EEG
maar inrukken. Verder staat het de regering nu niet om
via toezeggingen, van alleen maar wat extra BTW-ver-
hoging, wat uitstel van belastingbetalingen en herzie
ningen van de aardgasprijzen wat soulaas te bieden. Dit
zijn allemaal maar lapmiddelen. Men zal nu duidelijk
moeten komen met voldoende hoge prijsverhogingen, en
dan wel met of zonder toestemming van EEG, Lardinois
en wat dies meer zij in Brussel.
Laten we hopen dat door, wat ze bij werknemers „sta
kingen" noemen, terwijl ze dat bij de boeren nu al wil-
steeds moeilijker wordt om de kloof tussen de practische
boer en tuinder en de ingewikkelde landbouwpolitiek te
overbruggen. De situatie wordt: öf men is een goede
boer en heeft te weinig inzicht in het ingewikkelde com
plex van landbouwmaatregelen en afspraken, öf men
beheerst dit laatste wel en komt dan aan de practische
land- en tuinbouw niet toe.
Toch zal men hier naar een oplossing moeten zoeken,
want als men de taal van het „volk" niet meer spreekt
rangeert men zichzelf uit.
Op Tholen en St. Philipsland zelf zijn er geen boeren-
demonstraties geweest.. Onze schiereilanden leenden zich
niet zo direct voor dit soort uitingen van ongenoegen,
omdat wij hier vrijwel geen doorgaand verkeer hebben.
Bovendien heeft ons kringbestu/ur steeds met kracht ge
pleit voor die hardere lijn die nu noodzakelijk is geble
ken. Zij staat echter wel op het standpunt dat de inge
diende eisen het minimum is wat op tafel dient te ko
men op korte termijn. Als dat niet gebeurt dan zal ook
op Tholen en St Philipsland tot actie worden overge
gaan en dan zal het kringbestuur daarbij bepaald niet
achteraan staan.
Wat de werkzaamheden op het land betreft kan ge
meld worden dat het graszaad vrijwel geheel is gecom-
bined. De opbrengsten van roodzwenk viel tegen, even
zo hoorden wij dit geluid t.a.v. Italiaans raaigras. Beter
was het veldbeemd en het -Engels raai.
De gerstopbrengsten waren bevredigend en de eerste
tarweopbrengsten waren matig.. De aardappelen die
thans gerooid worden geven een grote opbrengst, doch
de prijsontwikkeling is ronduit slecht.
De vergelingsziekte in de bieten neemt onrustbarende
afmetingen aan -en de verwachtingen te dien aanzien
zijn niet hoog gespannen.
Aan het wisselvallige weer komt nog steeds geen ein
de. De dagen met ongunstig weer zijn in de meerderheid
tegenover de dagen met wat gunstiger weer. Voor de
oogstwerkzaam .eden zou men de komende weken ook
op WALCHEREN graag wat gunstiger weer hebben. De
graangewassen zijn nu zover gerijpt dat ze aan oogsten
toezijn. Vooral bij harde tot stormachtige wind zijn ver
liezen door uitval niet ondenkbaar. Slechts een klein
deel van de granen is gelegerd. Het meeste heeft een
zodanige stand dat vlot gewerkt zal kunnen worden. De
eerste percelen zijn gemaaidorst, maar opbrengstgege-
vens zijn ons nog niet bekend. We verwachten vooral
van de zomergerst nogal wat uiteenlopende resultaten.
Uien en aardappelen zijn de laatste tijd goed ge
groeid. Vooral de uien kunnen nogal wat vocht verwer
ken in deze maand. Voor de kwaliteit kan dit wel eens
minder gunstig zijn. Een goede behandeling bij oogsten
en verwerken is dan ook van zeer groot belang. Bij de
aardappelen zijn er grote verschillen wat de opbrengst
verwachtingen betreft. Proefrooiingen wezen dit reeds
uit. Gevreesd moet worden dat vooral de knolvorm nog
al wat te wensen over zal laten. Door stilstand in de
groei tijdens en na de knol-vorming treden er verschil
lende vormen van doorwas op en komen ook groeischeu-
ren voor.
De prijs van de pootaardappelen voor uitplant 1975 is
thans weer hoog. Het bestellen ervan schrikt nog wat af.
Iedere teler heeft hiervoor zo zijn eigen systeem. Afwij
king hiervan leidt soms ook tot ongewenste toestanden.
Het poten van uitgesorteerde poters uit een consumptie
partij is ook niet dè oplossing; dat kunnen we dit jaar
waarnemen.
De bieten in ons gebied zijn zeer ernstig vergelings-
ziek. Gemiddeld zeker 5560 Hoewel er dikwijls
meer dan een week na de waarschuwing pas een bestrij
ding van de luis is uitgevoerd, blijkt toch dat ook de di
recte bestrijding nog de laat is geweest. Blijkbaar heeft
in de eerste helft van mei al een besmetting met het
virus plaatsgevonden. Op een enkel perceel waar begin
mei een thripsbestrijiding is uitgevoerd komt minder ver
geling voor. Uit de praktijk blijkt dat dit ook weer niet
in alle gevallen opgaat. Er blijven nog vraagtekens. Er
zijn ook percelen die niet of veel te laat zijn gespoten
en nog met een redelijk ziektepercentage uit de bus
komen. Op de wat meer loofrijke gronden zien we dat
de nieuwgevormde hartbladeren weer mooi groen zijn.
Mogelijk kunnen deze weer bijdragen tot groei van de
wortel, al zal het suikergehalte er zeker (tijdelijk) niet
op vooruitgaan. Bieten die staan op wat schrale loofarme
grond vertonen veel minder nieuwe bladvorming. De
groei van de wortel zal hier zeker van weinig betekenis
meer zijn.
Wanneer u deze regels leest zal de beslissing van de
regering bekend zijn wat betreft de te nemen maatre
gelen voor de inkomensverbetering van de agrariërs.
Wij hopen dat de regering een gunstige beslissing zal
nemen. De ondernemers in de landbouw hebben er recht
op. In de gelederen van de landbouw kan de rust dan
weerkeren. Er zullen er echter ook zijn die nog wat
kunnen leren uit hetgeen is voorgevallen. Voor hen ligt
er nog wat huiswerk.
betitelen als een ..boerenopstand", het in den lande
duidelijk is gewonden dat ook de boeren recht hebben
op een redelijk arbeidsinkomen en niet achtergesteld of
overgeslagen willen worden.
De problemen op en rond het bedrijf spelen zulke da
gen van aktie voeren even een wat minder belangrijke
rol, maar goed weer of slecht weer, het werk op het be
drijf kan niet worden stilgelegd en moet weer gewoon
doorgaan.
De voorgaande week is op ZUID-BEVELAND al een
deel van de zomergerst geoogst, de eerste opbrengsten,
ruim boven de 5000 kg, vallen duidelijk mee. Dit zijn
wel de vroegst gezaaide en goed opgekomen percelen.
Afgewacht moet worden of de later gezaaide, wat on
regelmatig of dun opgekomen percelen ook zo'n op
brengst te zien zullen geVen.
Ook is er al wat wintertarwe gemaaidorst, de eerste
opbrengsten zijn goed. Hier is lang nog geen gemiddelde
van te geven.
't Is wel zó, dat door de vele regen van zaterdag en
zondag het oogsten weer wel wat verlaat wordt. Door
de lage temperaturen blijft het schotrisico wel wat be
perkt, maar toch dienen we met het ras, gevoelig voor
schot Caribo niet te lang te wachten met het oogsten.
In verband met veel wind dienen we ook te letten op
het ras Cyrano, dat zo gemakkelijk uitvalt.
Het gaat er nu steeds meer op lijken dat we een goede
aardappeloogst kunnen verwachten. De aanslag was wel
niet zo groot, maar de knolgrootte is er al zeer royaal.
Er zijn er al wat verkocht en nu afgeleverd. N-u schom
melt de prijs zo rond de 10 cent.
De eerste opbrengstgegevens van de suikerbieten val
len wel tegen maar wat minder als verwacht werd. De
vergelingsziekte neemt echter op een dusdanige wijze
toe dat de groei toch duidelijk geremd zal zijn en dat we
maar een zeer matige opbrengst kunnen verwachten.
In WEST ZEEUWS-VLAANDEREN bleven vorige
week zaterdag in verband met de protestvergadering te
Utrecht maar weinig agrariërs thuis. Ongeveer de helft
ging mee demonstreren. Vooral de ZLM-leden hebben
goed gevolg gegeven aan de oproep van het kringbe
stuur. Afgesproken was verder met de andere twee or
ganisaties dat op deze dag door ieder het werk in het
land zou worden stilgelegd.
Tot aan deze protestdag was er in ons gewest naar
buiten weinig opvallends gebeurd. Bijna alle bestuurs
leden waren het er over eens dat wegblokkades e.d. be
ter zouden kunnen worden uitgesteld tot na zaterdag
10 augustus j.l. en nadat -bekend was of de tegemoetko
mingen door de regering aanvaardbaar zouden zijn, ja
of neen. Onze leden hebben eveneens hun kalmte kun
nen bewaren. Dit wil zeer zeker niet zeggen dat hier de
nood onder de boeren niet hoog gestegen zou zijn. Al zal
de oogst uiteindelijk weer wel wat in de kg-opbrengst
meevallen; een feit blijft dat, zo het er nu naar uitziet
dat de totale geldelijke inkomsten van onze bedrijven te
laag blijven om de steeds maar stijgende kosten van
vooral kunstmest, olie, gewasbeschermingsmiddelen en
machines ook maar enigszins te kunnen opvangen. Met
name de prijsontwikkeling voor de tarwe zou door eer.
ander en beter E.G.-!beleid gunstiger geweest zijn. Als
de richtprijs nu met 4 wordt verhoogd tot 43,60 en
in Brussel zorgen ze er voor dat deze prijs dan ook eens
werkelijk door de tarweteler kan wprden bereikt, geeft
hem dit t.o.v. de huidige situatie ongeveer 250 a 300
gulden per ha meer opbrengst. Een meeropbrengst waar
-hij recht op heeft en die ook voor suikerbieten is te ma
ken. Onze nationale regering dient vooral op belasting
taling tegemoetkomende maatregelen te nemen. Een
toezegging door de regering van uitstel van belastingbe
taling gedurende een half jaar is weinig positiefs daar
een latere betaling altijd wel mogelijk is, zij het door
bijbetaling van een kleine boete. Meer zouden we heb
ben aan een extra BTW-verhoging en toelagen voor ge
stegen kosten. Erg welkom zou natuurlijk wel zijn als
ons belastingsysteem wat meer de vorm kreeg van die
van ons omringende landen. Een goede boer in Achat
(België) met 127 ha land, 45 melkkoeien, 60 zeugen en
•1000 mestvarkens vertelde ons deze zomer nog dat hij
jaarlijks plm. 10.000 gulden betaalde aan inkomstenbe
lasting. Een heel verschil met hier, maar dat wist na
tuurlijk iedereen al.
Laten we hopen dat, als u dit leest, de regering er niet
alleen van onder de indruk is gekomen op Boersma
maakten de demonstraties maar weinig indruk maar
ook werkelijk iets voor ons zal doen. Het moeten dan
wel maatregelen zijn, waar van de financiële gevolgen
direkt merkbaar zijn.
Het jaar 1974 is wel een erg bewogen jaar geworden. Met
de energiecrisis werden we al reeds vroeg geconfronteerd
en dat leek allemaal nogal erg mee te vallen, maar de ge
volgen daarvan waren des te erger. De vele prijsverhogingen
van onze grondstoffen waren ontstellend groot en er waren
geen middelen om deze extra kosten te kunnen dekken. Na
dien veroorzaakte de extreme droogte een geweldige dom
per op de groei van onze gewassen en bovendien bleven de
prijzen van vooral de granen en de aardappelen van de oude
oogst extra laag zodat de aardappelen ver onder de kostprijs
moesten worden afgezet. Bij dit gewas speelt de prijs een
zeer belangrijke rol en deze is tevens van grote invloed op
het uiteindelijke bedrijfsresultaat. Ook zij die op het gebied
van de veemesterij hun geluk hadden beproefd hebben ook
daarin de kous op de kop gekregen en evenzo verging het
de fruittelers.
We wisten dit allemaal en er werd veel over geschreven,
maar we zagen geen oplossing. Ook onze verenigingen van
bedrijfsvoorlichting doken bij herhaling in de cijfers, maar
kwamen tot de conclusie, dat bij de steeds stijgende rente
voet en de toenemende inflatie helemaal geen brood meer
te verdienen was. Door het publiceren van financiële rap
porten hebben zij getracht een bredere belangstelling te wek
ken voor de failliete toestand waarin de landbouw dreigde
te gaan verzinken. De concurrentievervalsende maatregelen
bij enkele andere EEG-partners en de grote nood waarin we
zelf verkeerden hebben er uiteindelijk toe geleid, dat de
emmer van afwachten en geduld overliep en protestacties
spontaan overal werden gehouden. De boeren kwamen in de
publiciteit als nooit te voren. Pers, radio en televisie brach
ten dagelijks het boerennieuws en men kon eigenlijk niet
begrijpen, dat onze nationale landbouw zo het kind van de
rekening was geworden van de geleide economie in eigen
land en in de Europese gemeenschap. Veel zal er daarom
moeten gebeuren om de gemaakte fouten te herstellen en om
de ontstane achterstand weer in te lopen. De standsorgani
saties en de actiegroepen hebben elkaar gelukkig weten te
vinden en door eendrachtelijke samenwerking moet veel te
bereiken zijn. Ook op onze algemene vergaderingen zullen
we present moeten zijn, want wij zijn als leden van de ver
eniging daar de hoogste macht. Onze besturen zijn in wezen
de uitvoerende macht en een heel urgent onderwerp om ge
zamenlijk te bespreken en nog verder uit te diepen is zeer
zeker ons eigen inkomen. Andere groepen in de lande heb
ben dikwijls en met veel succes aandacht aan hun inkomen
besteed en het is goed ons daaraan te spiegelen. Vaktech
nisch hebben we een heel goede naam, maar de beloning
moet ook navenant en eerlijk zijn. Met potverteren op het
verleden en alleen maar hard werken in het heden is onze
begroting niet sluitend te krijgen. In eerste instantie moet
een onderneming winst maken en deze is heus niet alleen
bedoeld als arbeidsinkomen voor die boer, maar tevens voor
de nodige investeringen en vernieuwingen in het bedrijf en
voor dekking van de risico's waar een zelfstandige de reke
ning zelf van gepresenteerd krijgt. Traditiegetrouw lijken
we soms wat ouderwets, maar een ieder weet nu toch wel
beter. „Ik worstel en ontkom" bleek niet meer te lukken
en daarom snakken we naar de verzekering van: „Ik werk
en verdien".
