HET ZLM STANDPUNT
Na
gepraat
daad
K. N. L C.
een
3
Deze wee!; is ter verduidelijking van het ZLM stand
punt betreffende de noodzakelijke inkomensverbetering
voor boer en tuinder aan elk lid het volgende rondschrij
ven verzonden:
Geacht lid
Door de stroom van informatie en berichtgeving naar
aanleiding van het massale landboiLwprotest van de laat
ste dagen zijn vele misverstanden gerezen over zowel het
standpunt van de landbouivorganisaties als de eisen die
deze landbouworganisaties bij de regering op tafel heb
ben gelegd.
Via deze brief zullen wij nog eens het ZLM-standpunt
en de eisen der 3 CLO's voor duidelijk trachten te for
muleren.
Het ZLM-bestuur acht de ordelijke akties die tot nu
toe in vele regio's hebben plaatsgevonden gerechtvaar
digd. gezien de onvoldoende resultaten die het overleg
heeft opgeleverd.
De ZLM is voorts van mening dat tot de landelijke pro
testmanifestatie van zaterdag te Utrecht verdere akties
die de individuele burger hinderen moeten worden ver
meden.
De ZLM roept voorts op massjaal deel te nemen aan de
landelijke protestmanifestatie en verwacht dat zaterdag
geen boer of tuinder op het land te vinden zal zijn.
Voorts is de ZLM van mening dat op deze protestmani
festatie duidelijke eisen moeten worden gesteld en tevens
afspraken gemaakt moeten worden over voortzetting van
de akties indien aan deze eisen onvoldoende tegemoet
wordt gekomen.
In dat geval immers zullen naar de mening van de ZLM
de landbouworganisatie -owel regionaal als landelijk,
zelf de leiding en organi.'.tic ven nieuwe akties op zich
moeten nemen.
Daarom zal de ZLM nog deze week voor haar werkge
bied nieuwe akties voorbereiden en zal zij tevens te
Utrecht voorstellen om in elk geval na 10 augustus alle
belastingbetalingen op te schorten tot dat voldoende aan
de eisen is tegemoet gekomen.
De eisen die door de 3 CLO's in Den Haag en Brussel
ter tafel zijn gelegd zijn de volgende:
In E.G.-verband:
onmiddellijke verhoging van de prijzen der ga-
rantieprodukten voor de boer met ca 15 (te
bereiken door verhoging van de garantieprijzen
met 4 en een ander marktbeleid zodat de
richtprijzen ook werkelijk worden gemaakt).
extra toelage voor de gestegen kosten van ener
gie. meststoffen en gewasbeschermingsmiddelen.
in het vervolg een E.G.-prijsbeleid, waarbij de
verhogingen worden gekoppeld aan de ontwikke
ling van de produktiekosten en de kosten van
levensonderhoud.
In nationaal verband:
extra BTW-verhoging van 4 op alle landbouw-
produkten (dus ook de z.g. vrije produkten) tot
dat de prijzen in Brussel voldoende zijn ver
hoogd.
verbetering van het belastingsysteem, voor zelf
standigen (ondermeer geen belasting op schijn
winsten en op dat deel van het inkomen dat no
dig is voor nieuwe investeringen en vooreerst
uitstel van belastingbetaling gedurende een half
jaar.
herziening van de beslissing over de aardgasprij-
zen c.q. stookolie.
In feite komt het er dus op neer dat de 3 CLO's geen
dag langer willen wachten met duidelijke verbetering
van de landbouwinkomens en dat vooruitlopend op Euro
pese prijsverhogingen met direkte ingang nationale maat
regelen in de BTW-sfeer worden geëist.
De ZLM kan zich met deze eisen verenigen als zijnde
minimaal en acht vooral een duidelijke koppeling van de
garantieprijzen aan de gestegen kosten in het vervolg
noodzakelijk.
Wij vertrouwen erop dat u door deze brief een duide
lijk inzicht hebt gekregen in ons standpunt en de eisen
die de georganiseerde landbouw stelt.
Mocht in de komende weken voortgezette aktievoering
oodzakelijk blijken, dan rekenen wij op uw medewer
king.
Hoogachtend,
Ir. D. LUTEIJN
Secretaris
BALANS VAN 2 WEKEN LANDBOUWPROTEST
(Vervolg van pagina 1)
weer duidelijk gebleken dat er de beste resultaten te
behalen zijn indien men zich aan de onderhandelings
tafel door een strijdbare achterban gesteund weet. Be
langrijk is dan wel dat daarbij de organisaties zowel lan
delijk als regionaal zich met de ordelijke en redelijke
acties voerende achterban vereenzelvigen en principieel
bereid zijn om zonodig aan legale acties van hun leden
leiding te geven. De les van de laatste weken is zeker
ook dat de CLO's, vooral op landelijk niveau, te laat de
bereidheid van hun leden om tot actievoering over te
gaan onderkend hebben. Een betere communicatie, zo
wel van de achterban voor de top, als omgekeerd blijkt
zeker gewenst. Dan kan mogelijk ook in een eerder sta
dium vermeden worden dat b.v. de eisen die in nationaal
verband aan de regering worden gesteld onvoldoende
bij de achterban overkomen. Wat dat betreft is trouwens
ook een betere communicatie tussen de regionale or
ganisaties en hun landelijke federaties geen overbodige
luxe.
Tenslotte dachten wij dat de CLO's uit de recente ge
beurtenissen duidelijk de konklusie zullen moeten trek
ken dat zij primair functioneren om de belangen van de
land- en tuinbouw te verdedigen en dat politieke en
andere zaken daaraan volstrekt onderqeschikt moeten
zijn.
De eis der organisaties (overigens in COPA-verband
gesteld) om op korte termijn de EG-prijzen voor de boer
belangrijk te verbeteren door aanpassing van het markt
en prijsbeleid, blijkt nog veel vraagtekens op te roepen-
Mogelijk kan het volgende voorbeeld voor de Neder
landse zachte tarwe verhelderend werken.
Voor het seizoen 1074/75 zijn de volgende EG-prij-
zen vastgesteld:
richtprijs zadhtte tarwe: 41,91 per 100 kg
basis interventieprijs zachte tarwe: 37,85 per 100
kg.
In de huidige situatie brengt het EG-marktbeleid (o.a.
afschaffing denaturatiepremie en exportheffingen) met
zich mee, dat de prijs voor de boer nauwelijks boven het
interventieniveau van 37,85 uitkomt.
De eis van de organisaties luidt nu dat:
de richtprijs met 4 tot ƒ43,60 wordt verhoogd;
de boer deze verhoogde richtprijs ook werkelijk
krijgt door een beter EG-marktbeleid.
Konkreet dus een vertiioging van nauwelijks 38 gulden
naar 43 a 44 gulden (kleine afwijkingen van de richt
prijs moeten volgens de organisaties niet alleen naar be
neden, maar ook naar boven mogelijk zijn).
Wat de prijsvorming voor suikerbieten betreft, daar
gaat het vooral om het beleid voor de zogenaamde ma
gere suiker, naast een verhoging van het basisprijsni
veau met 4
De eis is dat de boet ofwel de ook in de komende tijd
te verwachten zeer hoge wereldmarktprijs voor de ma
gere suiker krijgt, ofwel de hoogste garantieprijs voor
ALLE suiker. In beide gevallen betekent dat een duide
lijk hogere uitbetalingsprijs voor de suikerbieten dan op
grond van het huidige beleid het geval zou zijn.
NA 10 AUGUSTUS
Zoals het er op het moment dat we dit schrijven naar
uitziet zal op of in elk geval kort na 10 augustus de re
gering met maatregelen voor de dag moeten komen die
een direkt effect op de inkomenspositie van boer en tuin
der hebben. Daarnaast kunnen dan nieuwe EG markt- en
prijsbesluiten niet lang uitblijven, wil het hele EG-land-
bouwbeleid nog enige waarde blijven behouden.
Op 10 augustus zal door de drie CLO's zonder meer
duidelijk moeten worden gemaakt èn aan de regering
èn aan haar leden dat men zich onder geen enkele voor
waarde met een kluitje in het riet laat sturen. Daartoe is
het onontbeerlijk dat de organisaties zelf voorbereidin
gen treffen voor voortgezette actievoering. Ongetwijfeld
verdienen daarbij acties die zo min mogelijk overlast aft
de particuliere burger veroorzaken de voorkeur, wil men
de publieke opinie aan de kant van de landbouw hou
den. Ongetwijfeld zal overigens de overgrote meerder
heid binnen de landbouw de voorkeur blijven geven aan
een belangenbehartiging via overleg. Maar dan wel een
overleg waarbij de landbouw als volwaardige partner
wordt geaccepteerd en als zodanig wordt tegemoet ge
treden.
Het is in eerste instantie nu aan de Nederlandse en
vervQlgens aan de Brusselse regering om ervoor te zor
gen dat de stok die de landbouw toch zeer duidelijk ach
ter de deur heeft geplaatst, daar ook kan blijven staan.
LUTEIJN.
LANDBOUW-COMITÉ NAM INITIATIEF
Het was alles niet zo onverwacht wat er in de spoed
eisende hoofdbestuursvergadering van het Kon. Ned.
Landbouw-Comité op maandag 29 juli j.l. naar voren
werd gebracht. In de vorige vergadering eind mei j.l.
was vooral door toedoen van de ZLM ook al de snel
slechter wordende inkomenssituatie in land- en tuin
bouw ter sprake gekomen. Het hoofdbestuur besloot toen
om met de nodige klem in Den Haag en Brussel op snelle
verbetering te doen aandringen.
Directe aanleiding om de eerst voor eind augustus ge
plande hoofdbestuursvergadering nu te vervroegen was
een verzoek van de OLM.
In bijeenkomsten binnen die lid-organisatie was geble
ken dat de tijd gekomen was om daden te stellen ter
onderstreping van reeds lang geuite landbouWverlangens.
In deze extra vergadering nu werd uiteraard eerst nog
eens vastgesteld wat er in het jongste verleden was
verlangd door het Landbouwschap t.a.v. het nationale
landbouwbeleid en door het COPA wat EEG-beleid be
treft. Met al gauw de conclusie dat öf (nog) geen öf on
voldoende resultaat was bereikt. Als vaak, waren er zo
wel algemenere achtergronden als directe aanleidingen
aan te wijzen voor verdergaande akties.
ACHTERGRONDEN
Enkele jaren hollende inflatie had al de kosten in het
algemeen doen stijgen, de energiecrisis en grondstoffen-
schaarste kwamen daar verleden jaar overheen en maak
ten specifieke produktiemiddelen extra duur. Boeren en
tuinders constateerden met andere zelfstandige onder
nemers de zorg van onze overheid om met name voor
loontrekkenden de ongunstige gevolgen op te vangen.
In sommige landbouwsektoren vergoedden overigens
tot en met verleden jaar hogere marktprijzen nog de
grote kostenstijging.
De stemming in de landbouw werd er bepaald slechter
op toen de Nederlandse regering vorig najaar de gulden
5 c/r revalueerde. Ondanks de btw-compensatie (over de
ontoereikendheid daarvan hebben we het dan nu maar
niet meer) werd dit terecht aangevoeld als een overeen
komstige verlaging van de officieel na te streven inko
mensbodem. En dan dit voorjaar de onwil van de EEG-
ministers om de gezien de kostenontwikkeling bepaald
niet overdreven COPA-prijsverlangens in te willigen.
Ondertussen hadden de EEG-autoriteiten al laten blij
ken hoe bij hen t.a.v. tarwe en suiker de voorziening
vooropstond ten koste van redelijke opbrengstmogelijk
heden voor de telers. De olieprijsstijging bracht de stook-
tuinbouw in grote moeilijkheden waarin maar ten dele
werd tegemoetgekomen.
Niet te vergeten dan nog de lijnrecht tegen de land
bouwbelangen indruisende verlangens van landschaps-
en milieubeschermers die steeds meer gehoor gingen vin
den. Verschillende ruilverkavelingsplannen moesten
worden herzien, de Tweede Kamer leefde zich uit op de
„bio-industrie", t.a.v. Dollard en Oosterschelde werd het
beleid omgebogen. In allerlei discussienota's en plannen
bleek miskenning van de goede landbouwbedrijfsontwik
keling.
Onwillekeurig moest het gevoel ontstaan: „onze be
langen zien ze niet meer".
AANLEIDING
Dat was voorop de snel verslechterde inkomenssituatie,
vooral door de instorting van de prijzen van slachtvee
en varkens, ook van eieren en (wat langer al) slacht-
pluimvee. De bedrijven met veredeling worden zwaar
getroffen, de veevoerprijzen lijken ook wederom te gaan
stijgen. Melkveebedrijven voelen een sterke verlaging
van de slachtveeprijs, al houdt de zuivelmarkt zich nog
redelijk. Akkerbouwers en andere die rundveemesterij
beoefenden, voelen zich gewoon genomen. Nam Brussel
geen maatregelen? Jawel, maar nog niet voldoende en
vooral te laat. Er werd en wordt nog geaarzeld met het
inzetten van voldoende geld voor eportresituties. De
invoerstop bij rundvlees was hoognodig, maar de Neder
landse minister zou zich daartegen hebben verzet.
De Nederlandse akkerbouwer ziet geen verbetering
van het EEG-marktbeleid voor de komende graanoogst.
Integendeel de tarwedenaturatiepremie blijft 0. In het
suikerbeleid staat nog steeds de EEG-voorziening voor
op, ook de Nederlandse minister zou het daarmee eens
zijn geweest.
De stooktuinbouw kreeg te horen dat ze zich" maar
snel had aan te passen aan de gestegen olieprijzen, vol
gend jaar zouden subsidies moeten zijn verdwenen.
In Nederland werd een aardgasprijsbeleid bekend ge
maakt, dat niet op geleidelijkheid en inkomenssituatie
was afgestemd, zoals het Landbouwschap had gevraagd.
In Brussel, maar vooral ook in Den Haag is een ander
beleid, een andere instelling ook t.av. de agrarisch be
langen nodig. Er is veel overleg tussen Landbouwschap,
landbouworganisaties en overheid, maar geen snel resul
taat. Zulke snelle, nationale hulp kon er wel komen in
Frankrijk en België, toen de boeren daar tot demonstra
tieve akties overgingen.
Kennelijk zijn er in Nederland naast het gewone over
leg nu ook akties nodig om minister Van der Stee en
andere bewindslieden duidelijk te maken dat er van hen
nationaal en in EEG-verband meer wordt verwacht, en
wel direkt.
Aldus concludeerde het hoofdbestuur van het KNLC.
WELKE AKTIE EN WELKE MAATREGELEN
Het uitgegeven persbericht maakt de wensen en eisen
van het KNLC duidelijk. Ter toelichting nog het volgen
de. Er zou een grote landelijke demonstratieve verga
dering van de drie centrale landbouworganisaties moe
ten worden gehouden. Minister Van der Stee, Kamerle
den etc. zouden daar kennis moeten nemen van de noden
en gevoelens in de georganiseerde landbouw. Zodoende
zouden de politiekmakers ervan doordrongen moeten ra
ken dat er in Den Haag en Brussel snel bepaalde maat
regelen met direkte werking moeten worden genomen.
Wat die maatregelen aangaat, heeft het hoofdbestuur
zich aan willen sluiten bij hetgeen door het COPA in
Brussel werd verlangd, d.w.z. een tussentijdse 4 prijs
aanpassing, betere marktmaatregelen en subsidies op be
paalde produktiemiddelen waarvan het prijspeil sterk
bleek beïnvloed door de energiecrisis. Het COPA vroeg
inmiddels de EEG-Ministerraad al dringend en eerder
dan pas in september a.s. op zijn eisen te reageren.
Maar het hoofdbestuur heeft ook heel nadrukkelijk
direkte hulp willen eisen. Vandaar dat onmiddellijk na
tionaal een btw-compensatie a 4 werd verlangd, voor
zolang en voorzover n.l. de EEG-prijzen nog niet zouden
zijn verhoogd. En ook het verzoek aan de regering om
collectief de boeren en tuinders een half jaer uitstel van
betaling van alle soorten belasting te geven.
LANDELIJKE AKTIE
Het KNLC-voorstel werd voorgelegd aan een op heel
korte termijn belegde vergadering van het overlegor
gaan van de drie CLO in uitgebreide samenstelling, d.w.z.
dat ook veel provinciale voormannen aanwezig waren.
Men was het eens met de grote, landelijke bijeenkomst:
op zaterdag 10 augustus a.s. om 10 uur in de Utrechtse
veiling, zoals nader werd beslist. Ondertussen was ook
duidelijk geworden hoe alom in den lande de drang om
demonstratief de straat op te gaan was gegroeid. Er be
stond bij de 3 CLO begrip voor.
Als echter veiligheid en levensbelang van anderen in
gevaar werden gebracht, zouden zulke akties af te keu
ren zijn.
De regering werd een telegram gestuurd.
De minister van landbouw a.i. drs Boersma, reageerde
er snel op. Op vrijdag 2 augustus konden voorzitters en
algemeen-secretarissen van de 3 CLO al met hem spre
ken. Elders is vermeld wat van de zijde van de 3 CLO
en het Ministerie van Landbouw hierover werd bericht.
Die vrijdag ook bereikten de spontane straat-akties
van boeren en tuinders een hoogtepunt.
Wij volstaan hier met er nog op te wijzen dat de strek
king van de door het KNLC geformuleerde eisen terug
te vinden is in wat de 3 CLO de minister voorlegden:
direct een btw-compensatie, uitstel van belastingbeta
ling, betere tegemoetkoming in stookkosten en tenslotte
betere EEG-prijzen en -marktmaatregelen.
Het Landbouwschap besloot op 7 augustus een extra
bestuursvergadering te houden om als spreekbuis van de
gehele agrarische bedrijfstak deze verlangens te bekrach
tigen, naast die welke al eerder aan de regering ken
baar waren gemaakt en die voor de wat langere termijn
golden.
