ook nog wat fruit
het BOUWPLAN
karwij als hoofdgewas
oude schuur
boerenboomgaardje
11
In de telefoongids staat achter de naam vermeld: land
bouwer-fruitteler. Dat wijst er op dat er een boomgaard
bij het bedrijf hoort. Dat is ook zo, hoewel de opper
vlakte van bescheiden omvang is, namelijk 2,20 ha. In
dertijd was er meer fruit, maar enkele jaren geleden
werd een deel van de opstand gerooid.
Thans is er nog 1,20 ha Golden Delicious, met wat
James Grieve voor bestuiving. De bomen zijn goed ver
zorgd, maar staan nogal ruim, waardoor 2530 ton per
ha als produktie het maximum is. Ze zijn bovendien al
bijna 20 jaar oud, wat betekent dat ze aan hun AOW
toe zijn.
Als a.s. winter de verwachte EEG-rooipremie van kracht
wordt, gaan ze eruit. Er wordt dan niet meer terugge-
plant, omdat dit niet zo goed in de bedrijfsopzet past.
Er blijft dan nog één ha peren over: Conference en
Doyenné du Cornice. Een zeer waardevol perceel, dat
pas in volle produktie is en nog lang mee kan. Het is in
feite wat klein om er een spuitmachine, cirkelmaaier,
enz. voor aan te houden, maar die machines zijn er nu
eenmaal toch en bij verkoop brengen ze weinig op. De
blok peren wordt dus gehandhaafd.
De heer Timmers heeft geen fruitteeltopleiding gehad,
maar deed inmiddels wel zoveel praktische ervaring op
dat hij de snoei en verdere verzorging voor zijn rekening
kan nemen. Overigens is hij liever boer; vooral de af
zet van het fruit past niet zo goed in de bedrijfsvoe
ring.
Het bouwplan van dit jaar ziet er als volgt uit:
12 ha tarwe
10 ha consumptieaardappelen
9 ha suikerbieten
7 ha karwei
4 ha erwten
1 ha stamslabonen (kontraktteelt)
mer steeds op 't programma, maar de wat hogere prijs
die hiervoor kan worden bedongen weegt niet meer op
tegenover de nadelen die aan de teelt van dit ras zijn
verbonden, althans bij vergelijking met de Bintje.
Opvallend is de plaats die het karwij op dit bedrijf in
neemt. Jaarlijks wordt een vrij grote oppervlakte van dit
gewas verbouwd, gemiddeld 6 ha. Dit jaar 7 ha, vol
gend jaar zullen het er 4 zijn, omdat een deel is mis
lukt door de droogte. Karwij wordt zoals men weet altijd
onder een dekvrucht gezaaid en het gebeurt nogal eens
dat opkomst en ontwikkeling niet volgens plan verlopen.
Dooreen genomen is de heer Timmers goed te spreken
over de uitkomsten met de teelt van karwij. Het gewas
vraagt weinig werk en brengt meestal meer op dan b.v.
tarwe. De produktie schommelt nogal sterk, namelijk tus
sen 500 en 2500 kg per ha en de prijs varieert nog ster
ker, Karwijzaad is zeer lang houdbaar, men kan het des
noods 10 jaar of nog langer bewaren tot het weer eens
peperduur wordt, het leent zich dus goed voor specula
tie. De heer Timmers verkoopt echter zodra de prijs
enigszins redelijk is en bewaart het karwijzaad in prin
cipe hoogstens een paar jaar.
Een voordeel is uiteraard dat men geleidelijk op dit
bedrijf de moeilijkheden en mogelijkheden van de teelt
en afzet van karwij steeds beter heeft leren kennen en
goed ingeschoten is op de teelt van het gewas. Dat geldt
o.a. ook voor de outillage die benodigd is voor het dro
gen en bewaren van het karwijzaad.
Opgemerkt kan nog worden dat een loonwerker In 't
voorjaar het poten van de aardappels en het zaaien van
de suikerbieten verzorgt, alsmede in het najaar het
rooien van de genoemde gewassen. Verder wordt alles
zelf gedaan, met de hulp van één vaste medewerker.
De aanwezige landbouwschuur is groot, maar oud dus
De pereboomgaard, pas 8 jaar oud, staat er prima voor
en zal worden gehandhaafd.
de werktuigen, o.a. voor een landbouwspuitmachine was
geen onderdak te vinden, zodat die buiten m de open
lucht moeten bivakkeren.
Bij en rond de schuur is overigens ruimte In overvloed,
want het erf is groot. Ook de tuin is royaal van opzet.
,,lk hou niet van suikerbieten tot aan de achterdeur",
aldus de heer Timmers. Hij heeft een open oog voor de
natuur, en wil de economie ondanks het diploma
niet te ver doorvoeren. Daarom ook heeft hij een 10-tal
bijenvolken en houdt hij een min of meer romantisch
aandoend ..boereboomgaardje" in stand, zo dicht be-
Een romantisch hoekje. Het bruggetje verbindt de tuin
met het „boereboomgaardje".
Eén van de nieuwste aanwinsten, een dit jaar (tweede
hands) gekochte combine.
Wegens gebrek aan ruimte in de schuur moet oen deel
van de machines en werktuigen in de open tucht bivak
keren.
Verder is er een paar ha verhuurd voor zilveruitjes en
voor selectie en vermeerdering van zaaiuien.
De „grote drie", te weten graan, aardappelen en sui
kerbieten, beslaan op dit bedrijf dus nog geen twee-derde
van de totale oppervlakte. Overigens varieert het bouw
plan nogal per jaar. Tarwe wordt vaak meer verbouwd.
Een paar jaar werden ook conservenerwten op kontrakt
geteeld, zoals vele kollega's in de westhoek van Brabant
dat doen. Beide jaren zat het echter tegen; het waren
natte zomers met gevolg een matige produktie en riogal
veel struktuurbederf bij het oogsten.
Wat de aardappelen betreft, wordt dit jaar voor 't eerst
uitsluitend Bintje geteeld. Voordien stond o.a. Eigenhei-
ondoelmatig. ledereen kent de vroegere bouwstijl, met
de vele balken en binten die de ruimte in feite in een
groot aantal kleine hokken verdelen. Het moderne han
gartype biedt veel meer mogelijkheid voor opslag en
andere vormen van gebruik, maar wie een oude schuur
heeft wil die toch ook benutten.
Er zijn een paar graansilo's in gebouwd, er is een koel
cel van 100 ton voor aardappelen en tevens één voor de
opslag van fruit. Verder is er nog een vorstvrij gekoelde
ruimte voor opslag van 100 ton aardappelen. Daar kan
uiteraard ook o.a. karwij in worden bewaard. Ook een
combine, dit jaar „tweede hands" gekocht, is in de schuur
opgeborgen. Maar voor een deel van de machines en
plant dat het erg moeilijk gemechaniseerd te verzorgen
is, maar waarin een enorme variatie van boomsoorten
en fruitgewassen te vinden is. Appels, peren, pruimen,
kersen, bramen, bessen, noten, enz. Een paar moerbeien
zullen er nog aan toegevoegd worden. Wat die appels
en die peren betreft: geen Golden Delicious en Cox's
Orange, maar wel nog van die zeldzame, ouderwetse,
lekkere soorten als Seigneur d'Esperen, Soldat Labou-
reur, Gieser Wildeman, Zoete Ermgaard, enz. Rommelig
door elkaar en juist daarom zo uniek en sfeervol. Wie
zegt er dat een boer te weinig gevoel heeft voor land
schap en-milieu?
A. v. O.
150200 kg kas per ha na vroege aardappelen die goed
bemest en vroeg gerooid zijn.
ca. 150 kg kas per ha op pas of op een jaar tevoren ge
scheurd grasland.
Ook in bladkool kunnen hoge nitraatgehalten voorkomen.
Bladkool kan echter iets meer stikstof benutten dan stoppel
knollen, maar ook bij dit gewas dient men voorzichtig te
zijn met de stikstofbemesting. De in tabel 1 genoemde hoe
veelheden kalkammonsalpeter kunnen voor bladkool met
ca. 100 kg worden verhoogd.
Het verdient aanbeveling de benodigde hoeveelheid stik
stof direkt bij het zaaien van stoppelknollen of bladkool te
geven of binnen 14 dagen nadien. Indien men na 20 augus
tus zaait, moet de stikstofbemesting in ieder geval bij het
zaaien worden gegeven.
Tabel 1. Bemestingsadvies voor stoppelknollen
Zaaidata
27 juli
1 aug.
6 aug.
11 aug.
16 aug.
21 aug.
26 aug.
Benodigde hoeveelheid kunstmeststikstof
in kg per ha
Schrale
gronden
140 (550)
130 (500)
120 (475)
110 (425)
100 (400)
90 (350)
80 (300)
Normale
gronden
120 (475)
110 (425)
100 (400)
90 (350)
80 (300)
70 (275)
60 (225)
Vruchtbare
gronden
100 (400)
90 (350)
80 <300)
70 <245)
60 (225)
50 <200)
40 (150)
Tabel 2. Hoeveelheid werkzame stikstof in organische mest
en de mogelijke besparing op kunstmeststikstof.
Soort mest
Werkzame stikstof
per 1000 kg
100 kg kas per ha
minder strooien
bij gebruik van
Rundvee-stalmest 2,0 kg 13 ton per ha
-dunne mest 2,0 kg 13 ton per ha
-gier 3,0 kg 9 ton per ha
Varkens-stalmest 3,0 kg 9 ton per ha
-dunne mest 3,5 kg 8 ton per ha
-gier 5,0 kg 5 ton per ha
Kippenmest 7,0 kg 4 ton per ha
Pas op voor een te zware stikstofbemesting op stoppel
knollen e.d. Het kan de dood van uw dieren tot gevolg heb
ben!
Tussen haakjes de hoeveelheden kalkammonsalpeter,
afgerond op 25 kg, die met de hoeveelheden zuivere
stikstof overeenkomen.