TUINBOUW-
KLANKEN
Groie aanvoer drukt de groenteprijs
Onkruidbezetting na regen zorgt voor veel extra werk
Op de grens van twee fruitseizoenen
Geen vakantie
voor vollegrondstuinder
DINGEN VAN DE WEEK
11
Uw schrijver uit WALCHEREN las de haast onver
mijdelijke melding van ons Centraal Bureau aan de
„grote pers", dat de zomergroenten dieze maand goed
koop zijn en in grote hoeveelheden aangevoerd worden
op de Nederlandse veilingen. In 't bijzonder werden ge
noemd sla, komkommers, andij'vie, spitskool en tuin
bonen. De tomaten en paprika's kregen eveneens dit
„eervolle" predicaat mee. Ook 'de 'keuze van fruit is
groot, maar hier zijn de prijzen wat beter.
Het is natuurlijk dat bij grote aanvoeren een prijs-
druk ontstaat, maar als producent word je daar niet
beter van. Ook de fruitinvoer uit 't buitenland gaat weer
naar een hoogtepunt met massale perzakaanvoeren. ,Hier
zullen straks weer de drui'ven bij-komen en dan is het
kringetje weer rond.
De groot-grondstoffenprijzen tonen een dalende ten
dens. 't Is te hopen dat dit zich doorzet, want dit is wel
een eerste eis om de prijzen in de hand te houden. Eén
der andere middelen is renteverlaging en minder be
lastingdruk. Het eerste zit er nog niet in, want de hoge
rentegevende leningen worden voor 100 toegewezen,
wat volgens de deskundigen een mislukking betekent.
Met andere woorden, men verwacht een nog hoger ren
tepeil. De tijd zal leren of dit uitkomt! Zelf geloven we
niet aan een hogere rente, uitzonderingen daargelaten.
De belastingverlaging lijkt wel mogelijk, want onze
grote en financieel zéér sterke buurman Duitsland, gaat
volgend jaar de belastingdruk met 13 miljard verlagen.
Verhoudingsgewijs zou dit voor Nederland circa 314
miljard gulden zijn. Stel dat men dit Duitse voorbeeld
zou volgen, dan zou dit een verlaging zijn die zoden
aan de dijk zet. Echt geen kruimelwerk! De bedoeling
is duidelijk: de koopkracht omhoog brengen, wat meer
werk en dus minder werkloosheid betekent. Ook de ani
mo bij het bedrijfsleven om weer wat extra risico's te
nemen zou worden vergroot, 't ls te hopen, maar we
zien het hder nog niet gebeuren!
Overigens zijn dit zulke grote problemen, dat we ons
beter tot onze eigen stiel kunnen bepalen. Zo breekt
weer ras de tijd aan om bij'v. de aardbeien voor vol
gend jaar te planten. En als ergens geldt, dat goed
plantgoed een goed begin is, dan is het wel bij deze
teelt. Ook de zorgen voor de te velde staande gewassen
blijven de volle aandacht vragen, want na de extreem
droge periode, is er nu Wel overal, zelfs bij ons, voldoen
de water gevallen. De gewassen groeien dan ook als de
beroemde kool en het onkruid doet 'hier beslist niet
voor onder. Hier komt nog bij, dat vele onkruidbestrij-
dingen niet voldoende tot hun recht zijn gekomen. Men
ziet dan ook allerwege mensen op het land en op de
tuin bezig om, veelal met de ouderwetse hak, de boel
nog eens door te lopen, want bij de vele oogstderving, die
er toch als is, kan men geen onnodig risico meer nemen.
Afgelopen week zijn we op SCHOUWEN en DUIVE-
LAND rijkelijk bedeeld met donker, nat en koud weer.
Slechts één dag met volop zon hebben we mogen mee
maken. We hebben diit Voorjaar met z'n allen met in
tens verlangen uitgezien naar de regen, maar voor de
meesten mag het nu zomers worden.
Naast het gunstige effekt van de regenval wat betreft
de groei en ontwikkeling Van de gewassen, heeft hier
en daar het onkruid zich ook niet onbetuigd gelaten.
Daar chemische bestrijding vaak niet meer mogelijk
blijkt, betekent het talrijke jonge onkruid veel extra
werk.
Jammer genoeg Verloopt de oogst en aflevering van
de plantuien niet zo vlot als we wel graag zouden zien.
Daarbij komt nog dat de prijs geleidelijk terugvalt. Nu
is het vrij normaal dat de prijs van een produkt wat
onderuit gaat bij groter aanbod. Voor de telers die een
best perceel hebben staan, is een dalende prijs, als het
tenminste niet te drastisch is, nog gedeeltelijk op te
vangen door de aanwas. Er liggen in onze regio echter
nog veel percelen, waar opdanks de regen geen grote
kg-aanwas te verwachten valt. Als er geen hals op zit,
is het met de groei gauw gebeurd.
De zaai-uien profiteren volop van de neerslag. Van de
weg af zien' vele percelen er nu aardig uit. Het weer
is afgelopen week gevaarlijk geweest voor meeldauw-
aantasting, althans bij volle stand.
In onze omgeving liggen nog hoeken met witlof waar
pillenzaad is gebruikt, die nog steeds een zeer trage
ontwikkeling vertonen. Met de neerslag van betekenis
is het omhulsel Wel geweekt, maar naar het schijnt
heeft de kiem toch geleden. Het gewas wil niet van dc
grond. Al met al gaat het er naar uitzien dat in Zuid-
West-Nederland heel wat minder wortels voor de trek-
kerij beschikbaar zullen zijn dan vorige jaren het ge
val was. Hopelijk resulteert dat in een goede prijs voor
het eindprodukt.
De leveranciers van vroege aardappelen, tomaten en
komkommers moeten vandaag helaas genoegen nemen
met matige tot slechte prijzen. De moeilijke zaak bij
steeds stijgende lasten!
Je vraagt je nogal eens af hoe lang het nog stand
houdt. Er valt ndets door te berekenen!
EEG-commissaris Lardinois dreigt met aftreden als
de Franse regering op nationaal niveau tegemoet zal ko
men aan de verlangens van de boeren, voordat ze hun
eisen op straat hebben afgedwongen. Laat dan de EEG-
landbouwcommissie er eens een keer voor zorgen dat
rechtvaardige eisen van hun zelf uit worden ingewil
ligd of ondersteund. We mogen toch wel aannemen, dat
de prijsvoorstellen van onze overkoepelende organisa
tie. n.l. de Copa, redelijk zijn geweest. Maar ze zijn
voor de zoveelste keer van tafel geveegd!
Is het dan zo verwonderlijk dat menslen in nood grij
pen naar maatregelen die zogenaamd „buiten-parlemen
tair" zijn!?
De invloed van het -natte weer was vorige week groot
op de bedrijven van hen die het moeten hebben van
kleinfruit. Regen en wind zorgden er voor wat de kwa
liteit van frambozen en bessen terugliep, terwijl ook de
pruimen hadden te lijden van de overvloed aan regen,
hetgeen resulteerde in veel gescheurde vruchten.
Toen eind vorige week de eerste partijtjes Earley
Laxton op de veiling kwamen weer reeds duidelijk te
zien dat de kwaliteit ongunstig was beïnvloed door het
weer. Ook de rode bessen vertoonden ernstige bescha
digingen, waardoor het percentage dat kon worden aan
geboden voor darekte consumptie aanzienlijk terugliep.
Voor de goede bessen werden redelijke prijzen betaald
van 2 tot 2,60 per kg, maar degenen die een mindere
kwaliteit moesten aanbieden, kregen hoogstens 1,20
uitbetaald.
Bij de frambozen werd het kleine percentage klasse I
kwaliteit duur betaald. Voor de beste kwaliteit werd
in de tweede helft van vorige week tot 6 per kg be
taald. Voor de verse consumptie zijn er elke dag wat no
dig en bij de centrale veiling KapelleTerneuzen zijn
deze meestal wel te koop. Het afnemende aanbod van
frambozen in doosjes voor de industrie deed tussen./3,75
en 3,90 per kg.
De prijs van .de zwarte bessen liep terug tot rond 2,50
pér kg, nadat hiervoor in de eerste aanvoerweek steeds
rond 3 per kg betaald was. Er zijn vooral vanuit Zee
land dit jaar weer heel wat zwarte bessen gegaan naai
de .distilleerderijen.
Verder zagen we op de veilingen de eerste partijtjes
van de nieuwe oogst appelen. Yellow Transparant no
teerde in de .grote maten rond 1 per kg en de kleinere
maat werd rond 80 cent per kg voor wat de
klasse I betreft, verkocht. Stark Earliest boven 65 mir
klasse I deed 1,07 tot 1,18 per kg en de maat 60/65
mm werd op de eerste aanvoerdagen rond 90 ct per kg
verkocht. In Terneuzen veilde de Centrale veiling Ka
pelleTerneuzen vorige week nog 300 ton Golden De
licious van overwegend zeer goede kwaliteit. De grote
maten deden tussen 73 en 85 ct per kg; de maat 65/70
6376 ct en de maat 60/65 mm 6070 ct per kg. Deze
weken zullen daar de laatste partijen Golden Delicious
uit de c.a. cellen zijn verkocht.
Deze veiling hield in Kapelle een voorverkoop van 80
ton zure morellen. De prijs lag tussen 1,78 en 1,84 per
kg met een gemiddelde van 1,83. Gezien de produktie
van dit jaar is dat een bevredigende prijs, wanneer al
thans de weersomstandigheden het mogelijk zullen ma
ken de oogst die aan de bomen hangt binnen te halen.
Bij de Centrale veiling GoesKrabbendijke waren da
gelijks mooie partijen dubbele princessebonen te koop
tegen 33,50 per kg. Kasaardbeien komen er ook
nog steeds. Per doosje van 250 gram werd hiervoor eind
vorige week tussen 1,10 en 1,25 per doosje betaald.
Wanneer men in THOLEN in de 'julimaand de stroom
vakantiegangers ons eiland ziet doorkruisen, valt het
weer sterker op dat dit voor de agrarische werkers in
de oogsttijd niet is weggelegd. Zeer zeker geldt dit voor
de vollegrondstuinder, wiens produkten met hun oogst
en onderhoud vanaf juni tot november iedere werkdag
van de ondernemer opeist. Het zaaiplan moet er geheel
op ingesteld zijn, om deze maanden voor de volle 100
zo produktief mogelijk te besteden, om het rendement
van het bedrijf zo goed m-gelijk te laten zijn. Door bui
tenstaanders wordt wel eens geopperd dat een boer of
tuinder óók zijn vakantieweken maar moet nemen wan
neer een ander dat doet. Vanzelfsprekend zou dit ook
mooi en nuttig 'zijn. maar in de praktijk is dit niet zo
gemakkelijk te versieren. Het steeds kleiner wordende
aantal bedrijfsgenoten is steeds meer op elkaar aangewe
zen, om bij het gemechaniseerde arbeidsproces elkaar
te helpen en vervangers zijn moeilijk, of alleen tegen
zwart geldi, te verkrijgen. In de zomermaanden kan men
er niet langer dan een weekend uit en dan moet men
dit nog extra uit zijn rug halen. De enige mogelijkheden
zïitten nog in de maanden mei en september, althans
wanneer het werk wat meezit.
Verder heeft de welkome regen van de laatste tijd
gezorgd dat het onkruid in de te velde staande gewassen
óók flink gegroeid is, zodat dit zijn extra aandacht en
zorg vraagt. Enigszins teleurstellend is de prijsvorming
van de vroege aardappelen. Wanneer er geregeld ge
rooid kan worden, kan er niet meer gebeurd worden
dan 0,25 per kg. Het schijnt dat België ons wat dwars
zit doordat zij hun produkt in Nederland voor nog lager
prijs willen afzetten. Ook Duitsland met zijn invoerver
bod van 1 juli is hier debet aan. Juist doordat de droog-
tegebieden van Zuid West-Nederland een kleiner be
schot geven dan vorige jaren, komt men dan niet aan
een bevredigend roegeld. Alleen wanneer men eind juni
enkele goede percelen had gerooid, zit het gemiddelde
nog wel aan de goede kant. Het oogsten van de verschil
lende overjarige bloemzaadgewassen vergt ook weer
zijn nodige arbeidsuren, evenals het opnieuw uitzaaien
van dit gewas in vroeg gerooid aardappelland. Dit is
wel een gewas dat een rond jaar op het land onze aan
dacht vraagt en dan ook wel past in ons zaaiplan, met
zijn vroeg leeg land. Juist de teelten die in het grotere
akkerbouwplan met zijn weinige arbeidskrachten niet
te verwezenlijken zijn, kunnen door de kleinere bedrij
ven ten nutte komen aan zijn beschikbare werkuren.
Juist hierdoor hoeft het kleine bedrijfstype op het eiland
Tholen voorlopig nog niet te verdwijnen, ofschoon ge
zien de weinige animo om agrarisch onderwijs te vol
gen, er een vermoeden groeit, dat binnen 25 jaar een
nóg sterkere vermindering zal ontstaan in het aantal
bedrijfsgenoten. Dit zal echter, gezien onze leeftijd, ten
laste komen van ons nageslacht, en die dan leeft, die dan
zorgt!
Op de internationale grondstoffenmarkten is het laat
ste jaar nogal wat gebeurd. Er is op het eind van het
vorig jaar en het begin ✓an dit jaar een geweldige stij
ging van de prijzen geweest.
De laatste maanden komen er steeds opnieuw berich
ten over dalende prijzen op deze markten en we horen
nogal eens de vraag of we voor een crisisperiode staan
en deze vraag is dan niet alleen gebaseerd op de grond-
stoffenprijzen. Economische deskundigen houden ons
echter steeds opnieuw voor dat er geen sprake is van
een economische terugslag, al moeten de hogere energie-
en andere prijzen wel verwerkt worden.
Wat de prijzen op de grondstoffenmarkten betreft moe
ten we overigens toch wel opmerken, dat deze ondanks
de daling van de laatste maanden nog steeds aanzien
lijk hoger zijn dan in de periode voor de hausse begon,
dus zeg maar een jaar geleden.
Deskundigen gaan er van uit dat op wat langere ter
mijn gerekend moet worden op prijzen van produkten
die aanzienlijk hoger zullen zijn dan we tot nu toe steeds
gekend hebben. In hoeverre we daarvan ook in onze
sektor de gevolgerj zullen ondervinden moet maar wor
den afgewacht. We zullen ons wel moeten instellen op
blijvend hogere en nog steeds hoger wordende prijzen
voor hetgeen we nodig hebben voor onze bedrijven.
We maken melding van deze ontwikkeling op de grond-
stoffenmarkt omdat we de laatste tijd nogal eens de op
merking hoorden dat deze wel eens tot gevolg zou kun
nen hebben dat we weer naar belangrijk lagere prijzen
in deze sektor gaan. Wanneer we alles op de keeper
beschouwen blijkt, dat de omvang van de daling beslist
niet overdreven moet worden. Veel produkten kosten
nog steeds het dubbele van wat er een jaar geleden
voor betaald werd.
Op de internationale markt van b.v. granen en plant
aardige oliën is inmiddels na een tijdelijke daling weer
al een krachtig herstel opgetreden als gevolg van slech
te weersomstandigheden bij de inzaai in de Verenigde
Staten en Canada.
Het is hier niet de plaats om de algehele ontwikke
ling op de internationale grondstoffenmarkt uitvoerig te
analyseren maar een blik buiten de grenzen van ons
eigen gebied kan nooit kwaad en wat zich daar afspeelt
wekt beslist niet de indruk dat we naar lagere prijzen
gaan. Steeds opnieuw worden we bepaald bij de stij
gende kosten maar wanneer we de deskundigen mogen
geloven dan steekt het inflatiebeloop in ons land nog
gunstig af bij de meeste andere landen.
Nederland zit met West-Duitsland, Zweden en Luxem
burg in de groep van landen die in de afgelopen periode
van 12 maanden het percentage van de gemiddelde prijs
stijging beneden de 10 heeft kunnen houden.
De Europese Commissie verwacht dat voor wat E.E.G.
betreft het prijsstijgingspercentage voor heel 1974 wel
ongeveer 13 zal zijn, terwijl voor Nederland op ongeveer
12% gerekend wordt.
Verwacht wordt dat Italië de Westeuropese koploper
zal zijn met een inflatiepercentage van 18%.
Het werd in verschillende publikaties een goede beurt
voor Nederland genoemd wanneer het inderdaad zou ge
lukken op 12% prijsstijging te blijven hangen. We zien
hieruit maar weer eens, dat er veel kan veranderen want
het is nog niet lang geleden dat een dergelijk percentage
prijsstijging als onoverkomelijk zou zijn ervaren. Nu is
het een goede beurt en staan we niet meer geboekt als
inflatiekoploper.
Een andere zaak waar we ook wel mee te maken heb
ben is die van de ontwikkeling van de rente.
Vorige week mislukte de uitgifte van een 10.5% obli
gatielening van ons grootste Nederlandse verzekerings
concern en thans is de Bank voor Nederlandse Gemeen
ten aan de markt met een 11 obligatielening. Het zijn
rentepercentages die we tot voor kort voor onmogelijk
hadden gehouden maar ze moeten nu betaald worden
om geld te kunnen aantrekken. Wanneer we dan b.v.
in een L.E.I.-publicatie lezen dat in 1972 in het gespe
cialiseerde fruitbedrijf in ons land gemiddeld ƒ250.000,
vermogen was geïnvesteerd dan wil dat wat zeggen bij
de huidige rentestand, zeker wanneer we bedenken dat
het te investeren vermogen voor een bedrijf sindsdien
nog geweldig is gestegen.
„Waar moet dat toch naar toe?" is een veel gehoorde
opmerking. Er zal wel niemand zijn die het weet.