ledenraad
te gast bij de
Kring Tholen St. Philipsland
Hr was bijzonder interessant om zo'n glasbedrijf, één
van de modernste en grootste in Zeeland, eens van
dichtbij te bekijken. In feite is de opzet industrieel, het is
een moderne tomatenfabriek. Als men het ketelhuis ziet,
met de grote machines en de panelen met tientallen knop
pen voor de automatiek dringt het pas enigszins door welk
een technisch vernuft hieraan ten grondslag ligt.
Conversatie tussen de heer Hommel en ZLM-voorzitter
Becu tegen een achtergrond van tomaten.
Zodra een plukemmer vol is, wordt die aan een haak opge
hangen en door iemand in een tegelijk' meegevoerde voor-
raadkist geledigd. De pluksters blijven dus doorlopend bezig
met de pluk en hoeven niet meer naar een kist te lopen om
de emmers leeg te maken. Al met al ligt de plukprestatie
met de plukezel 30 hoger dan zondier ezel.
Doelmatig werken staat voorop bij de heer Schenk, dat
is aan alles te zien, b.v. ook aan de met beton verharde af-
voerbaan en aan de machines en werktuigen die ter beschik
king staan.
Aparte vermelding verdient nog de afzet. De heer Schenk
verkoopt zijn fruit aan een grootwinkelbedrijf zonder tussen
komst van een veiling. Het wordt gekoeld zolang als de
klant dit wil en geleidelijk ongesorteerd afgeleverd. De af
nemer kan het dan sorteren en verpakken naar eigen inzicht
en wensen. „Zolang de afzet via de veiling verloopt als tot
Een verfrissende dronk op het bedrijf van de beer
Stoutjesdijk. De heer Kosten staat niet met een bos
bloemen gereed, maar met hartige hapjes, die aan „prik
kers" zijn geregen.
Het regenwater van de kas werd opgevangen in een groot,
met plastic bekleed bassin, van een omvang om zwemwed
strijden in te houden! Inhoud (vol) 5000 m3 oftewel 5.000.000
liter.
De kas stond vol tomaten, die reeds half november 1973
waren geplant. Het gewas was nu al een eind afgedragen.
Veel deelnemers aan de excursie waren verbaasd dat de
vruchten zo vroeg werden geplukt, namelijk groen met een
begin van een geel-oranje kleur. De bedrijfsleider, de heer
Beekman, vertelde echter dat vroeg oogsten nodig is voor
een exportprodukt. Het duurt een aantal dagen voor de
tomaten bij de consument in WesMXiitslandi zijn en in die
tijd krijgen ze de bekende oranjerode kleur. Een tomaat rijpt
zeer goed en snel aan, zonder dat de smaak minder is dan
van een rijp van de plant geoogste vrucht.
De bedrijfsleider, de heer Beekman, wordt bijgestaan door
Na afloop van de vergadering van de ledenraad der
ZLM werd een excursie gehouden, die een bijzonder ge
animeerd en leerzaam verloop had. De ruim 80 deelnemers
en deelneemsters maakten een bustocht over de schier
eilanden St. Philipsland en Tholen, waarbij driemaal werd
uitgestapt om een bedrijf te bezichtigen. Onderweg werd
het mooie landschap bewonderd, maar tevens werd men
helaas ook regelmatig herinnerd aan het probleem van
de droogte. Op veel plaatsen was de stand van o.a. sui
kerbieten, uien en blauwmaanzaad matig tot slecht. Een
verrassing was voor velen de spectaculaire ontwikkeling
van de recreatie bij Gorishoek.
VAN DORDRECHT NAAR ST. PHILIPSLAND
eerste bushalte was bij het fruitbedrijf van de heer
M. A. Schenk onder St. Philipsland. Dit werdi ruim
10 jaar geleden gesticht, waarbij voor een deel gebruik werd
gemaakt van grote bomen van het ouderlijk bedrijf te
Dordrecht
Op hef bedrijf van de heer Schenk werd een wandeling gemaakt door de boom- De deelnemers luisteren naar de toelichting van de heer Baijense. Tweede van
gaard, rechts de bedrijfsleider, de heer Beekman.
De heer Schenk sr. exploiteerde namelijk daar een ge
mengd bedrijf (akkerbouw, veeteelt en fruitteelt) aan de
rand van genoemde plaats. ODdt bedrijf werd evenwel door
de gemeente Dordrecht aangekocht voor stadsuitbreiding.
Te St. Philipsland werd een ander bedrijf, bestaande uit
ruim 20 ha grond, een woonhuis en een landbouwschuur,
teruggekocht. Dit werd in 3 jaar tijds door Schenk jr. volge-
plant met fruitbomen.
Ongeveer 6lA ha werd beplant met 4 tot 8 jaar oude bo
men van het Dordtse bedrijf. Het verplanten was een groot
succes, want hoewel enkele vrachten wegens strenge vorst
meer dan een maand in de schuur moesten blijven liggen,
ging er slechts één boom doodi Het tweede jaar na het ver
planten werd al een produktie verkregen van 15 kg per
boom.
Het sortiment ziet er als volgt uit: 4.50 ha Cox's, 4.00 ha
Golden, 3.20 ha Winston, 1.70 ha, Rode Goudreinette en 1.50
ha James Grieve. Totaal 15 ha appels. Verder 4 ha peren,
met als rassen: Beurré Hardy, Conference, D. du Cornice en
Triomph de Vienne.
De Cox's is op dit bedrijf het succesnummer. Ook de Win
ston kan goed mee. Over de Golden is de heer Schenk niet
enthousiast. Over de peren trouwens nog minder, want die
hebben nog bijna niet gedragen.
BELANGSTELLING VOOR PLUKEZEL
QPMERXELLJK is dat de heer Schenk, ondanks een
krappe arbeidsbezetting (hijzelf met slechts één vaste
medewerker) nog voldoende tijd kan vinden voor „doe het
zelf" werkzaamheden. Zo heeft hij in de schuur twee koel
cellen gebouwd, met een opslagkapaciteit van 125 en 100
ton fruit, modern ingericht met o.a. grote deuren. De kos
ten, inclusief koelmachines bedroegen slechts 25 ct per kg
fruit. Verder heeft hij met zijn medewerker 900 grote voor-
raadkisten in elkaar getimmerd en 150 pallets voor het ge
bruik van kleine kisten. Voor die opslag van de machines en
fruitkisten bouwde hij een grote „nissenhut". En tenslotte
knutselde hij ook nog twee „plukezels" in elkaar, om de
fruitoogst vlotter te laten verlopen. Zo'n plukezel' is een zeer
langzaam {lA tot 2 km per uur) voortbewogen stellage,
waarop twee pluksters staan en vier pluksters naast lopen.
nu toe en de samenwerking zoveel te wensen overlaat, zoek
ik liever mijn eigen weg", aldus de heer Schenk.
EEN MODERN GLASBEDRLIF
De excursie werd na een verfrissing te hebben gebruikt
voortgezet met een tocht langs Anna Jacobapolder. Daarna
werd linksomkeerd gemaakt om via de nieuwe route bin
nendoor naar Oud Vossemeer op het eiland Tholen te rijden.
Even voortrij dit dorp werd gestopt bij een groot glasbe-
drijf, waar de heer Baijense van het Consulentschap voor
de Tuinbouw voor toelichting zorgde.
„Vijf jaar geleden werd ik opgebeld door iemand die ver
telde dat hij een modern stookbedrijf wou stichten", aldus
de heer Baijense. „Het bleek een aannemer (grondwerk) te
zijn, namelijk de heer Hommel te Oud Vossemeer, die van
plan was een fors bedrag in de tuinbouwsector te investe
ren".
De bouw ging door. In 1970 kwam die kas klaar. Een op
pervlakte ter grootte van één ha, dus 10.000 m2, werd met
glas overdekt en er werden voorzieningen getroffen voor
zware verwarming. De energiebron werd aardgas; per jaar
wordt ca. 900.000 m3 gas afgenomen, dat is ongeveer even
veel als heel Oud Vossemeer met 2200 inwoners! Stichtings-
kosten van één en ander afgerond een half miljoen gulden!
Voor dat halve miljoen heeft men dan nu ook een pracht
van een kas, van alle gemakken voorzien. Zo zorgen b.v.
sproeiers op het dak voor afkoeling bij erg warm zomer
weer. Er is een automatische klimaatsregeling, die zorgt
voor een optimale warmtetoevoer. Is er weinig licht, b.v. in
de winter, dan krijgt het gewas minder warmte. Zo worden
de ideale groeiomstandigheden verkregen. In het water dat
in de kas wordt toegediend (automatisch) zijn de benodigde
voedingsstoffen opgelost, enz.
TOMATENFABRIEK
twee vaste arbeidskrachten. Verder is er nogal wat los per
soneel. Dat is te begrijpen, want in de volle pluk oogst men
ca. 10.000 kg tomaten per week, dde bovendien nog gesor
teerd warden. Het produkt wordt geveild te Zwijndrecht.
De kas staat op een perceel, groot 7 ha. Er kan dus nog
worden uitgebreid. Aanvankelijk was dat ook de bedoeling,
maar de resultaten waren de laatste jaren niet zodanig dat
uitbreiding aantrekkelijk was. Maar wie weet, wat er nog
in de toekomst gebeurt!
EEN PROTESTERENDE KIP
yyEER de bus in en langs Poortvliet en over Sint Anna-
landi naar Stavenisse, met onderweg door ieder hoog
gewaardeerde toelichting van de heren Kosten. Van Nieu-
wenhuijzen, Van Gorssel, (Bax, Baijense en Gakeer. Te Sta
venisse de laatste stop, te weten voor een bezoek aan het
bedrijf van de heer A. Stoutjesdijk. Terecht kon hier worden
gezegd: last, but not least.
Allereerst was daar de ontvangst, met een frisdrank of
pils naar keuze en een hartig hapje toe, o.a. geserveerd door
mevrouw Stoutjesdijk, met dochter en zoon. Een luid kake
lende kip zorgde voor achtergrondmuziek; waarschijnlijk
een protestaktie wegens te weinig inspraak bij de keuze
van een haan!
Daarna werd het bedrijf besproken en werden de machines
en werktuigen bekeken. De beschikbare oppervlakte grond
bedraagt 70 ha, waarmee het bedrijf in omvang de derde
plaats inneemt op Tholen. De heer Stoutjesdijk heeft nog
twee werknemers in vaste dienst. Het bouwplan is als volgt:
18 ha consumptieaardappelen, 12 ha suikerbieten, 25 ha win
tertarwe, 8 ha graszaad en 7 ha zaaiuien. Typisch Thools
dus, gezien het areaal aardappelen en uien.
De heer Stoutjesdijk is niet geheimzinnig met zijn op
brengsten. Gemiddeld waren die over de jaren 1971 tot en
met 1973: 46.200 kg aardappelen per ha, 51.400 kg suiker
bieten, 41.700 kg zaaiuien, 5.550 kg wintertarwe en 1.385 kg
graszaad (veldbeemdi). De grond verschilt nogal in zwaarte.
Het percentage afslibbaar varieert van 15 tot 45 dus de
grond loopt uiteen van uitgesproken licht tot vrij zwaar.
(Zie verder pag. 6.)