Fruitteelt-
notities
Goede kwaliteit appelen uit de c.a.-cellen
13
DE OUDE OOGST
Per 1 mei j.l. waren de appelvoorraden groter dan voor
gaande jaren, aldus een bericht van het produktschap voor
groenten en fruit. Dit komt tot uiting in de onderstaande
cijfers:
totale EEG produktie Voorraad per 1 mei
1971-'72 6.869 miljoen kg 494 miljoen kg
1972-'73 5.868 miljoen kg 397 miljoen kg
1973-*74 7.079 miljoen kg 594 miljoen kg
Zoals men ziet, gaat het om beperkte verschillen. Vorig
seizoen (1972-73) was de oogst vrij klein, n.l. nog geen 6
miljard kg. Het laatste seizoen was de oogst ruim 7 miljard
kg groot. Dat ene miljard meer of minder was beslissend
voor het prijspeil zoals men heeft gemerkt!
De grootste appelvoorraad zit momenteel in Italië: 304
miljoen kg. Dat is meer dan de helft van het E.E.G. totaal,
frankrijk volgt met 146 miljoen kg. Er werd tot 1 mei in
totaal 300 miljoen kg appels via interventie uit de markt
genomen, waarvan 223 miljoen kg in Frankrijk. Er wordt
wel be weer dl dat een deel van die Franse appels daarna nog
bij de industrie is terecht gekomen maar de moeilijkheid is
om dat te bewijzen.
ook geen Goldien crisis, maar een kwaliteitscrisis. De handel
klaagt dat veel partijen Nederlandse Golden te vlug bruin
worden. In Belgische vakbladen is te lezen dat men daar
kampt met hetzelfde probleem. Men wijt het aan te lang
bewaren in de hoop op een betere prijs. Ook in eigen land
zijn velen van mening dat de kwaliteit dikwijls onvoldoende
is door te lang bewaren. Vandaar dat het marktbericht van
het Produktschap voor Groenten en Fruit eindigt met het
volgende citaat, overgenomen uit het NFO boekje „Koelen
en bewaren van Fruit":
„Het is een vaststaand feit dat de smaak en het aroma
van het fruit minder wordt naarmate de bewaring langer
gerekt wordt. Regelmatig komt het voor dat er aan het eind
van het bewaarseizoen hardfruit ten verkoop wordt aange
boden dat er ogenschijnlijk nog prachtig uitziet maar in
feite volkomen smakeloos is. Wanneer er dan gelijktijdig
vers fruit van het Zuidelijk Halfrond wordt aangeboden,
wordt dit nog sterker geaccentueerd.
De moderne consument in de welvaartsstaten waarin ons
fruit geconsumeerd moet worden wordt steeds sterker kwa-
liteitdtowust. Steeds minder zal men genoegen gaan nemen
met fruit van een pretentieloze smaak. Het internationale
vrachtvervoer wordt sneller en neemt jaar na jaar toe. Vers
fruit uit andere werelddelen kan daardoor gemakkelijker op
de Westeuropese markt komen. Al enige jaren zien we dit
proces doorgaan. Het trachten om dit tegen te gaan door
het opwerpen van handelsbelemmeringen is een verouderde
denkwijze die in de toekomst geen enkele kans meer maakt.
De huidige consument is niet meer geïnteresseerd in het
feit of een produkt van eigen bodem komt danwel ingevoerd
wordt. De kwaliteit en bij fruit zeer sterk de smaak, zal
meer en meer de bepalende faktor worden in de groeiende
concurrentiestrijd. Voor het Nederlandse bewaarfruit zal
daarom het accent gelegd moeten worden op een optimale
bewaarmethode met een afzet over een kortere periode.
Tot op heden wordt een belangrijk deel van het Neder
landse fruit te lang bewaard en aangeboden wanneer de in
terne kwaliteit reeds ver onvoldoende is. Wanneer men deze
methode blijft volgen zal dit fnuikend werken op de afzet
van ons fruit."
DE NIEUWE OOGST
Hoewel het nog te vroeg is voor een goed oordeel is het
thans wel mogelijk om voorlopige verwachtingen betreffen
de de nieuwe fruitoogst weer te geven:
De pereoogst zal waarschijnlijk groot zijn. Sommige ras
sen, zoals b.v. Beurré Alex Lucas lijden zelfs onder de mas
sa jonge vruchtjes; de bomen worden er door uitgemergeld.
De rui kwam dit keer vrij laat, pas deze week lijkt er dui
delijk afscheiding te komen tussen wijkers en blijvers. Wel
licht was deze late rui een gevolg van het droge schrale
weer, want rui krijgt men vooral bij sterke groei. Jonge,
sterk groeiende bomen ruien altijd zeer sterk, zwak groeien
de bomen ruien daarentegen meestal betrekkelijk weinig. Dus
het schrale weer, met de droogliggende, niet werkende
kunstmest kan de rui hebben vertraagd. Het is nog niet te
zien of de rui erg sterk zal zijn. Zal b.v. de Beurré Hardy
nog met de hand nagedund moeten worden?
De pruimen staan er goed voor. Na een paar vorige jaren
lijkt het nu weer eens een vet jaar te worden; met name d'
Ontario doet het dit jaar erg goed. Ook die zure morellen
staan er (eindelijk) weer eens best voor. De appels zijn nog
moeilijk te beoordelen, de Goudreinette is n.l. zeer onregel
matig, soms, prima, meestal matig, soms uitgesproken slecht.
De Cox is vrij goed, de Grieve is goed, de Golden meestal
redelijk tot goed maar vooral op matig sterke onderstammen
is de zetting op het oudere hout soms onvoldoende en dan
is de room er af. Op sommige bedrijven zal chemische dun
ning moeilijk zijn omdat er goed gezette en op het oudere
hout slecht gezette bomen naast elkaar voorkomen. De roe
bessen hebben erg lang gebloeid en er is daardoor veel ver
schil in korrelgrootte. De rui was vrij sterk en er zijn vee'
graterige trossen. Bij de frambozen laat de stand van de
Malling Promise vaak veel te wensen over. Het ras gaf toch
al veel problemen en de positie wordt nu nog verder ver
zwakt. Vooral voor het kleine fruit (aardbeien, frambozen)
kan de aanhoudende droogte nadelige gevolgen hebben, het
moet dan ook nodig flink gaan regenen. Het abnormaal droge
weer heeft de appelmeeldauw sterk in de hand gewerkt
Omdat het schurftgevaar gering was en de bloei erg lan?
duurde, is er meestal met nogal grote tussenpozen gespoten
daardoor heeft de meeldauw extra goede kansen gekreger
en benut. Zoals gewoonlijk is er goeds en minder goeds tc
melden. Het belangrijkste nieuws moet echter uit West
Duitsland komen want de omvang van de appeloogst in dat
land is bijna altijd bepalend voor het prijsverschil in om
land. Na de topoogst van vorig jaar is te verwadhten dat
onze oosterburen thans een belangrijk lagere produktie zul
len hebben, tevens zijn er vage berichten over vetel nacht
vorstschade in het belangrijke Bodenseegebied. Dit is nie*
prettig voor onze kollega's daar, maar anderzijds moedge
vend voor de telers hier. En dat is nodig gezien het ongun
stige verlopen laatste fruitseizoen.
A. v. O.
Goede kwaliteit wordt toed betaald.
GOLDEN-KWALTTEITSPROBLEMEN
Het prijsverloop is erg teleurstellend geweest, vooral de
Golden-Delicious noteerde doorlopend laag. Er wordt dan
ook wel gesproken van een „Goiden-crisis".
Merkwaardig is echter dat de laatste weken in ons land
Golden-Delicious uit Frankrijk worden ingevoerd voor 80
ct per kg en hoger. Uit Zuid-Afrika worden verse Granny
Smith en Golden-Delicious geïmporteerd, die beide ca. 1J26
per kg noteren. De beroemde Granny Smith wordt dus niet
of nauwelijks hoger gewaardeerd dan de verguisde Golden!
Daarom wordt er wel gezegd dat het geen appelcrisis is en
Het aantal klachten oVer bruinverkleuring bij Golden
Delicious die uit de c.a.-cellen komt gaat hand over hand
toenemen. In ons gebied valt het tot op heden gelukkig
mee. Hier en daar zijn of komen er wel klachten en we
zijn van mening dat het belangrijk is om de ontwikkeling
goed te volgen, maar tot nu toe is de kwaliteit van de
Golden Delicious uit de c.a.-cellen in ons gebied overwe
gend goed geweest en soms zelfs zeer goed. Wel is be
langrijk gebleken dat het tijdstip tussen het openen van
de cellen en de uitslag niet te lang moet zijn.
Wat de bruinverkleuring betreft komen er steeds meer
meningen dat de voorraadkist zoals wij die kennen hier
bij een belangrijke rol speelt. De ervaring zou zijn dat
in het midden van de 'gesloten voorraadkist de bruin
verkleuring aanzienlijk erger is dan bij vergelijkbare
partijen in standaarctfruitkisten. We vernamen dat er
reeds telers en ook wel veilingen zijn die in de voor
raadkist een luchtgat gaan zagen. Het zou belangrijk
zijn indien hierover tijdig voor het nieuwe bewaarsei
zoen meer bekend zou zijn.
Wat de prijsvorming betreft kan worden opgemerkt
dat het de vorige week in ons gebied in hoofdzakk ging
om de Golden Delicious. De goede kwaliteiten Werden
duurder, dat wil zeggen dat de grote maten omliepen
tot eVen boven 50 cent per kg. Voor de klasse I 6570
mm werd tot rond en iets boven 45 ct per kg betaald en
de klasse I 60-65 mm deed rond 35 cent. Het zijn veel
te lage prijzen maar gezien in het licht van wat tot nu
toe steeds betaald is geworden, liggen ze toch wat hoger
Het aanbod van kasaareübeien werd groter maar bleei
toch aanzienlijk achter bij dat van voorgaande jarón, in
hoofdzaak door de vermindering van het areaal. De
prijs liep belangrijk terug toen het Moederdageffect vo
rige week verdwenen was. Werd op de vrijdag Vóór
Moederdag rond f '1,25 per doosje betaald, vorige week
maandag lag de prijs rond 80 ct. Later in de week vólg
de weer een herstel tot rond 90 ct per doosje.
In Kapelle-Bieaelinge worden regelmatig kasframbo
zen aangevoerd waarvoor een prijs wordt betaald vin
ƒ2 tot ƒ3 per doos met 200 gram inhoud.
DINGEN VAN DE WEEK
fruittelers houden zich op het ogenblik druk bezig
met de oogstverwachtingen. Voor wat ons gebied
betreft is de situatie op het ogenblik zo dat verwacht
mag worden dat er een grote pereoogst komt. Een uit
zondering op deze regel zullen vormen rassen als
Doyenné du Cornice en Clapps Favorite. Elders in het
land zijn de berichten over de pereoogst wat meer ge
varieerd. Zo zou de Betuwe gemiddeld een wat minder
grote produktie verwachten dan in Zeeland het geval is;
ook uit het gebied Noord-Holland komen berichten over
een minder grote oogst.
Wat het buitenland betreft zijn er veel berichten over
schade aan de peren door nachtvorst. Deze komen zo
wel uit Frankrijk als uit West-Duitsland en Engeland.
Hoe ernstig het straks allemaal zal blijken te zijn moet
worden afgewacht. Voor dit moment lijkt er beslist geen
aanleiding om al te zeer in zak en as te zitten vanwege
de goede vruchtzetting bij de peren. Dat is trouwens toch
geen al te beste houding ten opzichte van een goede
vruchtzetting. Wanneer men fruitteler is probeert men
alles te bevorderen wat een goede vruchtzetting kan
geven en het is dan ook niet logisch om ach en wee
te roepen wanneer die goede vruchtzetting er werke
lijk is gekomen.
De laatste tijd ontmoeten we nog al wat mensen die
bijzonder somber gestemd zijn over de grote vruchtzet
ting bij de peren. Wanneer men op die manier teler moet
zijn dachten we dat men er het beste maar mee kan
stoppen want dan is er van de vreugde rond dit vak
weinig over. Men werpt ons, wanneer we dat opmerken,
wel tegen dat de ervaring heeft geleerd dat het fout gaat
bij een grote oogst maar zich blijvend daarop instellen
is toch wel een zeer ongelukkige zaak.
Uit het buitenland zijn op dit moment nog weinig offi
ciële berichten beschikbaar over de komende fruitoogst
maar wel weten we dat in de Rhöne-vallei in Frankrijk
zeer ernstige nachtvorstschade is opgetreden bij de per
ziken de peren. De schade zou in dit gebied minstens
100 miljoen kg produkt bedragen, dat wil zeggen dat er
gerekend wordt op een oogstderving van een derde tot
de helft van normaal.
Ook appelen, kersen en aardbeien hebben schade op
gelopen. Voor wat betreft de overige produkten uit ons
gebied is het op dit moment eigenlijk nog te vroeg om
wat te zeggen over de appels. Het algehele beeld zoals
het zich op dit moment aan ons voor doet is dat we
rekenen op een overwegend matige appeloogst. James
Grieve lijkt wel redelijk te zullen worden maar Stark
Earliest valt op veel bedrijven tegen evenals Discovery.
Cox's Orange Pippin is wisselvallig maar zal gemiddeld
toch geen grote produktie geven en dat geldt in nog
sterkere mate voor de Goudreinette.
4
PN dan het hoofdras van onze bedrijven, de Gol-
den Delicious. We durven hierover op dit moment
enkel zeggen dat we er van uitgaan dat er sprake zal
zijn van een tegenvallende produktie. Er komt van de
Golden beslist niet een oogst als we het afgelopen jaar
hebben gehad. De eerste bloesems, vooral die op het
oudere hout, zijn op veel bedrijven niet gezet. Daar zal
men het moeten hebben van het jarige hout en we we
ten dat hiervan niet direct de beste vruchten worden
geoogst.
Elders uit het land komen wat berichten over een re
delijke appeloogst. Over enkele weken weten we of dat
gerechtvaardigd is. Met name uit de Betuwe hoorden we
over een goudreinette produktie die toch wel redelijk
kan worden. Dat zien we voor ons gebied beslist niet
zitten op dit moment. Verder hebben we nog de pruimen.
Ze zijn niet meer zo van betekenis als enkele jaren ge
leden maar er is toch nog een flink areaal, vooral in
Kapelle en omgeving. Zoals het zich op dit moment laat
aanzien krijgen we dit jaar weer eens een behoorlijke
pruimenoogst. De belangrijkste rassen zijn goed gezet en
dat was de laatste jaren meestal niet het geval. Al met
al kunnen de vooruitzichten over de komende fruitoogst
voor peren en pruimen als redelijk tot goed worden ge
noemd en voor de appels als matig tot goed.
De fruittelers kunnen dus weer leven op hoop van ze
gen. De telers van kastomaten hebben dat ook gedaan
maar voor hen gaat het de laatste weken alles behalve
goed want de prijzen zijn sterk gedaald. Vanaf begin mei
ligt de prijs van de kastomaten aanzienlijk beneden de
prijs van het vorig jaar in dezelfde periode en dat terwijl
de kosten en met name die van het stoken, zoveel hoger
zijn geworden. Vorige week was de prijs gedaald tot een
dieptepunt dat niet eerder omstreeks half mei is voorge
komen. Er is op dit moment een grote ontevredenheid
over de toepassing van de EE.G.-interventieregeling voor
tomaten. Op het moment dat we dit schrijven is het refe-
rentieprijsstelsel voor tomaten in de E.E.G. nog steeds
niet in werking getreden. Het Centraal Bureau van de
Tuinbouwveilingen heeft haar ernstige bezwaren tegen
deze gang van zaken uitgesproken. In mei 1973 lagen
de prijzen van tomaten hoger dan op het ogenblik en de
E.E.G.-referentieprijs was lager dan die van dit jaar en
er golden wel compenserende invoerheffingen. Met name
was dat toen het geval voor Roemeense tomaten.
QP het ogenblik is er op de Europese tomatenmarkt
een zeer grote concurrentie. Dat de E.E.G. nog
steeds geen compenserende heffing heeft ingesteld is
iets wat de Nederlandse tuinbouw bijzonder zwaar op
de maag ligt. In de eerste helft van mei lag de gemid
delde prijs van de tomaten op de Nederlandse veilingen
ongeveer 30 cent per kg lager dan het vorig jaar in de
zelfde periode.
Op 16 mei heeft het Landbouwschap met de voorzitter
van het C. Bureau Tuinbouwveilingen met de minister van
landbouw hierover een spoedoverleg gevoerd. Daarbij is
met klem bepleit te bewerkstelligen dat het referentie-
prijsstelsel naar letter en geest wordt uitgevoerd. Het tuin
bouwbedrijfsleven heeft op zeer grote spoed aangedron
gen, aangezien het geldelijk verlies groot is en de on
rust onder de tuinders snel groeit.
De minister deelde toen mee de ontwikkelingen zeer
nauwkeurig te hebben gevolgd. Ook bij hem wekken som
mige aspecten van de uitvoering van het referentieprijs-
stelsel bevreemding. Hij vertrouwde er op dat de afspra
ken met het Duitse ministerie van landbouw op de juiste
wijze zullen worden toegepast. De minister zegde toe op
korte termijn contact te zullen opnemen met het Duitse
ministerie van landbouw.
Hopenlijk zal ondertussen door compenserende hef
fingen een eind zijn gekomen aan de zeer zware con
currentie van de Oostbloklanden.