De grote risico's van de boer
Overzaaien of afwachten
Landbouw steeds verder „in de hoek'' gedreven
WAT ZAAIEN BIJ UITRIJDEN? NA UIEN
Geen kans meer om
erwten te telen
Het tegengaan van legering van vlas
7
Het nog steeds droge en schrale weer is de oorzaak dat
in deze rubriek niet bepaald optimistisch over de situa
tie op SCHOUWEN-DUIVELAND t.a.v. de groeiontwik-
keling der gewassen geschreven kan worden. De zozeer
verlangde en noodzakelijke regen (bij mate), vooral op
de zwaardere en moeilijk bewerkbare gronden, is uit
gebleven. Het totale beeld van de stand van de gewas
sen is nu, na de eerste week van mei, wel zodanig, dat
we geen optimische verwachtingen mogen koesteren
betreffende de opbrengst (behoudens uitzonderingen en
dan toch nog niet t.a.v. van alle facetten). In 't algemeen
zijn het enkel moeilijkheden waarmee we te maken heb
ben. Voorts op de zwaardere grond is het een zaak
van droogligging van het gezaaide. .Daar, waar de op
komst niet of weinig te wensen overlaat, hebben we ook
te maken met o.a. aardappelopslag. Chemisch zijn hier
tegen geen afdoende middelen, wèl wat surrogaat. Bo
vendien is de werking van de toegepaste bodemmidde
len onvoldoende. Verder is op Sehouwen-Duiveland nog
al wat Temik bij de bietenzaai toegepast. Ook «hierbij on
voldoende effekt. Zo ziet men maar weer hoe groot het
risico is, dat de boer moet dragen. Het wordt m.i. hoog
tijd dat de Overheid zich over deze problemen ook eens
buigt. Het lijkt er op, dat de Landbouw als een vergeten
groep beschouwd wordt en dan te weten wat die Land
bouw presteert en betekent voor onze economie. Polari
satie en nivelering zijn uitlatingen die dikwijls gehan
teerd worden „in het buitengebeuren", maar zo wer-
AF en toe hebben we op ZUID-BEVELAND wat regen
gehad, maar om hier wat nut van te hebben was het
allemaal veel te weinig. Een fikse regenbui met wat
regenverlet zou bij velen heel wat waard zijn. De mees
te problemen zijn er met de suikerbieten. Naast een
aantal bedrijven waar men al met het doorslaan en
verdunnen is kunnen beginnen, zijn er een vrij groot
aantal bedrijven waar er op dit moment nog lang geen
zekerheid is of men voldoende plantjes (heeft of zal
krijgen. Tot nog toe is de hoeveelheid bodemvocht en
de hoeveelheid neerslag te gering geweest om een vlot
te kieming mogelijk te maken. Vooral als het zaad on
voldoende diep tegen de vochtige ondergrond is gezaaid.
Zolang het zaad nu nog droog heeft gelegen, zal de
kiemkracht nog niet geleden hebben. Moeilijker wordt
'het als het zaad enig vocht heeft kunnen vinden om te
kiemen maar daarna is verdroogd. In de loop van deze
en komende week zullen er beslissingen genomen moe
ten worden, soms misschien wel wat geforceerd. Voor
velen zou een fikse regenbui vele problemen oplossen
en weg kunnen spoelen. Tot nog toe zijn er enkele per
celen overgezaaid. Toch is het 'beter om met 40 a 50.000
planten verder te gaan dan van een over te zaaien ge
was meer te verwachten!
Een ander probleem bij de bietenteelt is de onkruid-
ken ze mede aan de ondergang van de agrarische onder
nemingsgeest. Zoals gezegd, plaatselijk vooral op zwaar
dere en moeilijk 'bewerkbare gronden, problemen met de
opkomst o.a. t.a.v. suikerbieten, uien, erwten en zomer
granen. De eerstgenoemde zijn wel het ergste.
Hierbij komt veel opslag van aardappelen en een
mindere werking van de toepgepaste bodemmiddelen.
Dit alles resulteert in meer kosten voor arbeid, machi
nes en chemische middelen. Als buiten de landbouw
iets „mis" gaat, wordt door betrokkenen al gauw aan
de bel getrokken en veelal met succes. Heeft de agra
riër geen recht meer?
De wintertarwe geeft over het algemeen geen gunstig
beeld te zien; evenmin het graszaad en karwij. Ook
hier spelen droogte en kou een rol. Plaatselijk wordt
voetziekte oogvlekkenziekte) in de wintertarwe ge
constateerd. Controleer uw percelen, want het is nu de
tijd deze schimmel te bestrijden. Er zijn enkele midde
len goedgekeurd (reeds off. gepubliceerd). De groei van
de tarwe is over 't algemeen ook achter bij andere jaren.
Naast de minder rooskleurige situatie t.o.v. de stand en
groei, komt ook nog de ongunstige prijssituatie van de
aardappelen. Al met al een min of meer pessimistisch
beeld, maar vergeef me, ik kan het moeilijk verkrop
pen dat de hard werkende agrariër zo weinig waardering
krijgen voor hun arbeid en kapitaal, waarmee gewerkt
moet worden. Hopenlijk iheb ik (krijg) het finaal mis en
keert het getij.
Ook op THOLEN en ST. PHLIPSLAND zitten we nog
steeds op voldoende regen te verlangen. Op de zwaar
dere gronden ligt nog heel wat bieten en uienzaad droog!
Zelfs gerst staat er «hier en daar maar zeer dun op. Ve
len vrezen dan ook, dat de enkele mm neerslag die we
gehad hebben het zaad net zullen doen ontkiemen, maar
dat het kiemplantje zal onderdrogen.
Zeker is dat veel percelen een ongelijkmatige stand
te zien zullen geven met alle moeilijkheden vandien
voor wat betreft de bewerkingen en bespuitingen. Door
de aanhoudende droogte hebben de herbiciden maar ma
tig gewerkt, zodat extra bespuitingen of handwerk nood
zakelijk is en we hebben toch al kosten genoeg! Vele
percelen tarwe staan er bont en aan de schrale kant bij.
We verwachten dan ook weinig last van schimmelziek
ten. Hopenlijk wordt dit nog een goed uitgangspunt voor
een redelijke oogst, want we zullen het toch van kg-
opbrengst moeten hebben!
Als we deze „Praktijk" schrijven is het zaterdag 4
mei en gaan onze gedachten terug naar het einde van de
2e wereldoorlog en gedenken hen die hun leven gaven
voor de bevrijding. We denken daarbij ook aan de le na
oorlogse jaren, toen de „landbouw" mede ten dienste
werd gesteld aan de opbouw van ons land. En terecht,
menen wij. Hoe heel anders liggen de zaken nu, nog geen
30 jaar later. Een „landbouw" die steeds verder in de
hoek gedreven wordt waar de slagen vallen! Die geen of
onvoldoende compensatie krijgt voor de gestegen kos
ten en maar moet zien «hoe ze dat opvangt. En naar onze
vaste overtuiging is er een eind gekomen aan die op
vangcapaciteit! Het wordt dan ook de hoogste tijd dat
onze organisatie's, niet zoals we in het verslag van de
hoofd'bestuursvergadering lazen, alleen scherp stelling
nemen, maar stellingen met scherp gaan innemen, wan
neer er met onze belangen gesold wordt!
En dat er met onze belangen gesold wordt, blijkt uit
de opheffing van de 2% BTW-compensatie toch duide
lijk!
Op grond van het feit dat hij de werkelijke gevolgen
van de revaluatie niet kan overzien, komt de minister
van Landbouw tot de conclusie, dat de 2°/o BTW-com
pensatie wel afgeschaft kan worden!
Nou ja, het is ook geen vakbond die je zoiets in de
Door de abnormaal droge omstandigheden moet dit
voorjaar in meer gevallen dan normaal besloten worden
tot uitrijden van bepaalde gewassen. In vele gevallen zal
op deze uit te rijden gewassen reeds gespoten zijn tegen
het onkruid met EEN BODEMHERBICIDE.
De nawerking van deze bodemherbiciden is van dien
aard dat het de keuze van het vervangend gewas meestal
zal beperken.
Aan de hand van proefveldresultaten en praktijkervarin
gen wordt in het volgende overzicht GLOBAAL aange
geven welke mogelijkheden of moeilijkheden er in dit ver
band zijn. Dus uitsluitend bekeken uit het oogpunt van
de nawerking van de bodemherbiciden.
De opmerking: Elk jaar is toch weer anders, moet hier
wel bijzonder ter harte worden genomen. Onder de wel
zeer bijzondere omstandigheden van dit voorjaar kan een
gewas wel eens heel anders reageren dan in voorafgaan
de jaren het geval was.
I. NA BIETEN (GESPOTEN MET PYRAMIN)
Tussen de behandeling met Ramrod en opnieuw in
zaaien geldt de volgende wachttijd;
uien en kool
spinazie
bonen
bieten
wortelen/witlof
0 weken
2 weken
3 weken
6 weken
10 weken
bestrijding. Mede door de droogte is de Pyramin groten
deels uitgewerkt. Een tweede bestrijding met Betanal
al of niet aangevuld met IVz a 2 kg Pyramin zal op
meerdere percelen gewenst en noodzakelijk zijn.
Ook bij de wintertarwe laten vele percelen zien dat
we met een langdurige droogte te maken hebben. De
tarwe lijkt op dit moment minder welig als enkele we
ken terug. Percelen waar men wat te zuinig of wat laat
met de N is geweest, zijn goed te herkennen. Op meer
dere percelen zal een tweede gift N in de tweede helft
van mei wel gewenst en nog veel goeds kunnen doen.
Ook bij andere gewassen als uien, blauwmaanzaad,
vlas, erwten en zomergranen heeft men Ihier en daar
nog te maken met een ongeregelde opkomst. Minder
goede struktuur en soms een wat ondiepe zaai zijn
hierbij als oorzaken te noemen.
In de afgelopen nazomer was op vele percelen de ont
wikkeling van de karwij door de droogte maar zeer
matig. Nu in het volle groeiseizoen ontbreekt het deze
planten aan voldoende vocl.vt. Het gewas begint al te
bloeien, maar het geheel ontwikkelt zich veel te wei-
niig. Het blijft veel te kort en zal onvoldoende gevuld
raken. Hoge prijzen zullen het hier moeten doen; jam
mer genoeg zal het niet van een hoge kg-opbrengst kun
nen komen!
Tot maandag hield de droogte in de WESTHOEK nog
steeds aan. Naar het er naar uitziet is er volgens de
weerberichten de komende dagen echter weersverande
ringen op til met regenkansen, et wordt hoog tijd, want
er komt nu echt flink wat droogteschade! Het zijn er
maar enkelen die met geen moeilijkheden zitten. De één
heeft een mankement aan zijn bieten, de ander heeft
wat aan zijn erwten en een derde heeft banen in de
gerst terwijl een vierde overal wat moeilijkheden mee
heeft.
We houden momenteel twee maal per dag inspectie.
's-Morgens voor dag en dauw zetten we de vechtpet op
en gaan dan de „kanonnen" in 't erwtenland inspecte
ren. 's-Avonds doen we het nog eens over en dan wor
den „de vuurmonden" tot zwijgen gebracht! 't Verhaal
doet hier cfe ronde dat men in België een middel mag
gebruiken, dat voor het zaaien gebruikt wordt. Dit mid
del zou bijzonder afschrikwekkend werken voor duiven
en eenden. In Nederland zou het middel echter weer
niet vrijgegeven worden. Het is het beste maar dat me
vrouw Vorrink zelf naar de erwtenblokken komt, want
wij zien geen kans meer om op deze manier meer erwten
te telen! Je zou in staat zijn om naar zeer effectieve
middelen te grijpen, 't gezond verstand weerhoudt er
ons echter van!
Wat de bieten betreft, beweren de geleerden, dat de
droge zaadjes nog wel zullen kiemen. We hebben dan
intussen wel bieten in drieëerlei stand. Anderen zijn
radicaal geweest en hebben mede onder drang van veel
onkruid het mes er in gezet en de boel eruit gereden.
Wanneer met bodemherbiciden is gespoten,kunnen al
leen bieten worden teruggezaaid. Is dat niet het geval,
dan is de keus wat ruimer, 't Is te hopen dat onze mi
neurstemming spoedig plaats kanmaken voor andere ge
luiden, want anders ziet het er niet best uit. Voeg daarbij
nog de beslissing over de BTW in Den Haag en de
sombere situatie ligt voor de hand!
Laten we maar eindigen met wijze woorden, niet van
ons zelf, maar toch kan je er behoefte aan hebben: „De
mensheid lijdt het meest, voor 't lijden dat zij vreest en
nimmer op komt dagen!" Laat ons hopen jjat 't voor 1974
aan het eind van dat jaar zo kan worden vertaald!
maag stopt; het is slechts de georganiseerde landbouw
en die zijn hoogstens verontwaardigd. Maar zijn wij dan
niet de producenten van de eerste levensbehoeften?! En
ieder die dertig jaar geleden bewust leefde, weet toch
wel wat het betekent als die ontbreken!
III. NA BLAUWMAANZAAD
In meer normale jaren met enige regenval bleek dat
wanneer een maand na de laatste bespuiting met ASU-
LEX mais of stambonen werden gezaaid de ontwikkeling
hiervan vrijwel normaal verliep. Dit jaar zal de uitspoe
ling echter vrijwel minimaal zijn en de risiko's voor de
volggewassen ongetwijfeld groter.
P. VERHAGE
C.A.R. - Goes
suikerbieten, kroten
aardappelen
mais
zomergerst
bruine bonen
stamslabonen
knolselderij
witlof
wijn-peen
spruitkool
luzerne
Italiaans raaigras
zonder meer mogelijk
opbrengsten sterk wisselend
bleek vrij goed mogelijk
grote kans op mislukking
redelijke kans van slagen
wisselvallig
grote kans op schade
opbrengst viel tegen
stand en opbrengst vielien mee
gaf vrij normaal gewas
matig, mogelijk nog één snede
ondanks een matige stand vielen
de opbrengsten mee
Links: onbehandeld. Midden: behandeld met Ethrel-A
VA 1/ha Lux an Uitvloeier-H 0,925 Rechts behan
deld met CCC 6 1/ha,
Het legeren van vlas tijdens de groei is één van de
oorzaken waardoor de kwaliteit en de opbrengst sterk
wordt verminderd. Vooral in regenrijke jaren is dit een
voortdurende vrees voor de vlasteler. Daar komt nog
bij dat mechanisch oogsten van gelegerd vlas een ge
weldig probleem is. Het is dan ook niet verwonderlijk,
dat het onderzoek naar middelen die het legeren tegen
kunnen gaan de hoogste aandacht heeft van de vlaste
ler. Het IBS te Wageningen heeft de afgelopen jaren
veel onderzoek gedaan met het produkt Ethrel-A van
Luxan. Dit onderzoek was dermate succesvol dat er een
toelating werd verstrekt voor de toepassing.
Ethrel-A is een groeiregulator die de stevigheid van
het stro verbetert en daardoor legering tegengaat. In
veel gevallen «heeft dit een opbrengstverhoging van het
vlas tot gevolg. Bovendien wordt de kwaliteit van het
lint verbeterd. Ethrel-A wordt eind mei toegepast als
het vlas 3045 cm lang is. Er wordt dan 11,5 liter per
ha in minstens 600 liter water gespoten. Per 100 liter
water wordt er 26 ml Luxan Uitvloeier-H toegevoegd,
aldus meldt ons de BJV. Chemische Pharmaceutische In
dustrie „Luxan" te Eist (Gld), Postbus 9, afd. Marke
ting.
