Wat zijn we in
onzesamenleving
toch hard aan
„verdiepen" toe
4
Drs. J. DIJKGRAAF.
L.C.C. - Goes.
m
J^EL uit je winst" of „Incasseer je verlies"! Het zijn
11 uitdrukkingen die de politieke arena kort geleden
weer gekenmerkt hebben. Opvallend eigenlijk, dat uittel
len en incasseren zo verdacht veel met geld te maken
hebben. Blijkbaar kunnen we ons als volkje toch maar vrij
moeilijk van het geld los maken. De materie lijkt ons wel
voortdurend in haar greep te houden. Denkt u ook maar
eens aan de uitdrukking „Wat koop je er voor?", die zelfs
in de meest niet-materiële situaties wordt gebezigd. Soms
lijkt het er op, dat ons volk van puur materialisme aan
elkaar hangt. Ook in de politieke polarisatie zien we dit
materialisme hoogtij vieren. Tegenover de groepen, die
van andere af willen nemen (dat is wat anders dan samen
delen, want dan moet je het samen echt eens zijn), staan
zij die minstens willen houden wat ze hebben. Op zich
geen verheffend schouwspel, waarbij het harmoniemodel
ver te zoeken is!
KRETEN
pEN ander verschijnsel is de kretologie. Kreten en leu
zen lotlaten, die naar buiten soms gefundeerd lijken,
maar het in werkelijkheid helemaal niet zijn. Het leven is
nu eenmaal niet te vatten in leuzen of slogans, want daar
voor is het veel te veelvormig en te ingewikkeld. Kreten
dienen de zozeer begeerde duidlijkheid beslist niet. Als je
er werkelijk over na gaat denken en je begint door het op
pervlakkige heen te prikken, lopen ze leeg als een lucht
ballon. Toch lijkt het dikwijls, dat veei mensen te ondoor
dacht achter kreten aanlopen zonder nadenken vooraf.
Daardoor treedt gemakkelijk vervlakking op. Laat ande
ren maar voor me denken en hun vereenvoudigde denk-
produkten zal ik dan wel tot de mijne maken! Wat komt
er zo nog terecht van zelfstandig denken en daarmee van
een eigen meningsvorming?
NAAR ANDEREN LUISTEREN
KTU willen we daarmee niet beweren dat ons volk uit
sluitend achter het materiële en achter kreten aan
loopt. Maar door de massa-consumptie wordt de kop
groep van onze denkers er niet beter op. Dat komt vooral
omdat de meningen veel meer dan voorheen uiteenlopen.
Dit geeft aanleiding tot het vormen van kampen, die el
kaar bestrijden, hun eigen stellingen betrekken en niet
meer bereid zijn naar de ander te luisteren, waardoor het
werkelijke doordenken in de knel komt. Als je voortdurend
in de aanval of verdediging bent ga je je eigen stommitei
ten zelf geloven en is de kretologie niet van de lucht! Dat
is geen klimaat om helder en objectief in te denken, laat
staan om tot verdieping en bezinning te komen. Een oor
logstoestand gee,ft daar geen gelegenheid toe.
DADEN
I3ELANGRIJK is niet alleen het onderkennen van de bo
venstromen, maar vooral van de onderstromen. Al
leen dan komen we tot verdieping, waaraan we naar onze
mening toch zo hard toe zijn. En de zaken om over na te
denken liggen gewoon voor het oprapen. In een periode,
die bulkt van de vernieuwingen is er zoveel om bij stil te
staan. Allereerst bij de zin en de betekenis van het be
staande en vervolgens bij de vraag of en zo ja welke ver
anderingen of vernieuwingen voor de hand liggen. Voor
beelden daarvan vinden we eveneens in het coöperatieve
bedrijfsleven. De struktuurcommissie van de nationale
raad voor land- en tuinbouw heeft met haar rapport veel
denkwerk verricht. Er is veel op een rijtje gezet en de
kommissie heeft suggesties gedaan voor vernieuwingen.
De coöperaties hebben daarmee denkstof gekregen, die
ze voor de eigen situatie kunnen vertalen en uitdiepen om
vervolgens tot aanpassingen te komen. Bijvoorbeeld ten
aanzien van de financiering, de aansprakelijkheid van de
leden, het leverings- of afnamerecht, de prijs- en tarief
differentiatie, de diversificatie, de voorlichting aan en in
spraak van de leden en van nog vêel meer zaken. Eén ding
blijft echter ongewijzigd en dat is het doel van de coöpe
ratie: het dienen van de bedrijfsbelangen van boeren en
tuinders door middel van de uitoefening, voor gemeen
schappelijke rekening en voor risico van de leden, van
een bedrijf. Het is een hele volzin, die overigens wel dui
delijk onderstreept waarvoor de coöperatie ook in deze
tijd funktioneert.
VERDIEPEN HULPMIDDEL
TT ET is goed van tijd tot tijd teruggeworpen te worden
op de uitgangspunten van ons bestaan. In het per
soonlijke of maatschappelijke vlak, in het organisatori
sche of in welk vlak dan ook. Dan gaan we evalueren, dat
wil zeggen: ons afvragen wat en hoe hebben we het ge
daan om daarna opnieuw positie te kiezen en aan de slag
te gaan. Want verdiepen is niet alles. Integendeel, het is
alleen maar een hulpmiddel om ons opnieuw bewust te
maken van de taken, die we te vervullen hebben. Daar
moot voor gewerkt worden, zelfs hard gewerkt worden om
waar te maken wat cns voor ogen staat. Verdiepen en
daadkracht horen bij elkaar.
Op MAANDAG 22 APRIL a.s. houdt de
VERENIGING VOOR ZIEKENHUISVERPLE-
GING „ZUID EN NOORD"
ter gelegenheid van de uitbreiding van het
kantoorpand aan de 's Heer Elsdorpweg 12 te
Goes en het in gebruik nemen van een Bur-
roughs-L 8000-computer van 16.0019.00 uur
„OPEN HUIS"
Belangstellenden zijn van harte welkom!!
aM de steeds verdergaande kostenstijgingen zo goed
mogelijk in de hand te kunnen hiouden, dient de
bedrijfsvoering steeds aan de nieuwste ontwikkelingen
te worden aangepast. Dit slaat deze keer eens niet op de
agrarische bedrijfstak, maar op de ziekenhuisverpleging
Zuid en Noord aan de 's-Heer Elsdorpweg te Goes. Een
Vereniging waar vele leden en begunstigers van de
ZLM als verzekerden tegen ziektekosten door hun pre
miebetaling nauw bij betrokken zijn.
Het verzekerdenbestand van de Z.H.V. te Goes is de
laatste jaren zeer sterk gegroeid. De laatste 8 a 9 jaar
is het bestand zo ongeveer verdubbeld en per 1 januari
1974 is het aantal verzekerden alweer 15 n toegenomen.
Dat de nu ca 32.000 verzekerden administratief veel
werk vragen, zowel wat de premie-inning als de uit
keringen betreft, ligt voor de hand. Bij de bouw van het
Z.H.V.-kantoorpand in 1965, kon destijds deze spektacu-
laire groei, te danken aan de zeer billijke premie
tarieven, de goede service en de gunstige financiële po
sitie, niet voorzien worden.
IIET stijgend aantal verzekerden en de regelmatige
1 uitbreiding van bet verzekeringspakket, maakten
het nu echter noodzakelijk, dat het kantoorpand moest
worden uitgebreid. Daarnaast besloot het bestuur tot
automatisering van de administratie over te gaan en
een computer aan te schaffen. Konden vroeger nog 9
personeelsleden de administratie verwerken, het zijn er
nu al 19, die met de verschillende werkzaamheden be
last zijn. Door de uitbreiding van de verzekeringsmoge
lijkheden en daarmee samenhangend ook de uitkerings
betalingen en de steeds doorgaande stijging van het
ledenbestand, kan de computer veel werk uit handen
nemen en,worden op die manier de beheer- en admini
stratiekosten zo laag mogelijk gehouden. Overigens zijn
deze kostenelementen bij de Z.H.V. bijzonder laag en
waren over '73 gedaald tot beneden 6 °/o! Afgemeten te
gen de onkosten die de commerciële ziektekostenver
zekeringsinstelling daarvoor opvoeren en die op 2025
van de premieinkomsten liggen, bijzonder laag! Daarbij
komt dat de Verzekeringskamer steeds meer statistische
gegevens omtrent de leeftijdsopbouw van de verzeker
den eist en gegevens over de kosten van bepaalde leef
tijdsgroepen en de daarmee verband houdende ziekten.
Met de hand deze gegevens uit te splitsen is praktisch
niet uit te voeren, dan wel zou zoveel personeel vragen,
dat de hoge kosten daarvan op de premie's zouden door
werken. Nu worden de verwerking van het programma
van de computer ingebouwd en zijn in een ogenblik te
produceren!
rVE opzet van de nu plaats gehad hebbende verbou-
wing is geweest, dat het grotendeels administra-
tievo'werk zo rustig mogelijk verlopen kan. Vandaar dat
de afdeling v; rzekerden en premie-inning gesplitst is
van de afd uitkeringen. Daarnaast is de balie uitge
breid, zodat de bezoekers op een prettige wijze ontvan
gen en te woord kunnen worden gestaan. Daarnaast is
een computerkamer ingericht waar de Burroughs-com
puter L 8000 serie met ponskaartmachine, magneet
bandkaartlezer, enz. geplaatst wordt. Deze kamer is
air-conditioned. Tenslotte is er nog een aparte werk
ruimte voor de kantoormachincs. waar ook de offset-ap-
paratuur voor brochures en stencils en de postverzending
een plaatsje hebben gevonden. Het gehele kantoorcom
plex werd voor de zo noodzakelijke rust van vaste
vloerbedekkin e voorzien
Bij de gehele opzet en inrichting is ervan uit gegaan,
dat op praktische wijze, zender luxe, het dagelijkse werk
verricht kan worden en toch het ge.-eel een zeker re
presentatief voorkomen heeft!
(Zie verder pag. 16)
QP grond van het Besluit van de Minister van Sociale
Zaken ingevolge de Machtigingswet dient in de
hierna te noemen agrarische sectoren vanaf 1 april 1974
een voorschot van 3 te worden verstrekt op de aan
passing der lonen aan het gestegen prijspeil, met een
minimum van 8,65 per week voor volwassen werk
nemers. Daarnaast dienen de vakantiebonwaarden te
worden verhoogd met 3% met een minimum van f 1,80
per week voor volwassen werknemers.
Het voorschot van 3 moet worden berekend over de
lonen, tarieven en vakantiebonwaarden zoals die golden
per 31 december 1973, dus zonder de beide toeslagen
van ƒ15,per maand die sinds januari respectievelijk
maart zijn verstrekt.
Wat de lonen betreft dient aanvulling tot het minimum
van 8,65 per week plaats te vinden wanneer 3% over
het tijdloon, verhoogd met procentuele toeslagen (uitge
zonderd de vakantietoeslag) en/of tariefverdiensten be
neden het genoemde minimum-bedrag blijft.
De sinds maart geldende toeslag van 30,per maand
voor volwassenen (ƒ6,92 per week) is met ingang van 1
april verhoogd tot 45,per maand (ƒ10,38 per week)
terwijl de daarnaast aan volwassen losse werknemers
verstrekte extra vakantiebonwaarde is verhoogd van
1,40 tot 2,10 per week.
Zowel de prijscompensatie als de toeslag van 45,
per maand (ƒ10,38 per week) telt mee voor de bereke
ning van de vakantietoeslag voor vaste werknemers. An
dere procentuele verhogingen over de toeslag van ƒ45,
zijn niet toegestaan.
f
JEUGDIGE werknemers vanaf 17 jaar hebben aan-
spraak op de hierna te noemen percentages van de
hierboven vermelde bedragen:
de Akker- en Weidebouw en de Veehouderij, de Pluim
veehouderij, de Tuinbouw, de Bloemkwekerijen, het
Bloembollenbedrijf, de Cultuurtechnische Werken en de
Landambachten:
voor 21-jarigen 93%
voor 20-jarigen 84
voor 19-jarigen 75%
voor 18-jarigen 65%
voor 17-jarigen 55%
Voor jeugdigen van 16 en 15 jaar gelden de in het be-
besluit van de Minister genoemde jercentages van res
pectievelijk 47.5 en 40, behalve voor de ongeschoolden
in de sector landbouwambachten, voor wie de c.a.o.-per
centages van respectievelijk 49 en 41 van toepassing zijn.
Wanneer het ingevolge het bovenstaande berekende
loon beneden het wettelijk minimum loon blijft, geldt
ui-teraard dit laatste. Het wettelijk minimum loon voor vol
wassenen bedraagt thans ƒ248,10 per week. Voor jeug
digen gelden de bovengenoemde percentages hiervan.
VOORBEELD
BRUTO weekloonbsrekening van een volwassen vas-
te vakarbcidor A (akker- en weidebouw) met een
arbeidstijd van 2235 uur per jaar wordt als volgt:
Diplomatoeslagen (max.)
Waarderingstoeslag 5
Voor
Voor
beeld
beeld
zonder
met
toe
toe
slagen
slagen
-1 -'74 ƒ272,45
ƒ272,45
18,20
290,65
14,53
272,45
305,18
Toeslag per 1 -1 -'74:
15,per maand per week ƒ3,46
Toeslag per 1-3-'74:
15,per maand per week ƒ3,46
Toeslag per 1-4'74: -
15,per maand per week ƒ3,46
10,38
10,38
Voorschot loonsverhoging per 1-4-'74:
3% van 272,45 (minimum 8,65)
3% van ƒ305,18 (minimum 8,65)
8,65
9,16
Weekloon per 1-4-1974
ƒ291,48 f 324,72