VEE EN VLEES
Mengvoederlabels
nader bekeken
Veehouders let op uw zaak
M ENGVOEDERS worden samengesteld uit grondstoffen
van zeer uiteenlopende aard en prijs. Indien geen
nauwomschreven veevoedkundige normen in acht behoeven
te worden genomen is het niet moeilijk om een mengvoeder
met een lage 100 kg-marktprijs te fabriceren. Een lage 10
kg-prijs is voor de veehouder weliswaar bijzonder belangrijk
maar niet doorslaggevend. De dieren reageren immers niet
zozeer op het aantal kilogrammen, maar veel meer op de
hoeveelheid voederwaarde (zetmeelwaarde, eiwitsamenstel
ling) die met het mengvoeder wordt verstrekt. Voor de vee
houder is het daarom van het grootste belang, dat hij zioh
een zo goed mogelijk oordeel kan vormen over de werke
lijke voederwaarde van het mengsel. Dit geldt wel heel in
het bijzonder voor de rundveehouderij, waar de voederkwali
teit niet betrouwbaar kan worden gemeten aan de produktie
van het dier, daar naast krachtvoer doorgaans ook nog grote
hoeveelheden ruwvoer van wisselende kwaliteit worden ver
strekt. Een direkte beoordeling van de voederwaarde en de
prijs van het mengvoeder is alleen mogelijk met een volledig
openbare samenstelling.
Algemene voorwaarden
contracten slachtkuikens
verbeterd
10
VRIJWEL ONVERANDERDE PRIJZEN SLACHTVEE
De gemiddelde EEG prijs en de gemiddelde markt
prijs in Nederland was in de week tot 11 april voor
slachtvee weinig verschillend vergeleken met voorgaan
de week. De interventie heeft niet tot een herstel van
prijzen geleid, mogelijk wel tot een niet verder afglij
den. Overigens zou in de EEG reeds 40.000 ton rundvlees
door dc interventie zijn opgenomen, waarvan alleen in
Duitsland een 25.000 ton. Het zijn daverende getallen.
De grote vraag is: waarheen met deze voorraden? Weg
geven of dumpen?
In de korte week tot 11 april werd uit Nederland 352
ton vers rundvlees uitgevoerd en werd 365 tpn inge
voerd. Bovendien werd nog 749 ton bevroren vlees en
233 levende slachtdieren aangevoerd. Uit Duitsland
kwamen 51 mestrunderen binnen, terwijl 28 mestrunde-
ren werden uitgevoerd.
Overzicht prijsverloop week tot 11 april: EEG gemid
delde 303,16 (onv.); Nederland 268,15 (268,48); Bel
gië ƒ313.15 (312,43); Luxemburg ƒ311,74 (onv.); Duits
land 279,81 (278,94); Frankrijk 319,04 (317,87); Italië
ƒ300,88 (298,18); Denemarken 276,94 (264,10); Ierland
297,75 (298,18); Engeland ƒ322,88 (326,84). De heffing
derde landen bleef 44,34 per 100 kg.
KALVERPRIJZEN VRIJ STABIEL
Vergeleken met voorgaande week kwam er weinig
verandering in de prijzen voor gemeste kalveren. In de
week tot 11 april werd niet minder dan 2708 ton kalfs
vlees uitgevoerd. Bovendien werden 1132 mestkalveren
uitgevoerd, waarvan 959 naar Italië en 173. naar Duits
land. Er gingen 1852 nuchtere kalveren het land uit,
waarvan 1614 naar Duitsland en 238 naar Italië. Naar
Duitsland gingen ook nog 55 slachtkalveren.
Overzicht prijsverloop: EEG gemiddelde 425,02
(424,23); Nederland 408,60 (409,38); België ƒ445.39
(413,36); Luxemburg ƒ446,28 (onv.); Duitsland ƒ424,57
(433.07); Frankrijk 472.53 (468,83); Italië 440,40
(442,74); Denemarken 301,72 (onver.); Ierland ƒ301,82
(29^,-37); Engeland ƒ419,99 (onv.).
LAGERE VARKENSPRIJZEN
De Coveco heeft op 12 april de uitbetalingsprijzen
voor de in de week tot 12 april overgenomen varkens
achteraf met 15 cent verlaagd. De uitgangsprijs werd
ƒ3,19 voor geslachte varkens van 75/90 kg, kl. I af-mes-
terij. Voor andere kwaliteiten en gewichten gelden de
gebruikelijke kortingen. Bovendien wordt IV2 °/o inge
houden voor dekking van kosten van transport en com
missie.
De NCB-coöperatie, de inkooporganisaties VAKO
(Oss) en HOVA (Cuyk) hebben de uitbetalingsprijs
voor de in de week tot 29 april over te nemen varkens
met 5 cent verlaagd. Eerder, namelijk op 8 april, was
reeds bekendgemaakt dat de prijs voor de week tot 12
april tèn opzichte van voorgaande week met 15 cent ver
laagd werd. Een en ander heeft ertoe geleid dat voor
de week tot 19 april de uitgangsprijs is geworden ƒ3,10
per kg voor geslachte varkens van 75/90 kg, kl. I af-
mesterij. Voor varkens van de kl. E geldt een toeslag
van 5 cent, voor varkens van de kl. II, III en IV gelden
de (nog) gebruikelijke kortingen van resp. 5, 10 en 15
cent. Voor varkens van 91/100 kg wordt 2 cent per kg
gekort voor elk kg boven de 90. HOVA past een korting
toe van 3 cent per kg.
In de week tot 7 april werden ongeveer 216.000 var
kens geslacht vergeleken met 214.000 voorgaande week.
Het aantal slachtingen in het eerste kwartaal bedroeg
2.602.800 vergeleken met 2.535.000 in de eerste drie
maanden van 1973. In de week tot 11 april werden uit
Nederland 15.721 levende en 35.631 geslachte varkens
uitgevoerd. Daarvan gingen naar Duitsland resp. 5608 en
17.061 stuks, Italië resp. 5133 en 7656 stuks, Frankrijk
resp. 4980 en 10.914 stuks. Voorts werd uitgevoerd 1536
ton varkensvlees in stukken, 279 ton buikspek en 128 ton
rugspek.
Voor de week tot 12 april werden de groothandels-
prijzen voor varkensvlees opnieuw verlaagd, behoudens
voor ribben. Daarvoor is de belangstelling in binnen- en
buitenland zodanig dat een lichte prijsverhoging moge
lijk was, een ontwikkeling die normaal is voor de Paas
week.
In de week tot 11 april werden uit Duitsland nog 479
slachtvarkens aangevoerd. Cijfers hebben inmiddels aan
getoond dat het totale vleesverbruik in 1973 lager whs
dan in het jaar daarvoor en dat in hoofdzaak door een
teruggang in het verbruik van varkensvlees.
Dat de varkensprijzen tot een zodanig laag niveau
zouden dalen als thans het geval is, moet voor een be
langrijk deel worden toegeschreven aan de uiterst zwak
ke varkensmarkt in de Ver. Staten, waardoor de ham
men- export sterk daalde en vermoedelijk binnenkort nog
sterker zal dalen als de restituties omlaag gaan. De EEG
•blijkt dus toch geen „eiland" te zijn. In de week van 25
maart af was de gemiddelde referentieprijs ƒ3,48 3,56).
t
In de lidstaten waren de ref.prijzen de volgende: Neder
land ƒ3,22 (3,32); België 3,49 (3,56); Luxemburg ƒ4,05
(4,13); Duitsland ƒ3.20 (3,32)Frankrijk ƒ3,77 (3,83); Ita
lië ƒ3,93 (4,22); Denemarken ƒ3,63 (3,56)Ierland ƒ3,54
(3,55); Engeland ƒ3,35 (3,32).
VEE EN VLEES IN DE E.E.G.
België. De varkensmarkt was sterk aflopend in de af
gelopen week, zo wordt uit Anderlecht gemeld. Men her
innert aan de sterk aflopende markt in 1949. De prijs
dalingen liepen uiteen van Fr. 3 tot 5 per kg. Ook in St.
Truiden en Tongeren was de markt zwak. Er zijn wat
levende varkens binnengekomen uit Oost-Duitsland. De
afzet van levende en geslachte varkens verloopt moei
lijk, vooral de afzet naar Italië. Ook voor varkensvlees
en stukken is de afzet moeilijk. Overwegend worden la
gere prijzen gemaakt, behoudens voor carbonaden met
bestemming Duitsland. De markt voor slachtvee was
een idee vriendelijker. Aanvankelijk was de h'andel
vlug. doch de markt sloot kalm. Er was geen aanvoer
van slachtvee uit Ierland. Voor kalveren liepen de prij-
zeh belangrijk op. Voor slachtpaarden liepen de prijzen
bij betrekkelijk kort aanbod nog wat op.
Frankrijk. De varkensmarkten waren alle aflopend.
Prijsdalingen werden geconstateerd op de leven dmark-
ten van 8 tot 23 centimes. In Rungis liep de notering
voor de z.g. belle coupe met 27 punten terug tot fr. 5,86.
Hammen daalden met 25 centimes tot fr. 8,40. De inter
professionele notering ging met 20 centimes omlaag tot
fr. 4,20 voor de goede vleesvarkens en fr. 4,00 voor de
vettere varkens.
Voor slachtvee was er enige verbetering in de prij
zen. Ook voor kalveren trokken de prijzen wat aan, zij
het dat door de ruime aanvoer er toch later weer enige
reactie te constateren was.
Duitsland. De aanvoer van slachtvee was in het wes
ten ruimer en in het noorden en zuiden kleiner dan
voorgaande week. De gemiddelde marktprijs steeg wat.
In de verschillende deelstaten was de ontwikkeling uit
eenlopend. Men hoopt dat na Pasen de prijzen zich al
thans voorlopig kunnen handhaven. De interventie
steunt de markt behoorlijk. Voor kalveren liep de ge
middelde marktprijs door verruiming van de aanvoer
nogal wat terug. Oqk hier een uiteenlopende ontwikke
ling van de prijzen.
In Keulen maakte men DM 450460 voor levende
kalveren franko-abaUoir. De varkensmarkt was zwak.
In NRW was de aanvoei rond 15 °/o groter en ook elders
was veelal de aanvoer ruimer dan in de week daarvoor.
Aangenomen wordt dat de gemiddelde marktprijs rond
DM 15 lager gelegen heeft dan voorgaande week.
Voor vers lams- en schapevlees was de vraag goed en
het aanbod betrekkelijk klein. Er moest daarom veelal
worden uitgeweken naar bevroren vlees. Hier werden de
prijzen verhoogd.
C.L.O.-Instituut voor de Veevoeding
„De Schothorst", Hoogland
Ir. E. G. J. BRUGGINK
GEHALTECIJFERS ALLEEN ZIJN WEINIGZEGGEND
COMMIGE fabrikanten vermelden op de labels of ver-
pakking niet veel meer dan een paar gehaltecijfers.
Ter illustratie van de wijze waarop dikwijls de voeder
waarde wordt aangeduid geven wij onderstaand voor
beeld voor „Eiwitrijke brok voor rundvee".
min. Z.W.: 60
min. ruw eiwit: 24 °/o
vert.. ruw eiwit: 20
ruw vet: 4
bevat: 0.8 N uit N.P.N.-verbindingen
Bij een dergelijke aanduiding zouden wij een drietal
opmerkingen willen maken.
1. De veehouder krijgt geen enkele informatie over de
grondstoffen, welke in het mengsel zijn gebruikt.
Hij kan dus ook niet (laten) nagaan of voor een be
paalde samenstelling een te hoge prijs wordt ge
vraagd.
2. De zetmeelwaarde van het voeder kan niet door een
analyse worden bepaald, doch alleen worden bere
kend uit de gehaltecijfers van de grondstoffen. Dit
nu is niet mogelijk, wanneer de samenstelling niet
wordt vermeld.
3. In de praktijk zal het gebruik van ureum of andere
niet-eiwitverbindingen ter besparing van eiwit in
het krachtvoer alleen van nut kunnen zijn als in het
rantsoen wenig of geen graslandprodukten voorko
men en er voldoende aanbod van zetmeel is.
Zijn beide voorwaarden niet vervuld, dan wordt de
niet-eiwit stikstof (N) onvoldoende of niet benut. Te
recht heeft het Produktschap voor Veevoeder voorge
schreven, dat bij verwerking van „niet-eiwit stikstofver
bindingen" zoals b.v. ureum dit op de label moet wor
den vermeld. Het zou tegenover de veehouder eerlijker
zijn duidelijk aan te geven, dat er ureum of een stik
stofverbinding van andere naam is verwerkt en zich niet
te verschuilen acbter de term „N.P.N.-verbindingen", die
veel veehouders waarschijnlijk niets zegt. N.P.N. is een
Engelstalige uitdrukking en betekent non-protein-nitro-
gen niet-eiwit-stikstof. Hoe belangrijk een volledige
aanduiding is, blijkt wel uit het volgende.
Voor berekening van het eiwitgehalte vermenigvul
digt men het stikstof (N)-gehalte met 6,25. Hieruit volgt
dat 0,8 NjP.N. 0,8 x 6,25 5 berekend eiwit in
brengt. In werkelijkheid bevat bovenbedoeld voer dus
slechts 19 ruw eiwit en 15 verteerbaar eiwit uit de
normale grondstoffen. Bij de prijs/beoordeling en de toe
passing in het rantsoen moet men dit niet over het hoofd
zien.
ONDUIDELIJKE SAMENSTELLINGEN
TONDER kennis van de gebruikte grondstoffen is het
dus niet mogelijk de voederwaarde van een meng
sel te controleren. Het is daarbij zelfs erg belangrijk
precies te weten welke grondstof er wordt bedoeld, on
der één naam kunnen namelijk soms grondstoffen van
uiteenlopende kwaliteit worden verstaan, waardoor de
berekening van de voederwaarde tot verschillende uit
komsten kan leiden. Tot welke verschillen in zetmeel
waarde een onduidelijke benaming of kwaliteitsverschil
len van grondstoften kan leiden toont onderstaande sa
menstelling rundveëvoeder.
RUNDVEEVOEDER
berekende
zetmeelwaarde
Samenstelling
(gr/kg)
kwaliteit
15 koikosmeel
117
93
-schilfers
-schroot
10 lijnmeel
69
58
-schilfers
-schroot
15 rijstevoermeel
135
107
doparm
doprijk
20 tapioca
148
132
r.celstofarm
r.celstofrijk
10 tarwegries
61
61
17,5 gerstepelmeel
133
122
r.celstofarm
r.celstofrijk
10 melasse
43
43
2,5 min./vit.
100
706
616
In de praktijk zal het verschil minder groot zijn, naar
mate er minder grondstoffen van sterk wisselende kwa
liteit worden gebruikt. Het voorbeeld maakt wel duide
lijk, dat voor een juiste beoordelng van de voeder
waarde er dient te worden uitgegaan van de werkelijke
voederwaarde van de gébruikte grondstoffen. Dit ver
eist natuurlijk een intensieve, liefst onafhankelijke con
trole en bemonstering bij de mengvoederfabriek zelf,
maar ook een volledige en duidelijke openbaarheid van
de samenstelling. Op de label en verpakking kan men
allerlei fraaie dingen vermelden. Voor de veehouder
komt het er op aan, of de betrouwbaarheid ervan vol
ledig is te toetsen. Veehouders let op uw zaak!
Het bestuur van het Landbouwschap heeft onlangs een
aantal wijzigingen en verbeteringen in de Algemene Voor
waarden Contracten Slachtkuikens goedgekeurd. Samen
met acht andere organisaties uit de sectoren van handel
en industrie heeft de afdeling Pluimveehouderij van het
Landbouwschap aan het overleg erover deelgenomen.
De bedoeling van deze Algemene Voorwaarden is meer
duidelijkheid en minder verscheidenheid in de contract
voorwaarden. Daardoor wordt de rechtszekerheid groter
en kunnen de contracten beter met elkaar worden ver-
f
geleken. Met de Algemene Voorwaarden Contracten
Slachtkuikens zijn inmiddels enige jaren ervaring opge
daan. Gebleken is dat nog verschillende verbeteringen
konden worden aangebracht. Deze verbeteringen zijn nu
verwerkt in de nieuwe Algemene Voorwaarden die vanaf
1 juli 1974 van kracht zijn. Er wordt op aangedrongen na
die datum, geen contracten meer af te sluiten onder de
oude voorwaarden. In contracten waarop de nieuwe voor
waarden van toepassing zijn staat steeds vermeld, ook
in het stempel van het Produktschap „Algemene Voor
waarden Contracten Slachtkuikens 1974".
