Op bezoek bij: J. J. J. Bom hofstede 's-Gravenhoek bv Colijnsplaat 14 105 HA AKKERBOUW VLAS ZELF OP BEDRIJF GEREPELD HEFTRUCK ONMISBAAR WERKTUIG GEWORDEN BESLOTEN VENNOOTSCHAP (B.V.) ALS ONDERNEMINGSVORM L-I ET gebruik van een heftruck en het zelf repelen van het geteelde vlas zijn zaken die in deze combina tie op een akkerbouwbedrijf niet veel zullen voorkomen. Op het bedrijf van de Hofstede 's Gravenhoek B.V., waar over de heren G. M. F. Bom en zijn zoon ir. J. J. J. Bom de leiding hebben, staat alles wat met een mogelijke me chanisatie van de vlasteelt te maken heeft in de belang stelling. Vandaar o.a. de aanschaf van een heftruck die echter ook voor allerlei andere karweitjes gebruikt wordt. Daarnaast het zelf repelen van het verbouwde vlas, waar voor een eigen installatie op het bedrijf aanwezig is. Over de opzet van dit bedrijf gaat deze reportage, waaraan Bom jr. zo vriendelijk was zijn medewerking te verlenen. Zijn vader, de heer G. M. F. Bom, die als voor- het bedrijf geheel met het bietencystenaaltje besmet was en de opbrengsten van de verschillende gewassen matig tot slecht waren. Dit ook tengevolge van de grote droog te- en slempgevoeligheid van deze lichte zavelgrond. In 1938 had Bom sr. reeds de opzet om door een ruim bouwplan van 1 7, gecombineerd met intensieve groen- bemesting, te trachten het bedrijf weer gezond te krij gen. Door de oorlogsjaren '40'45 en de bijzondere om standigheden als gevolg daarvan, kon echter pas in 1946 serieus daarmee begonnen worden. „IJZEREN BOUWPLAN" WANAF 1946 t/m T960 is toen konsekwent een V 7-jarig bouwplan volgehouden. Men sprak toen chanisatie en arbeidsbezetting nog te groot om een der gelijke stap terug te kunnen maken! Voor we op de bedrijfsvoering zelf nader ingaan moet eerst nog vermeld worden dat het bedrijf in 1970 van 70 tot 105 ha is vergroot. Door vererving kwam in de jaren '60 een bedrijf te Rilland bij het bezit van de fa milie Bom. Door de aanleg van Rijksweg 58 werd dit be drijf, naast de hiermede verband houdende onteigenin gen, ook nog eens geheel door deze nieuwe weg door sneden! Door verkoop van de grond aan de buren en met de onteigeningsvergoeding kon in het kader van de ruilverkaveling Noord-Beveland 35 ha aan de bestaan de 70 ha worden toegevoegd, zodat de bedrijfsomvang 105 ha werd. Uit de opzet en situering van de gebouwen komt de Franse invloed tot uitdrukking. Waar vroeger centraal de mestput lag ls nu echter een gazon! De repelmachine met het kaf- en stofzuigsysteem. Middenhoven zijn de afvoerbuizen naar buiten te zien. zitter van de commissie vlasteelt van het Landbouw schap zo'n 2 3 dagen per week voor vlaszaken op pad is, bemoeit zich nog slechts indirekt met het bedrijfs- gebeuren. Hij laat de lopende zaken aan Bom jr. over. Belangrijke beslissingen worden zoveel mogelijk in on derling overleg genomen. T^E nu 32 jaar oude ir. J. J. J. Bom heeft in Wagenin- gen gestudeerd en is in 1970 op het bedrijf ge komen. Als studierichting werd door hem de landbouw economie gekozen; een richting waarbij het mogelijk was naast landbouwpolitieke vraagstukken ook aandacht te schenken aan juridische en fiscale aspecten van de land bouw. Een keuze bewust gericht op een zo algemeen mogelijke opleiding. De vader van Bom sr., oorspronkelijk afkomstig uit West-Brabant, heeft zich in 1911 op Noord-Beveland ge vestigd. Op het toen 70 ha groot bedrijf met overwegend lichte zavelgrond werd, vooral in de crisisjaren door de moeilijke financiële omstandigheden, intensief suikerbie ten verbouwd. In de periode 19111938 kwam men ge middeld eenmaal in de 31/2 jaar op hetzelfde perceel met bieten terug! Het gevolg daarvan is geweest dat in 1938, toen G. M. F. Bom het bedrijf van zijn vader overnam, wel van een „ijzeren bouwplan", dat er ongeveer als volgt uitzag: 1e jaar aardappelen 2e jaar tarwe en klaver 3e jaar vlas -f lucerne 4e jaar lucerne 5e jaar bieten koppen blad 6e jaar diversen bijv. erwten -f- wikken, gerst klaver. I 5/6 van het bedrijf werd dus jaarlijks van een organi sche bemesting voorzien. Dit konsekwent volhouden heeft er tenslotte toe geleid dat het humuspercentage na zo'n 15 jaar van 11/2 op 2 kwam. Naast bijkomende voordelen, zoals betere bewerkbaarheid van de grond, bleek vooral het voordeel van dit systeem uit de steeds beter wordende kg-opbrengsten. Na 1960 is op een 6-jarig bouwplan overgeschakeld en nu de ruilverkaveling op Noord-Beveland praktisch gereed is, is overgegaan op een 5-jarig bouwplan. Alhoewel dit 5-jarig bouwplan goed voldoet zou men op dit bedrijf toch graag naar een ruimere vruchtopvol ging terug willen. Voorlopig zijn de beperkingen van me- BOUWPLAN EN AFZET I-JET globale bouwplan 1 5 ziet er nu ongeveer als volgt uit: aardappelen 21 ha bieten 21 ha wintertarwe 21 ha (vermeerdering) gerst 11 ha (vermeerdering) vlas 10 ha (vermeerdering) graszaad 131/2 ha (vermeerdering) lucerne 71/2 ha Dit jaar is voor het eerst na lange tijd weer graszaad in het bouwplan opgenomen. Daarbij is wel het bezwaar overwogen dat de oogst daarvan grotendeels kan samen vallen met die van het vlas. Daarom is de keus op een vroeg graszaadras gevallen. De afzet is wat de aardappelen betreft ca. 60 in poolverband en 40 eigen afzet aan de handel. De sui kerbieten gaan naar de Suiker-Unie en de gerst- en tarwe-afzet vindt via Cebeco Zuid-West plaats. De lu cerne gaat naar de groenvoederdrogerij van Timmerman. Het vlas is voor de vrije verkoop en vindt vooral afne mers onder Belgische kopers. En de graszaadvermeer dering voor een graszaadfirma. DE BESLOTEN VENNOOTSCHAP (B.V.) IN HET K De B.V. is een vennootschap: 1met rechtspersoonlijkheid; 2. met een in aandelen verdeeld maatschappelijk kapitaal waarin ieder der vennoten voor een of meer aandelen deelneemt; 3. waarhij geen aandeelbewijzen mogen worden uitgegeven; 4. waarbij de aandelen niet vrij overdraagbaar mo gen zijn; 5. waarbij de aandeelhouders niet persoonlijk aan sprakelijk zijn voor hetgeen in naam der ven nootschap wordt verricht; 6. waarbij de vennoten niet gehouden zijn boven het bedrag dat op hun aandelen behoort te wor den gestort, in de verliezen der vennootschap bij te dragen. De kenmerken 3 en 4 zijn specifiek voor de B.V., de andere komen overeen met de N.V. Voor de bedrijfsuitoefening in de land- en tuinbouw heeft de B.V. een aantal aantrekkelijke aspecten, is een typische rechtsvorm voor een zich ontwikkelende landbouwonderneming, die weliswaar een familiaal karakter zal behouden, maar uitgroeit boven de financiële mogelijkheden van het bedrijf. ARBEID CTONDEN er, het is in de tegenwoordige tijd haast niet meer voor te stellen, in 1911 voor de 70 ha bedrijfsgrootte nog 18 man op de loonlijst, nu heeft het bedrijf nog 3 vaste medewerkers. Door omstandigheden moest echter het vorig jaar met 2 man het werk geklaard worden. Wat de verzorging en de oogst van de gewas sen betreft, gaf dit geen direkte moeilijkheden maar wel bleek dat verschillende bijkomende werkzaamheden zo als onderhoud enz. in het gedrang kwamen. Bom jr. moest toen ook zelf voor 90 van zijn be schikbare tijd voor het direkte werk inzetten zodat zijn administratis enz. dan in de late uurtjes en in vrije tijd moest gebeuren. Werk en gezin hebben op den duur daaronder te leiden. Verder, zo zegt hij zelf, houdt hij graag „de cijfertjes" bij en zorgt er voor dat het be-

Krantenbank Zeeland

Zeeuwsch landbouwblad ... ZLM land- en tuinbouwblad | 1974 | | pagina 14