Rundveevoorlichtings
dagen te Almkerk en
Roosendaal
KORTE WENKEN
fi
Ing. J. G. A. MIES
C.AJR. - Zevenbergen
De rundveevoorlichtingsdagen ge
houden op 15 en 16 januari te Alm
kerk en Roosendaal stonden in het
teken van de snijmaisvoeding en de
krach tv oer aanwending aan het melk
vee. De inleiders waren Ir. Y. Tj. Bak
ker van „De Schothorst" en Ir. A. B.
Meyer van het Proefstation voor de
Rundveehouderij te Wageningen. In
de namiddag kreeg het forum op beide
dagen veel vragen te verwerken. In
dit verslag wordt in het kort op de
inleidingen en de voornaamste vragen
ingegaan.
SNIJMA1S AAN MELKKOEIEN - Ir. Y. Tj. BAKKER
KERNPUNTEN UIT INLEIDING:
—H per man zou al 250.000 kg melk per jaar gemolken moe
ten worden.
de melkproduktie per koe moet naar 6.000 kg melk per
jaar.
de opbrengst van snijmais is 8.0009.000 kg ZW per ha.
snijmais is een eenzijdig voer dat arm is aan eiwit en
mineralen.
bij snijmaisrijke rantsoenen moet met twee soorten
krachtvoer worden gewerkt en moet ook de snijmaishoe-
veelheid worden gevarieerd naar gelang droogs/tand! of
hoogte van de melkgift.
indeling in produktiegroepen is noodzakelijk en hieraan
wordt bij de stallenbouw te weinig aandacht geschonken.
Enkel snijmais krachtvoer gaf in een proef goede
resultaten. Snijmais enig hooi krachtvoer gaf betere
resultaten.
Tekorten aan eiwit en mineralen kunnen worden opge
vangen door snijmaisbrok )hoog eiwitgehalte en aanvul
ling met mineralen) of ureum mineralentoevoeging
bij het hakselen.
Diskussie waarbij enkele belangrijke vragen waren:
Opbrengsten en kosten van snijmais t.o.v. grasland?
Wat kost snijmais aangekocht via een voerbank en wat
mag aan pacht worden betaald voor maisland?
Wat is de beste verhouding snijmais-grasprodukten in
het rantsoen?
Wat is het effekt van ureumtoevoeging en wanneer is
het van toepassing?
De Z.W. prijs van snijmais zal bij een opbrengst van 7.000
kg ongeveer 35 ct bedragen.
TOELICHTING KERNPUNTEN EN DISCUSSIE
Een melkproduktie van 6.000 kg melk is hoog, maar ook
in ons eigen gebied zijn er al enkele veehouders, die dit
benaderen. Bij een dergelijke produktie zijn we met 45
melkkoeien ruimschoots boven de 250.000 kg melk per
man.
Met een normaal aantal koeien meer produceren is ,in
deze tijd zéér belangrijk. De vaste kosten zijn dan veel
lager dan bij een groter aantal koeien per man. Om deze
hoge produktie te realiseren moeten de bakens ten aan
zien van fokkerij en veevoeding "verzet worden.
Een opbrengst van snijmais van 7.000 kg ZW is voor
West Brabantse omstandigheden meer reëel dan 8.000
9.000 kg ZW. Voor grasland! wat intensief wordt gebruikt
kan men 5.500 kg ZW aanhouden, doch de vergelijking
As moeilijk. Grasland levert per ha ca. 1.100 kg eiwit
tegen snijmais ruim 500 kg.
De kosten van snijmais t.o.v. grasland. Snijmais is een
gewas dat volledig door de loonwerker wordt verzorgd.
iDe totale kosten vanaf zaaien t/m oogsten en inkuilen
komt met de prijsstijgingen voor 1974 op 1.300,tot
1.400,per ha. Rekenen we 'hierbij een wegvallend
saldo van b.v. zomergerst van ca. 1.000,dan kost
één ha snijmais 1.400 1.000 ƒ2.400,Bij een
ZW opbrengst van 7.000 kg is de ZW prijs dan ca. 35 ct.
Hoe hoog de ZW prijs uit graslandprodukten is kan
moeilijk algemeen wordien aangegeven. 'Hierbij is naast
de opbrengst eveneens van groot belang of de voeder-
winning van het grasland door aanwending van eigen
arbeid en machines kan plaatsvinden of door de loon
werker moet worden uitgevoerd.
Verder is de veebezetting van belang. Bij een veebezet
ting van 3 GVE per ha of meer is veel voer tekort, door
dat op deze bedrijven het grasland nodig is voor bewei
ding en het winnen van enig struktuurgevend ruwvoer.
Dus hier eventueel snijmais aankopen. Bij meer normale
veebezetting, ca. 2.50—2.75 GVE per ha geeft het op
nemen van 1/4 tot 1/3 van de bedrijfsoppervlakte voor
de winter een rantsoen, dat voor 5060 uit snijmais
bestaat. De rest zijn graslandprodukten. Dit |is een ideaal
rantsoen voor een optimale melkproduktie.
Snijmais aankoop via een voerbank is voor 1974 mogelijk
voor een prijs van 23 cent per kg ds. aan verse snijmais
franko 'bedrijf. De ZW prijs bedraagt dan 38 cent (exkl.
inkuilkosten en kuilverliezen). Per ton vers produkt met
24 ds. is de prijs 240 kg ds. h 0,23 55,20.
Is maisland pachten duurder dan vers mais aankopen via
een voerbank:
Ddrekte teeltkosten per ha snijmais 1.300,
Pacht voor maisland! 1.200,
Totaal 2.500,—
Prijs per ton 2.500 50 50,bij 50 ton opbrengst/
ha. Het opbrengstrisiko ligt dan volledig bij degene die
pacht. Verder mag de afstand van het maisperceel tot
het bedrijf niet te groot zijn. Aankoop via de voerbank
geeft garantie voor hoeveelheid en kwaliteit tegen een
prijs van ruim 55,per ton.
Ureumtoevoeging aan snijmais is alleen van toepassing
wanneer het rantsoen voor 60 of meer uit snijmais
bestaat. Bij minder snijmais en meer grasland-produkten
geeft ureum weipig of geen effekt en is dan niet van
toepassing. Bij 60 of meer snijmais, is het effekt maxi
maal 70 d.w.z. dat per kg ureum 2 kg vre wordt ge
wonnen. Per ha wordt 200 kg ureum toegevoegd er is
dus een maximaal rendement van 400 kg vre per ha te
verkrijgen.
Indeling in produktiegroepen is noodzakelijk om een
betere opname en verdeling van ruwvoer en krachtvoer
naar produktie van de dieren te verkrijgen en zodoende
een maximale melkproduktie per koe. Bij drie- en vier-
rijige ligboxenstallen is indeling in produktiegroepen
mogelijk. Voor 50 of meer melkkoeien is het de moeite
waard om dit te realiseren.
KRACHTVOER AAN MELKKOEIEN Ir. A. B. MEYER
KERNPUNTEN UIT INLEIDING:
Bijvoeding van krachtvoer in de zomer. Uit vele proeven
'kwam naar voren, dlat bijvoeren bij onbeperkte weide-
gang aan melkkoeien niet rendabel is. 1 kg krachtvoer
gaf minder dan 1 kg melk extra. Dit geldt dus alleen bij
onbeperkte weidegang en bij kwalitatief en kwantitatief
goed weidegras.
De minimale hoeveelheid ruwvoer in het winterrantsoen
moet tenminste 40 van de totale droge stof opname
zijn. Uit ruwvoer plus krachtvoer nemen melkkoeien in
de eerste msaandi en van de laktatie 15—20 kg droge stof
per dag op. De kwaliteit van dit ruwvoer is van groot
belang. Bij een lagere opname aan ruwvoer treden voe
dingsstoringen op en neemt die kans op vetgehaltever
laging toe.
De maximale hoeveelheid ruwvoer is afhankelijk van
fysische en chemostatische faktoren. Daarnaast ook van
temperatuur en smakelijkheid van het voer. Ook hier
speelt het verdringingseffekt van krachtvoer een rol.
Het verdringingseffekt van krachtvoer is in normale rant,
soenen als volgt:
47 kg krachtvoer
0.4 kg ds. uit ruwvoer per kg krachtvoer
710 kg krachtvoer
0.65 kg ds. uit ruwvoer per kg krachtvoer
Het onbeperkt voeren van krachtvoer is af te raden. iDe
resultaten t.a.v. de melkproduktie waren ten opzichte
van de extra opgenomen hoeveelheid krachtvoer onbe
vredigend en derhalve niet rendabel. Bovendien kwamen
voeding&storingen voor, omdiat naar verhouding te weinig
ruwvoer werd opgenomen.
Samenvattend kwam het volgende advies naar voren:
Vooral de produktieve koeien in de eerste 22,5 maand
van de laktatie uitproberen d.w.z. boven de norm voe
ren. De hoogproduktieve koeien mogen maximaal ca.
12 kg krachtvoer per dag opnemen. De minimale hoe
veelheid ruwvoer voor hoog produktieve koeien moet
ten minste 6 kg ds. per koe per dag zijn. De kwaliteit
van diit ruwvoer is zéér belangrijk.
Snijmais enig hooi krachtvoer gaf betere resultaten bij
de melkopbrengst.
DISKUSSIE WAARBIJ DE BELANGRIJKSTE
VRAGEN WAREN:
Is het mogelijk om snijmais in de zomer bij te voeren?
Kunnen de melkkoeien in een ligboxenstal 12 of meer kg
krachtvoer opnemen?
Is groepindeling en bijvoeren aan het voerhek arbeids-
technisoh te realiseren?
Snijmais bijvoeren in de zomer is mogelijk, mits aan de
kuil nauwkeurig wordt gewerkt anders treedt broei op.
Snijmais past voedertechnisch naast eiwitrijk gras goed.
Uit enkel goed weidegras is echter een hogere melkpro
duktie haalbaar, dan uit vers gras 4- snijmais. Daarom
in de weide alleen snijmais bijvoeren als er tekort aan
vers gras is of als bijvoer als de koeien 's nachts wor
den opgestald. Bij onbeperkte beweiding en voldoende
weidegras in mei-juni dus geen snijmais bijvoeren.
Een opname van 12 kg krachtvoer in de doorloopmelk-
stal is niet mogelijk. In een dubbele vierstandsmelkstal
nemen de koeien per dag gemiddeld 6 8 ikg krachtvoer
op. De rest moet dus aan het voerhek worden verstrekt.
In drie- en vierrijige ligboxenstallen is een indeling in 3
groepen mogelijk. Bij de drierijige stal moet dan echter
één produktiegroep bij het melken over de voergang.
Tevens zal er enige stagnatie zijn bij het melken wan
neer men overgaat van de ene prodtuktiegroep op de an
dere. De droogstaande koeien kunnen in alle staltypen
apart worden gehouden. Door een beter voedingsniveau
en een betere verdeling van het krachtvoer is enige
moeite hiervoor zeker verantwoord.
C.A.R. Zevenbergen
AKKERBOUW
HET IS NU DE TIJD om de zandgronden te ploegen.
Zodra grond en weer dit toelaten, mag dat geen dag meer
worden uitgesteld. Wanneer U straks gaat zaaien, kunt
U dit dan doen op een bezakte bouwvoor waardoor het
zaad minder diep wegvalt. U krijgt hierdoor een gelijk
matiger, sterker gewas. Bovendien is bij tijdig ploegen
de kans op stuif gevaar ook geringer.
WINTERTARWE op zandgronden kan een goede op
brengst geven, mits U windhalm pluimgrasl) goed be
strijdt. De bestrijding kan het best gebeuren in de maan
den februari of maart. Op humusrijke gronden kunt U
spuiten met 3A1 kg simazin per ha. Ligt het humusge-
halte boven 5 dan is wel 1 kg nodig. Komen ook veel
korenbloemen voor dan kunt U het best simazin mengen
met DNOC.
KWEEKGRAS in suikerbieten geeft werk en bezorgt
daarmee veel narigheid bij de verpleging. Tot uiterlijk 2
weken voor het zaaien van de bieten kunt U pleksgewijs
de kweek te lijf gaan 1520 kg T.C.A. per ha. E'en te late
aamvending .geeft kans op een dunnere stand en groei-
remming. Pas deze noodmaatregel dus\ tijdig toe, anders
is het middel erger dan de kwaal. Met deze hoeveelheid
T.C.A. wordt de kweek niet gedood, maar wel sterk in
ontwikkeling en groei afgeremd.
POOTGOED voor de teelt van middenvroege en late
consumptieaardappelen behoeft niet te worden voor ge
kiemd. Wel is het gewenst de nu reeds aanwezige kiemen
van het pootgoed af te halen. Dit af spruiten is gunstig voor
het verkrijgen van .een regelmatige opkomst en een toe
name van het aantal hoofdstengels. Dit af spruiten kunt
U in handwerk uitvoeren, maar ook met een afborstel-
machine.
EEN VEELHEID van meer of minder onbekende fak
toren spelen een rol bij de bepaling van de stikstofbemes
ting op wintertarwe o.a. voorvrucht, weersomstandig
heden en stikstof voorraad in de grond. Het is zaak een
zodanig bemestingsbeleid te voeren, dat te geile gewassen
worden voorkomen. Dit kan door de stikstofgift te delen.
Bijvoorbeeld tweederde in het voorjaar en éénderde van
de gift ongeveer half tot eind mei. Met dit systeem wogdt
in de praktyk goede resultaten bereikt.
VEEHOUDERIJ
DE LAATSTE 4 a 5 weken van de drachtigheid groeit
het kalf het snelst. Geef daarom aan hoogdrachtige dieren
extra krachtvoer. Het extra krachtvoer wordt goed be
loond. Het is goed voor het kalf en stimuleert bovendien
de melkgift voor de komende laktatieperiode.
SOMMIGE PERCELEN grasland beginnen nu weer
op bouwland te lijken. Het wemelt er van de molshopen.
Thans zijn er goede en gemakkelijk te plaatsen mollen-
klemmen in de handel. Wel is het zaak, dat deze klemmen
op de juiste manier worden geplaatst.
U MOET BEGINNEN door met de trekker enkele keren
langs de randen van het grasland te rijden. U kunt dan
de volgende dagen zien welke ritten er weer opnieuw
zijn gebruikt. In deze gangen moeten dan de klemmen
worden geplaatst. Door er een paaltje bij te zetten, kunt
U de klemmen gemakkelijk terugvinden.
