Het ILR uit Wageningen meldt
11
VOUWSILO'S VOOR BULKOPSLAG
yOOR buikopslag van verschillende produkten (kunst
mest, veevoeders enz.) wordt ook in die landbouw
en speciaal in de veehouderij- en veredelingssektor gebruik
gemaakt van silo's. Afhankelijk van de aard hetgeen opge
slagen moet worden valt de keus op silouitvoeringen van
polyester, aluminium enz. In de levensmiddelenindustrie
bijv., waarbij de opslag van bepaalde hoogwaardige grond
stoffen speciale problemen kan geven, worden zelfs roest
vrijstalen silo's toegepast. In het bijzonder deze laatste uit
voering vergt een zeer hoge investering. Ten opzichte van
andere opslagmethoden in b.v. zakken of kleine containers
wordt met een silo een belangrijke besparing bereikt aan
verpakkingsmateriaal, transport- en opslagkosten en tijd
voor vullen en ledigen. Veredeldle papieren zakken, kunst
stof zakken e.a, vormen bovendien veelal een milieubelasting
waar het éénmalig gebruik betreft. Voor het opslaan van
poeder- of korrelvormige stoffen is echter niet veel meer
GIETWATERONTZOUTINGSINSTALLATIE
Werkspoor Water B.V. te Amsterdam, een ingenieursbu
reau voor waterbehandeling heeft een nieuwe waterontzou-
tingsinstallatie ontwikkeld. De installatie werkt volgens het
principe van de „omgekeerde osmose", waarmee het aanwe
zige zoutgehalte van water met ongeveer 90 95 procent
kan worden verlaagd. Dit kan van groot belang zijn voor
tuinbouwgewassen ter bestrijding van de gevolgen van de
toenemende verzilting van oppervlakte- en leidingwater.
Vele gewassen ondervinden schade en vertraagde groei van
een te hoog zoutgehalte van het gietwater vooral veroor
zaakt door chloriden. Door toepassing van het proces van
de omgekeerde osmose is het mogelijk op economische wijze
zoutarm gietwater te verkrijgen met als resultaat een aan
zienlijk grotere opbrengst en een hogere kwaliteit van het
produkt.
De kern van de installatie wordt gevormd door „patronen"
met holle vezels die dunner zijn dan een mensenhaar. De
patronen die door Du Pont de Nemour zijn ontwikkeld, heb
ben een doorsnee van 10 cm, een lengte van 60 of 120 cm
en bevatten ongeveer een miljoen holle vezels. Het zout
houdende water wordt nu onder een druk van 28 atmosfeer
rondom de holle vezels gebracht en door de wand daarvan
geperst. Het ontzoute water uit de, holle buisjes wordt via
een leiding afgevoerd, terwijl een andiere leiding zorgt voor
de afvoer van het water waarin de zouten zijn achtergeble
ven.
De capaciteit van een enkele patroon is 8 a 10 kubieke
meter ontzout water per dag. Om een installatie van een
bepaalde capaciteit op te bouwen, is het dus alleen nood
zakelijk een bepaald aantal patronen parallel te schakelen.
Ook uitbreiding van een installatie is eenvoudig door patro
nen bij te plaatsen. De gegarandeerde levensduur van de
patronen is drie jaar, maar in de meeste gevallen gaan ze
een jaar of vijf mee. Daarna kan men de patronen op een
voudige wijze vervangen.
NIEUW POOTSYSTEEM VOOR
VOORGEKIEMD POOTGOED
Prlnclp» schema pootiuchine
ruimte nodig dan het volume van die stoffen zelf.
Sinds kort is in ons land een zgn. „vouwsilo" leverbaar,
waarvan de investeringskosten relatief gering zijn. Een der
gelijke vouwsilo bestaat uit een stalen opvouwbaar buis
vormig geraamte, waarin een silozak wordt opgehangen.
Afhankelijk van het type kan een keuze gemaakt worden
uit verschillende m3 inhoud. De opstelling is betrekkelijk
eenvoudig, de silo kan tijdelijk worden afgebroken en opge
slagen. Ook eventuele verplaatsing zal minder problemen
geven dan die van een „vaste" silo, al zal de fundering op
nieuw moeten worden gelegd.
Een opgestelde gietwaterontzoutingsinstallatie met een
capaciteit van 30 m3 per dag.
QE patronen, die pomp voor het opwekken van de hoge
druk en de benodigde meet- en regelapparatuur zijn
op een frame gemonteerd, waardoor een compact en een
voudig te bedienen geheel is verkregen. Daaromheen is een
kast in moderne vormgeving gemaakt. De hele installatie
neemt weinig plaats in en kan in een hoek worden wegge
zet. De apparatuur is via twee uitneembare panelen bereik
baar zodat de bediening en het onderhoud bijzonder gemak
kelijk is. De installatie werkt geheel automatisch met een
Het poten van voorgekiemde aardappelen vindt vooral
plaats waar gewassen worden geteeld met een korte groei
periode, zoals pootgoed, vroege consumptie en voormalers
voor de aardappelmeelindustrie. De korte veldperiode wordt
door gebruik te maken van voorgekiemd pootmateriaal
kunstmatig verlengd. Veelal werden deze gewassen met
halfautomatische pootmachines en pootlorries gepoot. De
capaciteit van deze machines ligt zeer laag en bovendien is
een bemanning zelden beschikbaar. In het verleden is op
allerlei manieren getracht het poten met volautomatische
machines zo aan te passen, dat een minimum aan kiernbe-
schadiging optrad. Deze ontwikkelingen zijn slechts op zeer
bescheiden schaal door de praktijk in gebruik genomen.
Door het ILR werd een idee van enige medewerkers van
het GRA te Leeuwarden uitgewerkt. Dit leidde in
1072 tot een eerste tweerijig prototype. Het principe
komt op het volgende neer (zie schema). Een be
dieningsman leegt de poterbakjes op een toevoerband (T).
Door deze toevoerband, waarop het produkt in een dunne
laag ligt, worden de poters op een taludvormig snarenbed
gedoseerd. De middelste vier snaren CP) van het snarenbed
gaan tegengesteld aan de overige (ca. 20) snaren (A). Op
deze middelste snaren formeert zich een aaneengesloten rij
aardappelen die één voor één gepoot worden. Doordat tel
kens minimale hoeveelheden aardappelen op het snarenbed
aanwezig zijn, is de kans op kiembeschadiging uiterst gering.
De hoeveelheid poters op het snarenbed wordt automatisch
m stand gehouden.
In proeven werden kiembeschadigingscijfers van 1015
vastgesteld, terwijl een automatische machine ca. 40 be
schadiging veroorzaakte. Door de geringe kiembesohadiging
ontstaat een snelle beginontwikkeling van het gewas in ver
gelijking met gewassen die met automatische, zelfs met
halfautomatische machines worden gepoot. Uitgaande van
eenzelfde partij pootgoed werd dit aangetoond door het pro
totype te vergelijken met een bestaande half- en volauto-
maat. In bijgaande grafiek zijn de opkomstresultaten van
dit onderzoek weergegeven. Vooral in gewassen dde slechts
een korte groeitijd ter beschikking staan is een groeiwinst
van een week zeer belangrijk voor de uiteindelijke opbrengst.
Naast duidelijke voordelen ten aanzien van de kiembescha
diging is de machine ook in staat extra grote potermaten
te poten!
De silozak is vervaardigd van polyesterweefsel, (Trevira),
dat aan weerskanten is voorzien van een PVC deklaag en
ook met een extra inwendige laag op basis van polyurethaan
kan worden uitgerust.
De silo wordt toegeleverd met zak, trechter en stalen
buisframe en kan zonder problemen in een kort tijdsbestek
ter plaatse worden gemonteerd.
De eerste foto geeft de benodigde onderdelen weer, de
andere de silo in opgebouwde toestand. Enkele technische
gegevens voor silo-inhouden van 30125 m3 zijn:
Bouwtype Bouwtype Bouwtype
i n in
Inhoud
m3 30
40
50
60
70
85
100
125
hoogte
mm 9345
10920
12420
10325
12040
13400
12611
14110
Doorsnede
silo mm 2700
2700
2700
3500
3500
3500
4100
4100
Gewicht
leeg kg 2100
2300
2500
3400
3700
4050
4500
4950
Plaats
ruimte 3160
3160
3160
3950
3950
3950
4550
4550
De transportkosten van de toebehoren voor silo's met in
houd van 1000 m3 en meer zijn relatief gering. In uiterste
gevallen bij zeer grote silo's is een verrijdbare montagekraan
nodig. In de regel kan worden volstaan met een eenvoudig
hefwerktuig. De toepassingsmogelijkheden van een derge
lijke flexibele silo zijn zeer uitgebreid.
Voor produkten, die zeer moeilijk uitstromen is een spe
ciale inrichting ontwikkeld, die bestaat uit een opblaasbare
balg, welke in de nabijheid van de uitlooptrechter inwendig
wordt gemonteerd en door elektrische impulsen een pom
pende beweging maakt en het opslaggoed daardoor loshoudt.
aantal visuele alarmsignalen die aangeven waarom hij on
verhoopt niet werkt. Daarbij is er rekening gehouden met
een automatische koppeling op een buffertank. De installa
tie slaat automatisch af wanneer de tank vol is en gaat weer
werken wanneer deze leeg is. De hogedrukpomp is betrouw
baar en bestemd voor continu gebruik.
Belangrijk is voorts dat geen gevaarlijke zuur- of loog-
oplossingen aan het water behoeven te worden toegevoegd.
Wanneer enige toevoeging toch noodzakelijk is ter bescher
ming van het patroon behoeft alleen een volkomen onge
vaarlijke niet corrosieve vloeistof te worden gebruikt, die
het oppervlaktewater niet verontreinigt. Een tank voor deze
vloeistof is aangebouwd en eventuele dosering heeft auto
matisch plaats.
PRAKTISCHE ervaring bij kwekers is al opgedaan met
enkele installaties in het Westland en rond Aalsmeer.
Als voorbeeld kan een. kweekbedrijf in Den Hoorn dienen,
waar naast tomaten op een oppervlakte van 6.000 vierkante
meter potchrysanten worden gekweekt. Die zijn vrij zout-
gevoelig. Nadat deze planten gedurende ongeveer drie
maanden waren begoten met leidingwater waaruit ruim 90
procent van het zout in een omgekeerde osmose-installatie
was verwijderd, konden door de desbetreffende kweker al de
volgende conclusies worden getrokken:
a. de produktie nam met ongeveer 15 procent toe.
b. de hoeveelheid benodigd! gietwater blijkt ongeveer 20
procent lager te kunnen zijn dan bij gebruik van opper
vlaktewater.
c. de kwaliteit van de planten is duidelijk beter geworden.
d. besparing op het verbruik van meststoffen.
e. spoelen van de grond in de kas is niet of veel minder
vaak nodig door de sterke vermindering van de zout-
toevoer aan de bodem.
Op basis van deze osmose-installatie met een capaciteit
van 10.000 kubieke meter per jaar is berekend, dat de kos
ten rond 1,50 per kubieke meter ontzout water bedragen.
De ervarnig heeft geleerd dat wanneer men deze kosten
tegenover de meeropbrengst en besparingen plaatst, de in
stallatie zich vrij snel kan „terugverdienen".
Interessant zijn ook de ontwikkelingen om de installatie
te gebruiken voor ontzouting van b.v. oppervlaktewater uit
vaarten en sloten. Bepaalde voorzieningen moeten worden
getroffen en/of voorbehandelingen toegepast, afhankelijk
van de omstandigheden bij het bedrijf. Wat dit betreft kun
nen belangstellende kwekers bij Werkspoor Water advies
krijgen. Adres De Boelelaan 14 - Amsterdam Buitenveldert,
tel. 020441966.
Een boormachine is langzamerhand een gebruiksvoor
werp geworden, dat op praktisch ieder bedrijf aanwezig
zal zijn. Vele zijn de toebehoren en hulpstukken die daar
bij voor specifieke karweitjes gebruikt kunnen worden.
Boren, zagen, schuren, frezen, slijpen, polijsten, poetsen
enz. kunnen met de juiste boormachine, de nodige hulp
stukken en vanzelfsprekend de nodige vaardigheiid er
mee geklaard worden. Voor frezen is nu naast de z.g.
raspfree^boor voor hout ook een staalfreesboor aan de
markt. Deze boor van HSS staal is 90 mm lang met een
freeslengte van 60 mm en past in iedere boormachine met
een boorkop van tenminste 6 mm. Boordiameter 6.35 mm
(1/4"). Bruikbaar voor alle metalen, kunststoffen, hard
hout voor het boren, vergroten van boorgaten en model
leren ervan in elke gewenste vorm. Verkrijbaar bij ijzer
winkels en „Doe het zelf" zaken.