Algemene
Handelsvoorwaarden
Landbouwwerktuigen
Algemene
Handelsvoorwaarden
Landbouwwerktuigen
QE Landbouw R.A.l. 1974 is een unieke gelegenheid
om de tot stand gekomen Algemene Handelsvoor
waarden Landbouwwerktuigen te presenteren, samen
met de beide partijen: het Landbouwschap en een aan
tal organisaties van importeurs en handelaren. Deze Al
gemene Handelsvoorwaarden zijn tot stand gekomen als
gevolg van een van de activiteiten, die zijn en worden
ontwikkeld in de Stichting Mechanisatie-Centrum, een
overlegorgaan tussen alle betrokkenen rond de land
bouwmechanisatie, namelijk het Ministerie van Land
bouw, de gebruikers, de importeurs, de fabrikanten en
de handelaren in landbouwwerktuigen. Deze Sichting, 25
jaar geleden opgericht, heeft tot doel het bevorderen van
de doelmatige mechanisatie in de landbouw in de meest
uitgebreide zin van het woord.
In de eerste 10 a 15 jaar na de tweede wereldoorlog
is duidelijk gebleken, dat een technische begeleiding van
de handel in landbouwtrekkers niet overbodig was. Het
Mechanisatie Centrum te Wageningen een gesprek-
centrum, waarin alle bij 'de mechanisatie betrokken sec
toren rond de tafel zitten met het streven een doelmatige
mechanisatie te bevorderen heeft daartoe in 1957 het
zgn. Trekker Service Reglement opgesteld en aan de
handel en de landbouw aangeboden. Dit reglement leg
de de rechten en verplichtingen t.a.v. de levering en na
zorg van landbouwtrekkers vast. Naast een waarborg voor
een bonafide handel, regelde het ook de garantie en de
gratis en betaalde nazorg. Verder werden voorwaarden
gesteld voor de regeling van geschillen via bemiddeling
en eventueel arbitrage.
Zeer veel trekkers werden op deze basis verhandeld.
Daarbij bleek, dat het reglement niet alleen direct, maar
vooral ook preventief werkte. Naarmate de technische
kennis en ervaring, zowel bij de kopers als in de gehele
lijn van de verkopers, groeide werd de behoefte aan een
technische begeleiding van de diverse verkoopadressen
geringer. Wel werd behoefte gevoeld aan een uitbreiding
met de duurdere landbouwwerktuigen. Ook moest de pre
ventief en effectief werkende mogelijkheid tot beslech
ting van geschillen blijven bestaan. Dit resulteerde in een
overgang naar het Landbouw Machine Reglement, dat
evenals het Trekker Service Reglement bepalingen bevat
omtrent de technische aspecten van levering, garantie,
nazorg en geschillen. Ook dit Reglement had hetzelfde
gunstige effect. Sinds de inwerkingtreding in 1970 heb
ben vele firma's de voorwaarden ervan in hun bepalingen
opgenomen.
Dit Reglement gaf n.l. in de eerste plaats de mogelijk
heid om de rechten en de verplichtingen, zowel van de
koper als van de verkoper, vast te leggen bij de verkoop
resp. koop van nieuwe landbouwtrekkers. Voorts waak
te het voor een juiste aflevering, inbedrijfstelling, toepas
sing van de garantiebepaling en een goede servicever
lening voor de levensduur van de trekker. Anderzijds
voorkwam het onrechtmatige aanspraken van beide zij
den. Bij geschillen waren koper en verkoper n.l. gebon
den aan de uitspraken van een arbitragecommissie. In de
praktijk kon in vrijwel alle gevallen volstaan worden met
een bemiddelingsvoorstel van objectieve deskundigen.
Dit Trekker Service Reglement heeft zeer preventief
gewerkt. Veel-aandacht kon worden besteed aan het in
voorraad hebben van belangrijke trekkeronderdelen, aan
de deskundigheid van de monteurs en outillage van de
werkpaats van de reparatiebedrijven en aan het oordeel
kundig gebruik van trekkers. De preventieve werking van
het T.S.R. bleek ook in de bredere sfeer. Vrijwel steeds
konden door verduidelijking van de technische pro
blematiek de partijen bij elkaar worden gebracht en
men zocht dan zelf een oplossing. De eenvoudige za
ken konden telefonisch of schriftelijk worden afgedaan.
Voor zover de partijen zo ver van elkaar waren ontvreemd,
dat werkelijk van een diepgaand geschil sprake was,
heeft het technische advies van objectieve deskundigen
ter plaatse in vrijwel alle gevallen de partijen wederom
bij elkaar kunnen brengen en werd de voorgestelde op
lossing" aanvaard. Van de 222 dergelijke zware gevallen
sinds 1957 is n.l. slechts èèn geval niet tot een oplos
sing gekomen!
T}E Stichting bleef aktief, paste zich aan de veran
derende omstandigheden aan, en besloot in 1970
als eerste stap het T.S.R. te vervangen door het Land
bouw Machine Reglement. Dit Reglement breidde ener
zijds het toepassingsgebied uit, namelijk door de meer
ingewikkelde landbouwmachines er in op te nemen en
zich niet te beperken tot de trekkers alleen, anderzijds
meende men, dat de technische ontwikkeling van beide
partijen zo ver was gevorderd, dat de begeleiding van
de handelskanalen en de gebruikers kon worden gestaakt.
Het werkgebied beperkte zich derhalve uitsluitend tot het
behandelen van geschillen.
Het Landbouw Machine Regement omschrijft wederom
de rechten en plichten van de verkoper en koper en kent
bij geschillen, net als vroeger bij het T.S.R., twee fasen.
De eerste fase omvat een poging tot bemiddeling na
onderzoek door deskundigen. Blijkt door één of beide
partijen het voorstel tot bemiddeling niet acceptabel te
zijn, dan wordt het geschil als tweede fase voorgelegd
aan een arbitragecommissie.
Bij de eerste besprekingen over het Landbouw Machine
Reglement werd al de behoefte geuit aan uniforme han
delsvoorwaarden op commercieel gebied. Omdat ook het
Landbouw Machine Reglement geen bijzonderee proble
men opleverde, kon met deze fase worden begonnen.
In de Stichting Mechanisatie-Centrum werd het voorstel
gedaan de begeleidingscommissie van het Landbouw
Machine Reglement om te vormen tot een Commissie-ad-
hoc, met als taak de opstelling van Algemene Handels
voorwaarden Landbouwwerktuigen. Deze Commissie
heeft in een periode van 3 jaar in een prettige en za
kelijke sfeer, de standpunten van de kanten van verko
per en koper afgetast.
Het zoeken naar een gemeenschappelijke overeen
stemming moest in voorwaarden worden omgezet. Hierbij
is dankbaar de hulp aanvaard van de Juridische Afdeling
van het Ministerie voor Landbouw en Visserij. Ook van
de zijde van het Landbouwschap leverde een jurist zijn
inbreng. Na 3 jaar werken is men tot een formulering kun
nen komen. Vanzelfsprekend hebben de vertegenwoor
digers van het Landbouwschap enerzijds en de handels
organisaties anderzijds hier en daar compromissen moe
ten sluiten. Het resultaat is evenwel, dat de besturen
van deze organisaties deze voorstellen hebben aanvaard
en hun leden adviseren deze voorwaarden te gebruiken.
Hiermede is de cirkel gesloten. Bij de verhandeling van
een landbouwwerktuig kunnen koper en verkoper zich
nu zeker weten van reële voorwaarden en de mogelijk
heid van advies en arbitrage bij geschillen, die zij zelf
niet tot een oplossing weten te brengen. Het feit, dat
dit tot stand is gekomen door een overleg tussen orga
nisaties van beide partijen, mag uniek worden genoemd;
meestal komen handelsvoorwaarden van één kantl
DE VOORWAARDEN
T7NKELE belangrijke aspecten van de Algemene Han-
delsvoorwaarden Landbouwwerktuigen (A.H.L.) zijn
de volgende:
Overeengekomen prijzen. De aanbiedingen zijn in zo
verre vrijblijvend, dat alleen bijzondere, niet te voorziene
omstandigheden aanleiding kunnen zijn tot wijziging. Deze
omstandigheden mogen echter niet worden benut de ver
koop ongedaan te maken.
Vastleggen overeenkomst. Alle afspraken dienen te
worden vastgelegd, teneinde eventueel later bij moeilijk
heden dienst te kunnen doen.
Uitsluiting artikelen. Afwijkingen in de te maken over-
eenKomst zijn indien nodig toegestaan, mits schriftelijk
vastgelegd. Dit geldt evenwel niet voor het artikel over
de arbitrage, en wel om de volgende redenen: Wanneer
men dit belangrijke deel zou uitsluiten geeft het A.H.L.
geen juridische basis aan de arbitrage en blijft alleen de
dure en langdurige rechtsprocedure op de achtergrond.
Dit houdt derhalve in, dat, wil men op dit punt van de
A.H.L. kunnen profiteren, dit nimmer uitgesloten mag
worden.
Betaling. Zoals alle artikelen sluiten de bepalingen
omtrent betaling aan op normale en bonafide handelsge
woonten. Dit houdt prompte betaling in volgens de ge
maakte afspraken.
Garantie. Gebreken of vermeende gebreken dienen
vlot te worden gemeld en behandeld. Slepende zaken
dienen te worden voorkomen. De relatie verkoperkoper
mag niet worden doorbroken door opdrachten aan der
den, bijvoorbeeld andere reparatiebedrijven. Vanzelfspre
kend is ook de garantieperiode geregeld.
Inbedrijfstelling. Deze vanuit het T.S.R. en het L.M.R.
overgenomen artkielen regelen een duidelijke instructie
aan de gebruiker, alsook de evt. gratis servicebeurten.
Aansprakelijkheid. De tot nu toe vaak slecht gere
gelde aansprakelijkheid gedurende de periode van over
dracht, alsook die van een leverancier m.b.t. de deugde
lijkheid van het geleverd, is vastgesteld. Hieronder valt
ook het gebruikersrisico.
Arbitrage. Indien partijen bij een geschil niet tot over
eenkomst kunnen komen, bestaat de mogelijkheid om
over de technische merites neutraal opgestelde deskun
digen een rapport te laten uitbrengen. Als men ook op
basis hiervan niet tot elkaar komt moet tot arbitrage
worden overgegaan, zulks ter vermijding van rechtspro
cedures. De arbiters, gekozen uit een lijst van deskun
digen, kennen een jurist als secretaris. De arbitragekos-
ten worden in de uitspraak geregeld.
l-I ET grote voordeel van de thans gepresenteerde
Algemene Handelsvoorwaarden is dat nu uniforme
voorwaarden tot stand zijn gekomen, 'die door alle be
trokken partijen zijn aanvaard als basis voor koop en
verkoop van alle daaronder vallende machines en werk
tuigen. Het is duidelijk dat, waar zoveel verschillende
voorwaarden van onderscheidene leveranciers, groot- en
detailhandel en de wensen van de zijde van de gebrui
kersorganisaties onder één noemer moesten worden ge
bracht, dit geen eenvoudige opgave is geweest, en dat
verklaart tevens de lange tijdsduur die ermede gemoeid
is geweest voordat deze Algemene Handels- en Leve
ringsvoorwaarden ten doop konden worden gehouden.
Nu zullen deze voorwaarden nog wel niet op alle pun
ten volmaakt zijn. Zij dienen aan de praktijk te worden
getoetst om op grond van ervaringen te bezien waar zij
dienen te worden bijgeschaafd of gewijzigd. Het kan,
ook op grond van eventueel opkomende vragen over de
uitleg van een bepaald artikel, daarom nuttig zijn dat de
genen, die deze voorwaarden hebben helpen opstellen,
beschikbaar blijven als Commissie van Begeleiding in
het Mechanisatiecentrum om op vragen antwoord te kun
nen geven of zich te buigen over een tekstverandering
indien die noodzakelijk mocht blijken te zijn.
De Algemene Handelsvoorwaarden Landbouwwerktui
gen zullen begeleid moeten worden. Beide partijen zijn
zich ervan bewust, dat aan dit stuk nog enige onvolko
menheden kunnen kleven. In een toelichting zijn enkele
punten nader omschreven, om vooral 'de intentie te be
nadrukken, die achter de veelal strakke formulering van
de voorwaarden heeft gezeten. Tenslotte is een Arbitrage
reglement toegevoegd, dat een essentieel deel uitmaakt
-van de voorwaarden en dat naar gehoopt wordt, zelden
zal behoeven te worden gehanteerdl
De Algemene Handelsvoorwaarden vormen een bij
drage tot het meer doorzichtig maken van de handel in
landbouwwerktuigen. Voor 'de gebruiker (agrarische pro
ducent) is van belang dat hij zich geen zorgen meer be
hoeft te maken voor allerlei juridische bepalingen die nu
nog in de verschillehde contracten voorkomen. Hij kan
zich toeleggen op de keuze en de prijs van de werktui
gen. De secundaire aspecten bij de koop van landbouw
werktuigen welke achteraf heel belangrijk blijken
zijn nu geregeld. De praktijk zal nu het nut van Algemene
Handelsvoorwaarden moeten bewijzen. De landbouwor
ganisaties zullen de voorlichting geven via de landbouw
bladen en de E.S.V.-ers. Op alle betrokken leveranciers
wordt een beroep gedaan zich nu ook volledig achter
deze voorwaarden te stellen en te introduceren bij hun
vertegenwoordigers en servicediensten.
Vanzelfsprekend is elke partner in de handelstrans
actie vrij te bepalen of hij wil kopen of verkopen op
basis van de A.H.L. Gezien echter 'de gunstige erva
ring met het T.S.R. en het L.M.R. en de grote vooruit
gang, nu niet meer behoeven te handelen op basis van
de vaak niet gelezen en soms beruchte „kleine lettertjes",
mag de verwachting worden geuit, dat in een groot aan
tal gevallen de comparanten zullen besluiten dankbaar
te grijpen naar de A.H.L.!
