Nieuwe landbouw
bedrijfsgebouwen
in Zeeland (I)
wBMBsll1191
7
C.A.R. GOES
Specialist Boerderijbouw,
J. H. v. NTEUWENHUIZEN
In het najaar van 1971 werd aan
de bouw van nieuwe bedrijfsge
bouwen in Zeeland een uitvoerig ar
tikel gewijd. Gezien de grote be
langstelling voor nieuwe gebou
wen, willen we opnieuw aandacht
besteden aan een groot aantal ge
bouwen, die in Zeeland in de afge
lopen jaren zijn gebouwd.
Voor het bouwen van nieuwe be-
drijfgebouwen zijn er verschillende
mogelijkheden. Alvorens een keuze
te maken, is het verstandig om
eerst een aantal gebouwen te be
kijken, eventueel samen met de
aannemer. Voor zover mogelijk
worden daarom van alle hier be
schreven systemen enkele adressen
vermeld.
kanalen en gemetselde wanden met gewapende hol
le bouwstenen en tempex.
Naast de gewone baksteen zijn er de laatste jaren ook
veel gebouwen geplaatst met wanden van een groot for
maat rode baksteen (Poroton). Deze stenen zijn er in
verschillende afmetingen. De meest toegepaste stenen
zijn 29 cm lang, 14 cm hoog en o.a. 14 en 19 cm dik
(ca. 23 stenen per m2 wand).
1. Bedrijf D. Aairnoutse te Koudekerk© 16 x 28 me
ter (1972).
2. Bedrijf Wed. Bruynzeel te Kats 15 x 30 meter
(1973).
3. Bedrijf P. van Cruyningen te Zuidzande 18 x 40
meter (1973) ('zie foto 5.).
4. Bedrijf A. Noë te Waterlandkerkje 20 x 25 meter
tl973). Vleesveestal met roostervloer
5. Bedrijf A. Vos te Veere 24 x 30 meter (1973).
6. Bedrijf J. van 't Leven te Driewegen 15 x 22 me
ter (1973). Ligboxen voor melkvee.
Bedrijf V. C. Theye, wanden met hout
Bedrijf P. de Winter, wanden met baksteen als half- Bedrijf J. Goense. wanden met baksteen als half steens-
steensmuur. muur.
Bedrijf W. P. de Vrieze, wanden met baksteen als
spouwmuur.
WELKE BOUWMATERIALEN?
Voor elk bedrijfsgebouw zijn spanten nodig en mate
rialen voor de wanden en het dak. Wat de spanten be
treft moet de -voorkeur worden gegeven aan spanten
met een vrije overspanning, dus de gelijmde houten
spanten of de stalen driescharnier spanten. In Zeeland
wordt oVerwegend gebouwd met stalen spanten, welke
5 meter van elkaar op betonpoeren worden geplaatst.
Het toepassen van opgelegde houten of stalen spanten
geeft te weinig vrije doorrijhoogte onder de spanten.
Vandaar de voorkeur voor spanten met een vrije over
spanning, zodat de hoogte van de zijwanden eventueel
beperkt kan worden tot 3 a 3% meter en dus goedkoper
bouwt.
Als dakbedekking worden hoofdzakelijk de donkere
gesatineerde asbestcement golfplaten gebruikt met een
dakhelling Van minimaal 22Vz graden.
Moeilijker wordt het wat betreft de te gebruiken
materialen voor de wanden. De keuze hiervoor wordt
o.a. bepaald door de financiële mogelijkheden, de per
soonlijke voorkeur, de funktie van het gebouw (wel of
geen bewaarplaats) en de voorkeur van de gemeente.
Vooral het laatste punt geeft nogal eens wat moeilijk
heden, aangezien niet iedere gemeente het gebruik van
alle materialen voor de Wanden toestaat.
Voor de wanden zijn de laatste jaren de volgende
materialen toegepast: hout, bakstenen, betonplaten, be-
tonstenen, gasbetonstenen en golfplaten.
GEBOUWEN MET WANDEN VAN HOUT
Voor het bouwen met hout is niet vegl belangstelling.
Hout vraagt steeds onderhoud en is bovendien duur
geworden.
1. Bedrijf V. C. Theye te Wolphaartsdijk 21 x 27
meter ÏOVS) (zie foto 1.).
Bedrijf P. van Cruyningen, wanden met grote rode bak
stenen.
GEBOUWEN MET WANDEN
VAN BAKSTENEN ALS SPOUWMUUR
Een van de beste wandconstructies is nog altijd de
spouwmuur van bakstenen. Door de sterk gestegen
bouwkosten wordt deze constructie niet veel meer toe
gepast. De laatste gevallen hadden meestal betrekking
op herbouw na brand.
1. Bedrijf P. Sciheele te Biezelinge 20 x 35 meter
(1970).
2. Bedrijf W. P. de Vrieze te Haamstede 20 x 35 me
ter (1973) (zie foto 2.).
GEBOUWEN MET WANDEN VAN BAKSTENEN ALS
STEENSMUUR OF HALFSTEENSMUUR
De constructie met bakstenen als steensmuur is duur
en niet interessant meer. Veel goedkoper is de halfsteens-
muur met de bekende rode of gele baksteen. Een voor
deel hiervan is dat geen moeilijkheden zijn te verwach
ten met de afgifte van de bouwvergunning.
1. Bedrijf P. de Winter te Lewedorp 20 x 40 meter
(1971) (zie foto 3.). Bewaarplaats met ondergrond
se luchtkanalen en geïsoleerde houten wanden en
dakisolatie met tempex.
2. Bedrijf R. E. Buysse te IJzendijke 20 x 30 meter
(1971). Bewaarplaats met ondergrondse luchtkana
len en geïsoleerde houten wanden.
3. Bedrijf L. C. Potappel te Stavenisse 14 x 28 meter
01973).
4. Bedrijf J. Goense te Ovezande 13 x 36 meter
(1973) (zie foto 4.). Bewaarplaats met ondergrondse
Ligboxen voor melkvee.
Bedrijf R. de Clerck, wanden met girote betonplaten.
GEBOUWEN MET WANDEN VAN BETONPLATEN
Met name in België en ook in een aantal gevallen ii
Zeeuwsch-Vlaanderen zijn de wanden gebouwd van groti
betonplaten. In sommige gévallen zijn ook de spanten er
de gordingen van beton. De wandplaten zijn wel 6 metei
lang, 1 meter hoog en 10 cm dik. Deze vorm van sys
teembouw bouwt snel en is redelijk in prijs. Niettemir.
blijven er voor landbouwbedrijven nog wel wat bezwa
ren tegen complete gebouwen van beton.
1. Bedrijf M. Risseeuw te IJzendijke 17 x 30 meter
(1971).
2. Bedrijf R. de Clerk te Biervliet 12 x 30 meter
(1973) (zie foto 6.) en 18 x 30 meter.
Systeembouw met kleinere betonplaten wordt in Zee
land al jaren gebouwd door o.a. B.I.O. en Verschuren.
Deze gebouwen kunnen in elke afmeting worden ge
bouwd en met of zonder steenmotief in de kleuren rood
of geel. Ook dit systeem bouwt snel en is met opgelegdï
spanten redelijk in prijs. De meeste gebouwen zijn ech
ter niet breder dan 12 meter en voorzien van opgelegde
houten spanten.
Voor gebouwen met een breedte van b.v. 20 meter en
met spanten met een vrije overspanning wordt de prijs
belangrijk duurder.
1. Bedrijf F. Fase te Sint Annaland 20 x 40 meter
(1969).
2. Bedrijf B. J. Janse te Arnemuiden 20 x 28 meter
(1973). Met bewaarplaats.
In beide gevallen zijn stalen spanten toegepast, hoe
wel ook met houten gelijmde spanten kan worden ge
bouwd.
In een volgend artikel de gebouwen met warrtïen van
betonstenen, gasbetonstenen en golfplaten.
