Langs de melkweg
§p;"
(XCIV)
2 het zijn de kleine dingen die het doen
3 feiten in cijfers.
4 getallen spreken
5 nooit te oud om te leren!
varkensmarkt
Lichte daling slachtveepriizen
vee en vlees in de eje.g.
KORTE WENKEN
8
Ing. J. H. LANTINGA
Consulentschap voor de akkerbouw
en rundveehouderij Goes
I NOOD maakt vindingrijk
Bij een melkveehouder op Walcheren viel als gevolg van
een technische storing de koelmachine van de melktank
uit. Het niet tijdig onderkennen van deze storing had tot
gevolg dat de melk in de tank voor aflevering ongeschikt
was. Om herhaling van een dergelijke schadepost bij ge
lijke omstandigheden te voorkomen is een verklikker
geplaatst. De verklikker gaat zoemen (brullen) zodra de
installatie thermisch uitvalt. Deze opstelling kwam tot
stand in samenwerking met een medewerker van de zui
velfabriek aldaar. De prijs ervan bedraagt ca. 30,
Hoefafwijkingen als gevolg van vergroeiingen veroor
zaken vooral in de melkveehouderij veel schade. Kreu
pele dieren zijn minder beweeglijk als gevolg van die pijn.
Als gevolg hiervan en door het minder verplaatsen wordt
de voedselopname lager. Dit heeft in min of meerdere
mate produktiedaling en vermagering tot gevolg. Tijdig
onderkennen van een afwijking is belangrijk. Het helpen
in een beginstadium kan erger voorkomen. Om dit te
doen is vakkundigheid voor dit onderdeel nodig. Door
praktische training ondier leiding van een deskundige kan
dit worden verkregen.
Bij minimaal 8 belangstellenden kan regionaal een cursus
worden geformeerd. Het onderricht wordt gegeven door
de plaatselijke dierenarts of de veeteeltpraktijkleraar.
Ook kan een cursus worden gevolgd aan de Praktijk
school voor de Veehouderij en het Weidebedrijf te Oen-
kerk in Friesland. Deze cursus duurt 2l/2 dag. Het adres
is: postbus 16 te Oenkerk, telefoon 051031562. Voor
komen is beter dan genezen.
Het is algemeen bekend dat de structuur van de melk
veehouderij sterk aan het veranderen is. Duidelijk komt
dit tot uiting in de schaalvergroting van het aantal melk
vee-eenheden per bedrijf. Een sprekend voorbeeld kwam
ons ter ore door de melkleveranties aan de zuivelfabriek
te Kloosterzande. Naar mededeling van de directeur de
heer A. G. H. Oldenhof was er in 1963 een melkaanvoer
van 5% miljoen geleverd door 560 melkveehouders. Dit
is nog geen 10.000 kg melk per leverancier. In 1973 is
dit aantal gedaald tot 150 melkleverende bedrijven,
waarvan de totale hoeveelheid melk in dit jaar ruim 6%
miljoen zal zijn. Dit is ca. 43.000 kg per bedrijf meer dan
verviervoudigd. De teruggang van het aantal melkleve
rende bedrijven is o.a. een gevolg van het minder gun
stig arbeidsrendement van het houden van één of enkele
koeien. Deze teruggang is tot stand gekomen zonder dat
het algemeen doorvoeren van melkkoeltanks op de boer
derij hierbij een rol heeft gespeeld. Het afstoten van
Hoefverzorging is een kwestie van aanpakken.
melkvee is op een groot aantal bedrijven niet te wijten
aan de overschakeling op melkkoeltanks, zoals in de
praktijk wel wordt gesuggereerd.
In de toekomst zullen er om deze reden echter wel een
aantal bedrijven met de melkveehouderij stoppen, doch
dit rijn enkelingen vergeleken bij de grote afname die
reeds zijn beslag heeft gekregen. Dit verloop is in andere
gebieden in Zeeland dienovereenkomstig. Het is geen
nieuws maar wel een juiste voorstelling van zaken in
deze ontwikkeling.
Bij de kwaliteitsbepaling en uitbetaling van de melk rijn
in de laatste jaren enkele nieuwe elementen opgenomen.
Reeds lang is de reinheids-, geur- en reductaseproef be
kend en toegepast. De reductaseproef die bij bussenmelk
wordit gebruikt heeft betrekking op de houdbaarheid van
de melk. Sinds januari 1969 is ook het onderzoek op aan
wezigheid van penicilline hierbij betrokken. Vanaf het
begin van dit jaar vindt onderzoek plaats op aanwezig
heid van oxydatiemiddelen (resten van reinigings- en
ontsmettingsmiddelen). Ook wordt het kiem- en het cel
getal bepaald. Deze twee getallen geven nogal eens aan
leiding tot misverstanden.
Het idemgetal wordt bepaald van diepgekoelde melk uit
melkkoeltanks. Dit getal is het aantal bacteriën (kiemen)
per ml melk. Is ddt aantal beneden 100.000 dan wordt
deze uitslag 'als „goed" aangemerkt. Deze eis voor
„goed" is veel zwaarder dan de norm voor de reductase
proef bij bussenmelk. De hoogte van het kiemgetal is in
zeer sterke mate afhankelijk van de kwaliteit en rein
heid van de materialen waar de melk mee in aanraking
komt. Het kiemgetal is een spiegel van de reinheid van
de melkwinning en de -apparatuur, het geeft immers het
aantal in de melk aanwezige bacteriën aan.
Het celgetal geeft het aantal cellen per ml aan. Met deze
cellen worden lichaamscellen (witte bloedlichaampjes)
bedoeld In normale gezonde melk komen altijd een aan
tal van deze cellen voor. Bij uierziekte (mastitis) is het
aantal cellen belangrijk hoger. Deze verhoging komt als
een reactie op het grote aantal bacteriën dat dan in de
uier aanwezig is. Een hoog celgetal is dus een aanwij
zing voor de aanwezigheid van uierziekte of uiergebre
ken bij één of meer koeien. Een nauwkeurig onderzoek
is dan nodig.
Als grens tussen „goed" en „onvoldoende" geldt momen
teel het aantal van 1 miljoen cellen per ml. Het celgetal
wordt langs electronische weg vastgesteld. Ingeval het
celgetal in twee achtereenvolgende perioden onvoldoen
de is wordt voor dit onderzoek de melk in de tweede
kwaliteitsklasse geplaatst. Het kiemgetal en het celgetal
hebben gemeen dat ze beiden laag moeten rijn.
Door de toenemende mechanisatie rond de melkwinning
moet de melker veelrijdiger zijn ingesteld. Naast prak
tische ervaring is technische kennis nodig. Onderwijs
op. in cursusverband geeft mogelijkheden de verzamelde
kennis en ervaring uit te bouwen. Ook in dit verband
kan bij minstens 8 belangstellenden ter plaatse een cur
sus worden geformeerd. De cursus omvat 9 theorielessen
en 6 praktijklessen in melken. Het afsluitende praktische
examen kan plaatsvinden met het apparaten- of het
melkleidingtype. Het cursusgeld bedraagt ƒ24,Be
langstellenden kunnen zich o.a. opgeven bij de directeu
ren van de Lagere Landbouwscholen of de Commissie
voor Agrarisch Vakonderwijs in Zeeland, Grote Markt
28 te Goes.
„Praktijk en theorie rijn beide heel wat waard
Maar slechts défir 't ware, waar gij ze vindt gepaard".
guldens/100 kg
EEG-gemiddelde
Nederland
België
Luxemburg
Duitsland
Slachtrunderen
299,42 (onver.)
268,49 269,51)
302,58 (307,03)
310,20 (312,52)
275,23 (275,24)
Kalveren
469,14 (463,99)
(428,33)
(onver.)
(466,94)
(451,07)
456,73
446,07
471,07
454,01
Frankrijk
Denemarken
Engeland
Ierland
316,69 (316,83)
262,83 (253,54)
305,07 (304,77)
281,69 (281,28)
488,51 (490,80)
317,62 (303,99)
502,81 (497,81)
415,74 (386,02)
De gemiddelde marktprijs voor slachtvee in Nederland is
voor de week tot 16 november iets lager becijferd dan voor
gaande week, terwijl de gemiddelde EEG-prijs onveranderd
bleef. De heffing op levend-invoer uit derde landen bleef
onveranderd 2,36 per 100 kg en dienovereenkomstig hoger
voor geslachte runderen en deelstukken. In die week tot 9
november werd 366 ton rundvlees uitgevoerd, waarbij op
valt de vrij hoge uitvoer van 238 ton naar Duitsland. Er
gingen 148 levende mestrunderen naar de parnerlanden, 50
naar Italië en 94 naar Frankrijk.
Ingevoerd werd 852 ton vers/gekoeld vlees, waarvan 320
ton uit België; 261 ton uit Ierland en 113 ton uit Engeland.
Aan bevroren vlees kwam 155 ton binnen, 'terwijl boven
dien 478 levende slachtdieren werden ingevoerd, 251 uit
Engeland; 167 uit Hongarije en 60 uit Duitsland; voorts
kwamen 221 mestrunderen binnen, 170 uit Duitsland; 40 uit
Frankrijk. Het aantal runderslachtingen bedroeg in augus
tus 59.129 59.939), waarvan 3351 (5661) geïmporteerde
runderen waren. De produktie van rundvlees uit binnen
landse slachtingen bedroeg in de eerste acht maanden
113.125 ton vergeleken met 110.825 ton in 1972 en 155.575
ton in 1971.
HERSTEL VAN KALVERPRIJZEN
De gemiddelde marktprijs voor gemeste kalveren ging
niet onbelangrijk omhoog. Ook de gemiddelde EEG-prijs
steeg niet onbelangrijk. In de week tot 9 november werd
2235 ton kalfsvlees uitgevoerd, waarvan 1436 ton naar
Italië en 594 ton naar Duitsland. Naar Frankrijk ging 168
ton .Er werden 1415 nuchtere kalveren ingevoerd, 259 uit
Frankrijk; 303 uit Engeland en 853 uit Duitsland, van waar
ook nog 697 mestkalveren werden aangevoerd.
Prijsverloop EEG
Voor de week tot 16 november waren de prijzen in de
ÉEG-landen de volgende:
In de week tot 10 november werden ca. 204.000 varkens
geslacht, dat is 2000 meer dan voorgaande week. In de week
tot 16 november werden 56.757 varkens uitgevoerd, waarvan
22.631 levende en 34.027 geslachte varkens en 99 biggen.
Naar Duitsland gingen 12.100 levende en 20.602 geslachte,
naar Frankrijk resp. 4427 en 9956, naar Italië 5582 en 3469,
naar België 522 levende. Aan magere delen werden 2390 ton
uitgevoerd, alsmede 730 ton buikspek en 174 ton fabricage-
en rugspek. Er kwamen uit Duitsland 484 levende slacht-
varkens binnen, alsmede 958 mestbiggen.
De markt is willig en de afzet is goed, zowel wat binnen
land betreft als de uitvoer. De prijzen van hammen waren
in de week tot 9 november wat duurder evenals de schou
ders en carbonades. Op te merken is een prijsdaling voor
vetten. De produktie van varkensvlees bedroeg in augustus
70.375 ton, waarmee de produktie in de eerste acht maanden
is gestegen tot 531.550 ton vergeleken met 516.825 ton in
1972. Het gemiddelde slachtgewicht steeg van 82,7 tot 83,6
kg. De gemiddelde EEG-referentieprijs was in de week tot
3 november 3,91-(3,93). In de partnerlanden waren deze
prijzen de volgende: Nederland 3,75 (onver.); België 3,83
(3,84); Luxemburg J 4,08 (4,13); Duitsland ƒ3,83 (onver.);
Frankrijk ƒ4,07 (4,08); Italië ƒ4,34 (4,44); Engeland ƒ3,81
(3,83); Denemarken ƒ3,79 (onver.); Ierlandi 3,74 (3,73).
WOLVEE
De markt voor wolvee was ongeveer prijshoudend. Per kg
geslacht noteerde men in Sneek voor vette lammeren
7,00—7,50 (7,50—8,00); vette schapen 4,50—5,00 4,80—
5,40). Voor weide lammeren gold een prijs van 140—185
per stuk (139—180). Purmerend noteerde voor lammeren
135—165 (145—160); vette lammeren 165—220 (onver.);
vette schapen 120195 (110185).
België. De varkensmarkt is vrij stabiel. De aanvoer van
zware varkens was betrekkelijk klein. Er was enige aanvoer
van zeugen uit Nederland en Engeland. De afzet van leven
de en geslachte varkens naar Duitsland en Frankrijk liep
goed, die naar Italië was zelfs groter dan in voorafgaande
weken. Hammen en buiken bleven goed gevraagd tegen
veelal oplopende prijzen, terwijl de prijzen van ribben zich
konden handhaven. Voor slachtvee was de markt aflopend,
behoudens voor de extra kwaliteiten. Er blijft een druk uit
gaan van de voorraden aan achtervoeten. Daarentegen is er
een goede vraag naar voorvoeten. Uit Ierland kwamen on
geveer 900 levende slachtdieren binnen.
Frankrijk. De levendmarkten voor varkens waren licht op
lopend. Ook op La Villette waren de prijzen voor geslachte
varkens en varkensvlees hoger. De belangstelling voor rib
ben was duidelijk beter dan geruime tijd het geval is ge
weest. Voor hammen trokken de prijzen aan. Voor varkens
vlees bestemd voor de industrie bleven de prijzen gelijk aan
voorgaande week. Voor slachtvee was er voor verschillende
categorieën een licht afbrokkelen van de prijzen te consta
teren. Bij ruim aanbod waren er veel kopers die verstek lie
ten gaan.
Duitsland. Er was een wat ruimer aanvoer van slachtvee.
In NRW steeg de aanvoer met ongeveer 10 De handel
was matig tot traag op een behoorlijk aantal markten. De
prijzen stonden onder druk en brokkelden op de meeste
plaatsen wat af, met name de prijzen van koeien. De aan
voer van kalveren was vrij kort, wat niet verhinderde dat
er toch nog een behoorlijke druk op de prijzen bestond. In
Keulen werd bij aflevering aan het slachthuis DM 480
490/100 kg gemaakt. De Sleeswijk-Holsteinse slachterijen
hebben de uitbetalingsprijzen voor de meeste categorieën
slachtvarkens met DM 1 tot DM 2 verlaagd. Op de meeste
plaatsen was de aanvoer groter. De prijscorrectie had over
wegend betrekking op de laagste prijzen van de noteringen,
die ten opzichte van voorgaande week wat afbrokkelden,
waarbij veelal de hoogste prijzen van de noteringen zich
konden handhaven.
v. d. W.
VEEHOUDER IJ
C.A.R.
Zevenbergen
MET INGANG VAN 1974 wordt de boete voor melk
waarin penicilline wordt gevonden verdubbeld. Een vast
bedrag van 100vermeerderd met 5 cent per liter af
geleverde melk in de betreffende 14 daagse periode. Het
is daarom van belang de veiligheidsgrenzen goed in acht
te nemen. Bedenk ook dat via het bloed penicilline in
de melk kan komen. Vraag daarom bij elke behandeling
met geneesmiddelen aan de dierenarts welke veiligheids
termijn in acht genomen moet worden.
EEN BEDOMPTE VOCHTIGE STAL is schadelijk voor
de gezondheid van het vee. Zorg daarom voor een goede
en tochtvrije luchtaanvoer en -afvoer in de stal waarbij
een ventilatiesysteem van voldoende kapaciteit de gang
maker is. Denk er tevens aan dat de temperatuur voor
een koe eerder te hoog is dan te laag.
ALS WEGENS DE WEERSOMSTANDIGHEDEN in het
najaar het melkvee naar de stal moet is het ook staltijd
vor de drachtige vaarzen. Wanneer het weer verslech
terd is de opname kleiner van gras terwijl de laatste
maanden van de dracht hoge eisen stellen aan de voeding
en droge ligging.
