1
Akkerbouw
nieuws
Stevige prijsvorming vlas
te verwachten
Voorlopige oogstraming (landelijk) stand landbouwgewassen
9
De meeste oogstwenkzaamheden zijn achter de rug;
alleen in Frankrijk dient nog een gedeelte van het vlas
dat gespreid werd, opgeraapt. Het warme en vooral dro
ge weer sedert het trekken van het gewas, heeft het
veldten niet verhaast en diegenen die om arfbeidsorgani-
satorische redenen nog even konden wachten op wat
regen deden dit. Ben vroege uitzaai heeft de ganse
strovlaswinning vroeg in het kalenderjaar geplaatst zo
dat in de eerste dagen van september de meeste zorgen
van de vlasteler van de baan zullen zijn. Aldus het Bel
gische blatd „Vlaslberichten", die een eerste (voorlopige)
balans opmaakt omtrent wat de vlascampagne 1973/'74
kan bieden. Het blad vervolgt in zijn overzicht dat de
stromarkt dit jaar een ongewone bedrijvigheid heeft ge
kend. Reeds vroeg was het bekend dat het vlasareaal een
inkrimping zou kennen en sommigen waren bevreesd
dat hierdoor een zeker tekort zou kunnen ontstaan in
het aanbod van de nodige grondstoffen voor een goede
vezelwinning.
Dit heeft zijn weerslag gehad op de prijsvorming op
deze markt. De handel in strovlas lien vlot van stapel
en rond de vakantieperiode werden strovlasprijzen ge
registreerd die in de jongste jaren niet meer waargeno
men werden. Prijzen van 4 tot 5 F. en meer waren
geen uitzondering op de markt van het groen geoogste
strovlas en een dergelijke beloning van het telersinitia
tief moet wel van aard zijn om voor de uitzaai 1974 een
stijgende belangstelling van de landbouwers voor de
teelt van vlas te veroorzaken.
Uit de eerste bevindingen kan nu reeds geconstateerd
worden dat de groeite 1973 als goed kan beschouwd wor
den, afgezien van de minder gunstige rootomstandighe-
den voor bepaalde partijen geveldt vlas. Het blijkt ech
ter dat het uiteindelijk verkregen oogstgewicht per ha
in stro niet de verwachtingen inlost zoals die gemaakt
werden tijdens de groei van het gewas. Voor België
citeert men een gemiddeld oogstgewicht per ha van
7.500 a 8.000 kg groen geoogst stro. De felle warmte
tijdens het rijpingsproces maakte de vlasplant extra
droog en veroorzaakte uiteindelijk een lagere kilo-op
brengst per ha.
De vezelrendementen lijken anderzijds goed te zijn.
De vezel zou tot de goede kwaliteiten behoren; een hoge
opbrengst aan lange vezel wordt vooruitgeschoven (on
geveer 1.150 kg/ha) terwijl de opbrengst aan korte vezel
laag moet geschat worden op ongeveer 350 kg/ha.
Een hoge zaadopbrengst voor de Belgische oogst kan
ook vooropgezet worden; deskundigen ramen de gemid
delde zaadopbrengst op meer dan 1.000 kg/ha en som
migen menen dat een algemeen Belgisch gemiddelde
van 1.100 kg haalbaar is.
De vraag kan nu worden gesteld in welke mate de
oogstresultaten en de te verwachten produktie invloed
kunnen hebben op het toekomstig marktbeleid.
Het Westeuropees vlasareaal 1973 wordt globaal ge
schat op de 48.000 ha. Dit wordt wel een historisch mi
nimum daar wij moeten teruggaan naar de crisistijd der
dertiger jaren om een lagere uitzaai weer te vinden. In
1972 werden 52.358 ha geteld in de drie vlastelende
Europese landen, in 1971 65.985 ha en 51.921 ha in 1970.
Voor het eerst sedert lange tijd werden dus de 50.000 ha
niet bereikt.
Frankrijk spant natuurlijk de kroon met zijn 36.700 hec
taren. Dit cijfer mag praktisch als definitief worden be
schouwd daar het verleden bewijst dat er steeds weinig
verschil te noteren valt tussen de als voorlopig aange-
geven^uitzaaicijfers en de definitieve telling van de met
vlas beteelde oppervlakten.
De uitzaai in België zou volgens de voorlopige resul
taten der landbouwtelling van 15 mei 1973 een belang
rijke vermindering inhouden ten opzichte van vorig
jaar. Het Nationaal Instituut voor de Statistiek spreekt
van 5.900 ha tegenover 8.048 ha in 1972. Ook de Neder
landse uitzaai laat een gevoelige daling zien en zou nog
geen 5000 ha bedragen. Een vlasareaal van om en bij de
48.000 ha lijkt dus een goede benadering van de grond
stofwinning 1973.
Voortgaande op de eerste ramingen zouden deze 48.000
ha een totale vezelopbrengst van 82.500 ton verzekeren.
In vergelijking met vorig jaar is dit een vermindering,
doch wij menen dat hier onderscheid moet worden ge
maakt tussen de produktie aan lange en aan korte vezel,
daar beide vezelmarkten zich trouwens ook in een on
derscheiden positie bevinden. De markt der lange ve
zels kent een goede prijsvorming.
De situatie bij de korte vezel ligt wel enigszins anders.
Prijsverhogingen op de vezelmarkt concentreerden zich
de jongste tijd bijna uitsluitend op de markt van het ge
zwingeld vlas. De klodden profiteerden niet van een op
gaande prijsbeweging zoals die bij andere natuurlijke
grondstoffen waargenomen werd. Officieel heet het dat
de klodden van de oogst 1972 niet van een beste kwali
teit waren en dat dit wel moeilijkheden opleverde bij
het verder verwerken ervan.
Daar, aldus Vlasberichten, de deskundigen ervan over
tuigd zijn dat de groeite 1973 arm aan klodden en rijk
aan lange vezel zal zijn, kan een mindere produktie van
korte vezels tijdens de komende vlasvezelcampagne een
prijsstevigheid op deze markt veroorzaken. Voorzich
tigheidshalve wel hieraan toegevoegd, dat de markt der-
korte vezels niet enkel bepaald wordt door de eigen pro
duktie, maar dat importen uit derde landen het markt-
gebeuren kunnen beïnvloeden. Het blad komt tot de
volgende voorzichtige voorspelling: „goede en stevige
prijsvorming op de vezelmarkten zoals dit thans het ge
val is op de markt van de lange vezels en een kans tot
enige verbetering op de markt der korte vezels".
AKKERBOUWGEWASSEN geraamde Definitievê
opbrengst oogst-
stand eind raming
augustus kg/ha 1972
Bruine en witte bonen 2.600 2.450
Blauwmaanzaad 1.050 1.400
Consumptie (incL voer-)
aardappelen op klei 33.100 39.000
idem op zand en veen 29.500 32.500
fabrieksaardappelen 36.000 37.000
Suikerbieten 47.500 44.000
Voederbieten 75.500 76.500
Zaaiuien 37.500 41.500
Suiker- en voederbietenzaad 2.700 (2.700)
Snijmais 52.500 (50.500)
Korrelmais 5.550 3.400
Het gewas aardappelen lijdt op de zandgronden dui
delijk aan vochtgebrek door het aanhoudend droge weer
met hoge temperaturen. De verwachte opbrengst van de
zandaardappelen is naar verhouding veel lager dan die
van kleiaardappelen. Van het uitvalpercentage kan nog
weinig gezegd worden, aangezien het effect nog niet te
overzien is van de vrij algemeen voorkomende doorwas
(die half juli ontstaan is na de droogte). Er wordt een
fijne sortering verwacht. De fabrieksaardappelen zullen
een lagere opbrengst geven dan de voorgaande twee ja
ren. Deze zal in de orde van grootte van 1971 liggen; dat
als een redelijk jaar kan worden beschouwd. De knolbe
zetting is achtergebleven tengevolge van een late loof-
ontwikkeling en groeistagnatie door droogte.
Ook bij de suikerbieten moet onderscheid gemaakt
worden naar de grondsoort. *De suikerbieten op de
(vochthoudende) kleigrond doen het goed tot zeer goed.
Op de lichtere gronden gaan de gewassen droogte-ver
schijnselen vertonen. Het suikergehalte lijkt zeer goed
te worden.
De snij- en korrelmaisgewassen zullen naar verwach
ting een normale opbrengst geven. In meerdere streken
(vnl. Zeeland en Overijssel/Gelderland) lijkt het resul
taat van deze teelt echter goed te worden. De mais zal
vroeg oogstbaar zijn.
|\E tarweopbrengst wordt blijkens de voorlopige oogst-
raming van het C.B.S. geschat op 5.200 kg per ha,
ofwel 21 meer dan verleden jaar. Ten opzichte van
het gemiddelde opbrengstcijfer van de periode 1963/
1972 betekent dit een stijging van 16 De totale tarwe-
produktie wordt voorlopig geraamd op 716.000 ton
6 ten opzichte van 1972). De produktiecijfers van win
tertarwe worden geraamd op 5.400 kg per ha (1.000 kg
per ha hoger dan in 1972) en 624.000 ton 4 die
van zomertarwe op 4.300 kg per ha (700 kg per ha ho
ger dan in 1972) en 92.000 ton 23
De opbrengst van zomergerst wordt geschat op 4.200
kg per ha. Ten opzichte van 1972 betekent dit een stij
ging van 100 kg per ha. Met een verwachte totale oogst
van 335.000 ton blijft zomergerst 12 boven de pro
duktie van verleden jaar.
Van haver wordt een opbrengst verwacht van 4.400
kg per ha ofwel 5 meer dan in 1972. Doordat het be
teelde areaal haver dit jaar aanzienlijk kleiner is dan
verleden jaar wordt de totale produktie geraamd op
133.000 ton 5 ten opzichte vn 1972).
Mengsels van granen zullen ongeveer 300 kg per ha
meer opleveren dan verleden jaar. De totale oogst (2.000
ton) zal echter in verband met de voortgaande sterke
inkrimping van het areaal slechts iets meer dan de helft
bedragen van die in 1972.
VOORLOPIGE OOGSTRAMING IN KG/HA PER
24 AUGUSTUS 1973
Totale opbrengst
1971 1972 1973 Beteelde 1972 1973
oppervl.
mei '73
W.tarwe 5200 4400 5400 116.337 673.482 716.247
Z.tarwe 4200 3600 4300 21.607 598.478 623.969
Z.gerst 3700 4100 4200 79.607 75.005 92.278
Haver 4600 4200 4400 30.268 298.750 335.361
Mengsels van 140.304 133.031
granen 3500 3300 3600 569 3.884 2.022
EIND AUGUSTUS 1973
PEULVRUCHTEN
TiE opbrengst van de erwten, schokkers en capucij-
ners is aan de matige kant. Plaatselijk waren de
resultaten verschillend door snelle afrijping en voetziek-
ten. De bruine en witte bonen zullen een normale op
brengst geven. Aanvankelijk was een betere opbrengst
geraamd maar door het klein blijven van de korrel (ten
gevolge van vroeg afsterven van het gewas) moeten de
verwachtingen lager worden gesteld.
VOORLOPIGE OOGSTRAMING IN KG/HA PER
24 AUGUSTUS 1973
Groene erwten
Schokkers
Capucijners en
grauwe erwten
1971 1972
3350
3350
Totale opbr.
1973 Beteel- 1972 1973
de opper
vl. mei '73
2300 3050 2.334 5.746 7.073
2100 2950 673 2.210 1.969
3600 2450 3300 903 2.633 2.995
Hoewel de geschatte opbrengst van de droog te oogs
ten groene erwten (3.050 kg per ha) c.»geveer 33 ho
ger is dan de ha-opbrengst van 1972, blijft deze raming
5 beneden het tienjaarlijks gemiddelde. De totale pro
duktie, geraamd op bijna 7.100 ton, is 23 hoger dan in
1972. Naar wordt verwacht zal de opbrengst van de
Schokkers 2.950 kg per ha zijn, een verbetering van 40
ten opzichte van verleden jaar, maar 6 lager dan het
gemiddelde van 1963/1972. De produktie (2.000 ton) zal
wegens areaalinkrimping 11 lager liggen dan in 1972.
Capucijners en grauwe erwten hebben met 3.300 kg per
ha een 35 hogere ha-opbrengst dan verleden jaar. De
totale oogst wordt geraamd op ongeveer 3.000 ton, het
geen ten opzichte van 1972 een stijging van 14 bete
kent.
RASSENKEUZE WINTERTARWE 1974
Z.W. KLEIGEBIED
BESCHRIJVING VAN DE IN ONDERZOEK
ZIJNDE RASSEN
Abrista lijkt vrij goed wintervast. Heeft een vlotte
beginontwikkeling en vormt een bladrijk, lang, massaal
gewas. Het stro is grof en slap. Is weinig vatbaar voor
meeldauw. Vrij late, zeer gezonde afrijping. Onder nor
male omstandigheden groeit dit ras op goede gronden te
massaal en is het stro te slap. Is geyoelig voor schot.
•Ueeft in 1972 door de goede resistentie tegen ziekten,
naar verhouding goede resultaten gegeven, maar gaf in
andere jaren slechts matige opbrengsten.
L.G. 6585 (Sterna) heeft een zeer goede koudresisten-
tie. Erg trage voorjaarsontwikkeling, geeft later een fijn,
wat open gewas. Het stro is tamelijk lang, matig stevig,
maar wel veerkrachtig. Werd ook door meeldauw aan
getast, had een vrij gezonde maar wel late afrijping. Is
vrij weinig gevoelig voor schot.
58 AF 63 (Anouk) lijkt goed wintervast. Aanvanke
lijk een vrij trage beginontwikkeling, later een tamelijk
bladrijk gewas. Zeer vatbaar voor meeldauw, matig vat
baar voor bruine roest en afrijpingsziekten. Het stro is
vrij kort en zeer weinig gevoelig voor schot. Rijpt vrij
laat.
V.K. 6658 (Adamant). De wintervastheid lijkt mid
delmatig. Vrij vlotte beginontwikkeling. Het stro blijft
zeer kort en stevig, de aar groeit maar weinig boven het
blad uit. Zeer vatbaar voor meeldauw en afrijpings-
ziekten. De korrel is weinig gevoelig voor schot.
RESULTATEN RASSENPROEFVELDEN OOGST 1973
Zaadopbrengsten in verhoudingsgetallen tyj 2 stikstofgiften
Plaats
zaai datum
Colijnsplaat
24-10
De Heen
19-10
Westmaas
2-11
Bleiswijk
27-10
ziektebestrijding
geen
geen
wel
wel
wel
wel
gemiddelde
gemiddelde
geen
Rassen N-gift
60 N
90 N
90 N
60 N
70 N
100 N
1973
'64-73
70 N
100 N
Clement
115
116
111
99
115
115
112
120
111
111
Caribo
99
103
102
102
103
101
99
9"
69
Manella
92
94
95
97
94
91
94
95
86
94
Lely
98
101
102
98
100
95
99
101
88
69
Cyrano
93
92
89
98
97
90
93
99
106
99
Norda
103
103
106
104
103
103
104
102
106
104
Joss Cambier
99
95
90
104
97
Abrista
96
90
89
91
93
95
9"
L.G. 6585 (Sterna)
104
103
101
109
103
103
101
58 AF 63 (Anouk)
108
110
110
106
101
107
V.K. 66-58 (Adamant)
112
114
Ibis
89
93
94
102
89
102
95
-
Felix
93
86
97
92
proefgem. in kg/are
72.8
73.4
83.8
57.2
52.8
51.5
65.2
j 62.1
56.0