TUINBOUW-
KLANKEN
Einde van een te droge zomer?
Nog weinig neerslag en voor
Jam en benzine duurder
iverse percelen al te laat
Hogere prijzen voor appels en
peren
DINGEN VAN DE WEEK
u
Nu wij deze THOOLSE tuiribouwklanken schrijven,
ziet het er wel enigszins naar uit, dat het einde in 't
zicht is van een, overwegend te droog jaar. Inzonderheid
in de maand augustus werd het duidelijk zichtbaar dat
veel gewassen niet tot een volwaardige produktie kon
den komen. De gevallen «hoeveelheden neerslag in de
maand juli konden maar juist voorkomen dat er bij
verschillende teelten van een misoogst gesproken zou
kunnen worden. Het meest te lijden hadden wel de
bloembollen, zaai- en pootuien en gedeeltelijk ook de
aardappelen. De zomeraanplant van aardbeien en bloem
kool, laat veel te wensen óver, en zéker bij diegenen die
géén water tot hun beschikking hebben. Aangezien het
bij de aardbeienteelt, de beste kans van slagen heeft,
wanneer direkt na planten van een vlotte hergroei
kan worden, zien wij de vollegrondsaardfbeiteelt voor
1974 met enige zorg tegemoet. Naar wij vernamen lag
het grondwaterpeil eind augustus 1.302 m. beneden het
maaiveld, zodat wel aangenomen kan worden dat de to
tale neerslag in de zomer van 1973 te laag is ge
weest. Het meest profijt Van dit weertype heeft onge
twijfeld de bloemzaadteelt gehad, ofschoon er tijdens
de bloei voor sommige soorten, soms nog enkele te
hoge dagtemperaturen voorkwamen. Het droge weer
heeft echter óók gezorgd, dat de verschillende werk
zaamheden flink opgeschoten zijn, zodat er in het al-
meen geen achterstand in het werk is.
Financieel heeft de vroege aardappelteelt goed aan
de verwachtingen voldaan, ofschoon de kg-opbrengst
per ha bij velen lager is geweest dan wij de laatste ja
ren gewend zijn. De eerste kuilen voor de witloftrekkerij
zijn eind augustus ook weer opgezet, zodat deze met een
maand ook weer geoogst kunnen worden. Tot op heden
toe is deze teelt de laatste jaren toch weer een interes
sant produkt geworden. Voorlopig zal dit, omdat ze re
latief nog veel handenarbeid vraagt, nog wel zo blijven.
Alleen een onverwachte sterke loonstijging kan ze wel
licht vlug weer onrendabel maken. Het is voor de vol-
legrondtuinder al veel waard, dat hij produkten kan
telen die over langere termijn flink wat werkuren vra
gen, die goed gehonoreerd worden. Een teelt die wel
aan het afzakken is, blijkt wel de gladiool te zijn, want
gemiddeld zit het netto uurloon van deze teelt de laat
ste jaren aan een te krappe kant. Gelukkig ziet men
altijd weer dat tuinders die van «het. goede hout ge
sneden zijn en liefde voor hun vak hebben, toch altijd
weer nieuwe bronnen aan boren om de muziek er in
te houden. Ook deze bronnen heeft men blijvend nodig,
om in de altijd terugkerende droge perioden, zichzelf
en eventueel het gezin, van een passend levensonder
houd te voorzien. Voorop moet dan staan dat men de
struktuur beslist niet mag verwaarlozen, omdat dit één
van de belangrijkste groeivoorwaarden blijkt te zijn.
Eind augustus kwam een einde aan een droge en
vrij warme periode. De neerslaghoeveelheden lopen
echter bijzonder veel uiteen. Op SCHOUWEN en DUI
VELAND is tot heden, d.i. 3 september, nog niet meer
gevallen dan 10 tot 15 mm, terwijl diverse weerstations
in den lande vóór het weekeind ree'ds melding maakten
van 20 tot 30 mm. In ieder geval is een en ander lek
ker opgefrist, terwijl de temperaturen nu ook wat gema
tigd zijn.
Op de droogtegevoelige gronden hebben sommige ge
wassen echter wel te lijden gehad. Gevreesd moet wor
den dat voor die gronden de regen te laat gekomen is.
Zo zagen we in onze omgeving vrij ernstige droogte
verschijnselen in witlof en wijnpeen. Van die percelen
mag men geen topopbrengsten meer verwachten, ter
wijl de kwaliteit mogelijk ook heeft geleden.
Vorige week zijn op Schouwen en Duiveland nogal
wat zaaiuien verkocht voor levering van het veld na af
rijping. De prijs ligt in de meeste gevallen op 10 ct per
kg, afgehaald van koper.
De prijsvorming van de vroege selectie zaaiuien is ech
ter tegengevallen. Nu al diverse percelen late zaaiuien
gereed zijn voor aflevering, is de belangstelling voor
de vroege selecties zeer matig vanwege de wat min
der vaste huid.
De planten van overjarige bloemen en koolplanten
voor de zaadteelt «hebben het met de droge periode niet
best gehad. Hier en daar zal er wel een gedeelte ge
sneuveld zijn.
Het koolzaad voor de zaadhandel, waarvan in Duive
land nogal wat gekontrakteerd was, is gedorsen. De op
brengsten lopen bijzonder veel uiteen, van zeer slecht
Zo juist hoorden we in WALCHEREN en dat zal
ook wel overal zyn dat de prijs van de jam met 6
tot 10 cent per pot naar boven gaat. Dit huishoudelijk
aanloopje is meer bedoeld als blijk «hoe nauw alles in
onze moderne maatschappij met elkaar verweven is.
De oorzaak is namelijk dat de kleinfruitprijzen dit
seizoen te hoog lagen om de oude prijzen te handha
ven. Hoe jammer ook voor de huishoudportemonnaie,
kunnen wij als rechtgeaard agrariër toch moeilijk hier
een traan om laten. Bedriegen de voortekens niet, dan
staan de Westerse landen nog vele verrassingen op
dit terrein te wachten. Mede door de kleiner wordende
afstanden en de uiterst snelle communicatie, ga r
zogenaamde onderontwikkelde landen hun krachten
bundelen. En daar zij in wezen de grootleverenciers zijn
van veel produkten die wij nodig hebben of nodig vin
den, kan er nog menige verrassing in de komende jaren
uit de bus komen.
De grote benzineprijsverhoging die ons in 't vooruit
zicht gesteld wordt is er reeds een voorbeeld van.
Dat deze grondstoffen als olie en benzine zo veel duur
der worden zal voor ons gehele volksbestaan o.i. hard
aankomen. Ook wij als agrarische sector drijven immer,s
bijna letterlijk, op de olie en benzine. Maar de sjeiks
en de belastingen zijn de lachende derde, terwijl wij
tot uitmuntend. Tijdstip van planten en al of geen dui-
venschade, zijn bepalend geweest voor de opbrengst.
De bloemzaadoogst is ook weer al aan de gang. In
verband met het vele zonnige weer, verwacht men
betere resultaten dan vorig jaar, toen het in vele ge
vallen een flop is geworden. We zullen echter nu niet
te vroeg juichen, want er moet nog heel wat passeren,
alvorens een gunstig kiemresultaat is uitgebracht.
Nu de leverbare bollen van de irissen zijn afgeleverd^
vraagt het plantgoed direkt weer aandaoht. Vóór 15 sep
tember moeten n.l. de kleine maten worden gekookt.
We beschikken op Schouwen en Duiveland over een
kokerij, zodat het transport geen probleem vormt.
De gladiolenbloemen zijn een eindweegs gekopt. De
ontwikkeling is snel gegaan. Uiteraard blijven er voor
al in de kleine plantmaat nog wat veren nakomen,
maar groot zal dat percentage niet meer zijn. Het zal
nu afhangen van een voldoende vochtvoorziening. Over
het algemeen staan de gladiolen er goed voor.
Beslist op onze hoede zullen we moeten zijn voor
de thrips-bestrijding. Hoe klein dat ding ook moge
zijn, de algehele vernietiging te velde is geen eenvou
dige zaak. Zij die gladiolen drogen en verwerken, weten
welk een ellende dat venijnige beestje in de schuur
kan veroorzaken. Evenals met vele andere schadelijke
insekten blijkt een steeds groeiende weerstand tegen
de toegepaste bestrijdingsmiddelen. Dergelijke zaken
zijn met planning niet te regelen!
De natuur zorgt steeds voor faktoren, waarbij we als
telers steeds voor nieuwe verrassingen komen te
staan. Overigens moeten we dit in ons ondernemerschap
incalculeren!
zwoegend en mopperend, wat overigens niets helpt,
onze steen zullen moeten bijdragen.
Door de grote droogte wordt er momenteel veel extra
arbeid verricht om aardbeien, winterbloemkool, enz. in
leven te houden. We hebben voorlopig de indruk dat er
wat minder royaal bioroli uitgepoot is dan vorig jaar.
Ook nog niet zeker hebben we wel 't idee dat er dit
najaar weer veel andijvie gezaaid zal worden voor de
voorjaarsteelt.
Als dit nummer verschijnt zal er overal in den lande
feest gevierd zijn in verband met het 25-jarig jubileum
van onze koningin. We hopen dat de vijfde september
een heel mooie dag zal worden, waarop we als volk
met blijdschap terug kunnen zien.
Want bij alle veranderingen waar we zo dikwijls,
soms onverwachts, mee geconfronteerd worden, is het
ergens prettig altijd weer hier of daar via de krant,
radio, T.V., enz. iets te lezen of te horen over onze
koningin en de koninklijke familie, 't Heeft zo 't idee
dat het een stukje van jezelf is dat je toch voor
geen geld wilt missen. Wat romantisch? Zeker mag het
ook nog eens? Waarom altijd hard, zakelijk en realis
tisch? We hopen nog vele jaren mee te beleven dat
onze koningin in ons midden op haar zeer hoge post
gespaard mag blijven.
Op de fruitveilingen was vorige week een behoorlijk
aanbod van appelen. Met de perenaanvoer was het heel
wat minder gesteld en dat verschijnsel zullen we in de
komende weken nog wel meerdere keren moeten mel
den. Clapps Favourite liep vorige week naar hoeveelheid
snel terug maar de prijzen trokken geregeld aan. Tijdens
de drukste aanvoerdagen van dit ras lag de prijs van de
meest gevraagde maten rond 65 cent per kg. Eind vorige
week lag de prijs gemiddeld ongeveer 20 cent per kg ho
ger. Triumphe de Vienne begon op ongeveer 1,25 per
kg voor de meest gevraagde maten. De prijs daalde later
tot rond 1,10 per kg voor de meest gevraagde maten
klasse I kwaliteit.
Verder werden voor wat de peren betreft vorige week
de eerste partijen Bon Chrétien William geveild. De oogst
is dit jaar niet groot, maar er was een levendige vraag
voor de fabrieken die v<X)r de meest aangeboden maten
tussen 73 en 74 cent per kg betaalden en dat is een beste
prijs voor deze peer.
Wat de appels betreft was de James Grieve het ras dat
het meest werd aangeboden. Gemiddeld lag de prijs van
dit ras eind vorige week ongeveer 15 cent per kg «hoger
dan in het begin van de week, dank zij een levendige
vraag, o.a. voor export. Dat wil zeggen dat de maat 70-—
80 mm klasse I steeg tot rond 60 cent per kg en de maat
6570 mm tot rond 53 cent en dat zijn voor de telers be
vredigende prijzen.
Tydeman en Benoni werden ook nog steeds aangevoerd
en ze 'konden vlot worden verkocht tegen prijzen die goed
op peil bleven. De grote maten van beide rassen deden
dagelijks van iets boven ƒ1,00 tot rond ƒ1,20 per kg.
Er is de laatste tijd veel te doen over het gebruik van
bestrijdingsmiddelen in land- en tuinbouw. Duidelijk is
dat dit een zaak is, die niet veronachtzaamd kan wor
den want er staan belangrijke zaken op het spel. Het
gaat in de eerste plaats om de volksgezondheid en dat
is een groot goed en in de tweede plaats heeft het te
maken met de afzet van onze produkten.
Vanwege het Centraal Bureau van de Tuinbouwveilin
gen wordt steeds verschillende jaren controle uitge
oefend op de aanwezigheid van residu* op sla en aard
beien. Dit jaar is men ook begonnen met controle op
de aanwezigheid van residu van bestrijdingsmiddelen op
appelen en peren. We dachten dat dit een goede zaak
is want wanneer er door slordigheid of welke reden dan
ook van een bepaalde tuinder of tuinders, brokken ge
maakt zouden worden, is het leed voor de tuinbouw in
het algemeen, niet te overzien. Daarom is de C.B. con
trole zeer belangrijk, ook en vooral preventief gezien.
Dat het niet alleen een Nederlands probleem is lazen
we in de Tuinderij. Ook in Italië maakt men zich zorgen
over de strenge eisen die er door verschillende landen
worden gesteld ten aanzien van het residu van bestrij
dingsmiddelen op de produkten. Vooral West-Duitsland,
Zwitserland en Oostenrijk hebben wat dat betreft hun
eisen hoog opgevoerd. Een groot supermarktconcern in
Zwitserland nam volgens de Tuinderij reeds het besluit
geen sla meer te importeren uit Italië omdat enkele ke
ren achtereen te hoge residu's waren aangetroffen.
Het is juist in verband met de gevolgen voor de af
zet, dat het Centraal Bureau van de veilingen zo uiterst
waakzaam is op deze zaak.
Ook de Keuringsdienst van Waren voert wat dat be
treft een aktief beleid. Regelmatig zijn op de veilingen
binnen ons gebied de keurmeesters van deze dienst te
vinden om monsters te nemen van de aangevoerde pro
dukten.
We willen graag nog eens nadrukkelijk wijzen op de
verantwoordelijkheid die elke tuinder in dezen heeft. Er
bestaan duidelijke voorschriften voor het gebruik van
de verschillende bestrijdingsmiddelen en wanneer men
deze overtreedt, dient men te bedenken dat met vuur
wordt gespeeld waarvan de gevolgen niet te overzien
zijn. Harde aanpak is daarom nodig in het belang van
een ieder die goedwillend is.
Binnen de tuinbouw is de stemming weer wat beter
geworden nadat vorige week de prijs van de tomaten
behoorlijk is gestegen en ook de overige produkten uit
de groentesektor goede prijzen opbrengen.
De prijzen van peren zijn hoog maar het aanbod valt
tegen zodat uiteindelijk van deze fruitsoort de geldelijke
opbrengst niet meevalt, maar toch zijn er heel wat telers
die wanneer hun veilingafrekening thuis komt, niet be
grijpen waar het geld nog vandaan komt. Meestal valt
het mee. De appelprijzen blijven ook best en al met al
is de stemming heel wat opgewekter dan we de laatste
jaren gewoon waren.
We dachten ook dat er wel vertrouwen mag zijn in de
verdere prijsontwikkeling binnen de fruitteelt.
Het wordt duidelijk dat de appels uit andere landen
ook duurder betaald moeten worden dan de laatste ja
ren het geval was. De Franse Golden Delicious kan be
slist niet meer tegen de afbraakprijzen van de laatste ja
ren gekocht worden. Dat is mede niet mogelijk omdat
ook Frankrijk hard meedoet in de wedloop van de in
flatie. We lazen zelfs dat de laatste maanden de prij
zen van goederen en diensten in geen enkel West-
Europees land zo sterk zijn gestegen als in Frankrijk.
De tijd dat men in dat land de inflatie nog enigszins in.
de hand had, lijkt voorbij. Overal in Europa is er een
hoger prijspeil van goederen en diensten gekomen en
het is een gelukkige omstandigheid dat onze tuinbouw-
produkten zich op het ogenblik daarbij aanpassen.
Verder dachten we dat verwacht mag worden dat de
verwerkende industrie ook dit seizoen weer veel belang
stelling zal hebben voor het ondereind van de appel-
oogst. Reeds enkele maanden geleden hebben we kun
nen lezen van de verwachting dat het fabrieksfruit straks
wel verkocht zou kunnen worden voor ongeveer 30 cent
per kg. Er zijn op het ogenblik aanwijzingen dat het in
derdaad die kant op zal gaan en dat hadden we enige
tijd geleden beslist niet durven denken.
We maken met voldoening melding van dit alles om
dat het de ondernemer in de tuinbouw weer wat hoop
geeft na de jaren waarin het leek alsof er voor hem geen
toekomst was.
Degenen die volhielden en voort gingen met het mo
derniseren en aanpassen van hun bedrijf zullen hopelijk
het gelijk aan hun kant krijgen. Wel is duidelijk dat de
mogelijkheden voor het fruitbedrijf in de toekomst er
zijn onder andere omstandigheden dan vroeger.
De oppervlakte per bedrijf moet voldoende groot zijn
en men zal bij voortduur attent moeten zijn op de nood
zaak van aanpassing.
Wat oud en verouderd is dient te verdwijnen, hoe ge
hecht men er ook aan mag zijn. Er is wat dat betreft al
veel veranderd binnen ons gebied en toch zal er ook nu
niet stilgestaan mogen worden, maar steeds opnieuw
bekeken welke maatregelen men dient te nemen om op
timaal te produceren en te verkopen.
