TUINBOUW-
KLANKEN
Tegenstelling land- en tuinbouw
Opbrengsten zaai-uien
zal matig zijn
Veel goed fruit
DINGEN VAN DE WEEK
9
Als we deze bijdrage samenstellen, hebben we een echt
zomerse week achter de rug. Zon, wind en hoge tempera
tuur hebben op SCHOUWEN-DUIVELAND een sterke ver
damping bevorderd zodat hier en daar met name op de slem-
pige gronden reeds droogteverschijnselen waarneembaar
zijn.
De afrijping van de zaaiuien is hard gegaan. De opbrengst
zou wel eens tegen kunnen vallen. Na de vorige droge, war
me periode hebben de meeste percelen een te dunne hals
gevormd om een grove ui voort te brengen. De areaal-uit
breiding zal daarom niet automatisch bepalend zijn voor de
produktie. Regelmatig is men in onze omgeving aan het
ruimen, zij het dan in beperkte mate. Bij de huidige prijs
is men nog niet bereid op grote schaal te verkopen.
De telers van overjarige bloem- en koolzaden hebben nu
niet bepaald gunstig plantweer. Bij deze hoge temperaturen
en sterk drogend weer zal het niet mee vallen om alle plan
ten in het leven te houden. Wachten met planten is ook niet
zo eenvoudig. We zal zeggen hoe lang het droog blijft?
Grote verschillen zijn te konstateren in de stand van de
knolselderij. Voor dat produkt zal een regelmatige vocht-
voorziening zeer bepalend zijn voor de opbrengst. De tijd
van rooien ligt echter nog ver in het verschiet, dus er kan
nog van alles gebeuren.
In de sektor fruitteelt zijn die oogstwe rkzaamheden reeds
aan de gang. Er is weer al heel wat zomerfruit verwerkt
tegen vriendelijke prijzen. In onze omgeving is ook weer al
fruit op het hout verkocht, tegen redelijk tot goede prijzen.
Bij een goede opbrengst kans op een behoorlijk rendement.
We zullen hopen, dat de fruitteelt na vorig oogstjaar, een
bestendiging mag zien van een betere markt- en prijssitua
tie.
Grote aktiviteit is waar te nemen bij de gladiolentelers.
Een deel van onze telers is al een paar weken bezig met het
afleveren van gladiolenbloemen. Overigens zorgt het fraaie
zomerweer er voor, dat de veren snel doorkomen, wat in
houdt dat er in korte tijd veel gekopt moet worden. Op de
grote bedrijven wordt gebruik gemaakt van de maai balk en
of de knuppelaar.
De stand van de gladiolen is tot op heden goed en blij
kens mededelingen! van de keuringsdienst over het algemeen
van goede gezondheid. De weersituatie in de komende we
ken zal uiteraard bepalend zijn voor de uiteindelijke op
brengst.
De irissen zijn gerooid. De opbrengsten lopen zeer uiteen,
van zeer matig tot best. Zij die hun irissen in voorverkoop
hebben gehad hebben goed gegokt, want het prijsverloop
op de eerste, reeds gehouden veilingen was zonder meer
teleurstellend. Dat gaat heel wat guldens per roe verschillen,
terwijl het werk en de gemaakte kosten gelijk zijn. In die
bloembollensektor kunnen de tegenstellingen vaak grote
vormen aannemen. Voorzichtigheid blijft daarom geboden.
Voor de zoveelste keer merkte uw schrijver uit WALCHE
REN weer eens op hoe fundamenteel land- en tuinbouw in
wezen verschillen. Althans in het economische vlak.
Primair zijn we gestoeld op dezelfde zetel, om een plagiaat
te gebruiken van een groot staatsman uit de vorige eeuw.
Immers de produkten die door land- en tuinbouw worden
voortgebracht zijn direct noodzakelijk om ons in het leven
te houden. Of het nu tarwe, aardappelen, eieren, appels of
sla zijn, ze zijn onontbeerlijk. De één mag wat meer zetmeel
bevatten als de ander. De moderne voedingsleer heeft allang
geleerd dat ook de mineralen en de vitaminen onmisbaar
zijn. Wisten, zij het onbewust, onze voorouders niet reeds
als ze op hun reizen over de wereldzeeën zwalkten, in hun
notedopjes, dat hun scheurbuik genas als ze meloenen en
verse groenten en fruit konden halen in een haven. Kaap
de Goede Hoop is een blijvende naamsaanduiding uit die
grote-kleine tijd. Na deze afdwaling terug naar de 20ste
eeuws economie. Onze boeren oogsten zeer goede tarwe-
opbrengsten met een laag vochtpercentage. Zelf hebben we
ook nog een lapje tarwe op een niet te best perceel maar
haalden een kleine 30 mm per Walcherse eenheid prima
kwaliteit tegen een vaste prijs.
Door het schrale voorjaar, gevolgd door flinke warmte,
daarna veel regen en nu een uitzonderlijk zomerweertje
worden top-graanoogsten bereikt en ook de suikerbieten
zijn dooréén goed. En nu komt door de zelfde klimaatver
schijnselen het verschil tussen die grote L. en de kleine L.
om de hoek kijken. Waren vele produkten zéér duur, mede
door hun betrekkelijke schaarste, nu is de barometer geheel
doorgeslagen naar uiterst links. Vele miljoenen kg tomaten
draaien door en wat gekocht wordt brengt verliesprijzen op.
Het hoeft echt geen geheel jaar duur te zijn maar nu.komt
de balans lelijk uit zijn evenwicht.
Gelukkig heeft de tuinbouw een groot scala van produk
ten, verdeeld over een geheel jaar, zodat we hopen dat dc
vele tomatenkwekers deze afschuwelijke prijsinzinking, dae
overigens voor geheel Europa geldt, door andere opbreng
sten gecompenseerd krijgen. Maar vergeten mag niet wor
den dat het één der grootste produkten is; te vergelijken
met de bieten- of tarweteelt bij de boeren. Uw schrijver kan
overigens niet begrijpen, afgezien van principiële bezwaren,
waarom men bij dit ideale weef zelfs op zondagmorgen de
combine over 't land moét rijden om te oogsten. Heeft men
dan zo weinig vertrouwen? Ons dunkt dit niet nodig te zijn,
want met de enorme mogelijkheden van heden kan men o.i.
beslist wel rondkomen van maandag 0 uur tot zaterdag 12
uur. Dit ligt verder buiten het bestek hoewel we niet kunnen
begrijpen dat ook onze tuinders hier aan een soortgelijke
werkwijze mank gaan.
i
Eén onzer vrienden werd deze week onaangenaam ver
rast door een aanslag vair het A.S.F. in opdracht der inspec
teur der belastingen, nota bene over 1970.
Onze vriend had zijn loonlijst keurig bijgehouden en op
tijd betaald. Ook had hij in 1972 een ambtshalve controle
gehad door de dienstgeleider der belastingen in zijn district
(hier zegt men kommies). Alles geheel gecontroleerd en be
houdens een zeer geringe nabetaling in orde bevonden en
gefiatteerd door de betreffende ambtenaar.
Als men nu 2 jaar later bericht krijgt dat alle loonbedra
gen met 500,verhoogd worden is dat financieel wel te
overkomen, maaT moreel krijg je 't idee dat je op een zand
plaat zit. Ondanks alle cortroles zal er ergens wel een
artikel zijn waar het op is gegrond en nogmaals, als 't be
drag niet groter is ontbreekt de lust om te procederen. Re
clameren houdt onze vriend nog even in 't hoofd.
Op de fruitveilingen in ons gebied was vorige week een
ruim aanbod van overwegend goede kwaliteiten appelen en
peren. Bij de peren ging het in hoofdzaak om de Précoce de
Trévoux. Deze week zal die Clapp's Favourite daar bij ge
komen zijn. Bij de Précoce kwamen vooral in de tweede helft
van de week ook reeds wat partijen met rijpe vruchten. Hier
voor werd over het algemeen 3 tot 5 ct per kg minder be
taald dan voor de harde partijen. De prijzen konden zich
goed handhaven of trokken iets aan, hetgeen betekende dat
de klasse I boven 60 mm tussen 60 en 65 ct per kg werd
verkocht. De I 55/60 deden 50—55 ct en de I 50/55 30—35
ct per kg.
Bij de appelen wordt het aanbod nu ook iets ruimer om
dat naast de James Grieve ook Benoni, Discouvery en Tyde-
man's Early Worcester in toenemende mate wordt aange
voerd. Vooral de Discouvery, die vooral op Zuid-Beveland
in hoeveelheden van betekenis wordt geteeld, maakt dit jaar
een heel goede beurt wat kleur en prijs betreft, al is de
produktie overwegend aan de lage kant. De grootste maten
deden de hele week tussen 1,55 en 1,65 per kg, de maat
65/70 mm noteerde rond 1,50 en de maat 1 60/65 mm rond
1,20 per kg. James Grieve deed in het begin van de week
nog rond 0,85 per kg voor de maat die het meest wordt
aangeoooen (70/80 mm). Later volgde een daling tot rond
0,75 per kg, waarbij in de tweede helft van de week weer
een prijsstijging naar voren kwam tot rond ƒ0,80. Benoni
kwam ook in toenemende hoeveelheden aan de veiling en
ook in de komende week zal dit ras een grote plaats in
nemen. De prijzen van deze appelen handhaafden zich de
gehele week op een hoog peil, waarbij de grote maat (70/80
mm) klasse I tussen 1,20 en 1,30 per kg deed. De I 65/70
mm bracht rond 1,10 op, de I 60/65 rond 0,90 per kg
Tydeman's Early Worcester njet een goede kleur deed voor
de grote maten rond 1,35 en 60/70 mm 1,— tot 1,30
per kg.
Het aanbod van pruimen was in Kapelie-Biezelinge van
betekenis, al bleef het achter bij de verwachtingen. Czar
werd steeds verkocht tussen 1,50 en 2,— per kg. Reine
Victoria noteerde f 2,— tot 2,50 en de Monsieur Hfttif
werd verkocht voor rood en iets boven 3,— per kg. Even
eens op de veiling in Kapelie-Biezelinge waren vorige week
grote aanvoeren van bramen. Iedere dag was er tussen 20
en 25 ton van dit produkt te koop. Het ging in hoofdzaak
naar de industrie in binnen- en buitenland en de prijs stelde
zich op 2,70 per kg met uitschieters van iets boven en iets
onder deze prijs.
LASTENVERZWARING DOOR GEBRUIK OUE MET WEINIG ZWAVEL
De lastenverzwaring voor een gemiddeld Nederlands
tuinbouwbedrijf als gevolg van de komende verplichting
tot het gebruik van stookolie met een laag zwavelgehal-
te zal naar schatting ƒ3.000 per jaar zyn. Dat heeft mi
nister Vorrink van volksgezondheid geantwoord op
schriftelijke vragen van de Tweede-Kamerleden Hut-
schemaekers (KV5P) en Tuijnman (WD) over de gevol
gen van de milieumaatregelen inzake stookolie.
Bjj de berekening is de minister uitgegaan van een ge
middeld oliesrerbruik van 500 ton per tuinder per jaar
en van een prijsverschil van 6 per ton tussen olie met
een hoog en een laag zwavelgehalte.
Er bestaat reeds een ontwerp-besluit zwavelgehalte
brandstoffen. De in dat ontwerp aangekondigde maat
regel met betrekking tot het gebruik van olie met wei
nig zwavel en de daaruit voor iedere verbruiker van olie
als brandstof voortvloeiende lastenverzwaring acht de
bewindsvrouwe verantwoord.
De in het ontwerp gestelde maximum zwavelgehaltes
zijn afgestemd op de zwavelgehaltes van de thans in om
loop zijnde ruwe-oliesoorten. De beschikbaarheid van
ruwe olie met een laag zwavelgehalte in de wereld is
zodanig beperkt dat het bereiken van een veel verder
gaande vermindering van de zwaveldioxyde-emissie on
der de huidige omstandigheden niet goed mogelijk is, zo
zei minister Vorrink. Nederland ontvangt een alleszins
redelijk aandeel van de beschikbare hoeveelheid ruwe
olie met een laag zwavelgehalte.
Tengevolge van de koppeling va*, de aardgasprijs aan
die van stookolie voor grote verbruikers-kunnen milieu
maatregelen ten aanzien van stookolie tot een prijsstij
ging van aardgas leiden, maar deze koppeling wordt vol
gens de ministers om redenen van energiepolitiek toege
past
We worden de laatste weken binnen de tuinbouw weer
in ernstige mate bepaald bij het verschijnsel van door
draai.
Op het moment dat we dit schrijven vindt op grote
schaal doordraai plaats van tomaten. Bij de belangrijkste
groenteveilingen blijven elke dag duizenden kilo's van
dit produkt onverkoopbaar. Het aanbod is groot en de
vraag is teruggelopen, omdat er In het buitenland veel
natuurtomaten aan de markt komen. Dat is geen onbe
kend verschijnsel in een zomer met veel zon en hoge
temperaturen in het begin van de groeiperiode. Voor
de kastomatentelers is het echter minder plezierig. Het
is overigens voor wat de tomaten betreft een ontwikke
ling die werd verwacht. Het areaal late tomaten is nogal
uitgebreid. Dit onder invloed van de gunstige resulta
ten, welke deze teelt de laatste 2 jaar opleverde. Dat
er een keer een terugslag zou komen, zat er in. Bij de
belangrijkste tomatenveilingen was begin augustus het
aanbod ongeveer 30 hoger dan het vorig jaar.
Een ander tuinbouwprodukt dat in het nieuws kwam
vanwege de grote doordraai, waren de augurken. Voor
al Limburg, maar toch ook wel Noord-Brabant, zijn zeer
belangrijke produktiegebieden van augurken. Eind juli
en begin augustus bevond de oogst zich op haar hoogte
punt. Er werden toen meer augurken in Brabant en Lim
burg op de veilingen aangevoerd dan ooit tevoren. Dit
kwam vooral door de aanzienlijke uitbreiding van het
areaal. De laatste jaren heeft de augurkenteelt zeer goe
de resultaten opgeleverd en het gevolg is geweest dat
volgens de voorlopige cijfers het areaal.volle gronds-
augurken in ons land is gestegen van 777 ha in 1968
via 987 ha in 1972 tot 1180 ha dit jaar. Het areaal kas-
augurken bedroeg volgens het Centraal Bureau van de
Tuinbouwveilingen in 1968 186 ha. In 1972 was dat 297
ha en In 1973 was dat 330 ha geworden. Niet alleen in
Nederland is de teelt uitgebreid maar ook in België zou
den dit jaar 30 meer augurken groeien dan het vorig
jaar.
Door de zeer grote aanvoeren, vooral in Europa, zijn
de prijzen gedaald tot ver beneden het niveau van de
voorgaande jaren en hierdoor kon het ook gebeuren dat
er in de eerste week van augustus op grote schaal door-
draal heeft plaatsgevonden. Het Produktschap voor
Groenten en Fruit deelde mede, dat tot begin augustus
de vier grootste augurkenveUingen in ons land samen
een aanbod hadden van 44.6 miljoen kg tegen het vorig
jaar in dezelfde periode 22.6 miljoen kg en twee jaar
geleden 28.3 miljoen kg.
De gemiddelde prijs van de augurken was het vorig
jaar tot begin augustus 86 cent per kg en dit jaar komt
men op 57 cent. Ondertussen is het aanbod wat kleiner
geworden en hebben de prijzen zich wat verbeterd. Ze
zijn nog steeds te laag en er is geen hoop meer dat hier
in voor dit seizoen nog een verandering zal komen, maar
doordraai vindt er toch vrijwel niet meer plaats.
We zeiden het hiervoor reeds: voor de tomaten was
het te verwachten dat er weer een terugslag zou komen.
Het geldt in even sterke mate voor de augurken. De
laatste jaren zijn de resultaten bijzonder gunstig ge
weest, vooral voor de koudegrondsteelt en dan komt er
een keer een terugslag, want er wordt altijd opnieuw
achter de markt aangelopen en dat heus niet alleen door
augurken- en tomatentelers.x
Ondertussen IS in de hardfruitsektór de oogst volop
op gang gekomen. Vorige wéék kwam er veel Précose
de Trévoux aan de veiljngen én ook James Grieve werd
in toenemende hoeveelheden aangevoerd. Wat de James
Grieve betreft heeft het Produktschap voor Groenten en
Fruit een aanvullende aanvoerverordening gemaakt.
Aanvankelijk gold voor déze appel beneden 70 mm
een verhandelingsvérbod t/m 2 september, maar thans
is besloten dat het vërhandelingsverbod zal geiden t/m
27 augustus.
Voor de James Grieve beneden 65 mm doorsnee gold
aanvankelijk een verhandelingsverbod t/m 16 septem
ber maar dat is teruggebracht tot 10 september en
Cox's Orange"Pippin beneden 65 rpm die aanvankelijk
tot en met 23 september niet verhangèld zou mogen wor
den, Is teruggebracht naar 17 september.
Wij geloven dat het een zeer belangrijke zaak is dat
op deze manier wordt geprobeerd de aanvoer van te
vroeg geplukt fruit te voorkomen. Overigens zien we
ook meer gebeuren dat bij de telers het gezond verstand
bij de pluk gaat overheersen. De laatste Jaren blijkt het
zeer vroeg plukken beslist niet meer de beste resultaten
op te leveren. Vooral staat men er dikwijls versteld van
welk een toename van de produktie er ontstaat in de
laatste week voor de oogst tegen dat de vrucht rijp of
plukrijp wordt.1
Er is daarom alles voor te zeggen om beslist even af
te wachten bij het plukken en hierbij in de eerste plaats
te letten op de toestand van de vruchten en daarbij speelt
uiteraard ook grond, onderstam enz. enz. een grote rol.
Aan de andere kant" moet men natuurlijk niet te laat
zijn, want dan kan het veel geld kosten. Er is toch maar
een bepaalde periode waarbinnen een ras voor handel
en consument aantrekkelijk Is. Dat ervaren thans de be
waarders van Golden Delidfous in sterke mate.