YERZEKERINGSINSTEL.L1NGF.N
/AN DE ZLM
Laatste verslag
van Landbouw Risico
Ontdek
de vrouw
in de coöperatie
frAd
<ff2§>
3
SM
TPAJjS u 'bekend moet zijn is Landbouw Risico per
1 januari 1973 opgeheven. De totale portefeuille is
per genoemde datum opgedeeld onder de Onderlinge
Verzekering Maatschappijen van de 5 samenwerkende
landbouwmaatschappijen t.w. Groningen, Drente, Over
ijssel, Gelderland en Zeeland/Brabant. De verzekerden
van Landbouw Risico in de provincies Noord- en Zuid-
Holland en Friesland zijn overgenomen door de O.T.O.S.
varia-verzekering in Leeuwarden. Reden tot deze opde
ling waren in hoofdzaak de te hoge kosten van de cen
trale uitvoerende instantie, waardoor het premiepeil on
nodig hoog moest zijn. Bovendien lag het in de lijn, dat
de 5 O.V.M.'s die in hoofdzaak voor eigen rekening mo
torvoertuigen verzekeren hun verzekeringspakket zou
den uitbreiden. De branches gezins- en bedrijfs W.A.;
ongevallen-, ziekengeld- en arbeidsongeschiktheidsver
zekering i(A.O.V.) passen uiteraard geheel in ons pak
ket, omdat dit ook zeer noodzakelijke verzekeringen zijn
voor de zelfstandige ondernemer. Ook wij als O.V.M.
van de ZLM hebben ons aandeel uit de boedel van Land
bouw Risico overgekregen en het zal mede daarom uw
belangstelling hébben wat wij nu eigenlijk per 1 januari
1973 hebben overgenomen. Om u gerust te stellen: be
slist geen failliete boedel. Dat wisten wij trouwens al
toen we eind 1971 aan de overname begonnen. Het zo
juist verschenen laatste verslag van Landbouw Risico
over 1972 verschaft ons een duidelijk beeld van de finan
ciële situatie.
BATIG SALDO OVER 1972
Om te beginnen geeft de exploitatierekening over 1972
op een totale premie van rond miljoen een batig sal
do aan van rond 235.000,Van een afname van de
kosten in 1972 is nauwelijks iets merkbaar. Kan ook
niet omdat de overname van de portefeuille door de ge
zamenlijke 5 O.V.M.'s zeer veel extra kosten met zich
mee heeft gébracht.
Eerst in 1973 (dit lopende jaar) zullen wij moeten be
wijzen, dat het allemaal veel goedkoper kan. Een zware
opgave in deze tijd, waarin wij toch gaan slagen. De ba
lans van Landbouw Risico geeft een algemene reserve
te zien van rond 817.000,een voorziening voor
koersverschillen van 111.400,een premiereserve of
wel vergrijzingsreserve van 1.445.000,en een schade-
reserve van rond f 6.971.000,
De reserves, welke in hoofdzaak belegd zijn in effek-
ten en leningen zullen voor eind 1973 opgedeeld moeten
worden onder genoemde partners. De positieve of nega
tieve uitloop van de schadereserve zal door de 5 O.V.M.'s
gepoold worden, zodat .ieder daarvan zijn deel krijgt te
dragen. Financieel gezien hebben wij per 1 januari 1973
een kerngezonde zaak overgenomen. Onze taak is nu de
zaak gezond te houden!
PREMIEVERHOGING A.O.V.
f
In dit verband mag er op gewezen worden dat de gro
te verzekeraars in den lande al om de tafel hebben ge
zeten ter bespreking van een verhoging van het arbeids
ongeschiktheidsverzekering (A.O.V.) tarief. Nog geen
twee jaar- geleden, n.l. per 1 jalnuari 1972, zijn de tarie
ven van de arbeidsongeschiktheidsverzekering drastisch
verhoogd. De aanvankelijk opgezette tarieven bleken
veel te laag te zijn of met andere woorden de aanvan
kelijke prognose t.a.v. blijvende invaliditeitsgevallen
viel enorm tegen. In de praktijk blijken er veel meer
blijvende uitkeringen te moeten plaatsvinden dan was
voorzien. Derhalve werd de premie per 1-1-1972 dras
tisch verhoogd. Deze ontwikkeling zet zich helaas in ne
gatieve zin voort. Vandaar dat de verzekeraars alweer
een aanzienlijke premieaanpassing overwegen en wel
licht binnenkort ter goedkeuring aan Economische Za
ken zullen voorleggen. In hoeven e wij als 5 O.V.M.'s
aan een eventuele premieaanpassing zullen meedoen is
nog niet te zeggen. Dat hangt ook af van de onderhande
lingen met de herverzekeraar. Bovendien speelt in dit
verband ook of wij er volledig in slagen de kosten tot
een redelijk percentage terug te drukken. Wij komen
op deze kwestie t.z.t. gaarne terug.
W.A.-VERZEKERING
De meeste verzekeraars hebben hun tarieven voor een
gezins-W.A. z.g. W.A.P. en bedrijfs-W.A. z.g. W.A.B.
verhoogd. Dat komt per eerstvolgende prolongatiedatum
wel tot uiting! Wij hebben al eerder opgemerkt, dat
ieder particulier gezin een W.A.-verzekering Particulier
dient te hebben en ieder bedrijf een W.A.-Bedrijf, waar
in dan het gezinsrisico is inbegrepen.
Onze tarieven voor een gezins W.A. (W.A.P.) bedra
gen 18,75 per jaar met een verplicht eigen risico van
ƒ25,ziet, dat voor zo'n bedrag u geen W.A.-risico
mag lopen; dit is absoluut onverantwoord!
Wat de bedrijfs W.A. betreft hebben wij de tarieven
gestroomlijnd. Tot nu toe werd per agrarisch bedrijf vi;n
een basispremie uitgegaan waar dan een toeslag per ha
grondgebruik bovenop kwam. Het steeds weer wisselen
van bedrijfsgrootte gaf onnodig veel administratieve
rompslomp.
Pér 1 januari a.s. zal het gestroomlijnde tarief gelden,
t.w.:
akkerbouw/ weide- en
fruitteelt gem. bedrijf
bedrijven kleiner dan 10 ha 55 65
bedrijven van 1020 ha 65 75
bedrijven van 2030 ha „75 90
bedrijven groter dan 30 ha 90 „110
Een bedrijf dat 2 of meer ha's grasland exploiteert
wordt beschouwd als gemengd bedrijf. Deze groepsin
deling is administratief een vereenvoudiging en voor de
meeste aangesloten bedrijven nauwelijks een verhoging.
Nogmaals: voor een dergelijke premie kan u geen
W.A.-risico zelf dragen! Bent u elders verzekerd en ont
vangt u de volgende premienota, maak dan eens een ver
gelijking met bovengenoemde tarieven! U kunt nooit
weten!! de L.
'M'EEN, geachte lezer, dit onderwerp is geen speelse
zomerse schrijverij in de vakantie-komkommer
tijd. Ontdek de vrouw in de coöperatie, staat dan wel
in de gebiedende wijs (als we tenminste nog iets van
onze Nederlandse spraakkunst onthouden hebben) en
wij hebben (soms helaas) niets te gebieden, maar de on
dertoon is volkomen ernstig (dat is hetzelfde als serieus)
bedoeld. We zijn 't er bijna (je kunt niet weten), alle
maal over eens dat onze land- en tuinbouw typisch de
bedrijfstakken van het familiebedrijf zijn. De produktie
en consumptiehuishouding zijn bijzonder nauw met el
kaar verweven en vooral de vrouw neemt in deze gecom
bineerde huishoudingen een centrale plaats in. Hiervan
uitgaande mag je je de vraag stellen: wat heeft de co-
operatie de vrouw te bieden, of beter nog: wat heeft de
vrouw de coöperatie te bieden.
Wij hebben, menen we, tot nu toe de vrouw te veel en
te ver buiten onze coöperatieve aktiviteiten geplaatst,
terwijl ze toch in haar dubbelrol van producente en con-
sumente zeer direkt met veel coöperaties te maken
heeft. Banken, verzekeringen, suiker, zuivel, veilingen,
aan- en verkoop, om er maar enkele te noemen, zijn alle
maal coöperatieve aktiviteiten, waarover haar mening
eigenlijk nooit gevraagd wordt. En toch is ze in haar pro
duktie- en consumptie-rol zeer nauw betrokken bij al die
aktiviteiten.
■KJU zijn er altijd nog veel mannen (en ook vrouwen),
die beslist geen warme pleitbezorgers zijn voor
de gelijkstelling van man en vrouw.
Stel je voor de vrouw als bestuurslid van een coöpe
ratie en hoe moet 't dan met de mannenpraatjes voor,
tijdens en na de vergadering, om over andere ontspan
ningsevenementen maar niet te praten. Voor sommigen
zullen deze regels al hoongelach of ergernis inhouden.
Toch zijn wij van mening, dat de vrouw meer bij het werk
van de coöperatie betrokken moet worden, zonder nu
alleen aan vrouwelijke bestuursleden te denken. Wij zou
den wat dat betreft niet alleen de mening van de man
nen wel eens willen horen, maar vooral ook van de vrou
wen zelf. Om te beginnen met de bonden van platte
landsvrouwen in de diverse schakeringen. Willen we, wat
willen we en hoe kunnen de wensen in feite vertaald wor
den tegen de achtergrond van een goed werken van
onze coöperaties?
(~)M eens een geheel willekeurig voorbeeld te noe-
men. De aan- en verkoopcoöperatie heeft een eer
ste aanzet in de winkelsector (welkoopwinkels) gedaan.
Wat vinden de vrouwen daar nu van wat betreft artike
len, dienstverlening, prijzen, e.d. Een vrouwenadvieskom-
missie zou uitstekend op z'n plaats kunnen zijn, met bij
voorbeeld ook initiatieven voor het houden van open
huis, e.d.
Een ander voorbeeld: er komen nieuwe leden bij. Waar
om de vrouwen van deze nieuwe leden niet eens uitge
nodigd voor een kennismaking, waarbij onder meer
enkele vrouwen van bestuursleden en direktie als gast
vrouw optreden?
Wij doen maar een greep om te laten zien dat er goe
de mogelijkheden zijn, als zowel de mannen als de vrou
wen werkelijk willen en er belangstelling voor bestaat.
Er is natuurlijk veel meer over te schrijven, maar dat
doen we bewust niet. We zouden graag reakties ontvan
gen met zo mogelijk suggesties, zowel van de coöpera
ties als van de vrouwenorganisaties; ook individuele re
akties zijn vanzelfsprekend van harte welkom! Mis
schien kunnen we daarna in nader overleg rond de tafel
komen om 't punt nader te bekijken en uit te diepen.
Zowel voor de man als de vrouw kan 't een stimulans
zijn voor een verdere maatschappelijke bewustwording.
De coöperaties lenen er zich uitstekend voor om vanuit
't familiebedrijf als man en vrouw ook gezamenlijk op te
trekken in onze coöperatieve ondernemingen. Ook in de
coöperatie liggen produktie en consumptie bijzonder
dicht bij elkaar. Wij zijn echt benieuwd of U reageert en
zo ja hoe!
Drs. J. DIJKGRAAF,
L.C.C. - Goes.
"WAN een ondernemer wordt gevraagd om zo goed mo
gelijk rekening te houden met toekomstige ontwik
kelingen. Dit wordt hoe langer hoe moeilijker. Wij leven
ook zakelijk in een steeds wijder verband, terwijl politie
ke gebeurtenissen een wereldwijde betekenis hebben.
De onrust op monetair gebied houdt aan, neemt eerder
toe dan af. De oorzaken van deze onrust kunnen voort
komen uit economische faktoren. Duitsland produceert
nu eenmaal meer dan andere landen! Of uit politieke
faktoren, een afluisterapparaat in een verkiezingscen
trum heeft haast constitutionele gevolgen; de monetaire
gevolgen blijven niet uit.
De Duitse mark is gestegen van f 0,90 tot f 1,08 in be
trekkelijk korte tijd, terwijl in ongeveer gelijke periode
de Amerikaanse dollar daalt van f3,60 naar f2,50. In
procenten uitgedrukt is dit een stijging van de mark met
20 en een daling van de dollar met 30 Óm deze ont
wikkelingen te voorspellen zou men profeet moeten zijn
en die komt men niet zoveel tegen!
~P?EN goede zakelijke instelling is evenwel vereist of
men nu boer is of indien men exportzaken bedrijft.
Anders gaat men aan zulke ontwikkelingen ten onder.
Men moet er niet aan denken dat men b.v. een meerja
rig contract voor levering van ham tegen een vaste prijs
uitgedrukt in dollars heeft gesloten, zonder dat men zich
vaat de koers betreft op de termijnmarkt voor dollars ge
dekt heeft. In wezen geldt hetzelfde voor een agrariër.
Hij moet produceren voor een potentiële markt tegen
aanvaardbare produktiekosten. Bij de verschillen in de
valuta-koersen komen nog de marktfluctuaties van de
prijzen van produkten en grondstoffen uit andere hoofde.
Ook daar is er nog al wat in beweging. De wereldmarkt
prijs van tarwe is ten opzichte van vorig jaar gestegen
met 85 De prijs van soja-bonen is sedert vorig jaar
verviervoudigd. Een jaar geleden kostte soja-schroot in
Rotterdam f 40,a f 45,per 100 kilo, vorige week was
dit f165,— d f170,—.
Daar de vismeelproduktie vrijwel is weggevallen, de
soja-bonen onbetaalbaar zijn geworden en de overige
graanprijzen ook belangrijk zijn gestegen is de prijsont
wikkeling voor de veevoeders aanzienlijk ongunstiger ge
worden in verhouding tot de prijs van de melk.
IN deze werveling van gebeurtenissen zoekt de onder-
nemer, ook de agrarische ondernemer, zijn weg.
Een doelbewust handelen, een goede oriëntatie is daarbij
een dwingende noodzaak. De situatie toch is allerwege
zeer labiel en het ziet er niet naar uit dat dit spoedig zal
veranderen.
Men hoort soms reeds de opmerking, dat de situatie nog
nauwelijks te beoordelen valt, omdat het prijspeil volle
dig wordt beheerst door politieke en monetaire faktoren.
Dit mag echter, naar wij menen, er niet toe leiden dat
men de ogen maar sluit en doorgaat of er niets aan de
hand is.
De huidige omstandigheden bevestigen weer eens dat
het ondernemer zijn van de boer in één generatie totaal
van karakter is veranderd. Van een technische specialist
is hij gegroeid, of moet hij althans groeien, naar een all
round ondernemer, die zijn beleid afstemt op technische
mogelijkheden, maar daarbij zoveel mogelijk rekening
houdt met economische omstandigheden waarop hij per
soonlijk niet de minste invloed kan uitoefenen! Geen in
vloed kan uitoefenen als individu, maar ook niet als
groep, zelfs niet in nationaal of multi-nationaal verband.
Boeren is een mooi, maar moeilijk beroep geworden!
PAAUWE
