Rond de
Schelde
Droogte en tunnelwerken kanaal Zuid-Beveland vergroten
kansen op droogteschade
Problemen van duivenschade in gewassen nog niet opgelost
Droogteproblemen bij verschillende gewassen
Een zomertje wel
Regen was zeer welkom
5
De hoeveelheden regen die bij het onweer van af
gelopen donderdag op ZUID-BEVELAND zijn gevallen,
waren op de meeste plaatsen niet groot. De voornaam
ste gewassen die schade ondervinden van de droogte
zijn de aardappelen, de plantuien en het graszaad. De
kleur van de aardappelen is wel erg donkergroen^ bij
blauw af. Het ontstaan van doorwas is onder deze/ om
standigheden niet uitgesloten. De meeste schade vindt
men waar er bovendien nog problemen waren met de
struktuur. De plantuien blijven door de droogte te
klein; ze bollen onvoldoende. De opbrengst zal tegen
vallen.
Met het maaien van het graszaad is men een dag of
vier eerder begonnen als aanvankelijk verwacht werd.
Enkele percelen zijn echt wel te snel afgerijpt, wat de
opbrengst ongunstig heeft beïnvloed. Van de meer op tijd,
dus de normaal afgerijpte percelen lijkt de opbrengs
goed tot zeer goed te zijn. Op vele percelen gaat het
graszaadhooi in vlammen op, doordat er vrijwel geen
belangstelling voor is.
In de andere gewassen val; de droogte-schade mee,
mits er geen bepaalde foutexi zijn gemaakt bij de
Na de langdurige droogte, in WALCHEREN viel in
de maand juni slechts 20 mm regen, kregen we begin
juli enkele flinke regenbuien. De regenhoeveelheid
varieerde binnen ons gebied van ongev. 2040 mm. Na
een lange droogteperiode zijn dergelijke hoeveelheden
regen iets teveel, vooral in deze tijd van het jaar wanneer
de verdamping ook hoog is. Voor de meeste gewassen
zal deze regen nog gunstig kunnen werken. De blad
ontwikkeling bij o.a. blauwmaamzaad en bruine bonen,
is wat aan de lichte kant, maar voor een goede zaad-
en peulzetting is het zonnige weer en de regenval gun
stig. Ook voor de uien, die op vele percelen een wat
dunne stand hebben, zal de regen gunstig werken nu de
bolVorming is begonnen.
Het warme zonnige weer heeft ook weer een gun
stige invloed op het voorkomen van minder gewenste
insecten. Zo komen er in diverse percelen blauwmaan-
zaad nogal wat zwarte luizen voor, terwijl in uien de
preimot is waargenomen. In het eerste geval kan de
zaadproduktie worden afgeremd wanneer het blad
vroetijdig als gevolg van de luisaantasting afsterft. Bij
de uien gaat het vooral om een mogelijke beschadi
ging van de bol door de larven van de preimöt. De aan
getaste uien zijn voor consumptie ongeschikt. Een partij
met aangetaste uien is voor bewaring eveneens onge
schikt. De aangetaste bollen zullen vlug tot rotting
overgaan.
Overigens is het droge zonnige weer vooral voor de
granen gunstig geweest. De aantasting door schimmels
is er wel door afgeremd, terwijl er vóór de regenval
geen legering van het gewas voorkwam. Vooral de mais
had echt zijn weer. De groei en ontwikkeling van dit
gewas is bijzonder goed!
Voor de vroege aardappelen is de regen duidelijk te
laat gekomen. Het percentage bonken zal daardoor wat
laag blijven. Hoe het met de Bintjes uit zal pakken,
moet nog worden afgewacht. Op sommige percelen is
doorwas waargenomen, op andere percelen niet.
Tenslotte is voor de grasgroei de regen ook bijzon
der welkom. Op vele bedrijven was de grasvoorraad mi
nimaal. Het probleem van de duivenschade blijft nog
steeds voortwoekeren. Dezer dagen zagen we nog een
perceel erwten dat gedeeltelijk een zeer dunne stand
had door duivenschade. De planten die nog overgeble
ven waren werden nu weer geregeld van hun peulen
ontdaan. Vermoedelijk brengen deze gedeelten hun zaai
zaad niet op. Sommige collega's klagen dat de jagers
niet voldoende aktief zijn. Er zijn ook collega's die zelf
het probleem proberen op te lossen!
De oogst is weer begonnen met het veldbeemdgras-
zaad en de karwij. Ook het plukken van de plantuien
staat weer te wachten. Wat gaat de tijd snel. Na zaaien
en verzorgen zijn we al weer aan oogsten toe.
De droolgte die ook op NOORD-BE VEL AND al gedu
rende ruim een maand aanhoudt en af en toe gepaard
gaat met hoge temperaturen, benadeelt met name de
groeiomstandigheden voor de aardappelen. De enkele
millimeters neerslag van vorige week hadden slechts het
affect van de bekende „druppel op een gloeiende plaat".
De ontwikkeling van de knol is traag terwijl vormen
van doorwas waarneembaar zijn. Kunstmatige berege
ning behoort in dit gebied tot de onmogelijkheden. De
analyse van twee slootwatermonsters leerde ons weer
dat het slootwater hiervoor te brak is. Deze bevatten
resp. ongev. 3500 en ongev. 19000 mg chloor per liter
water. Uit de landbouwkundige normen, behorende bij
de kwaliteitsbeoordeling voor water, blijkt dat 3500 mg
chloor Der liter nog geschikt is voor ziektebestrijding.
Ligt het zoutgehalte boven de 5000 mg chL/1. dan is
het water niet meer geschikt voor gebruik in de land
bouw. De verbrande bladranden, die op diverse perce
len waarneembaar zijn, zouden daarom best wel eens
het gevolg kunnen zijn van verbranding door het ge
bruik van te „zout" slootwater bij de bespuitingen.
Het graan heeft dit jaar het melkrijpe stadium be
reikt zonder dat het op noemenswaardige schaal werd
aangetast door luizen. Veelal vindt men bovenin de
arenwitgekleurde loze pakjes. De oorzaak hiervan zou
de graantrips kunnen zijn, maar dan zijn het meestal
de onderste pakjes van de aar die loos en witgekleurd
zijn. Een andere molgelijkheid zou hittebeschadiging
kunnen zijn. In dergelijke gevallen is de temperatuur
van dien aard, dat de sapstroom onvoldoende is. Het
bovenste deel van de aar kan dan verwelken. De aantas
ting van tarwe voor voetziekte lijkt dit jaar wat ernsti
ger dan het in voorgaande jaren het geval was. Legering
tengevolge van voetziekte treedt meestal op tijdens
veel refgen. Nu is daar geen regen voor nodig.
De oogst van het graszaad is weer begonnen. Van
't jaar is het voor het eeröt mogelijk om het produkt
in kisten af te leveren. Dit kan echter niet rechtstreeks
vanuit de zaadtank van de maaidorser, omdat uit een
kist geen representatief monster te nemen is. Tussen-
opslag blijft daarom noodzakelijk. Van daaruit kunnen de
kisten dan met een transporteur of voorlader worden
gevuld. De prijsontwikkeling van het zaad is heel wat
gunstiger dan bij het hooi. Dit zal wel tot gevolg hebben
dat evenals vorig jaar veel graszaadhooi in rook op zal
gaan.
't Is nu het zomertje wel! De ijscoman en de fris
drankindustrie maken gouden tijden mee met dit weer.
De boer heeft ook graag de zon, maar een malse bui
zonder windstoten en hagel is toch bij zulk straf weer
hartelijk welkom!
't Lij kt net of de buien de WESTHOEK links laten
liggen dit jaar. De gevolgen zullen waarschijnlijk niet
uitblijven, want er zijn toch wel percelen aardappelen
waar de doorwas flink zit te woekeren. Vooral de perce
len waar veel jong blad bijkomt moet je van onderen
niet vertrouwen.
De eerste karwij en graszaad zijn gedorsen. De op
brengsten zijn goed en wanneer de karwij goed is, is
heel de oógst goed, zeiden vroeger de oude boeren! De
witte oogst en de bieten staan er inderdaad goed voor!
't Lijkt dat het aantal zaadbieten dit jaar nogal wat
minder in aantal tevoorschijn komt dan het vorig jaar.
En toch zijn de omstandigheden voor zaadschieters dit
jaar weer gunstig geweest.
vruchtwisseling of waar een slechte struktuur voorkomt
Wat de vruchtwisseling betreft komen er te veei
percelen bieten voor die te snel last hebben van de
droogte en de warmte. In een te groot aantal gevallen
moet daarbij toch ook het te snel terugkomen van bie
ten - met daardoor een te snelle vermeerdering van
het bietencystenaaltje in het vruchtwisselingssche-
ma genoemd worden. Het bqtjjds laten nemen van
grondmonsters voor onderzoek op bietencystenaaltjes is
dan ook noodzakelijk.
Bij de wintertarwe, die toch eigenlijk een behoorlijk
goede winter heeft gehad, krijgen thans meerdere per
celen te maken met een aantasting door de voetziekte.
In dit geval de tarwehalmdoder. De witte aren zyn de
duidelijkste symptomen hiervan. Het is zeer vele jaren
terug dat dit in een zo ernstige mate voorkwam. Als de
belangrijkste punten die deze voecziekte kunnen beper
ken of voorkomen kunnen, worden genoemd: niet te
vroeg en niet te diep zaaien; zorgen voor een ruime
vruchtwisseling en een goede struktuur.
Doordat op niet alle percelen suikerbieten het luis-
bestrijdingsmiddel afdoende heeft gewerkt, was het op
een aantal percelen noodzakelijk een tweede bespuiting
uit te voeren.
Bij de werken voor de tunnel onder het Kanaal door
Zuid-Beveland bij Schore, wordt sedert geruime tijd
gewerkt met een zware bronbemaling. Nu in deze perio
de dat onze cultuurgewassen veel vocht nodig hebben,
terwijl er zeer weinig neerslag valt, gaan in dit gebied
verschillende gewassen lijden aan een chronisch water
tekort. Houdt deze droogte en warmte aan, dan kan het
voor sommige gewassen catastrofaal zijn. Ook het in dit
gebied gelegen grasland zal problemen krijgen met de
her groei.
Eindelijk kregen we dan in WEST ZEEUWSCH-
VLAANDEREN op 5 juli j.l. enige regen van beteke
nis. Op de meeste plaatsen regende het ongeveer 25 mm.
Het was ongeveer zes weken droog geweest. Vooral voor
de aardappelen, uien en granen was het hard nodig. De
afrij ping bij de granen ging naar onze mening te vlug.
Momenteel is er veel graan gelegerd, maar we hebben
goede hoop dat deze toch weer edeeltelijk overeind zal
komen. Het is ons opgevallen dat er in sommige perce
len tarwe veel voetziekte m.n. tarwehalmdoder voor
komt. Vaak gebeurt het dat zo'n 2030 van de
planten reeds nu al dood zijn. Een korrel van enige be
tekenis wordt hierin niet gevormd. Dit zal dan ook flink
opbrengst kosten. Luizen komen er in de granen dit
jaar maar weinig voor. Toah verbaast het je dan weer
te zien dat zo veel boeren hiertegen gaan spuiten.
Waarom? Want in proeven, gedaan tijdens de laatste ja
ren, is gebleken dat een bespuiting pas zin heeft als
er 10 of meer luizen per plant voorkomen en dan nog
vóór het melkrijpe stadium. Dit rijpheidsstadium was
op de meeste percelen reeds in de eerste week van juli
bereikt. Anders is het met de luizen in de bieten. Veel
collega's zijn dit jaar genoodzaakt geweest een tweede
keer te spuiten.
Met de oogst van graszaad is men volop bezig. De
oogst verwachtingen zijn gunstig. Ook karwij ligt reeds
in het zwad, terwijl eveneens reeds een begin is ge
maakt met de oogst van plantuien. De prijs is weer erg
goed, getuige de geldopbrengsten tot ƒ8.000 per ha.
In tegenstelling tot voor een paar jaren, toen dit gewas
nog in handwerk moest worden geoogst, gebeurt dit
nu machinaal en vraagt dus weinig uren meer.
Voor het koolzaad hebben wij geen goede verwachtin
gen. Het blijkt dat minder dan de helft van de bloei
een gezonde peul zal geven. Veel peulen zijn niet ge
vormd, verdroogd of aangetast door de snuitkever of
galmug. We zijn erg benieuwd wat hiervan de kg-op-
brengst zal zijn?
Het Rijk en de Provincie nemen het tegenwoordig
met „de schieters" niet al te nauw. Ondanks het feit dat
de distelverordeningen nog steeds van kracht zijn, zul
len de pluisjes van de distels weer spoedig over onze
akkers waaien. Dit wordt toch wel een beetje te erg!
We hebben geen hekel aan een goed milieu, maar wan
neer, dat met medewerking van de boer en zijn hak tot
stand moet komen, dan willen we deze taak graag aan
deze instanties overlaten.
Met afdamming van de Oosterschelde gaat men rustig
door, hebben wij begrepen en daar zijn we blij om! Op
merkelijk vinden wij het, dat niemand het meer heeft
over de gevaren van de verzilting. Degenen die tegen
afdamming zijn brengen vele argumenten naar voren,
maar dat het Z.W.-Deltagebied met een steeds verder
indringende zouttong met de verzilting moeite krijgt,
ontgaat blijkbaar aan hun aandacht!
(Zie verder pag. 7.)
De laatste weken is het weer een ouderwetse zomer ge
weest. Zeer hoge temperaturen waren aan de orde van de
dag en met de hooioogst liep alles op rolletjes en heel veel
hooi van goede kwaliteit is geborgen en zal straks bij het
opmaken van de voederbalans voor de a.s. winter een heel
belangrijk gewicht in de schaal leggen, zodat de aankoop
van krachtvoer beslist veel lager geraamd kan worden.
De grasdrogerijen beleefden gouden weken. De zon, de
grote warmtebron, speelt in dit proces een buitengewoon
belangrijke rol en dit scheelt een hele slok op een fikse bor
rel, zodat de besparing aan stookolie heel groot zal zijn.
Verder verloopt de afzet van het gedroogd produkt heel
vlot, want de afnemers staan er min of meer op te wachten
en dat geeft als voordeel een goede stabiele prijs met tevens
haast geen renteverlies. Voor de teler is het ook erg inte
ressant om tegen dagprijs te kunnen leveren en reeds vroeg
in het seizoen geld te beuren. In het verleden was vlas
meestal een welkom gewas in het bouwplan, omdat men er
reeds vroeg zaken mee kon doen en een goede vervanger
hiervoor kan misschien het gewas lucerne wel worden, nu
er door de gróte wereldbehoefte aan vlees steeds meer mes-
terijen komen.
Voor de akkerbouw is het mooie, droge en hete weer op
den duur toch wel een erg lastige zaak. Droogteverschijnselen
in de gewassen betekenen stilstand in de groei en zo'n achter
stand is niet gauw meer in te halen. Vele bieten „sliepen"
na de middag en als ze dat eenmaal gewend zijn, dan gaat
dat ten koste van de produktie. Na een hevige regenval gaan
ze dan echter weer aan de slag en gaan jammer genoeg
steeds meer nieuw blad vormen. zodat ze in wezen zichzelf
gaan consumeren en er van een behoorlijke wortelgroei
voorlopig geen sprake meer is. Onze beste suikerfabriek is
nog steeds een regelmatige gezonde groei te velde. Typisch
is morïienteel het nare verschijnsel, dat bieten welke als
voorvrucht granen hebben gehad waarvan het stro gehakseld
en ondergeploegd is, het thans bij het extreme droge weer
bijzonder slecht doen. Beslist zou een gedegen onderzoek
hiernaar wel aan te bevelen zijn, want bij steeds terugkeren
de slechte stroprijzen zijn we slechts gebaat bij oplossingen
welke achteraf geen geld gaan kosten.
Na half juli begint de natuurlijke afbraak van de blad
luizen en behoeven we hiertegen niet meer te spuiten. Met
één keer spuiten hebben we de luizen in de bieten goed in
toom kunnen houden en volgens de tellingen hebben we
het aantal van de zwarte bonenluizen tot meer dan de helft
terug kunnen dringen en typisch is het, dat er haast geen
perzikbladluizen meer te vinden zijn. Deze laatst genoemde
zijn juist de grote boosdoeners wat de verspreiding van het
vergelingsziektevirus betreft. In de aardappelen is veel
groene luis waargenomen en in de granen is de luisbezetting
wel erg meegevallen.
Momenteel staan veel van onze sloten droog en dit is wel
een groot verschil met andere gebieden in ons land. We
kunnen geen water van buiten inlaten om het grondwater
peil te verhogen! Maar wie weet kan in de toekomst een
afgesloten Schelde met een goed hoog zomerpeil onze ge
wassen doen profiteren van voldoende goed grondwater.
Droogtegevoelige gronden zijn er veel meer dan we ogen
schijnlijk op de groene kaart van de provincie Zeeland zou
den verwachten en wellicht is hiervoor in de toekomst wel
een oplossing te vinden.
