Biesbosch
waarheen?
Raming Westeuropese
suikerbietenareaal J973
CHV - Flinke omzetstijging boekjaar '72/73
5
VERSLAG GESPREKSAVOND
De afdelingen Biesbosch-Werkendam van de
Ned Bond van Plattelandsvrouwen en van de
ZLM hebben op 19 juni j.l. een gezamenlijke
vergadering belegd, waarvoor als inleider was
ui genodigd ing. T. H. Folmer, diirecteur van
het Recreatieschap „Nationaal Park de Bies-
bcsch". Na dcor voorzitter L. Melse te zijn ge
ïntroduceerd hield de spreker een inleiding die
ook voor nl et-aanwezigen uit deze omgeving
uitermate interessant is. Daarom laten we hier
een verslag volgen.
ANDER andere hebben de 4 volgende factoren er toe
geleid dat de Biesbosch in een overgangsstadium
verkeert.
1. De Deltawerken hebben de Biesbosch letterlijk ten
dode gedoemd. Eb en vloed veroorzaakten ontoegan
kelijkheid. Griend- en rietcultures waren een bron
van inkomsten. Hiervan is nauwelijks sprake meer.
2. In de ruilverkaveling de Noordwaard en Altena-
West werden de restanten van het lijk, de dode Bies
bosch, weggeploegd en verkaveld, doorsneden met
wegen, bruggen en leeggezogen door draineerbuizen,
aldus de inleider.
3. In de Zuidwaard is door de aanleg van spaarbekkens
(2 in uitvoering en 2 in voorbereiding) de landbouw
verdwenen. Slechts rondom deze bekkens blijft nog
enig moeras bestaan. Er is geen eb en vloed meer en
zandplaten vallen niet meer droog. Grienden worden
verwaarloosd, bossen worden oerwouden, terwijl de
brandnetels en stekels welig tieren.
4. De laatste factotr is de mens, niet de boer of de
griendwerker, maar de toerist, de dagjesmensen, de
bootjesvaarder en de patateter. De eerste drie fac
toren zorgen voor rust en de laatste factor voor la
waai.
BIESBOSCH WAARHEEN
IVE Biesbosch is uniek in West-Europa. Het gebied
is eigendom van de Domeinen, Staatsbosbeheer en
het Waterwinningsbedrijf Brabantse Biesbosch. Daar-om-
heen zijn er nog enkele particuliere eigendommen t.w.
de Dordtsche Landbouw Ónderneming Jannezand, Stee-
nen Muur en anderen en de gemeenten Hooge en Lage-
Zwaluwe, Made en Drimmelen en, Dussen en Werkendam.
Een ieder heeft plannen voor dit gebied hetgeen tot een
chaos kan leiden.
HET RECREATIESCHAP NATIONAAL PARK
DE BIESBOSCH
AM een en ander planmatig in banen te leiden is
door gemeenteraden en vertegenwoordigers uit
Provinciale Staten een „Recreatieschap" opgericht. Het
strekt zich tot doel om de recreatie te ontwikkelen en
tot natuurschoon met het landschappelijk karakter te
beschermen. Naast een directeur en een administrateur
die het Dagelijks Bestuur bijstaan, is er een Recreatie-
raad, die ongeveer 4 keer per jaar bijeenkomt. Het
Recreatieschap is geen overheidslichaam, maar een or
ganisatie waarin gemeenteraadsleden en Burgemees
ters van de aangrenzende gemeenten zitting hebben.
Deze gemeenten zijn Almkerk, Breda, Dussen, Hooge-
en Lage-Zwaluwe, Made en Drimmelen, Raamsdonk en
4*
SCHILLENOPBOUW
5e schil: Dit zijn de zones met de zgn. „filterfunctie",
waar de grote massa vanuit Rotterdam, Dor
drecht, Gorkum, Breda e.d. kan worden opge
vangen.
De grote gemotoriseerde watersport komt ook in deze
laatste schil aan zijn trekken. Hierin liggen twee zwaar
tepunten en wel in de N.W.-hoek rond de Petrusplaat
de Z.O.-hoek tussen Spijkerboor- Oostkil en Kurenpol-
der. Met betrekking tot de toegangswegen is men nog
lang niet rond, omdat de geprojecteerd provinciale weg
tussen het veer Kop van 't Land en Hank waarschijn
lijk niet zal worden aangelegd.
Werkendam. Ook het provinciaal bestuur van Noord-
Brabant en de gem. Rotterdam neemt hieraan deel. Het
Recreatieschap heeft dus een coördinerend karakter en
opportunisme is uit den boze.
BASISPLAN
INE voorstudie is met een globaal plan gereed. Eerder
was een rapport van de Grontmij verschenen „Na
tionaal Park de Biesbosch" hetgeen is afgekeurd. In ge
wijzigde vorm heeft de Provinciale Planologische Dienst
een nieuwe structuurschets voor de Brabantse Biesbosch
opgesteld. Vermeldenswaard is nog, dat het Ministerie
van Cultuur, Recreatie en Maatschappelijk Werk het
project zal gaan subsidiëren indien dit basisplan en de
„deelplannen" straks zijn goedgekeurd. Ter verduidelij
king nog het volgende:
Het basisplan zal gebaseerd zijn op de structuurschets,
waarin in grote lijnen de bestemming van de Zuidelijke
Biesbosch wordt aangegeven. Daarnaast worden in di
verse „deelplannen" bepaalde facetten in dit gebied uit
gewerkt. Een voorbeeld van' dit laatste is de Kurenpol-
der. Vooruit lopend op het gehele project is de Kuren-
polder bij Keizersveer reeds ontwikkeld voor dagrecrea
tie. De gemeente Dussen zal dit recreatieproject zolang
beheren om het t.z.t. aan het Recreatieschap over te
dragen.
De naam „Nationaal Park" is helaas erg ongelukkig
gekozen (red.). De Biesbosch is geen park en men zou
misschien aan de Nationale Parken kunnen denken, die
in Engeland van de grond zijn gekomen. Dit is geens
zins het geval. Ook aan beheersovereenkomsten met
landbouwers in de randgebieden wordt niet gedacht.
TERUGKOMEND op het basisplan kunnen 5 schillen
worden onderscheiden:
le schil: Deze bestaat uit het Centrum van de Zuid-
waard met het natuurreservaat de Dood waar
de natuurwetenschap vooropstaat. (Niet toeg.
voor publiek.)
2e schil: Deze bestaat uit een natuurgebied rondom de
eerste waarin geen nutsvoorzieningen e.d. zijn
gepland. Hierin kunnen wel natuurliefheb
bers in doordringen.
3e schil: Geschikt voor waterrecreatie. Hier zullen aan
legplaatsen en andere eenvoudige voorzienin
gen worden bewerkstelligd.
4e schi: Tot dit gebied zullen dagjesmensen worden
toegelaten (semi intensieve dagrecreatie)
waar voorzieningen als toiletten, stranden en
speelweiden e.d. zullen worden aangelegd.
LANDBOUW (NOG) NIET IN RECREATIERAAD
VERTEGENWOORDIGD
lYTVERSE aanwezigen vroegen zich af hoe de in-
U spraak van de Biesbosch-bewoners beter kan wor
den gewaarborgd, hoe de overlast van de toerist m.b.t.
de agrarische sector kan worden beperkt, of het parti
culier initiatief op prijs wordt gesteld. Vergunningen
voor het leggen van woonschepen was onduidelijk, de
bestrijding van brandnetels er. stekels voor de boeren
in de Noordwaard en in Altena-West lijkt niet afdoen
de. Ook het plaatsen van vuilnisbakken en naamborden
dient aandacht te krijgen. Voorts ondervindt de water
sport grote overlast van snelvarende boten.
Met betrekking tot een vacature in het Recreatieschap
wordt een vertegenwoordiger van de gemeenteraad uit
Werkendam aanbevolen. Het lijkt ons gewenst dat deze
persoon ook het vertrouwen van de agrarische bevolking
dient te hebben terwijl hij voldoende ruggespraak met
de georganiseerde landbouw in de Biesbosch behoort te
onderhouden. Over de andere vragen zal de heer Folmer
zich nog beraden en deze doorspelen aan zijn bestuur.
Laten we t.z.t. nagaan of dit werkelijk gebeurd is.
Voor de overlast van de snelvarende boten lijkt een
verbodsbepaling met een beperkt vergunningsstelsel
naar Fries voorbeeld afdoende. Dit is echter een zaak
van Rijkswaterstaat. Daar de agrarische sector geen
enkele afgevaardigde noch in het dagelijks bestuur noch
in de Recreatieraad heeft, dient hierin verandering ge
bracht te worden! Dit was de mening van de vergade
ring.
Zonder meer kan gesteld worden dat deze bijeen
komst nuttig geweest is en dat diverse hiaten en mis
verstanden zijn opgelost. De toezegging van de heer Fol
mer om t.z.t. het basisplan met de vergadering door te
nemen, werd in dank aanvaard.
A. VERBRUGGE.
De Internationale Vereniging voor de Suikerstatis
tiek publiceerde onlangs de uitkomsten van de enquête
betreffende het suikerbietenareaal van de aangesloten
landen. Deze raming, met de raming van F.O. Licht
voor de overige Westeuropese landen, geeft een inzicht
in de werkelijke arealen.
Suikerbietenareaal in ha
Raming aangesloten
landen 1972 1973
West-Dui tsland 332.843 350.100
Oostenrijk 48.411 51.300
Frankrijk 415.000 478.000
België/Luxemburg 103.000 105.000
Nederland 112.981 113.500
Denemarken 56.000 67.000
Zweden 42.200 42.000
Spanje 213.700 210.000
Zwitserland 9.843 9.900
Verenigd Koninkrijk 179.000 189.000
Finland 19.100 20.500
Turkije 148.289 160.000
Wijziging 1973
t.o.v. 1972
- in
5,18
5,97
15,18
1,94
0,46
19,64
0,47
1,73
0,58
5,59
7,33
7,90
Totaal
Italië
Joegoslavië
Ierland
Griekenland
1.680.367
246.000
74.78»
34.008
21.100
1.796.300
245.000
79.000
30.430
26.500
6,90
0,41
5,63
10,52
25.59
Totaal
West-Europa totaal
375.896 380.930
2.056.263 2.177230
1,34
5,88
'In de campagne 1972/73 werd in West-Europa in to
taal 82.444 miljoen ton bieten verwerkt. Met de ha-op-
'brengsten van 1972/73 als basis zou het huidige areaal
88,4 miljoen ton bieten opbrengen, dus ca 6 miljoen ton
meer dan in de campagne 1972/73. Zelfs indien de laag-
Voor het eerst in haar ruim 60-jarig bestaan produ
ceerde de Cehave nv te Veghel méér mengvoeder voor
rundvee dan voor pluimvee. Het rundVeevoeder nam
ruim 24 in van de mengvoederomzet van het Veghel-
se concern, terwijl de produktie van pluimveevoeder
nog geen 23 bedroeg. Een en ander was het gevolg
van een lichte daling in de afzet van de voeders voor
legpluimvee in de sector consumptie-eieren van iets
meer dan 2 en een zeer sterke stijging van rond de
30 in de rundveemengsels. Aldus de voorlopige cij
fers over het boekjaar 1972/73. De stijging in de rund
veesector is onder andere een gevolg geweest van de
groeiende rundveestapel in Noord-Birabant en de toene
mende produktie per dier. Daarnaast hebben de rund
veehouders, ondanks de aanzienlijk ongunstiger prijs
verhouding tussen melk en krachtvoer dan vorig jaar,
hun veestapel royaal blijven voeren. In totaal steeg de
omzet in CHV pluimveevoeder 7 Een percentage dat
gedrukt werd door de daling in de legvoeders en ver
band houdende met de slechte situatie op de eiermarkt.
De braadkuikenvoersector steeg en wel met zo'n 13
vooral als gevolg van een vergroot marktaandeel. Met
53 van de totale omzet bleef het varkensvoer de be
langrijkste peiler van de mengvoederproduktie bij de
Cehave nv. De omzet in varkensvoeders nam in 1972/73
toe met ca 9 (bijna 60.000 ton). De uitbreiding van de
varkensstapel is overigens aan de matige kant geweest.
De totale omzet bedroeg het afgelopen boekjaar 795
miljoen tegen ƒ668 miljoen in het vorige boekjaar. De
omzet in mengvoeder het leeuwedeel nam toe met
bijna 13 tot 1.386.000 ton (1.238.000 ton). De vermeer
dering van de mengvoederproduktie van zo'n 150.000 ton
ste opbrengst van de laatste zes jaar als basis genomen
wordt, zou de produktie nog 83,6 miljoen ton bieten be
dragen. Op grond van voorgaande wordt voor de cam
pagne 1973/74 in ieder geval gerekend op een grotere
'bietenoogst; hoeveel groter deze zal zijn hangt in belang
rijke mate af van de weersomstandigheden gedurende
het groeiproces in de komende maanden.
in één jaar benadert de recordtoename, welke de Cehave
nv met 189.000 ton mengvoeder twee jaar geleden wist
te bereiken. Het betrof toen echter om verschillende re
denen een uitzonderlijk jaar.
Een facet, dat gedurende het afgelopen boekjaar met
name de gehele mengvoederindustrie parten heeft ge
speeld, is de ongekend hoge stijging van de prijzen voor
verschillende grondstoffen. In het bijzonder voor de ei
witrijke produkten. Een facet ook, waarmee men voor
lopig nog wel rekening zal moeten blijven houden en
dat ook zijn invloed op de omzetstijging in guldens heeft
doen gelden. Voor wat het kamende boekjaar betreft
verwacht de Cehave nv eenzelfde gunstige ontwikkeling
als de afgelopen periode, waarmee zij dan de grens van
een produktie van anderhalf miljoen ton mengvoeder
per jaar zal passeren.
LUIS IN GRAAN EN BIETEN
In het GRAAN komt tot nu toe weinig luis
voor. Bovendien bereikt de korrel nu snel het
melkrijpe stadium. Bestrijding tegen luis heeft
dan geen zin meer
In de BIETEN zal hoogstens op late of hol-
staande percelen waar men op meer dan de
helft van de planten flinke luizenkolonies aan
treft, nog gespoten hoeven te worden.
Voorkom bij spuiten overwaaien op buurper-
celen. Vooral bij weidend vee brengt dit grote
risico's met zich mee