Op reis naar Polen
De natuur kent geen leerboekjes voor boeren
Let op wilde haver
Goede oogst in het vooruitzicht
Rond de
S< helde
5
Er zijn in WEST ZEEUWSCH-VLAANDEREN een
aantal studieklubs van boeren die behalve vergaderin
gen tijdens de winter, meestal in de maand juni een
één- of meerdaagse excursie organiseren. Vaak gaan
deze reizen naar het buitenland. De akkerbouwstudie-
klub uit Aardenburg heeft zopas een vijf-daagse vlieg
reis naar Polen achter de rug. Uw rubriekschrijver heeft
deze reis meegemaakt en wil u graag een paar indruk
ken weergeven.
We bezochten er een fruit- en groentenconservenfa-
briek met ongeveer 1300 werknemers(sters) 80
vrouwen. De automatisering was ook hier ver door
gevoerd, maar het viel op, dat er niet hard gewerkt
hoefde te worden en dat er nogal wat aan de hygiëne
mankeerde.
Rijdende per bus van Warchau naar het noorden door
de goede landbouwstreken, zagen we verschillende
staatslandibouwbedrijven (vroegere landerijen van edel
lieden), waarvan we er één bezochten. We werden er
goed ontvangen en de uitleg over dit bedrijf ging veel
verder dan we verwacht hadden.
Het viel ons op dat op deze bedrijven de gewassen
beter en zuiverder stonden dan op de particuliere be
drijven, die er altijd nog 3,7 miljoen zijn, met een oppei
De vroege gewassen beginnen nu flink te veranderen
in „de WESTHOEK". Met name denken wij aan karwij
en graszaad. Het zou ons niet verwonderen dat wanneer
u dit leest er percelen gemaaid liggen. De zonneschijn
van de laatste weken heeft verschillende gewassen bij
zonder goed gedaan. De granen staan er goed voor, zo
wel gerst als tarwe beloven wel wat. De bespuitingen
in de tarwe hebben wel resultaat opgeleverd. In te
dichte percelen zit nu echter toch nog wel wat meel
dauw. Zouden we de tarwe toch wat dunner moeten
gaan zaaien, vragen we ons wel eens af? Een alge
mene wens is nu wel een heerlijke bui. Vooral de aard
appelen zouden er erg dankbaar voor zijn, want willen
we maximale opbrengsten krijgen, dan is de aardappel
toch graag op tijd goed beregend.
De hooilbouwers hebben een zeldzame tijd achter de
rug. Nog zelden hebben zij het hooi zo goed en zo vlug
binnengekregen. De onkruidbestrijding is nu zo zachtjes
aan wel beëindigd. Alleen in de aardappelen zouden we
nog wel eens wat groeistof kwijt willen. Het onderbro
ken voorjaar heeft ons parten gespeeld bij de aard
appelteelt. Het best is zo vlug mogelijk na het zetten,
opploegen en dan bespuiten tegen onkruid. Dit voorjaar
liep het allemaal weer wat anders en dan komt de
onkruidbesproeing in de knel. Boeren kan je niet uit
een 'boekje leren en ieder jaar ontdek je weer, dat de
natuur andere wij'zen van werken vraagt. Daar is 1973
weer een goed voorbeeld van.
Enkele weken terug hebben we op ZUID-JBEVELAND
geklaagd over de vele neerslag. Nu wordt alweer ge
klaagd over de droogte en het warme weer. Gewassen
als aardappelen, suikerbieten en uien hadden het met
de hoge temperaturen van zaterdag, zondag en maan
dag toch niet best. De vochtvoorziening vanuit de grond
was niet overal in staat om de verdamping van het blad
op peil te kunnen houden. Wat regen voor deze gewas
sen zou dan ook zeer zeker welkom zijn. Een hoeveel
heid van West naar Oost van 3 tot 8 mm op woensdag
20 juni is dan toch snel verbruikt.
De granen zijn door de droogte wat lichter geworden,
wat regen zou hiervoor niet bezwaarlijk zijn, maar is
toch niet zo hard noodzakelijk als voor de hakvruchten.
Voor het graszaad, dat een goede bloeiperiode heeft
meegemaakt is regen niet meer nodig. Zoals de zaken er
nu voor staan kan het een goede oogst worden. De
vroegste percelen beginnen al aardig te verkleuren en
af te rijpen, zodat wellicht in de eerste week van juli
met het maaien zal kunnen worden begonnen.
Vorige week werd het noodzakelijk dat er een waar
schuwing uitging voor de bestrijding van de zwarte
bonenluis en de perzikbladluizen in de suikerbieten. Het
aantal luizen bleek van perceel tot perceel zeer sterk te
variëren. Op vele percelen zijn al zaadschieters gevon
den. Ruim deze radicaal op; voorkom zaaduitval! Het
kan zelfs mogelijk zijn dat een deel van deze schieters
beschouwd kunnen worden als onkruidplanten. Ze kun
nen n.l. afkomstig zijn van planten die als schieters hier
voorgaande jaren hebben gestaan. Voorkom het dat we
te maken krijgen met te veel in één jaar doorschietende
en ook nog kiemkrachtig zaadgevende suikerbietenplan-
ten.
Op de aardappelafvalhopen is al Phytophtora Infestans
gevonden. Ook in de percelen zelf is al een enkele be
smette plant gevonden. Zorg er voor dat het gewas re
gelmatige bedekking van de sproeivloeistof door de
spuit'boom overal gelijkmatig op een zelfde hoogte bo
ven het gewas te houden. Voorkom het op en neer gaan
van de boom.
De mais is de laatste weken hard gegroeid. De weers
omstandigheden met hoge temperaturen blijken toch
wel een gunstige invloed op de groei van dit gewas te
hebben.
Als akkerbouwer dienen we thans weer extra goed
te letten op gelukkig maar sporadisch voorkomende wil
de haVerplanten. Ook hier geldt vlot en vroegtijdig ver
wijderen voorkomt vele problemen in volgende jaren.
Voor de hooibouw is het prima weer geweest. Vlot en
gemakkelijk is de laatste dagen veel hooi van goede
kwaliteit in de schuren binnen gebracht. Voor de her-
groei zou wat regen wel gewenst zijn. Tot op dit mo
ment is nog ruim voldoende gras voor het vee aan
wezig.
vlakte van 90 van de landbouwgrond van Polen. Als
particuliere boer kan men maar tot maximaal 50 ha
gaan. Vooral op de kleine bedrijfjes geschiedt nog alles
in handwerk en is er voor kunstmest ook weinig geld.
Op de derde dag bezochten we een research-instituut
voor fruitteelt en groentezaden met een oppervlakte van
3000 ha, verdeeld over 22 afdelingen door heel Polen.
Ook in dit land wordt veel aan onderzoek op dit ter
rein gedaan.
We hebben in deze vijf dagen veel gezien, doch
uiteraard veel te weinig om er een goed oordeel over
te geven. Wel staat vast, dat door de regering het
particuliere initiatief wordt aangemoedigd. Zo kan er
geld worden geleend tegen 2 rente met een aflossing
in tien jaar. De grens van 50 ha zal vast omhoog gaan.
Ook daar zullen nog veel boeren van het toneel verdwij
nen, omdat o.a. op de meeste van deze bedrijfsjes geen
opVolger is.
Veel van hun soort problemen kennen ook wij, en al
hoewel Polen in het communistische blok één van de
meest vrije landen is, waren we toch van mening, dat
ondanks de moeilijkheden waarmee wij als boer in ons
kleine land worden geconfronteerd, we onze hofstede
hier niet zouden willen zien staan in Polen. Het is
daarom alleen al goed om in dergelijke landen eens
een verkenning te doen.
Terugziende op de ZLM-dagen, kunnen we alleen
maar bijzonder tevreden zjjn over het gehele verloop
hierVan. Het is weer een groot fraai festijn geworden
voor de ZLM-familie, begunstigd door bijzonder fraai
zomerweer. Als NOORD-BEVELANDERS waren we be
voorrecht dat deze grote tentoonstelling in ons gebied
plaats vond. We wonen er zo dichtbij, dat we er meer
dere malen naar toe zijn gegaan. Er was trouwens zo
veel te zien, dat het teveel was voor één dag! Hoeveel
werkuren zouden er wel niet nodig zijn voor de orga
nisatie, de opbouw, de tentoonstelling en dan nog het
opruimen? In ieder geval een enorm groot getal. Men
stelt dan ook wel eens de vraag of dit nog wel kan in
deze tijd. Gezien echter het grote succes van deze dagen
hopen we toch dat dergelijke provinciale tentoonstellin
gen, zo nu en dan, en we horen wel eens om de vijf jaar
noemen, kunnen blijven. Voor de ZLM zijn het feestdagen
de agrarische wereld presenteert zich op een mooie en
veelzijdige manier aan de overige bevolking en we
hopen dat de standhouders genoeg goede zaken konden
doen. Hoogtepunten, zoals het muziekconcert in de
Grote Kerk en de demonstraties met de paarden, werden
door velen bezocht.
Veel mensen zijn met deze dagen de streek doorgere
den en hebben kunnen zien dat de gewassen er goed
voor staan. Noord-düeveland heeft de naam dat het ge
was niet zo vroeg groeit, maar zo rond de langste dag
van het jaar kan men toch gerust komen kijken. Alles
staat mooi en het belooft een goede oogst te worden.
Heel de maand juni is het werken met de lange hak
tegen de hardnekkige soorten onkruid, waaronder zeker
de aardappelopslag gerekend kan worden, en rijden
met de spuitmachine om insékten en ziekten voor te
blijven. Dat juni geen drukke maand is in de akker
bouw, zoals wel eens beweerd wordt, kunnen we wel
vergeten. Nemen we het in die tijd te licht op dan valt
het beeld in juli met hoge onkruiden boven de bieten,
aardappelen en uien uit, beslist niet mee. De gewassen
zijn dan ook te groot om er nog veel aan te kunnen
doen. Wat ook opvalt is dat men in mei en juni elk
jaar wat meer jonge boerinnen met de lange hak in de
gewassen ziet. Een bewijs dat ook de grotere akker
bouwbedrijven steeds meer gezinsbedrijf worden. Veel
respect voor deze jonge boerinnen. Sociaal gezien is het
echter geen vooruitgang, maar een achteruitgang. Het
is echter een verweer tegen de steeds duurder worden
de lonen om de verplegingsperiode van de gewassen
door te komen.
(Zie verder pag. 6)
GOEDE VOORUITZICHTEN VOOR GRAANOOGST IN DE SOWJET-UNIE
Door overvloedige regenval, in tegenstelling tot de
droogte van het afgelopen jaar, zijn de omstandigheden
voor de graanoogst in de republiek Rusland, een van de
drie grote graangebieden van de Sowjet-Unie, zeer
gunstig, zo meldt een Russisch agrarisch dagblad. Vol
gens het blad vordert het oogsten van de wintergranen
goed en verloopt de rijping van de voorjaarsoogsten in
veel delen van Moldavië, de Oekraïne en het noorden
van de Kaukasus normaal.
In delen van Siberië en Kazakstan groeien de voor-
jaarsgranen traag doordat het koude weer daar lang
heeft aangehouden. Niettemin zijn de vooruitzichten
over het algemeen goéd, aldus het blad. Volgens een
bericht in de Prawda is in totaal 152,3 miljoen hectare
met voorjaarsgewassen ingezaaH. Het areaal voor voor-
jaarstarwe bedraagt ongeveer 44,65 miljoen hectare en
net areaal voor mais 20,22 miljoen.
UITSLAGEN VEEKEURINGEN
ZLM-TENTOONSTELLING DELTA '73
Daar ons de uitslagen van de verschillende keuringen
niet tijdig bereikten, zullen deze in het nummer van de
volgende week worden opgenomen.
NIEUWE BROCHURE: „DE BEWARING VAN AARDAPPELEN"
Het Consulentschap voor boerderijbouw en -inrich
ting te Wageningen heeft een nieuwe brochure uitgege
ven over de bewaring van aardappelen.
In 22 bladzijden wordt in hoofdzaken aangegeven
waar bij de bewaring aandacht aan moet worden ge
schonken. In het bijzonder richt de brochure zich tot
diegenen, die een bewaarplaats willen bouwen. Daarom
worden de meest voorkomende wandkonstrukties en
luchtverdeelsystemen besproken. Uiteraard speelt hand-
De ZLiM-tentoonstelling „Delta '73" is weer achter de rug
en we mogen wel stellen, dat het weer een zeer geslaagd
festijn is geweest. Het is niet alleen een confrontatie met
alles wat zich vandaag op en om de boerderij afspeelt, maar
het is veel meer een soort reünie oftewel een gezellige bij
eenkomst van oude relaties. We zijn naar de tentoonstelling
geweest en we hebben die en die gezien en gesproken en
zo vergaat het velen. Juist dat schept de sfeer welke niet te
koop is, maar wel terdege het kenmerk is van deze ZLM-
dagen en ook de generatie van vandaag heeft hier nog vol
doende belangstelling voor. Het programma en de grootte
having van de juiste temperatuur bij de bewaring van
aardappelen een grote rol. Daarom komen ook tempe-
ratuurmetingen en thermostaten aan de orde. Het geheel
wordt toegelicht aan de hand van een aantal foto's en
tekeningen. U kunt deze brochure bestellen door over
making van 1,50 per exemplaar op postrekeningnum
mer 88 60 49 van het Consulentschap voor boerderijbouw
en -inrichting, Dr. S. L. Mansholtlaan 12 te Wageningen.
met vermelding van het aantal gewenste exemplaren.
van de tentoonstelling zijn in wezen dus niet de graadmeter
van het gebeuren, maar van veel meer betekenis is, dat we
een dagje gezellig uit zijn bij onze organisatie en dat de
levende have ook in dit spel zo'n belangrijke plaats heeft
gekregen. Vooral dit laatste trekt veel belangstelling. Wie
heeft bijvoorbeeld de konijntjes en de kuikentjes niet ge
zien? Speciaal de jonge kinderen waren daarvan niet weg
te slaan. Op een kinderboerderij zijn juist de jonge dieren
de grote trekpleister en zo kan de landbouw zich mede
door de levende have immer blijven presenteren. Hiermede
heeft zij iets eigens wat anderen niet te bieden hebben. Op
de tentoonstelling waren onder het publiek ook vele toeris
ten welke met vakantie in Zeeland .waren en ook voor hen
is het de moeite waard ergens heen te kunnen en daar ge
confronteerd te worden met dingen welke voor hen geheel
nieuw zijn. Met elkaar hebben we de tentoonstelling be
leefd in het land waar het leven goed is en het loont beslist
de moeite om weer nieuwe plannen te gaan maken voor een
volgende ZLM-tentoonstelling.
Op onze reis door de Bevelanden hebben we genoten van
al het moois wat de natuur ons daar thans nog te bieden
heeft. Lucht, land en water vormen samen het decor wat
onze provincie zo eigen is. Verstomd hebben we gestaan
van het lange gras, de klaprozen en andere onkruiden langs
de wegen welke niet bij de agrariërs in onderhoud zijn. Vol
gens buurman is dit al een vooruitloper op de aanstaande
milieumaatregelen. De schadelijke uitlaatgassen worden in
het drukke seizoen gelokaliseerd en krijgen geen kan> de
gewassen op de naburige percelen te verontreinigen Mi"
of meer berust buurmans gedachte zich on het orincm-
van de groengordels rond de grote industrieterreinen Voo»-
de landbouw is het te hopen, dat de kwalijke gassen oV:
het zaad van deze wegbermenflora zo zal aantasten d^t
verdere voortplanting uitgesloten is. Zeeland is mede dooi
zijn landschap immer een mooi gebied geweest. Het groen
van de akkers en van de verzorgde gewassen hebben mede
aan dit landschap kleur en glans gegeven en de omlijsting
van de huidige wegbermen past niet in dit goed verzorgde
beeld en het ontneemt de passant het mooie uitzicht in de
uitgestrekte polders. Er is hier nog genoeg groen en dus
bestaat er geen behoefte aan een verwildering waarlangs
met zeer hoge snelheden gereden wordt. De boer maakt het
landschap niet dood, maar verzorgt het juist en tracht door
het zo goed mogelijk te doen ook het hoogste rendement er
uit te halen. Het wordt uit liefde en ook vakkundig gedaan.
Ook in deze is vakmanschap meesterschap, dus kunnen we
met vertrouwen de toekomst tegemoet gaan.
