Erf
en
akker
Werken
buiten
de
Nederlandse
grenzen
Produktschap
voor aardappelen
9
G. A. DE LANGE.
Ontwikkelingssamenwerking is in Nederland de laat
ste jaren een min of meer bekend begrip geworden. Bij
het horen of lezen erover denkt de een aan een gelde
lijke hulp, een tweede aan erbarmelijke wantoestanden
en doodarme hulpbehoevende mensen en een derde
denkt aan de mogelijkheid daadwerkelijk met eigen
hoofd, hart en handen deze hulp te gaan brengen. Nu
zijn er in veel zich ontwikkelende landen programma's
op gang gekomen, die hulp bieden in de vorm van prak
tische voorlichting en onderwijs, aangepast aan de
plaatselijke omstandigheden.
VERSCHILLENDE HULPEN
De organisaties die zorgen voor uitzending, maken
gebruik van verschillende vakkundigen. Bij mennen
denken we aan doktoren, landbouwkundige ingenieurs,
afgestudeerden aan hogere agrarische en technische
scholen, verplegers, enz. Bij vrouwelijke deskundigen
staan altijd artsen, verpleegsters en nijverheidslerares
sen genoemd. De opleiding N 19 blijkt overal ter wereld
gevraagd te worden in deze hulpacties en de mogelijk-
GEMIDDELD NORMALE PRIJZEN
In de vergadering van het Produktschap voor Aardap
pel op 12 juni werd medegedeeld dat, na de teruggang
in mei, de aardappelmarkt weef een opgaande lijn ver
toont. Op dezelfde dag was de notering op de Rotter
damse beurs voor Bintje 35/opw.47,50, 35/55 45,50
en 50/opw. 49,50. Dit was 3,a 4,hoger dan een
week ervoor. Merkwaardig genoeg was de notering van
Furore met 5,50 gedaald tot 36,50.
Berekend is dat de gemiddelde telersprijs zowel over
de oogsten 1967 t/m 1969 als over oogst 1970 t/m 1972
14,60 heeft bedragen, waarbij dan voor oogst 1972 al
leen rekening is gehouden met de prijzen tot eind april.
We zijn inmiddels al weer een week of drie in Neder
land met verlof. Dat is altijd een reuze gezellige tijd.
Het zag er eerst naar uit dat we voorgoed uit Kenia te
rug zouden keren. Maar op het allerlaatste ogenblik
werden de plannen veranderd. Nu gaan we nog terug
voor een maand of negen om een trainingsschool op te
zetten. En dan ziet het er inderdaad naar uit dat we
Oost-Afrika vaarwel gaan zeggen.
Het mooiste van het verlof is natuurlijk om de naaste
familieleden weer eens te zien. Ze staan dan altijd al te
wachten op Schiphol. Ze hebben daar meestal enkele
uren vertoefd. Het dalen en stijgen van de vliegtuigen
gadegeslagen. En dan eindelijk zo tegen de avond valt
heden variëren naar aard en ervaring van assistentdes-
kundige tot expert en leidster van een bepaald project.
Het geheim van de voorkeur voor de landbouwhuishoud-
leraressen ligt zeker in de veelzijdigheid van de oplei
ding, waardoor 't mogelijk blijkt zich bij allerlei omstan
digheden vlot aan te passen. Nu de arbeidsmarkt door het
afnemen van het aantal mogelijkheden bij onderwijs en
voorlichting beperkt wordt, lijkt het goed ook eens te
wijzen op de kansen voor dit werk buiten de landsgren
zen.
De tijdens de kookdemonstratie klaargemaakte
kindervoeding wordt ter plaatse genuttigd.
OPLEIDING ALLEEN ONVOLDOENDE
Het zou, ondanks alle kwaliteiten van de N19 niet
verstandig zijn te menen dat deze acte alleen al vol
doende zou zijn voor werk in de ontwikkelingslanden.
Daarvoor is zij uiteraard nog téveel gericht op Neder
landse omstandigheden. Een aanvulling wordt gevon-
Het gemiddelde over de laatste 3 jaar zal dus, gezien
het prijsverloop, nog wel iets hoger uitkomen, maar voor
de voorzitter zijn deze cijfers een bewijs voor de juist
heid van de stelling, dat men de aardappelprijzen niet
per jaar moet bezien.
OORZAKEN
Mede naar aanleiding van enkele opmerkingen in de
Mededelingen bij de agenda, is in het Bestuur nog wat
gediskussieerd over de oorzaken van de hoge prijzen.
Volgens de oogstraming en vergeleken met die van
1971 zou er in de zes EEG-landen nog 0.7 miljoen ton of
26 van de oogst vervoederd moeten worden. De alge
mene indruk is echter, dat deze hoeveelheid lang niet ge
haald is. Gekonkludeerd werd dan ook, dat de raming
van 1971 te laag ,of van 1972 te hoog is geweest.
Van duidelijk positieve invloed op de prijsvorming is
geweest, dat er in het begin van het afzetseizoen al
175.000 ton aardapelen geëxporteerd is naar Argentinië,
hoewel de totale export naar derde landen niet groter is
geweest dan in 1971. Andere positieve elementen vooir
ons land zijn geweest het wegblijven van de exportmark
ten van Polen en Frankrijk en de geringere uitpoot in
het Middellandse Zeegebied. Voor ons land bestond ove
rigens de indruk, dat de oogstraming vrij aardig klopte
met de werkelijkheid.
die grote zilveren vogel uit de lucht. Er wordt hartelijk
omhelsd en gegroet. De eerste avond thuis op een boer
derij in West-Brabant is dan prachtig. Je zit bij elkaar
onder een gezellige borrel. Er is zoveel te vertellen, en
o zo veel te vragen. Het eerste wat je later dan op gaat
vallen is dat iedereen het in Nederland zo goed heeft
gekregen. Wat we graag 's avonds doen is huisjes van
binnen bekijken. Dat kun je in een nieuwe wijk in Ne
derland met gemak. Want overgordijnen zijn er alleen
maar om ze nooit dicht te doen. Je ziet niets anders dan
weelde, overal waar je kijkt. We hoorden van nog prach
tige meubels die op de vuilniswagen belanden, omdat
de eigenaars zo graag nieuwe wilden hebben. In oude
straatjes, die we natuurlijk van vroeger kenden, vind je
nu huis aan huis een mooie auto voor de deur. Destijds
waren het alleen nog maar fietsen of brommers. Het
mag van ons best hoor, geen kwaad woord er over. We
willen alleen maar zeggen, dat er zo een groot verschil
is in de wereld. Dat weten jullie natuurlijk ook allemaal
wel, want dat is goed genoeg 'bekend van de televisie.
Het valt ons alleen meer op, omdat wij geen televisie
kennen, en niet iedere dag op de weelde van West-
Europa worden gedrukt. Zo te zien kan je zeggen: er
kan nog best een procentje meer af voor ontwikkelings
hulp. Maar nu loop ik waarschijnlijk de kans dat er nog
al wat mensen boos op ons worden.
En dan op de weg. Je wordt er in het begin gek van.
zoveel verkeer, en iedereen heeft haast. Nu gaat het wel,
maar in het begin zat ik met het zweet in mijn handen
aan het stuur. Ieder ogenblik bevreesd voor een botsing.
•Voor de kinderen is het ook een openbaring. Ze zijn di-
rekt naar een echte school gegaan. Heerlijk voor ieder
een. Voor de kinderen in de eerste plaats, want het is
den in de „Cursus Huishoudelijke Voorlichting in ont
wikkelingsgebieden". Deze wordt sinds 1960 jaarlijks ge
organiseerd op de Rijksscholengemeenschap „Nieuw
Rollecate" te Deventer in nauwe samenwerking met het
Koninklijk Instituut voor de Tropen te Amsterdam en
de Hogere Landbouwschool te Deventer. De toelating
staat open voor leraressen met de acten N XIX, N XII,
ir. Huishoudwetenschappen en diëtisten Anderen, zo
als bezitsters van de acten na N XX of NXXXI (naai-
leraressen, kinderverzorging en kinderopvoeding, tuin
bouw) worden toegelaten wanneer zij extra-lessen in
voedingsleer volgen. De cursus omvat 240 lesuren die
verdeeld over de periode septembermei gegeven wor
den, op vrijdagen deels te Deventer deels te Amsterdam.
voeding, hygiëne en zorg voor moeder en kind in
de tropen;
huishoudkunde en handvaardigheid in de tropen;
het gezin en de vrouw in ontwikkelingslanden;
bodemkunde, land- en tuinbouw, veeteelt en vis-
kweek in de tropen;
sociaal economische aspecten van de problematiek in
ontwikkelingslanden.
De inhoud wordt regelmatig aangepast aön de behoef
te die in de praktijk blijkt. Het cursusgeld bedraagt
150 en 75 voor aan te schaffen boeken. Een tege
moetkoming in de reiskosten van cursisten is moge
lijk; gezien de grote spreiding van lesuren is het
mogelijk de cursus naast een bijna volledige werk
kring te volgen.
ANDERE CURSISTEN
Belangstelling groeide ook bij bezitsters van andere
diploma's als sociale academie, pedagogische academie,
verpleegsters, ed. Ook zij kregen bij wijze van experi
ment, de laatste jaren de gelegenheid deze tropencur-
sus te volgen. Een derde groep tenslotte bestaat uit
echtgenoten van uit te zenden deskundigen. Zij hopen
betrokken te worden bij die werkzaamheden in de huis
houdelijke voorlichting waarvoor geen bevoegdheid
wordt vereist.
Uiteraard zijn juist deze cursisten bijzonder gemoti
veerd en zij blijken in de praktijk goede hulpkrachten
van ervaren voorlichters te kunnen worden.
NA DE CURSUS
Het grootste deel van de cursisten blijkt inderdaad in
een ontwikkelingsland terecht te komen. Instellingen
die regelmatig gebruik maken van de cursisten zijn b.v.
de Stichting Nederlandse Vrijwilligers, de Directie In
tern Technische Hulp, Dienst over grenzen, Medicus
Mundi, e.a. Bij alle uitzendingen is gebleken dat "een
nijverheidsbevoegdheid als de acte N 19 in combinatie
met deze tropencursus een waardevolle bijdrage kan
leveren aan ontwikkelingshulp die terecht zo in het cen
trum van de belangstelling staat.
Al in een vroeg stadium is er van uitgegaan, dat, om
de oogst te ruimen, een export nodig zou zijn van rond
900.000 ton. Met de uitvoer van 17.000 ton in de eerste
week van juni zitten wij nu op een totaal kwantum van
903.000 ton. Daarbij moet dan bedacht worden, dat er
ook bij ons minder aardappelen vervoederd zijn dan
eerst werd aangenomen. Eén deel van het uitschot is
namelijk via verwerkende bedrijven toch nog in de kon-
sumptie terecht gekomen.
BESLUITEN
Dankzij een inderhaast opgetrommeld bestuurslid
werd nog juist het quorum bereikt om besluiten te kun
nen nemen. O.m. werd het Financieel Verslag over 1972
goedgekeurd en kreeg het aardappelmoeheidsonderzoek
in Drente een aanvullende subsidie van 15.000,om
het tekort van voorgaande jaren te dekken. Voorts werd
aandacht gevraagd voor het feit, dat er in de aardappel-
stand op de Flevohof geen materiaal 'beschikbaar is voor
bezoekers om mee naar huis te nemen. Blijkens de erva
ring van een bestuurslid bestaat hieraan wel behoefte.
Besloten werd dit onder de aandacht te brengen van de
Propaganda-Stichting.
O.
de eerste keer van hun leven dat ze nu werkelijk eens
kunnen proeven wat een school werkelijk is. Hoe het is
om met een klas met dertig kinderen om te gaan. Maar
ze vinden het prachtig. Ze gaan iedere morgen weer
heel graag naar de school. En Corry vindt het ook heer
lijk. Ze weet niet waar ze is. Nu ze zo maar ineens een
aantal uren per dag haar kinderen niet ziet. Anders ziet
ze die of ze hoort ze die haast 24 uur per dag.
Nu had Jack in een opwelling gezegd dat hij het zo fijn
vond in Nederland, dat hij maar niet meer mee terug
ging naar Kenia. Maar nu sinds een paar dagen, nu hij
aan ziet komen dat vader en moeder over een paar we
ken echt weer teruggaan en hij dan achter zal blij
ven nu begint hij zoetjes aan anders te praten. Van
de week zei hij: „Ik denk dat ik toch maar weer mee te
rug 'ga, want hoe moet dat anders met mijn poes en mijn
haan?" „Natuurlijk mag je mee terug, hoor kerel", zei
den we. Maar we weten natuurlijk ook wat het betekent.
Want Corry zal straks twee jongens in de klas hebben.
Jacky, die naar de tweede gaat, en Kristian, die de eeu -
ste zal gaan doen. Voorwaar geen flauwekul.
Ja, het is mooi om op verlof te zijn, maar ook heel
erg druk. Je zou zoveel mensen willen bezoeken. Maar
we hebben iets in ons nadeel, we vinden het overal ge
zellig, en dan blijven we vaak veel te laat hangen. Dat
kost je heel wat nachtrust, en op die manier ben je de
andere dag geen cent waard. Zodoende kunnen we niet
alles afwerken wat we van plan zijn. Maar het is een
prachttijd. Zo lekker wat zorgeloos overal rondhangen.
Luilakken terwijl een arïder moet werken. Dat mag ook
wei een keertje na al het zweet van Kenia. Het is goed
rusten na gedane arbeid.
SCHRIJFKOUTER