Blijvend zeggen:
goed
dat
er
coöperatie
is
De verspreiding
van
meeldauw
in onze
graangewassen
-
\7AN G. K. van het Reve is het onderstaande ge-
dicht „roeping" (voor de Zusters van Liefde
te Weert):
Zuster Immaculati die al vier en dertig jaar
verlamde oude mensen wast, in bed verschoont, en
eten voert,
zal nooit haar naam vermeld zien.
Maar elke ongewassen aap die met een bord
dat hij vóór dit, of tégen dat is, het verkeer verspert
ziet 's avonds reeds zijn smoel op de teevee
Toch goed dat er een God is.
Inderdaad ervaren we, dat de massamedia ruim
baan geven aan de schreeuwers in onze samenleving.
Nu zit er onder de schreeuwers wel veel maar toch
gelukkig niet allemaal kaf. Ook bij de aktievoerders
moeten we het kaf van het koren weten te onder
scheiden. Aktie voeren tegen schreeuwend onrecht
kan ©en hele goede zaak zijn. Zeker als persoonlijke
belangen en het zich op de voorgrond willen dringen
niet in het geding zijn. Jammer dat zelfs bij zeer ge
rechtvaardigde akties het naar boven willen klimmen
nog al eens voorkomt. Het zichzelf zoeken onder het
mom van onrecht bestrijden lijkt wel onuitroeibaar.
ONGEWASSEN AAP
WOOR de massamedia zit in akties meestal
Y nieuws en sensatie en al naar gelang van de
instelling van de programmamakers het element van
maatschappijvernieuwing of het streven naar een
rechtvaardiger samenleving. Vandaar dat, om met
Van het Reve te spreken^ de ongewassen apen zo
veel aandacht krijgen! Maar het vertekent het beeld
van onze maatschappij soms wel heel sterk. Zo sterk
zelfs, dat vele mensen de indruk hebben dat er in
onze samenleving alleen nog maar geschreeuwd
wordt. En dan te weten dat er veel meer zusters Im-
maculata zijn dan schreeuwersl Miljoenen zusters
(mannen en vrouwen) die met liefde de opgelegde of
aanvaarde taken uitvoeren. In stilte en met grote
trouw en inzet. Ze hebben ook hun zorgen en teleur
stellingen en ze willen veel dingen best ook wel ver
anderen, maar ze worden toch geen schreeuwers. Dat
ligt niet in hun aard. Ze zijn echter wel de ruggegraat
van onze maatschappij. Je treft ze overal aan. In de
verzorgende beroepen, in het bedrijfsleven, bij de
overheid, in verenigingen, organisaties, kerken, in
stellingen en coöperaties. Het zijn de trouwe, stille
werkers en meelevende leden. Maar hun stem wordt
niet gehoord noch hun naam vermeld.
DEMOCRATIE
1' OCH wordt het tijd, dat we de balans eens wat
in evenwicht gaan brengen. De democratise
ring wil ons allemaal tot gewone mensen maken. De
afstanden moeten en zullen kleiner worden, zodat we
elkaar niet meer naar de hoogte van de baan afmeten
maar naar ons mens zijn. Dan zullen er nog wel een
hoop koppen vallen, maar zonder ontluistering bouw
je nu eenmaal geen betere samenleving. Wat voor
de hoog gezetenen geldt, geldt ook voor de schreeu
wers. Een toontje lager zingen lijkt dan geen over
bodige luxe. Wellicht komt er dan eens wat meer
waardering voor de stille maatschappij-opbouwers,
die vaak met grote deskundigheid hun werk verrich
ten!
TROUW
IN de coöperatie zijn veel trouwe leden, die
niet op de voorgrond treden. Juist voor hun
belangen moet bijzonder goed worden gewaakt. Dat
is de opdracht voor de coöperatie. Er mag niet over
heen gelopen worden onder het motto van ze doen
toch wel zaken met ons. Vooral de coöperatie moet
sociaal besef hebben. Het gedicht van Van het Reve
gaf ons aanleiding deze stille trouwe leden eens naar
voren te halen. De zusters Immaculata. Met hechte
fundamenten hou je je ook het kaf van het lijf. Laat
de coöperatie daarom zorgen dat de fundamenten niet
aangetast worden. Niet denken zolang we niets ho
ren gaat het wel goed. Neen, in overleg met de trou
we leden hun wensen vastleggen en er in het be
leid zo mogelijk daadwerkelijk wat mee doen. Op
dat we kunnen blijven zeggen: „Toch goed dat er co
öperatie is" (met excuses).
Drs. J. DIJKGRAAF.
B.A.S.F. -
ARNHEM
Nederland NV,
De eerste ziektesymptomen verschijnen op de 'bla
deren als een witachtig pluis, dat naar de zomer toe
bruinachtig-grijs verkleurt. In gerst kan meeldauw
zeer veel schade doen, maar ook tarwe kan schade on
dervinden met name als de meeldauw zich tot in de
aren uitbreidt. De schimmel kan zich slechts ontwik
kelen op groene plantendelen en is zeer soortspecifiek,
ze gaat dus niet over van gerst op tarwe of omgekeerd.
Bij gunstige omstandigheden zoals o.a. een combinatie
van warm weer, een gewas dat lang nat blijft en snel
groeiend zacht bladweefsel kan dit er toe leiden, dat de
meeldauwaantasting in relatief korte tijd een epide
misch karakter aanneemt.
VOORJAAR 1973
Aangezien meeldauw zich slechts kan vermenigvul
digen op groene plantendelen en de kieming der sporen
bij hogere temperaturen zeer snel verloopt is het dui
delijk, dat de kans op een flinke meeldauwaantasting
tijdens een warme periode sterk toeneemt. De basis
voor een nieuwe aantasting is in feite reeds gedurende
het afgelopen jaar gelegd. Mede via de percelen met
graanopslag zijn met name de vroeg gezaaide blokken
wintertarwe en wintergerst met meeldauw besmet.
De zeer geringe stikstofverliezen gedurende de af
gelopen droge, zachte .winter vormen een ideale uit
gangstoestand voor een geile gewasontwikkeling. De
aanhoudende koude natte periode in de maand april
en de eerste helft van mei heeft de ontwikkeling sterk
afgeremd, maar de uitgangsvoorwaarden voor een
snelle uitbreiding van meeldauw lijken aanwezig, zo
dra de weersomstandigheden een meer zomers karak---
ter krijgen.
i
IN WELKE GRAANGEWASSEN KAN MEELDAUW
SCHADE VEROORZAKEN?
Gerst
Wintergerst is in ons land van weinig 'betekenis,
maar de teelt ervan in Duitsland en België is de laat
ste 10 jaren sterk toegenomen.
De teeltgebieden van wintergerst vormen een kon
stante 'bedreiging voor onze zomergerst, temeer omdat
de sporen zich door de lucht over grote afstanden kun-
nen verplaatsen. Met name in het oosten en zuiden van
ons land lijken de omstandigheden gunstig voor infec
tie. Behalve aan de teelt van wintergerst moet dit wor
den toegeschreven aan het ontbreken van de koele
zeewind, waardoor de temperaturen, hier overdag in
het algemeen hoger liggen en 's nachts lager, zodat
eerder condensvorming optreedt en het blad 's mor-
ges langer nat blijft. Voor de droogtegevoelige zand
en dalgronden komt daarbij nog, dat de gewassen bij
aanwezigheid van voldoende bodemvocht en bodem-
warmte snel groeien, maar bij afwezigheid van vol
doende vocht ook snel verdrogen. Een combinatie van
meeldauw en droogte kan hier snel tot bladverdorring
leiden en zo tot rigoreuze schade aanleiding geven. In
het oosten en zuiden heeft men zijn heil tegen meel
dauw voornamelijk gezocht Va de verbouw van meel-
dauwresistente rassen Beze resistentie bleek het af
gelopen jaar reed/ 5p meerdere plaatsen te zijn door
broken (In 19C5 zullen de schadekansen tengevolge
van late meeldauw in de genoemde gebieden waar
voornamelijk voergerst wordt geteeld niet mogen wor
den onderschat). In de teeltgebieden van Ibrouwgerst
ligt de situatie met name in de zeekleigebieden anders.
De klimatologische en bodemfactoren zijn hier min
der gunstig voor het optreden van schadelijke meel
dauw. Daarbij komt, dat de stikstofgiften in brouw-
gerst aanmerkelijk lager liggen dan in voergerst. Deze
gunstige omstandigheden hebben er toe geleid, dat
zelfs meeldauwgevoelige brouwgerstrassen zich in de
ze teeltgebieden kunnen handhaven. Men kan zich
concentreren op de verbouw van hoogwaardige brouw
gerstrassen zonder dat een snelle wisseling van het
rassenassortiment met meeldauwresistente of meel-
dauwtolerante eigenschappen noodzakelijk is.
Alhoewel de beide afgelopen jaren onder invloed van
sterk afwijkende klimatologische omstandigheden op
vrij grote schaal schade tengevolge van meeldauw is
opgetreden, 'kan niet gezegd worden, dat meeldauw
een permanente 'bedreiging oplevert, temeer daar in
de onmiddellijke omgeving geen wintergerst geteeld
wordt, zodat een vroege meeldauwinfectie tot de uit
zonderingen behoort. Mocht in de komende weken on
verhoopt nog een late aantasting optreden dan is een
gewasbespuiting voor de attente ondernemer de
meest voordelige en voor de hand liggende oplossing.
Na de koude maand april en de eerste helft van mei
komt er misschien toch nog een groeiexplosie. Bij een
snelgroeiend bladrijk gewas is het dan nog uitkijken
geblazen, zodra de warme zomerse dagen er zijn.
Voor de teler kan het van belang zijn om te weten
dat het middel Calixin behalve een uitstekende cura
tieve en preventieve werking tegen meeldauw in
gerst ook een aanzienlijke nevenwerking bezit tegen
Helminthosporiumvlekkenziekte, Rhyncosporium en
gele roest.
Tarwe
Uit het land komen reeds verontrustende meldingen
binnen over aantasting in percelen wintertarwe. Er
is op grote schaal gespoten met OCC, om legering van
te geile gewassen tegen te gaan. De meeldauwontwik-
keling zal nauwlettend in de gaten moeten worden
gehouden zodra het weer omslaat.. Er moet ook reke
ning worden gehouden met de mogelijkheid van het
explosief optreden van andere schimmels. In het af
gelopen voorjaar is op vrij grote schaal bladseptoria
waargenomen. Het gele roestbericht houdt rekening
met het optreden van deze gevreesde ziekte op een
schadelijk niveau zulks mede naar aanleiding van het
voorkomen van nieuwe fysio's die het afgelopen jaar
in Engeland aanzienlijke schade hebben veroorzaakt.
De overlevingskansen van deze schimmel worden be
vorderd tijdens een zachte winter en de verspreiding
van de sporen kan gemakkelijk over een grote afstand
plaatsvinden.
In diverse percelen wintertarwe is gedurende de
laatste tijd een lichte meeldauwaantasting onder in
het gewas waargenomen. Het is bekend dat de meel-
dauwpopulatie zich in tarwe geleidelijk aan opbouwt
en zeer snel naar boven kan komen vanaf de periode
dat het vlagblad wordt gevormd tot het gewas in aar
komt. Bij een opkomende sterke meeldauwaantasting
verdient het aanbeveling om met een krachtig fungi
cide te spuiten. Calixin is daarvoor bijzonder geschikt,
zulks ook mede door zijn duidelijke nevenwerking op
gele roest.
Bij aanwezigheid van bladseptoria verdient het
aanbeveling om 2 kg Maneb/ha toe te voegen. In de
periode „aren uit tot begin bloei" mag geen Calixin
meer worden toegepast en moeten middelen van een
ander type worden gebruikt als de noodzaak tot be
spuiting aanwezig lijkt. Op deze aangelegenheid
wordt binnenkort nader ingegaan. Het advies van de
landbouwkundige afdeling B.A.S.F. Nederland N.V.
bij aanwezige meeldauwaantasting tot het gewas gerst
of tarwe in aar begint te komen, luidt:
Calixin
-meeldauw (curatief en preventief in tarwe en
gerst)
gele roest (nevenwerking in tarwe en gerst)
Helminthosporium (nevenwerking in gerst)
Rhyncosporium (nevenwerking in gerst)
Bij aanwezigheid van bladseptoria in tarwe 2 kg
Maneb/ha toevoegen.
