Naar meer
speurwerk in
coöperatief
verband
De ontwikkeling
van de
Sociale Verzekering
Staatssecretaris van sociale zaken mr j. g.
Rietkerk heeft onlangs tijdens een bijeenkomst
van de Mij voor Nijverheid en Handel - N. en Z.O.
Drente een aantal aktuele zaken betreffende de ont
wikkeling van de sociale verzekering aan de orde ge
steld. Onder meer wees hij er daarbij op dat de sociale
uitkeringen relatief sterker toenemen dan het natio
nale inkomen. Als oorzaken daarvan noemde hij o.m.
„Uit de Groene School geklapt"
'f Ww3 de heer F. de Wit, een der algemeen di-
rekteuren van Cebeco-Handelsraad, die tijdens
een ledenvergadering van Cebeco Zuidwest in Zie-
rikzee de research of wel het speurwerk door co-
operaties ter sprake bracht. Schrijver van dit artikel
herinnert zich, dat hij over dit onderwerp jaren ge
leden al eens geschreven heeft. Hij pleitte toen voor
een inventarisatie van het speurwerk door de coöpe
ratie om na te gaan hoeveel geld hieraan werd be
steed mede ter bevordering van de coördinatie.
Enkele uitzonderingen daargelaten is ons coöpera
tieve bedrijfsleven nooit bijzonder speurwerkminded
geweest. De belangstelling was niet groot, omdat er
veel geld mee gemoeid kan zijn, terwijl de concrete
resultaten nogal grote vraagtekens oproepen. De op
merkingen van de heer De Wit wijzen echter in een
positieve richting. Hij vraagt zich namelijk af in hoe
verre landbouw en coöperatie speurwerk verrichten
ter wille van het toeleveren van grondstoffen aan de
industrie, met name de niet-agrarische industrie zo
als de chemische, textiel e.d. Wij vinden dit een uit
stekende vraagstelling, temeer omdat deze komt van
de kant van een der topfiguren van Cebeco-Handels-
de totale beroepsbevolking die de premies moe
ten opbrengen neemt de laatste jaren nauwelijks
toe.
het aantal uitkeringsgerechtigden stijgt regelma
tig. Het aantal bejaarden (AOW) en weduwen
(AWW) stijgt met resp. 2% en 2 Het aantal ar
beidsongeschikten vertoont een nog veel sterkere
stijging, n.l. ca 10 per jaar. Het aantal kinderen
waarvoor recht op kinderbijslag bestaat neemt
sterker toe dan het feitelijke aantal kinderen,
omdat studerende kinderen van 16 jaar en ouder
recht hebben op dubbele of drievoudige kinder
bijslag.
Ook de A.W.B.Z. vertoont een sterke uitgavenstij
ging. Het aantal verpleegden nam in 1971 met 12,5
toe, in 1972 met 13,5 Ook het aantal ziekte
verzuimdagen blijft stijgen. Daarbij nog de onver
wacht grote lastenstijging van de arbeidsonge-
PUBLIKATIE
Globale beoordelingsrapporten 1972 van het Instituut
voor Tuinbouwtechniek, Dr. S. L. Mansholtlaan 12 te
Wageningen. Verkrijgbaar door storting van 0,15
per stuk op giro 950088, onder vermelding van het
gewenste nummer.
no. 7201. Rugspuit Mesto type Stabilus nr. 354.
no. 7202. Rugnevelspuit Mesto Superblo. 35.
no. 7203. Rugspuit Dofra type Record,
no. 7204. Draaiende sproeier Wright Rain type Moni
tor.
no. 7205. Draaiende sproeier Wright Rain type Lan
cer.
no. 7206. Draaiende sproeier Wright Rain type Pre
fect.
no. 7207. Komkommersorteermachine Ekonoom type
Standaard.
no. 7208. Zelfrijdende kipwagen Bouyer type T 52.
no. 7209. Spitfrees S.B.O. type 155.
no. 7210. C02-toestel E.R.M.A.F. type GP75.
no. 7211. Kasluchtingsmechaniek D.G.T. type LG 3N.
AO. 7212. Spitfrees Imants type S 1500 Hd.
no. 7213. Spitfrees Imants type DS 1400 Hd.
raad. Deze laatste toevoeging vraagt wellicht om
enige verduidelijking. Welnu Cebeco (Centraal Bu
reau) en Handélsraad waren vanouds handelsorgani
saties en het lag nu niet in de eerste plaats op de
weg van de handel om aan technische en/of chemi
sche research te doen.
SPEURWERK - KOSTBARE ZAAK
THANS zijn de industriële aktiviteiten van Cebe
co-Handelsraad echter van enige betekenis
geworden en vanuit deze gezichtshoek krijgen de
kanttekeningen tijdens zijn inleiding „leven wij op een
eiland?" een bepaalde inhoud. Industrie zonder speur
werk is namelijk ondenkbaar. Zonder het ontwikke
len van nieuwe produkten (met het woord produkt
in de ruimste betekenis) en het verbeteren van be
staande produkten gaat een bedrijf naar de knoppen.
Nu is speurwerk bijzonder duur of het nu de com
merciële, technische of nhemische of andere research
betreft. Zelfs heel grote concerns kunnen het soms
niet helemaal alleen aan en bundelen van de researsh
is daarom meermalen een van de fusie motieven.
Speurwerk vindt bovendien zeer verspreid plaats en
het geld er voor komt uit verscheidene bronnen. We
denken aan de rijksoverheid, aan universiteiten en
hogescholen, aan bedrijfstakken en aan afzonderlijke
ondernemingen. In dezelfde volgorde kunnen we spre
ken van algemene of fundamentele research, van be-
drijfstakgerichte reserach en research gericht op de
bruikbaarheid voor één bepaarde onderneming. Ne
derland is een klein land, het kan daarom niet al te
veel geld in speurwerk stoppen en dit vraagt de groot
ste aandacht voor een optimale aanwending. Dit laat-
schiktheidsverzekering voor loontrekkenden
(W.A.O.), waardoor de premie van 4 in 1972
op 7,8 in 1973 gebracht moest worden. Allemaal
oorzaken die leiden tot lastenverzwaringen. Las
tenverzwaringen die eveneens het gevolg kunnen
zijn van grote prijsstijgingen, zoals de situatie die
zich reeds een groot aantal jaren bij de zieken
fondsen voordoet. Het meest frappant daarbij is
de tariefstij ging van de ziekenhuisverpleging die
van 1966/70 15,5 bedroeg, in 1971 21 en in
1972 25
AM deze steeds verdergaande stijgingen binnen de
perken te trachten te houden en tot een betere
beheersing van de sociale verzekeringslasten te komen
deed de Staatssecretaris een drietal suggesties:
De eerste om in de sociale verzekering en zijn uit
voering meer waarborgen tegen afwentelings
praktijken in te bouwen.
Ik heb de indruk, dat werkgevers èn werknemers
het meer dan vroeger normaal vinden bepaalde
eigen verantwoordelijkheden door de sociale ver
zekering over te laten nemen. Het af laten vloeien
van actief personeel op kosten van de W.A.O. en
het afstemmen van de duur van seizoenarbeid, op
verzekeringsperioden zijn hier voorbeelden van.
De tweede, dat wij moeten proberen een einde te
maken aan een ontwikkeling, waarbij alle voor
zieningen, die zich maar even daarvoor lenen, in
het verzekeringspakket worden gestopt. Dat geldt
zowel voor de overheid als voor maatschappelijke
organisaties. Uiteindelijk moeten wij het toch met
elkaar betalen en ik heb verschillende voorbeel
den van voorziehingen, waarvan de uitgaven na
die overbrenging nauwelijks meer in de hand te
houden zijn.
En ten slotte zou ik meer in het algemeen willen
stellen, dat voor mij steeds klemmender wordt de
vraag, of wij voor het geheel van de sociale verze
kering voldoende mogelijkheden hebben om de
sterke lastenontwikkeling te beïnvloeden.
Ik heb die vraag voor mijzelf ontkennend beant
woord. Het is mijn overtuigingdat wij op dit ge
bied op verantwoorde wijze betere beleidsinstru
menten zullen moeten ontwikkelen. Daarbij zou
ik er de voorkeur aan geven dit te bereiken langs
de weg van het inbouwen van evenwichtselemen-
sfe ?eldt in niet mindere mate voor de speurwerk-
o.diviteiten van het coöperatieve bedrijfsleven.
INVENTARISATIE NODIG
J* R gebeurt ongetwijfeld het een en ander. Noe
men we met name de aardappelmeel (plus de
rivaten) en zuivelsektor met daarnaast nog anderen
Waarom nu geen nationale coöperatie kommissie in
gesteld ter bestudering van de researchproblematiek.
Zo n kommissie kan inventariseren, in geld vertalen,
uitgangspunten voor de research formulieren, aari
planning doen en aan vele zaken meer. Zo bijvoor
beeld ook een betere aansluiting zoeken bij wat el
ders gebeurt en eventueel de samenwerking met an
deren bevorderen.
Wij hopen van harte, dat dit gaat gebeuren. Het
mag dan een terrein vol voetangels en klemmen zijn,
maar dit is geen reden om geen pogingen te doen.
Tenslotte gaat het voor een belangrijk deel van boe-
rengeld en dat moet zo verantwoord mogelijk wor
den aangewend.
Daar hebben de leden van de coöperatie recht op.
Bovendien is speurwerk een middel om onze boeren
en tuinders in de markt en in dé maatschappelijke
integratie te houden en te brengen, waardoor de be-
drijfsinkomsten gunstig worden beïnvloed. Nogmaals
wij hopen, dat er wat van komt. De zaak is belang
rijk en daarvan moeten de mogelijkheden mijns in
ziens nader onderzocht worden. Graag het initiatief
aan Cebeco-Handelsraad en met name aan de heer
De Wit.
Drs. J. DIJKGRAAF.
L.C.C. - Goes.
ten in de voorzieningen zelf. Mocht dit niet moge
lijk blijken, dan voorzie ik, dat de overheid grote
re bevoegdheid zal moeten hebben om deze be
langrijke sector van onze maatschappelijke voor
zieningen beter te kunnen beheersen.
Vooral het laatste punt lijkt weinig hoop te bieden
voor de naaste toekomst om tot een betere beheer
sing te komen van de sociale verzekering. Wel wordt
bijv. door de Sociale Verzekeringsraad een onderzoek
ingesteld naar de oorzaken van de grote stijging van
de W.A.O. lasten. Ook zal naar verwachting per 1 juli
een uitbreiding worden doorgevoerd van de eigen bij
drageregeling in de A.W.B.Z. inrichtingen, die hope
lijk de kosten enigszins kunnen beperken dan wel
een verdere sterke stijging daarvan voorkomen. Ook
ten aanzien van de kinderbij slag verzekeringen raken
velen ervan overtuigd, dat een herwaardering zeker
op zijn plaats is. De Staatssecretaris merkte dienaan
gaande op dat het hier om een lang niet eenvoudige
zaak gaat. Nodig is een herbezinning op de uitgangs
punten van de kinderbijslag en een evaluatie van de
ontwikkeling sedert de invoering. Daarbij zullen vra
gen spelen van integratie kinderaftrek-kinderbijslag,
s udiefinanciering, gezinssubsidie, een eventuele in
komensgrens voor het recht op kinderbijslag, wijzi
ging van de welvaartsvastheid in waardevastheid,
een vermindering van de progressie bij toenemend
kindertal.
Anderzijds zijn er nog vele wensen van de vakbe
weging op het sociale vlak als de wens tot verbetering
van de werkloosheidsverzekering, de wensen tot een
betere financiering van de z.g. extra-murale zorg, en
tot een volksverzekering voor gescheiden vrouwen of
voor onvolledige gezinnen. Afgezien van de wense
lijkheid, zo zei de Staatssecretaris, gebood de eerlijk
heid hem te zeggen, dat hij daartoe echt geen moge
lijkheden zag. Het hoge kostenniveau dwingt ons
steeds tot een meer kritische doorlichting, waarbij
de wezenlijke van de opgebouwde sociale zorg behou
den dient te blijven. Nederland heeft een uitstekend
sociaal verzekeringspakket. Daaraan zijn echter voor
de bevolking zeer hoge lasten verbonden. De Staats
secretaris verwacht dus de stijgende kosten te kunnen
terugdringen. Of zal het net zo gaan als met de infla
tie en de prijsstijgingen? Diegenen die de steeds ho
gere premies moeten opbrengen vragen zich af:
„Waar gaan we met de sociale verzekeringen heen?"
BI.
Machines worden meer gerepareerd dan gebruikt
Vindt u dit een vreemde redenering Wij ook. Toch
schijnen er land- en tuinbouwers te zijn, die zo denken.
Immers zij vinden, dat een jongen, die later in de agrari
sche bedrijfstak wil gaan werken, net zo goed naar de
Lagere Technische School kan gaan en niet naar de
..Groene Schoof". Inderdaad, kennis van machines is
belangrijk voor de aanstaande boer, fruitkweker, tuinder
of hovenier onontbeerlijk zelfs. Daarom wordt in ons
lesprogramma dan ook veel aandacht aan techniek ge
geven, in de 2e klas 2 uur, in de 3e klas 3 uur en in de
4e klas 2 uur per week. Onze leerlingen leren de meest
voorkomende storingen op te sporen en te herstellen. Aan
revisie van motoren komen we echter niet toe! Is ook
niet nodig. Onze leerlingen leren echter wel de machines
te GEBRUIKEN! Ook wordt er nog les in booglassen
gegeven*
We laten het echter niet alleen bij techniek. Denkt u
maar de algemeen vormende vakken. Ons leerplan is wat
deze vakken betreft hetzelfde als dat van de Lagere
Technische School!! Onze leerlingen verkeren echter in
de gelukkige omstandigheiddat ze op een kleine school
zitten. U weet dit voor de ontwikkeling en prestaties
van veel jongelui betekent. Tenslotte houden we ons ook
nog bezig met vakken die voor de a~s. werker in de land
en tuinbouw ons inziens onmisbaar zijnzoals bodem
kunde, biologie, bedrijfsadministratie enzte veel om
hier te vermelden. Wie het allemaal precies wil weten,
vraagt 't programmaboekje aan van de „Groene School",
Biezelingseweg 10, Kapelle, tel. 011021812, buiten
schooltijd 1603.
a
