Het ter plaatse
zaaien
van spruitkool
Kontraktteelt:
Door meer samenwerking
moeten akkerbouwers
hun uitgangspositie
versterken!
0
De konkurrentie tussen de boeren onderling is de be
langrijkste oorzaak van de zwakke positie die de land
bouw als grondstoffenleverancier inneemt. Het is dan
ook onbegrijpelijk dat de boeren zich niet meer aaneen
sluiten om zo tot een betere uitgangspositie te komen.
Door onvoldoende het belang van samenwerking in de
Nederlandse Kontrakttelersvereniging te onderkennen,
ondergraven de akkerbouwers in feite hun eigen positie
Aldus duidelijke uitspraken tijdens de algemene verga
dering van de kring Zuid-West van de N.K.T.V., waarbij
dus over de hoofden van de aanwezige leden heen, deze
waarschuwende woorden tot de kontrakttelers in Noord-
Brabant en Zeeland.
STERKE ORGANISATIE NODIG
De voorzitter van de kring Zuid-West van de N.K.T.V.,
de heer B. van Dueren den Hollander, had reeds, tijdens
zijn openingswoord gewezen op de noodzaak om na zeven
jaar arbeid verder te kunnen werken met een sterke or
ganisatie. Onder het motto: „Zeven maal is hoe sterk?"
vroeg hij zich af hoe groot die kracht nu al is en hoe de
organisatie nog sterker zou kunnen worden. Zijn kon-
klusie was dat de N.K.T.V. in zeven jaar een achterban
heeft gevormd, die deze organisatie voldoende basis geeft
om namens de telers tegenover de afnemers aan tafel
te gaan zitten. De onderhandelingspositie zou echter nog
meer aan kracht winnen als het ledental van de N.K.T.V.
in grotere getallen zou kunnen worden uitgedrukt.
Met voldoening kon de heer Van Dueren den Hollan
der wijzen op een aantal resultaten die in de vrij korte
bestaansperiode van de N.K.T.V. reeds is bereikt. Met
praktisch alle verwerkende industrieën in de kring zijn
blijvende kontakten gelegd. Voor een aantal belangrijke
C. A. L. VAN WIERINGEN
C.A.R. BARENDRECHT
in Bedrijfsvoorlichting Z.H.
Spruitkool wordt bijna in alle gevallen op het plan
tenbed gezaaid en daarna op het perceel uitgepoot.
De laatste drie jaren is op een aantal bedrijven ook
spruitkool ter plaatse gezaaid; met deze teeltwijze
zijn goede resultaten behaald. Als overwogen wordt
de teelt van spruitkool op deze laatste wijze uit te
voeren, is het nuttig met de volgende punten reke
ning te houden.
De keuze van het perceel. Het is overbodig te stel
len dat het land goed gedraineerd en goed geploegd
moet zijn en er weinig wortelonkruiden in mogen
voorkomen, omdat deze onkruiden na het zaaien
moeilijk bestreden kunnen worden met de soms
vroege en oppervlakkige grondbewerking.
De grondbewerking komt overeen met het klaar
maken van het zaaibed voor suikerbieten en dat is
vlak, vast en een ondiep los laagje van 3 cm
bovenop.
kontraktprodukten zijn, in samenwerking met handel en
industrie, algemene modelvoorwaarden opgebouwd of
wordt gebruik gemaakt van een voorlopig modelkontraKt.
Zowel Dij telers als afnemers heeft de organisatie ver
trouwen verworven. Tegen de achtergrond van de snelle
ontwikkelingen is echter verdere uitbouw noodzakelijk.
Op deze wijze zal de kracht van de organisatie toenemen.
Daarbij kan gedacht worden aan de inbreng van telers
zijde bij alle kontraktzaken, maar ook aan het behouden
van een financieel gezonde organisatie.
INDIVIDUELE PRODUCENT ONMACHTIG
In zijn inleiding stelde de heer Schouten, de onmacht
van de individuele producent centraal. De technische
ontwikkelingen en het achterblijven van de prijzen voor
akkerbouwprodukten brengen de boeren naar een ver
hoging van de produktie. Het gevolg is dat overschotten
ontstaan waardoor een zware druk oude prijzen wordt
uitgeoefend. Als er al sprake is van wiïïist dan gaat mees
tal de handel of verwerkende industrie mee strijken.
Grote teeltverschuivingen ziet de heer Schouten niet
ontstaan, zodat de akkerbouwers het vooral van de be
staande gewassen zullen moeten hebben. Ook de onder
linge konkurrentie tussen de akkerbouwers zal daarom
in dezelfde mate of waarschijnlijk sterker doorzetten. Dit
zal nog bevorderd worden doordat de prijzen waarschijn
lijk aan de lage kant zullen blijven. Door samenwerking,
zowel horizontaal als vertikaal, zou men zijn positie kun
nen versterken. Helaas moet erkend worden dat de ak
kerbouwer van vandaag kennelijk onvoldoende is inge
steld op de industriële fase en daar onvoldoende weer
woord op heeft.
MENTALITEITSVERANDERING NODIG
De heer Schouten ging ook in op de kwaliteit van de
kontrakt-produkten. Hij wees er op dat de kwaliteits
achteruitgang gedurende de afgelopen jaren schrikbarend
is geweest. De belangrijkste reden daarvan is de snel
doorgevoerde oogst-mechanisatie, waarbij kwaliteitsbe
waking onvoldoende aandacht heeft gekregen. Een ander
aspekt waarop de inleider wees, is de keihard zakelijke
aanpak van de zijde van de afnemers. De telers zijn daar
nog te weinig op ingesteld, zo meende hij. Een mentali
teitsverandering is daarom nodig. Dat zou te pas komen
bij der onderhandelingen over de prijzen. De verwerkende
industrie beroept zich steeds maar op de moeilijke kon-
kurrentie-positie ten opzichte van andere landen. Het is
echter wel duidelijk dat de grondstofkosten maar een
fraktie van het totale kostenpakket uitmaken. Daarom
moet men zich niet te sterk door dit argument laten im
poneren en harde eisen op tafel leggen.
Dat wil niet zeggen dat er ook van de kant van de
landbouw niet ernst gemaakt moet worden met het ver
lagen van de kostprijs door bij te dragen aan een efficiën
te werkwijze. In dit verband is het noodzakelijk uit te
gaan van grote percelen en percelenkombinaties om de
transportkosten van de dure oogstmachines zoveel moge
lijk te beperken. Hier ligt ook een bestaansbasis voor
De tijd van zaaien. Het is met proeven nog niet
vastgesteld hoe vroeg of hoe laat nog gezaaid kan
worden om een goede opbrengst per ha te behalen.
Het afgelopen jaar werden de eerste spruiten op 16
maart ter plaatse gezaaid en ook in de eerste week
in mei was het verantwoord om nog ter plaatse te
zaaien. De rijenafstand kan variëren, maar in verband
met de mechanisatie is het meestal een rijenafstand
van 75 cm. De afstand in de rij was het laatsie jaar
10 a 11 cm en in één geval zelfs tot 25 cm in de rij.
De zaaizaadhoeveelheid is bij 10 a 11 cm in de rij
400 a 450 gram per 'ha. De opkomst was bij deze 3-
jarige ervaring goed, namelijk van 70 tot 95 veld-
telersgroepefingen. Vooral voor de kontraktgewassen
mag in de toekomst een uitbreiding van het aantal telers
groeperingen worden verwacht.
BEROEP OP NIET-LEDEN
Duidelijke uitspraken bevorderen meestal de diskussie.
Dat was ook in deze algemene vergadering van de kring
Zuid-West het geval. In het algemeen kwam het er op
neer dat de aanwezige leden zich wel met een en ander
konden verenigen. De roep van de inleider was, zoals hij
zelf opmerkte, dan ook vooral gericht op de niet-leden
van de N.K.T.V. Deze kontrakttelers overtuigen van de
noodzaak tot samenwerking, dat blijft een belangrijke
taak voor de toekomst.
De algemene kringvergadering wees negen stemge
rechtigde afgevaardigden aan voor de algemene vergade
ring van die landelijke N.K.T.V. en herkoos de heer B.
van Dueren den Hollander met algemene stemmen voor
een volgende bestuursperiode van drie jaar. De voorzit
ter van de kring accepteerde deze uitdaging, daarmee
zich bereid verklarend om zich wederom in te zetten voor
de belangen van de kontrakttelers van Noord-Brabant en
Zeeland.
LATIJNHOUWERS.
opkomst. Bij een opkomst van 70 is het aantal
planten voldoende om na het op maatzetten circa
25.000 planten per ha over te houden.
Het zaaien kan uitgevoerd worden met een preci-
siezaaimachine met daarvoor aangepaste zaaischijf of
-bandje. Tevens is het mogelijk dat het zaaizaad
zonder voorbewerking (uitzeven) gezaaid kan wor
den.
Een koolvliegbestrijding is nodig en kan soms ge
lijktijdig door middel van een granulaat met zaaien
worden uitgevoerd. Het is ook mogelijk om een be
strijding uit te voeren met een rijenspuit na het
zaaien. De resultaten van deze bestrijdingen waren
goed.
De bemesting. Belangrijk is steeds de stikstof be
mesting bij dit gewas. Bij het ter plaatse zaaien kan
de eerste stikstofgift gegeven worden zoals men
gewend is te geven bij het poten van de spruiten.
Het verschil in kosten tussen 'het ter plaatse zaaien
of planten opkweken en daarna poten is gering. Met
het ter plaatse zaaien van spruiten wordt werksprei-
ding verkregen, wat op bedrijven met een grote op
pervlakte spruiten, van 7 ha of meer, belangrijk kan
zijn. Vooral als het tijdens de poottijd groeizaam
weer is.
I
Het opeenzetten. Na de opkomst moeten de plan
ten opeen gezet worden. Het opeenzetten vraagt onder
normale omstandigheden 25 tot 35 uur per ha. In
dien er veel onkruid voorkomt, stijgt het aantal uren
per ha, wat ook gebeurt bij het opeenzetten van sui
kerbieten met veel onkruid.
Met ter plaatse zaaien van spruitkool is in de
voorbije drie jaren een goede ervaring verkregen.
Of deze teeltwijze beperkt of uitgebreid zal worden,
is nog niet te beoordelen. Ons inziens past deze wijze
van telen het meest op de bedrijven waar een grote
oppervlakte spruitkool verbouwd en machinaal
geoogst wordt.
