Bedrijfshygiëne
en ondernemerschap
DE samenwerkingsvormen worden dan wel bijzonder
aktueel en daarom zullen de boeren die samen
werken hoge eisen aan elkaar moeten stellen. En de eer
ste en belangrijkste eis is stellig openheid en vertrouwen!
Als er ergens iets mis is, of iets mis dreigt te gaan, zul
len we elkaar daarvan op de hoogte moeten stellen om
daardoor passende maatregelen te kunnen nemen. We
zullen elkaar voor 100 moeten kunnen vertrouwen dat
we samen, binnen de samenwerkende bedrijven, passen
de maatregelen nemen tot een zo goedi mogelijke toepas
sing van de bedrijfshygiëne. De samenwerkende bedrij
ven moeten niet alleen paar binnen toe afdoende maat
KORTE WENKEN
Neem geen risico, verbouw
n Het ras met de grootste
oogstzekerheid!
0
VOOR DE AKKERBOUWER
^OOR ekonomische faktoren gedreven hebben samen
werkingsvormen de laatste jaren in de landbouw
een grote uitbreiding ondergaan. En terecht! De machines
zijn steeds maar groter en duurder geworden. De uit
rusting steeds moderner!
Er zijn duidelijk twee punten die een rol spelen, name
lijk een te kleine oppervlakte per bedrijf en de ekono
mische verouderingen der machines. Het is normaal ge
worden dat twee of meer boeren gezamenlijk werktuigen
exploiteren.
Het bouwplan op de Nederlandse akkerbouwbedrijven
is steeds nauwer geworden. Steeds vaker wordt op een
zelfde perceel een zelfde gewas geteeld. De zogenaamde
„kleine produkten" zoals vlas, erwten, allerlei zaadge
wassen zijn op vele 'bedrijven uit het bouwplan verdwe
nen. Graan, aardappelen en bieten vormen thans duidelijk
de hoofdmoot van het Nederlandse akkerbouw-areaal.
Ook hier spelen de ekonomische faktoren die grootste rol!
De oppervlakte per bedrijf was en is in de meeste ge
vallen niet te vergroten. Om toch voldoende omzet te
kunnen halen is daardoor duidelijk een verschuiving ont
staan in de richting van intensieve gewassen. De produk-
tie-eenheden konden daardoor toch worden vergroot.
Uiteraard werd dit vergroten ook in de hand gewerkt
door de mechanisatie. Er moeten meer bunders achter de
machine komen te staan, die men wilde aanschaffen.
Bij het produkt aardappelen komt de intensiteit van de
teelt bijzonder sterk naar voren als we zien dat ongeveer
23 van het Nederlandse akkerbouw-areaal diaarmee
bezet is. Vergelijkt U dat nog eens met de percentages
in de andere EEG-landen:
België/Luxemburg VA
West-Duits land 8
Frankrijk 3
Italië 3
In de Veenkoloniën zijn veel bedrijven, waar 50 van
het bouwland bezet is met aardappelen. In de IJsselmeer-
polders is bijna het maximaal mogelijk bereikt met 31
INTENSIEF VERKEER
CEN en ander brengt met zich mee, dat er een steeds
intensiever verkeer ontstaat tussen de bedrijven
onderling. De aardappelrooier, de bietenrooier, de kom-
bine en andere werktuigen gaan van het ene bedrijf naar
het andere. De stropersen nemen vaak vele bedrijven
voor hun rekening. Het gebruik van trekkers en wagens
over en weer komt veelvuldig voor. Nu eens het ene pro
dukt van het ene stuk land, dan weer het andere produkt
van het andere stuk land. De boer is ondernemer gewor
den in de volle betekenis. Hij is de zakenman, de finan
cier en de ekonoom! Hij weet de zaak goed te organise
ren, het kapitaal effeciënt te gebruiken. En toch.
Wij blijven het woord „kwaliteit" hoog in het vaandlel
dragen. Wij moeten dat!Het is onze kracht op binnen-
en buitenlandse markten. Maar door de intensieve teel
ten, door het nauwe bouwplan en vooral door het samen
werken, door het steeds meer op eikaars bedrijven ko
men, dagen wij de parasieten uit.
Wij tarten de parasieten, in allerlei vormen voorko
mend, zodanig dat hier en daar wel eens gevoelige klap
pen worden uitgedeeld. En als we nu maar ondernemer
blijven! Ik bedoel als we dit nu maar onderkennen, als
we het nu maar willen zien. Laten we lering trekken uit
de voorbeelden op het gebied van de aanval van die para
sieten. We zullen ons moeten wapenen. We zullen terug
moeten vechten, vechten voor het behoud van de kwali
teit van onze produkten.
Extensiever bouwplan? Welnee! Dat kan niet, dat hoeft
niet! Dat kan gewoon niet, omdat dat voor een groot
aantal bedrijven de ondergang zou betekenen. Een nog
veel groter aantal ondernemers uit die landbouw zou
moeten afvloeien, dan nu reeds het geval is. Maar dat
hoeft ook niet, omdat ons technisch veel middelen ten
dienste staan.
Samenwerkingsvormen opheffen? Welnee! Dat kan
niet, maar dat hoeft ook niet. Het zou een extra investe
ring vragen, het zou veel grotere bedragen vragen voor
afschrijving. Bedrijfsekonomisch zou dit hier en daar ge
voelig aankomen. Het zou bovendien grote arbeidspro
blemen met zich meebrengen. De kostprijs werd in vele
gevallen sterk verhoogd zonder dat daar iets tegenover
stond! De financiële en ook die sociale positie kreeg een
sterke duw naar beneden.
WAT DOEN WE DAN WEL?
WIJ gaan ons allemaal meer bewust worden op welke
punten diverse vormen van parasieten een be
dreiging vormen. Meer dan ooit zullen we moeten letten
op de herkomst bij de aankoop van* zaaizaad en pootgoed.
Er moeten eisen gesteld worden aan het materiaal, waar
mee het is bewerkt en aangevoerd. Het schoonspuiten
van de machines, die bij de zaai-, poot-, verplegings- en
oogstwerkzaamheden worden gebruikt, is een dringend
voorschrift, wat we onszelf moeten opleggen. En niet
alleen aan het eind! van het seizoen, maar ook tijdens het
seizoen. Bij het verbuizen van het ene perceel naar het
andere; bij gebruik van het ene gewas naar het ander en
in ieder geval bij verhuizing naar een ander bedrijf.
De nabije toekomst zal leren, dat die ondernemer, die
de bedrijfshygiëne het beste toepast, de hoogste ogen
gooit naar een goed bedrijfsresultaat. We zullen ons goed
bewust moeten worden bij alles, wat we doen en laten
op onze bedrijven, op onze boerderijen, ten aanzien van
ziektekiemen, schadelijke onkruiden of iets van dien aard.
OPENHEID EN VERTROUWEN!
regelen treffen, maar zich bovendien naar buiten toe als
één territorium opstellen. Samen bewuste aankopen doen,
samen bewust en onder bepaalde voorwaarden machines
van buitenaf aantrekken.
Samen eisen aan derden stellen, die men anders als
individu had moeten stellen. En als ik hier zeg sèmen
doen, dan bedloel ik sèmen de bedrijfshygiënische fakto
ren beoordelen! De ekonomische faktoren zal ieder voor
zich moeten en willen bekijken.
Moge deze gedachtengang, die stellig zeer onvolledig
en gebrekkig is, een aansporing zijn tot nadenken, tot
een onderling gesprek. Bedrijfshygiëne-toepassing gaat
tot een wezenlijk onderdeel behoren van het ondernemer
schap!
A. VERMEER,
Swifterbant.
I
GEEF GRANEN EEN LICHTERE
STIKSTOFBEMESTING DAN NORMAAL I
Verwachting van de stikstofbehoefte in 1973
van het Instituut voor Bodemvruchtbaarheid
Evenals in het vorige jaar is de winter tot
aan het begin van februari droog geweest. In
de maanden november tot en met januari be
droeg de neerslag ongeveer 140 mm tegen een
200 mm normaal. Ook de voorafgaande maan
den september en oktober waren droog. Deze
situatie kan voor de stikstofhuishouding van de
grond gunstig genoemd worden. Grondonder
zoek gaf hiervan een bevestiging: omstreeks
midden januari was de grond rijker aan stikstof
dan normaal.
Hiermee kan bij de bemesting rekening wor
den gehouden door granen 20 kg stikstof per
hectare (ongeveer baal kas 26 minder
dan normaal te gever». Indien februari een natte
maand mocht worden, zal tijdig een correctie
op dit advies worden gegeven.
Als uit de stand van het gewas op een be
paald perceel blijkt dat de stikstofvoorziening
niet voldoende is, dan kan bij het begin van
het schieten nog een aanvullende bemesting tot
40 kg sikstof per ha over het gewas worden
gegeven. Dreigt daarentegen het gewas te
zwaar te worden, dan kan bij tarwe legering wor
den voorkomen door een bespuiting met chloor-
moquat (vroeger CCC), mits het gewas niet ho
ger is dan 35 centimeter. Voor wintertarwe ge
bruikt men 2 tot 21/2 liter per ha, voor zomer-
tarwe 1 tot 1% liter per ha.
Het gegeven stikstofbemestingsadvies geldt
NIET voor in de afgelopen herfst met DD be
handelde percelen. Hier kan zoals gebruikelijk
ongeveer 30 kg stikstof per ha minder dan nor
maal worden gegeven.
Engeland 6
Ierland 10
Denemarken 2
C.A.R. - Zevenbergen
AKKERBOUW
IN DE MEESTE PERCELEN wintertarwe staan
reeds veel kiem/planten van kamille, muur en derge
lijke onkruiden. Hebt U al eens goed gekeken in Uw
percelen en gelet op het voorkomen van onkruid.
Deze onkruiden zijn het best in kiemplantstadium te
bestrijden met D.N.O.C. Voer een bestrijding uit, zo
dra het weer en de grond geschikt is en wacht niet
tot de onkruiden te groot zijn.
NIEUWE TEELTEN worden gemakkelijk aanlok
kelijk voorgesteld door het noemen van de hoge bruto-
geldopbr eng sten per ha van slechts enkelen die dit
zeer goede resultaat behaalden. Informeer echter ook
eens naar het teeltrisico en naar de te maken kosten
voor het betrekkende gewast. Pas wanneer U weet
hoe het risico ligt, hoe de kosten zijn en of veel ar
beid nodig is, kunt U een verantwoorde beslissing
nemen.
In een aantal gevallen is afgelopen herfst geen duist-
bestrijding meer uitgevoerd in wintertarwe. Komt in
het voorjaar kleine duist voor die niet groter isi dan
2 a 3 blaadjes, dan kan deze nog worden bestreden
door een bespuiting met Eptapur Speciaal op klei
gronden boven 30 afslïbbaar of met Gesdran op klei
gronden beneden 40 afslibbaar. Naast duist worden
ook de tweezaadlobbige onkruiden bestreden.
VOOR EEN GOEDE BLIJVENDE bodemvrucht
baarheid en beiverkbaarheid is een goede organische
stof voorziening nodig. Per jaar moet per ha om het
humusgéhalte op peil te houden 3.000 kg droge orga
nische stof aan de bodem worden toegevoegd. Gedeel
telijk wordt dit materiaal geleverd door de gewassen.
De rest moet u er met groenbemesting of stalmest in
brengen. Naa$t een bouwplan voor de hoofdgewassen
is het dan ook nodig een plan te maken voor de orga
nische stof voorziening.
LANDBOUWWERKTUIGEN zijn duur en de land-
bouwwagens maken hierop geen uitzondering. Een
bewerking met staalborstel en verfkwast is nodig voor
een duurzaam gebruik. Vergeet u vooral niet de wie
len af te halen, de lagers schoon te maken en van
nieuw vet te voorzien. Bij een goede behandeling loopt
strakst alles weer op rolletjes.
VEEHOUDERIJ
VAN HET MELKVEE is een niet onbelangrijk per
centage besmet met mastitis, hetgeen wordt aange
toond door een hoog celgetal. Probeer besmetting te
voorkomen door een juist gebruik van de melkma
chine. Laat de apparaten niet te lang hangen en als er
machinaal wordt gemolken mag dit maar zeer kort du
ren. Op deze wijze wordt er niet alleen goed gemol
ken maar ook snel.
NU DE KRACHTVOERPRIJZEN aanmerkelijk ho
ger zijn geworden is men geneigd minder te gaan voe
ren. Blijf voeren wat een koe nodig heeft voor produk-
tie en konditie. Achteruitgang in produktie is nog
duurder. Door de eerste 16 weken royaal te voeren
wordt de melkgift in de tweede helft van de laktatie-
periode gunstig beïnvloed.
VERSCHILLENDE BOEREN hebben plannen om
hun bedrijf te gaan moderniseren. Meestal gaat dit ge
paard met grote investeringen in gebouwen en werk
tuigen. Uw bedrijf svoorlichter is gaarne bereid om met
u te praten en te rekenen welke bedrijfsaanpassing
het beste perspektief biedt. TevensI kan hij u enkele
bedrijven laten zien die reeds enkele jaren ervaring
hebben met de nieuwe ontwikkelingen.
Vlasteelt 1973
HER A
