Schilderen aardappelsorteer
machines (en rooiers)
kan achterwege blijven
KORTE WENKEN
11
INGEZONDEN
I |W blad van 5 januari j.l. komt me door omstan-
digheden eerst nu onder ogen. Met veel be-
langsteling las ik daarin het artikeltje van de heer A.
Vermeer, getiteld „Rode en blauwe sorteermachines".
Het is verheugend, dat de aandacht van de aardappel
telers gericht wordt op de zo gevaarlijke zwartbenig-
heid. Zeer terecht stelt de heer Vermeer, dat het voor
onze export-positie (waarmee de Nederlandse aard
appelteelt staat of valt) een absolute noodzaak is de
zwartbenigheid buiten de deur te houden.
In een opsomming van de plaatsen waar de ziekte
overbrenging kan. plaats vinden legt de auteur dan
sterk de nadruk op het sorteren, zoals trouwens het
kopje van zijn artikel al aangeeft. Waar nu in het
Z.W.-kleigebied, waar het merendeel van Uw lezers
wonen, praktisch alle aardappelen centraal worden
gesorteerd, zou de teler hier de indruk kunnen krij
gen, dat hij aan de bestrijding van zwartbeen niets
kan doen.
Dit zou een ernstige en gevaarlijke misvatting zijn,
daar de heer Vermeer het accent voor overbrengings
gevaar verkeerd plaatst.
Ff een zeer lezenwaardig artikel van de hand van
Drs H. P. Maas Geesteranus van het I.P.O., ge
schreven naar aanleiding van een aantal genomen
proeven stelt deze nJ. onder het hoofdje: „Oorzaken
van beschadiging waarbij infektie kan optreden":
„Zolang de knol in de grond blijft zitten, zullen
beschadigingen niet vaak optreden. Bij het rooien
echter treden ontvellingen op. Behalve gezonde
knollen komen ook de rotte of misschien zelfs be
smette kluiten grond in de machine, waardoor ze
ven en kettingen met de brij worden besmeurd.
Rollen nu de knollen met ontvellingen over deze
brij, dan kunnen de bakteriën reeds binnen tien
minuten in het beschadigde weefsel dringen en
is de infektie een feit.
Na het rooien worden de knollen gedroogd, de
lenticellen sluiten zich grotendeels en de schil
wordt dikker. Daarom lijken de infektiekansem bij
de latere bewerkingen zoals sorteren gerin
ger. (beklemtoond, door H. J. M.)
Gaan wij echter de knollen wassen met water,
waarbij de lenticellen door het vocht weer aktief
worden dus scheuren dan kan één rotte knol
in het bad deze lenticellen weer besmetten. Een
dergelijke behandeling lijkt veel op de kunstma
tige infektiemethoden die op laboratoria worden
gebruikt!
Een andere funeste behandeling is het droog
afborstelen van de aanhangende grond, waarbij
dan tevens de sclerotiën van Rhizoctonia worden
verwijderd Als één rotte knol in de borstels
wordt fijngewreven, worden de bakteriën tege
lijk met het ontstaan van de verwonding door
de borstels diep in het weefsel van de gezonde
knollen gebracht. Een betere infektietechniek is
niet denkbaar!
Hoewel er nog geen exacte getallen bekend zijn,
hebben wij wel aanwijzingen dat hoge aantastings
percentages aan deze werkwijze zijn toe te schrij
ven. Een volgende behandeling is het ontsmetten
tegen Rhizoctonia. Experimenten hebben uitge
wezen dat hierdoor nauwelijks infektiekansen
ontstaan.
De middelen op basis van organisch kwik of
van fenolderivaten bleken de „atroseptica" binnen
vijf minuten te doden, zodat aangenomen kan
worden dat eventueel vrijkomende bakteriën in
de ontsmettingsbak geen gevaar voor infektie
kunnen opleveren.
Bij het klaarmaken van het pootgoed voor de
volgende teelt moeten er nog twee bewerkingen
onder de loep worden genomen. Op enkele be
drijven waar hoogwaardig pootgoed wordt ge
teeld, komt het wel voor dat de voorgekiemde
knollen met de borstelmachine één maal van hun
spruiten worden ontdaan. Evenals bij het schoon
maken van de knollen kunnen de borstels door
deze behandeling besmet raken en de bakteriën
op het breukvlak brengen waar de spruiten ver
wijderd zijn.
Tenslotte hebben wij enkele malen gekonsta-
teerd dat de ziekte in het veld alleen in een deel
van een enkele rij voorkwam of dat de ziekte in
bepaalde rijen ernstiger optrad dan gemiddeld
over het hele veld. De oorzaak menen wij in deze
gevallen bij de vol-automatische pootmachine te
moeten zoeken, waarbij een spruit die de bakte
riën reeds bevat of een rotte knol de bak van één
pyp besmeurt en daarmee de andere poters in die
bak.'
JJIT het hierboven geciteerde komt overduidelijk
naar voren, dat niet het sorteren (al dan niet in
centrale sorteerinrichtingen) maar wel enkele ande
re bewerkingen het grootste risico van verspreiding
met zich mee brengen!
Van deze bewerkingen is het rooien een zeer be
langrijke en deze werkzaamheid verrichten vele te
lers zelf. Hier ligt dus een stuk verantwoordelijkheid
voor de boer, die door een goede bedrijfshygiëne kan
meehelpen de zaak in Nederland gezond te houden.
Een nog veel groter verantwoordelijkheid evenwel
ligt er bij de producenten van het uitgangsmateriaal.
Het overgrote deel van het pootgoed, dat hier in
het Z. W. wordt uitgeplant komt uit het „Noorden",
zeer in het bijzonder uit de IJsselmeerpolders. Het
is aan deze mensen om te zorgen dat het geleverde
pootgoed vrij is van zwartbenigheid. Zij hebben de
sleutel voor een gezonde aardappelproduktie in Ne
derland in handen! Dat eist van hen een grote zelf
discipline, immers ook het meest perfecte controle
apparaat kan niet bewerkstelligen dat geen enkele
partij met iets zwartbenigheid „er door slipt". Ook
in deze belangrijke zaak moeten N.A.K. en teler niet
tegenover, maar naast elkaar staan.
Een moeilijke, maar een mooie taak voor de land-
bouw-voormannen en -publicisten om de potertelers
van hun verantwoordelijkheid te doordringen!
Het schilderen van sorteermachines kan dan ach
terwege blijven. Zelfs de rooiers behoeven dan niet
te worden geverfd!
H. J. MEIJER.
KRUTNTNGEN
NIEUW ONKRUIDBESTRIJDINGSMIDDEL
IN BIETEN
Naar wij vernemen zal het Ministerie van Land
bouw binnenkort toelating verlenen voor RO - NEET,
een nieuw herbicide in de suiker- en voederbieten
teelt. Dit vloeibare middel bestrijdt uitstekend één
jarige grassen (zoals duist, straatgras, windhalm) en
is tevens zeer veilig voor het gewas. Daarnaast heeft
dit produkt een gunstige nevenwerking op een aan
tal breedbladige zaadonkruiden, o.m. op muur, ere
prijssoorten, ganzevoetachtigen enz. RO - NEET is
niet giftig en laat geen residu na in de grond. Het
wordt vóór het zaaien gespoten in een dosering van
4 tot 5 liter/ha en onmiddellijk ingewerkt op een diep
te van 37 cm.
Om een zo volledig mogelijke opruiming van alle
éénjarige onkruiden te verkrijgen, zal RO - NEET vaak
gevolgd worden door een behandeling, na het zaaien,
met Pyramin of een bespuiting over het gewas met
Betanal/Pyramin of Betanal/Venzar.
RO - NEET wordt voor Nederland geïmporteerd
door UNITAS - SERVICE B.V. en het wordt in de han
del gebracht door Unitas - Service B.V. en Schering
Nederland B.V., afdeling Agro.
CHEMISCHE BESTRIJDING ZIEKTEN, PLAGEN
EN ONKRUIDEN IN LANDBOUWGEWASSEN
HANDLEIDING 1973
Als een uitgave van het Ministerie van Landbouw is
zojuist de handleiding 1973 verschenen betreffende de
chemische bestrijding van ziekten, plagen en onkruiden
in landbouwgewassen. Op overzichtelijke wijze wordt
per gewas, de ziekte of plaag, het tijdstip van bestrijden
en de verschillende besohikbaar zijnde middelen met de
daarbij behorende dosering gegeven. In een extra kolom
zijn opmerkingen vermeld die van belang zijn.
Gezien de grote vraag naar deze jaarlijks herziene
handleiding voorziet deze bepaald in de behoefte. De ad
viezen zijn kort maar voor de praktische verbruiker van
bestrijdingsmiddelen in de regel wel voldoende. Uitvoe
rige gegevens over de toepassing van een bepaald be
strijdingsmiddel kan de verbruiker altijd vinden op het
etiket. De eindredaktie van deze uitgave berust bij het
Rijksconsulentschap voor Plantezlekten te Wagerüngen,
Geertjesweg 15, teL 08370-^941, giro 1690875. Daar Is
deze handleiding verkrijgbaar. De prijs bedraagt 1,50.
CA.R. - Zevenbergen
AKKERBOUW
OP NATTE GEDEELTEN van percelen wintertarwe
kunnen slakken veel schade doen. U kunt slakken heel
goed bestrijden door 's avonds wanneer geen regen of
vorst wordt verwacht '5 kg Mesurol slakkenkorrels of
7 kg Methaldehydekorrelste strooien.
STEL DE CHEMISCHE ONKRUIDBESTRIJDING
in karwij niet onnodig uit, maar ga spuiten zodra u
over het land kunt rijden. Het te kiezen middel is af
hankelijk van de onkruidbezetting. Bij veel gras
sen spuit u 15 kg I.P.C. per ha. Bij veel muur 5 l.
C.IJP.C. Komen grassen en muur te samen voor dan is
5 tot 7 l Lequrame nodig. Spuiten tegen zaadonkrui
den moet vroeg in het voorjaar gebeuren met Campa-
gard of Aresin.
WIE IN HET BOUWBOEK SCHRIJFT, blijft boer.
Heeft u nog geen bouwboek voor het opschrijven van
de vruchtwissleling, bemesting, opbrengsten, opper
vlakte zaaien&veld, ligging drainage en uitslagen van
het grondonderzoek, bestel er dan een bij uw bedrijf s-
voorlichter. Hij kan u de nieuwste uitgave bezorgen.
HET IS NU TE LAAT GEWORDEN om met T.C.A.
alle kweek geheel uit te roeien. Waar bieten komen,
kunt u nog wel wat doen met een lage dosering T.C.A.
en wel in januari met 30 kg en in februari met 20 kg
per ha De aanwending mag gebeuren tot uiterlijk 3
weken voor het zaaien van de bieten.
ER ZIJN IN HET VERLEDEN zeer goede resultaten
bereikt door aardappelen te poten op land dat in fe
bruari of maart met een cultivator „over de vorst" is
bewerkt. Vooral op zware klei heeft deze werkmetho
de, die veel goedkoper is dan werken met een aange
dreven egge, zeer goed voldaan. Op lichte zavel vol
doet deze methode minder goed, omdat de grond hier
gemakkelijk gaat slempen en hierna erg lang nat blijft.
VEEHOUDERIJ
STANK VERSPREIDEN vindt men tegenwoordig
een kwalijke zaak. Ook als agrariër kunt u hieraan
heel wat doen. Vooral bij het uitrijden van drijf mest
kan het behoorlijk stinken en vele mensen nemen
daar aanstoot aan. Vooral als de winrichting de geur
naar woonhuizen drijft vinden de bewoners dat niet
aangenaam.
PROBEER DAAROM zoveel mogelijk met de wind
richting rekening te houden, vooral dicht onder de be
bouwde kom. Op droge bouwlandpercelen is een na
bewerking met een cultivator ook raadzaam. Door
hieraan zelf mee te werken kunt u klachten uit de
buurt voorkomen.
THANS IS DE MOGELIJKHEID geopend om aan
vragen in te dienen voor rentesubsidie. Bij de aanvra
ge voor een projekt wordt van u een plan verlangt
van de nieuwe bedrijfsopzet. Zoiets maakt u niet in
een paar uur. Ga daarom verschillende aangepaste
stallen bekijken en toets! het plan dat zich in uw ge
dachten vormt.