27
KOPER EN ZWAVEL TOONAANGEVEND
Kevers en vlinders (wintervünder, frambozekever)
onschadelijk maken was 40 jaar geleden dus nog
gedeeltelijk handwerk. De Californische pap werd op
sommige bedrijven zelf gekookt (zwavel met kalk), doch
kon ook kant en klaar in flessen worden gekocht. Bor-
deauxse pap werd algemeen zelf gemaakt door menging
van in warm water opgeloste kopersulfaat met kalk. Be
langrijk was dat de opgeloste koper bij het kalkpapje
werd gevoegd en niet de kalk bij de koper, om dat te ont
houden was als ezelsbruggetje het gezegde in omloop:
Kootje moet naar Kaatje toe!
De ziektebestrijding (oftewel: gewasbescherming zoals
het nu heet) draaide in hoofdzaak om koper (Bord. pap),
zwavel (Cal. pap), nicotine en loodarsenaat. Overwegend
straf spul, waardoor het blad zo hard werd en zodanig
te lijden had dat het nauwelijks aantrekkelijk was voor
bijv. spint en dat schurft en meeldauw er ook niet best
op konden tieren. De grote problemen kwamen pas toen
de „zachte" middelen opgang maakten, die een welige
bladstand bevorderden.
De fruitteler van toen had het dus ogenschijnlijk bij de
ziektebestrijding heel wat gemakkelijker dan nu. Maar
denk er om, dat hij 's winters met een door vruchtboom-
carbolineum verbrand gezicht rondliep (later geel door
kleurstof) en dat zijn handen aangevreten werden door
de kopersulfaat. Tevens dat hij lange tijd met de rugspuit
en vatspuit moest werken, omdat er nog geen grote
machines waren. Het pompen bij de vatspuit was geen
pretje en het spuiten met de rugspuit evenmin, want hij
hoge bomen moest men een lange bamboestok gebrui
ken. Op 't eind van die stok was een spuitdopje aange
bracht, waaruit een miezerig straalje vloeistof kwam.
Per ha had men ettelijke dagen nodig om alle bomen een
beurt te geven. Dat kon echter allemaal, omdat het week
loon in die tijd bijna gelijk was met thans het uurloon!
BRAMLEY EN ERMGAARD TERUG IN AANZIEN
We 30 jaar geleden een moderne boomgaard wou
planten pakte die nieuwste rassenlijst en maakte
zijn -keuze. Er was uitzoek genoeg. De Vierde Beschrij
vende Rassenlijst voor Fruit 1938-1939 vermelde 10 alge
meen aanbevolen appelrassen, 27 plaatselijk aanbevolen
rassen en 18 beproevenswaardige rassen. Totaal 55 appel
rassen dus.
Algemeen aanbevolen werden:
1.
Yellow Transparent
6.
Groninger Kroon
2.
Early Victoria
7.
Bramley's Seedling
3.
Transparente de Croncels
8.
Sterappel
4.
Manks Codlin
9.
Goudreinette
5.
Cox's Orange Pippin
10.
Zoete Ermgaard
De Goudreinette en Cox's Orange worden thans nog
veel geplant. De Bramley is lange tijd verguisd en ont
raden, maar die laatste jaren weer in ere hersteld. De
Zoete Ermgaard behoort wegens beurt jaren en vrij lage
kg-opbrengst weliswaar niet meer bij de veel geplante
rassen, maar het is wel zo ongeveer de duurste appel op
de veiling. Trouwens, op zwakke onderstammen komt er
weer wat vraag naar bij de boomkwekers. Tevens wordt
de Early Victoria niet meer zo ongunstig beoordeeld als
15 jaar geleden. Merkwaardig dat het oude en afgeschre-
vene voor een dieel toch weer terugkomt. Als je maar
lang genoeg leeft, beleef je alles twee keer, zegt men
wel.
GOLDEN DELICIOUS NOG ONBEKEND
IN de Rassenlijst van 1934 wordt de Golden Delicious
nog niet vermeld. Dat was toen nog een onbekn-
de appel. Nu is een boomgaard zonder deze appel wel
haast ondenkbaar. Wel staan er 15 beproevenswaardige
appelrassen in de lijst, maar geen enkele daarvan is be
roemd geworden, ze zijn alle weer al lang vergeten. Of
kent U namen als Akerö, Anna Boelens, Dekkers Glorie,
St .Cecilia, Vogelvalville of Dr. Seelings Orangepepping?
Ook toen steldien nieuwe rassen blijkbaar meestal teleur.
Op dat punt is er weinig veranderd. Wellicht zullen er
over 35 jaar ook weinig telers meer zijn die nog weten
dat in 1971 het nieuwe ras Odin met subsidie werd ge
plant omdat het zo veelbelovend leek.
In genoemde Rassenlijst stonden 27 plaatselijk aanbe
volen rassen. Daaronder waren onbekende grootheden
als Rode Tulpappel, London Pippin, Drentse Bellefleur
en Royal Jubilee, maar ook Glorie van Holland, Jonathan
en James Grieve. Vooral de Jonathan is later sterk op de
voorgrond gekomen. Omstreeks 1940 was de appel even
populair als de Golden thans, of beter gezegd 67 jaar
geleden. De glorietijd van de Jonathan heeft echter zeer
kort geduurd. Bij vele telers was het ras al geduikeld
voor de bomen die ze geplant hadden in volle produktie
waren.
NIETS NIEUWS BIJ DE PEREN
O ÖK bij de peren was er 35 jaar geleden een uitge
breid sortiment. De Rassenlijst van 1934 telt 10
algemeen aanbevolen rassen, 23 plaatselijk aanbevolen
rassen en 9 beproevenswaardige rassen. Keuze dus uit 42.
Algemeen aanbevolen werden: Precoce de Trevoux,
Clapp's Favourite, Bonne Louise, Williams Bon Chretien,
Emile d' Heyst, Marguerite Marillat, Zwijndrechtse Wijn
per, Conference, Legipont en Comtesse de Paris. De
meeste er van zijn nog bekend of tamelijk bekend, met
Conference als peer die thans nog aan de top staat.
Bij de plaatselijk aanbevolen rassen treffen we een
aantal onbekende grootheden aan zoals Doyenné d' Alen-
con Bonne d' Ezee, Beukes Butterbirne, e.d., naast en
kele oude favorieten als Juttepeer (voor ouderen nog
steeds een begrip), Maagdepeer, Nouveau Poiteau en
Beurré d' Amanlis. Doch ook rassen die thans populair
zijn als Doyenné du Cornice, Triomphe die Vienne, B.A.
Lucas en Gieser Wildeman.
Nieuwe peren zijn er de laatste 35 jaar niet bijgeko
men .Van de 9 nieuwe rassen die vermeld werden is er
geen enkele naar voren gekomen. Bij de peren is er dus
werkelijk niets nieuws onder de zon.
OMWENTELING DOOR KLEINE BOOMVORM
Als we terugzien op de afgelopen 3040 jaar komen
we tot de konklusie dat op sommige punten een enorme
vooruitgang is geboekt. We noemen speciaal de opkomst
van type 9 en kwee als zwakke onderstammen en (daar
door) de kleine boomvorm, met zijn vroege, regelmatige
en grote produktie en gemakkelijke verzorging. Ten
tweedie de betere gewasbeschermingsmiddelen en andere
produkten van de chemische industrie (herbiciden, groei-
regulatoren, e.d.). En verder ook de mechanisatie, ten
dele afgedwongen door de snel stijgende arbeidskosten.
Dat was een terugblik op de fruitteelt van 3040 jaar
geleden. Wie durft te voorspellen hoe de fruitteelt er in
het jaar 2008 zal uitzien?
VAN OOSTEN.
ZEER KLEINE FRUITOOGST IN ARGENTINIË
In Argentinië, het land dat vooral vroeg in het
voorjaar zeer veel fruit (speciaal Granny Smith)
naar West-Europa exporteert, is de oogst dit jaar
erg klein. De appelproduktie wordt namelijk geschat
oj slechts 223 miljoen kg, tegenover 512 miljoen kg
in het vorige jaar. De oogst van peren is eveneens
erg klein, te weten 40 miljoen kg, tegenover 9® mil
joen kg in het laatste jaar.
Argentinië komt van de landen van het Zuidelijk
Halfrond het eerst in Europa met fruit op de markt.
Pas enkele weken later volgen o.a. Zuid-Afrika,
Australië en Nieuw-Zeeland. Vooral volgend jaar
maart zal er dus waarschijnlijk minder concurrentie
zijn van Granny Smith dan andere jaren. Het kan
een belangrijke steun betekenen voor het prijspeil
van de Golden Delicious uit eigen land, speciaal in
maart-apriL
publi katie
Bol-iris, deel V in de serie Bloembollenteelt. Ver
krijgbaar door storting van 10,op giro 67968 t.n.v.
Raiffeisenbank te Hoorn, uitgegeven door de Rijks Mid
delbare Tuinbouwschool te Hoorn. In dit boekje wordt
de cultuur van de boliris in de volle grond, alsmede het
forceren behandeld, terwijl een beknopt overzicht wordt
gegeven van de meest voorkomende ziekten en bescha
digingen.
KORTE WENKEN
c.a.r. - Zevenbergen
AKKERBOUW
HET JS NV DE TIJD UW bouwboek weer in te vul
len. Hiervoor haalt U de gegevens over bemesting,
spuiten en opbrengsten vit de aantekeningen in uw
zakboekje. Ook de uitkomsten van grondonderzoek en
een eventuele herdrainage en dergelijke gegevens wor
den nu in het bouwboek opgeschreven. Trek voor dit
bedrijfsleidingwerk gerust een halve dag uit, want
het is goed bestede tijd. Heeft U nog geen bouwboek,
neem dan kontakt op met uw bedrijfsvoorlichter.
ZODRA HET BUITENWERK klaar is, moet het
machinepark-worden gereinigd. Denk er aan, van uit
stellen komt heel gemakkelijk afstellen. Het schoon
spuiten met een slang op de waterleiding geeft een
minder goede reiniging omdat de druk van de water
leiding te laag is. U kunt beter werken met een spuit-
machine of een aftakaspomp toegerust met een spuit-
geweer. Voer de spuitdruk op tot 20 atmosfeer en U
tuit zien alle vuil vliegt er af.
WANNEER U VAN PLAN BENT uw wagens op te
schilderen om er goed mee voor de dag te komen, ga
dan eerst de wagens goed in orde maken. Wiellagers
demonteren, schoon maken en van nieuw vet voor
zien. Versleten lag&rs vernieuwen. Maak ook de rem
men en de verlichting in orde. Bij oudere wagens is het
noodzakelijk de banden er eens af te halen en de
roést van de velgen te krabben en deze met menie te
bestrijken.
DIREKT NA HET SCHOONSPUITEN van het ma
chinepark moeten alle lagers zodanig worden door-
gesmeerd dat alle water en vuil vet vit de lagers naar
uiten wordt qeperst. Ga hierna alle blanke machine
onderdelen invetten om roestvorming te voorkomen.
Ga niet eer van uw welverdiende wintervakantie ge
nieten dan nadat het machinepark is gekonserveerd.
ALS NA GEBRUIK BLANKE machineonderdelen
niet worden ingevet, gaan ze roesten en zullen deze
bij weer ingebruikneming onnodig teel storingen
geven. Voor 1 januari moet het gehele machinepark
zijn ingevet. Dit is goed uit te voeren met een kwast
en olie of vet. Nog beter voldoet het opspuiten van
waterverdringende en roestwerep.de olie omdat het
minder tijd vraagt en U kunt er overal gemakkelijk
mee bijkomen.
HET SLOOTWATERPEIL moet in de winter min
stens 1.30 m beneden maaiveld staan. Dit is nodig voor
een goede werking van de drainage en om te voorko
men dat bij zware regenval het land onder water
schiet. Misschien moet U hiervoor de afwateringsloten
dieper maken of het polderbestuur vragen het water
peil te verlagen. Hoe dan ook'zorg er voor dat uw
land goed droog de winter doorkomt.
U KUNT DE WERKING van de drains kontroleren
aan de hoeveelheid water, die kort na een zware regen
val de eindbuizen verlaat of door midden op het per
ceel de grondwaterstand vlak naast de drainbuizen
op te nemen. Voor deze laatste methode, die het beste
is, moet U met een grondboor gaten boren tot op de
diepte van de drainbuizen. Blijft het water na een
zware regenval meer dan een week boven de drain-
buis staan, dan werkt de draxnreeks onvoldoende en
moet U maatregelen nemen om de waterafvoer te ver
beteren.
VERSCHILLENDE DRAINS voeren het water on
voldoende af omdat ze meer of minder verstopt zijn,
met als gevolg dat het land verstikt en de grondstruk-
tuur in elkaar zakt. Maak de drains zo spoedig moge
lijk schoon door ze zelf door te spuiten met behulp
van een spuitmachine en de hierbij passende slangen
enz. Nog beter voldoet loonwerk met een hoge druk-
spuit, maar dit kost ook meer. Het schoonspuiten van
drains gaat het gemakkelijkst in een natte periode,
zodat U dit werk niet lang meer mag uitstellen.
AAN DRAINREEKSEN, die minder dan 60 cm diep
liggen kunt U beter geen kosten maken zoals voor
schoonspuiten, of het maken van samengestelde drai
nage. Zo'n ondiep liggende drainage is bij de huidige
mechanisatie geen cent meer jwaard. U kunt het geld
beter besteden voor een nieuwe drainage, die U dan
op minstens 1 m diepte moet laten leggen.
MOS OP DAKEN, muren en dergelijke kunt U heel
goed bestrijden met middelen op basis van quarter-
haire ammoniumverbindingen. U kunt dit met een
handspuit aanbrengen wanneer het droog is, liefst bij
windstil weer. Let er op dat de nevel niet op wasgoed
of planten terecht komt. Het middel is weinig giftig
voor mens en dier en tast geen materialen zoals ijzer
en verf aan.
VEEHOUDERIJ
DE GRASZODE HEEFT tegenwoordig veel te lijden
van de zware veebezetting en de organische mest.
Maak dit niet nog erger door in één keer grote hoe
veelheden drijfmest te strooien b.v. 30 a 40 ton per ha.
Van meerdere keren een lichte bemesting lijdt de zode
minder. Zorg ook voor een fijne verdeling.
OP SOMMIGE BEDRIJVEN komt regelmatig uier
ontsteking voor. Een algemene behandeling met anti
biotica bij het droogzetten is dan aan te bevelen.
Raadpleeg hierover uw dierenarts. Ook is het noodzake
lijk de melkmachine te kontroleren en de methode van
melken kritisch te beoordelen om de klachten te boven
te komen.
HET AANTAL KOEIEN op de bedrijven neemt toe
en dan wordt het moeilijker om alle gegevens van de
dieren te overzien. Een nuttig hulpmiddel hiervoor is
de koekalender omdat alle gegevens hierop worden
genoteerd op een overzichtelijke manier. De prijs hier
van is één gulden. De bedrijf svoorlichter kan U hier
aan helpen.
IN DE KOMENDE MAANDEN worden veel kalve
ren geboren. 10 van de kalveren sterft bij de geboor
te en tot een leeftijd van 3 maanden. Met kalverprijzen
van f400— tot f500,— is dit een grote schadepost.
Direkt na de geboorte moet de navel worden ontsmet.
Geef het jonge kalf de eerste dagen 4 keer per dag
biest. De maag is nog maar klein en daarom is vaak
drinken noodzakelijk.
HET JONGE KALF MOET in een tochtvrije ruimte
worden gebracht. Het beste is een éénlingbox of aan
gebonden. De gewenste temperatuur is 15° C. Bij vast
binden op de mestgang achter de koeien loopt het kalf
groot gevaar besmet te worden met allerlei schadelijke
bakteriën.
EEN HOGE MELKPRODUKTIE per koe is belang
rijk. Maar het is van nog meer belang hoe deze pro
duktie is verkregen en wat het gekost heeft. De extra
hoge produktie mag niet verkregen worden door veel
te hoge krachtvoerkosten. Daarom is een goed ruw-
voederrantsoen zo belangrijk.
