Afwerking betonvloeren
en -wanden in
melkstallen en -lokalen
met Epoxy
KORTE WENKEN
14
Ir. P. B. HANGELBROEK,
I.L.B. - Wageningen
Mededeling no. 53.
Proeven met kunststoffen voor
vloer- en wandafwerking^ in stallen
hebben aangetoond, dat door toepas
sing van epoxyhars de slijtage kan
worden vergemakkelijkt In dit artikel
worden het te gebruiken materiaal en
de wijze van uitvoering besproken.
||ET is een bekend feit, dat cementgebonden mate
rialen weinig weerstand biéden aan melkzuur.
Betonvloeren in melkstallen en melklokalen zijn vaak
binnen korte tijd zodanig aangetast, dat reparatie nood
zakelijk is. Een dergelijke aantasting kan worden voor
komen door de hieraan blootstaande materialen te be
handelen met kunststoffen. Een gelukkige nevenfactor
van een behandeling met kunststof is, dat het materiaal
waarop men de kunststof aanbrengt poriëndicht wordt.
Dit effect is waarschijnlijk even belangrijk voor land-
bouwtoepassingen als de relatief grote weerstand van
kunststoffen tegen chemicaliën. Hierdoor is het mogelijk
poreuze materialen poriëndicht af te werken, zodat op
zuigen van mest en gier niet meer plaats vindt. Duidelijk
is, dat de hygiëne in stallen hierdoor aanzienlijk vergroot
kan worden. Door het eenvoudige schoonhouden van de
behandelde materialen in stallen is er ook sprake van
arbeidsbesparing. Dit houdt in, dat niet alleen vloeren,
voergoten en dergelijke, maar ook wanden voor behan
deling met kunststoffen in aanmerking komen. Het insti
tuut heeft al enige tijd op dit gebied geëxperimenteerd.
Daaruit zijn enkele voor de landbouw bruikbare oplos
singen naar voren gekomen. Deze zullen thans worden
besproken.
MIT proeven met polyester-, polyurethaan- en epoxy
hars is gebleken, dat epoxyhars, al dan niet ver
mengd met vulstoffen en oplosmiddelen, het meest ge
schikt is voor wand- en vloerafwerking.
De pure epoxyhars is duur en moeilijk te verwerken.
Om de verwerkbaarheid te bevorderen voegt men vaak
oplosmiddelen toe. Ook vulstoffen, welke relatief goed
koop zijn, worden wel toegevoegd voor verbetering van
de eigenschappen en om de prijs wat lager te doen wor
den. Twee vormen van epoxyhars zijn geschikt voor stal
len. Zo is epoxybekleding bestemd voor het zuurbesten-
dig en slijtvast maken van vloeren. Dit materiaal is voor
zien van vulstoffen om het gemakkelijker in een dikke
laag te kunnen opbrengen. En epoxyimpregneer wordt
gébruikt voor wanden. Het bevat oplosmiddelen om een
dunner vloeibaar materiaal te krijgen, dat beter in de
poriën van de ondergrond dringt.
Het is van belang bij het aanbrengen op het volgende
te letten:
de ondergrond moet droog, schoon en vetvrij zijn
de 2 komponenten waaruit de kunststof bestaat moe
ten grondig vermengd worden
de omgevingstemperatuur mag niet lager zijn dan
15° C
het is raadzaam handschoenen te dragen tijdens de
verwerking omdat kunststof vaak moeilijk te ver
wijderen is
betonvloeren of cement afwerklagen moeten 28 dagen
oud zijn voordat de kunststof erop mag worden aan
gebracht.
VOORBEHANDELING VAN OPPERVLAKKEN
Materialen van wanden, vloeren, goten, kanalen etc.
welke al in gebruik zijn geweest moeten, voordat een
kunststofafwerking wordt aangebracht, grondig worden
gereinigd. De kunststofleveranciers hebben hiervoor spe
ciale reinigers in de handel gebraoht, meestal op basis
van aceton. Deze voorbehandeling gaat als volgt:
oude mest, gier of voerresten met water grondig ver
wijderen en laten drogen
borstelen met reinigers, naspoelen met water en enke
le dagen laten drogen.
Per m2 is 0,2 liter reiniger 3,— per liter meestal
voldoende, zodat de kosten daarvan op 0,60 per m2
komen.
VLOERAFWERKING
Voor het zuurvast maken van vloeren in bijv. melk
stallen, melklokalen en varkensstallen past men meestal
een epoxybekleding toe. Waar een stroef oppervlak is
gewenst, wordt de nog natte epoxybekleding afgestrooid
met kwartszand met een korrelgrootte van 0,10,6 mm
of met zilverzand. Dit zand is in gedroogde en gezeefde
vorm verkrijgbaar. De werkwijze is als volgt:
een dunne laag epoxyimpregneer aanbrengen met een
blokkwast (voor de hechting)
na ca. 24 uur met een blokkwast of roller epoxybe
kleding aanbrengen en eventueel (bij vloeren welke
stroef moeten worden) direct het natte materiaal ruim
afstrooien met kwartszand of zilverzand
na ca. 4 dagen kan de vloer weer in gebruik worden
genomen.
Voor deze vloerafwerking is per m2 nodig:
0,2 kg epoxyimpregneer 10,per kg 2,
1 kg epoxybekleding k f 6,— per kg 6,
3 kg zand) (gedroogd) k f 0,20 per kg 0,60
totaal excl. B.T.W. 8,60
STROEF MAKEN VAN HARDHOUTEN ROOSTERS
Hardhouten roosters worden o.a. toegepast in kalver-
boxen en ook wel in varkensstallen. Een bezwaar van
hardhout is echter, dat het glad wordt als het nat is, ter
wijl bovendien de slijtvastheid ten aanzien van ormale
betonroosters aanzienlijk minder is. Vooral roosters in
kalverstallen zijn aan slijtage onderhevig. Met een epoxy
bekleding kunnen roosters slijtvaster en stroever gemaakt
worden. De werkwijze is als volgt:
epoxybekleding aanbrengen en direct afstrooien met
(droog!) kwartszand of zilverzand
na 4 dagen kunnen de roosters in gebruik worden
genomen.
Voor deze behandeling is per m2 nodig:
1 kg epoxybekleding k f 6,per kg 6,
3 kg voorgedroogd zand k f 0,20 per kg 0,60
totaal excl. B.T.W. 6,60
ZUURBESTENDIG MAKEN VAN GOTEN OF KANALEN
Men kan giergoten, mestkanalen, voedergoten etc.
voorzien van een zuurbestendige, gladde en mechanisch
sterke laag. De volgende werkwijze moet dan worden
toegepast:
een laag epoxyimpregneer aanbrengen met een blok
kwast
i na ca. 24 uur met een blokkwast of roller een laag
epoxybekleding aanbrengen
na 4 dagen kan men de behandelde onderdelen weer
gebruiken.
Voor deze behandeling is per m2 nodig:
0,2 kg epoxyimpregneer k f 10,-— per kg 2,
1 kg epoxybekleding k f 6,per kg 6,
totaal excl. B.T.W. f 8,
WANDAFWERKING
Om de hygiëne in de stallen te bevorderen en een
arbeidsbesparing te krijgen bij het schoonmaken van
wanden, tussenafscheidingen etc. is een behandeling met
epoxyimpregneer aan te bevelen. Men sluit de poriën
van het materiaal af, zodat voor het reinigen met een
hogedrukspuit kan worden volstaan. Bij materialen wel
ke een zeer dicht oppervlak hebben, zoals bijv. glitwerk,
moeten er twee lagen epoxyimpregneer worden aange
bracht. De eerste laag wordt dan met 10 k 15 epoxy-
verdunning verdund. Voor deze behandeling is in totaal
per m2 aan kunststof nodig: 0,2 kg epoxyimpregneer
f 10,— per kg 2,excl. B.T.W. Epoxy verdunner
kost ca. 4,per liter.
Het af bikken van door melkzuur aangetaste delen van
een vloer in een melkstal.
Het aanbrengen van epoxy impregneer als hecht laag
voor de bekleding.
GEKLEURDE WANDBEHANDELING
Stelt men meer eisen aan de aankleding van bijv. melk
stallen of melklokalen, dan kan men een gekleurde wand-
behandeling kiezen. Hiervoor is een gekleurde oplosmid
delen-bevattende epoxybekleding geschikt. De behande
ling moet als volgt worden uitgevoerd:
de epoxybekleding (oplosmiddel bevattend) 5 k 10
verdunnen met epoxy verdunner voor de le laag en
daarna dun opbrengen met een blokkwast
na minimaal 4 uur een 2e laag onverdund aanbren
gen weer met een blokkwast ofi roller.
Voor deze behandeling is per m2 nodig:
voor de le laag 0,14 epoxybekleding met oplosmiddel
11,— per kg 1,55
0,1 kg epoxy verdlunner k f 4,per liter f 0,40
voor de 2e laag 0,2 kg epoxybekleding
met oplosmiddel k f 11,per kg 2,20
totaal excl. B.T.W. ƒ4,15
C.A.R. - Zevenbergen
EEN TEGENVALLENDE ERWTENOPBRENGST
kan een gevolg zijn van ongunstige bodemomstandig
heden zoals wateroverlast en een slechte grondstruk-
tuur met als gevolg wortelrot en te vroeg afsterven
van het gewas. De schimmels, die het wortelrot ver
oorzaken kunnen jarenlang in de grond achterblijven.
Bij landbouw erwten komen geen duidelijke verschil
len in vatbaarheid tiLSSen de rassen voor. De verbouw
van erwten is alléén verantwoord op percelen waar
de struktuur goed is en waar de laatste zeven jaar
geen erwten hebben gestaan.
OP EEN AKKERBOUWBEDRIJF met meer dan een
derde graan in het bouwplan is gevaar aanwezig voor
uitbreiding van voetziekten. Daar haver voor voet
ziekte onvatbaar is en een hoge opbrengst kan geven
is hiervoor wel belangstelling. Echter.haver, ver
draagt het doodrijp worden op stam minder goed. Veel
wind bij de afrijping kan een groot korrelverlies ge
ven. Doordat het stro langer groen blijft dan de korrel
verloopt het maaidorsen niet altijd even vlot. Met dit
al blijft haver toch een geduchte konkurrent van kor-
relmais.
KONTROLEER EEN KEER per jaar de eindbuizen
van de drainreeks op goede werking. Ze kunnen ver
stopt of scheefgezakt zijn. Bij machinaal slootonder-
houd mogen de eindbuizen niet buiten het talud van
de sloot uitsteken. Waar dit wel het geval is, kunt U
tevens de eindbuizen inkorten en ter ondersteuning
van onder met een slab voorzien. Een slab voorkomt
tevens het wegspoelen van de grond onder de eindbuis.
MISSCHIEN HEEFT U een hekel aan het bezoeken
van vergaderingen en voorlichtingsbijeenkomsten.
Toch is deze tijd meestal zeer nuttig besteed, want het
geeft U een heleboel informatie en zet U aan het den
ken over belangrijke zaken zoals de aanpassing van
het bedrijf om verbetering van het inkomen te ver
krijgen. De voorzitter heeft de moeilijke taak, om zelf
weinig aan het woord te zijn en toch te zorgen dat de
gesprekken zakelijk verlopen en de vergadering maar
kort duurt. Na afloop moet er voldoende tijd over zijn
voor onderlinge gesprekken.
HOUD EEN KEER PER JAAR een grote schoon
maak in schrijfbureau en boekenkast. Haal alles er uit
en ga na wat kan worden verbrand,. Wat moet worden
bewaard bergt U soort bij soort op. Wanneer U dit
eens heeft gedaan zult U merken hoeveel rommel U
voorheen voor niets hebt bewaard, hoe gemakkelijk
het is om iets op te zoeken en hoeveel ruimte er over
is.
UIT ONDERZOEK IS gebleken dat snel melken de
beste resultaten geeft zowel voor de melkhoeveelheid
als de uiergezondheid. Een korte voorbehandeling en
snel aansluiten van de tepelhouders is noodzakelijk.
Tijdig afnemen voorkomt blindmelken en beschadi
ging van het uierweefsel.
DE PRIJZEN VAN de nuchtere kalveren zijn zeer
hoog en dragen belangrijk bij tot een goed inkc~-
van de melkveehouder. Dit is een belangrijke reden
om aan de opfpk veel zorg te besteden. Plaats de pas
geboren kalveren direkt na de geboorte in éénling
boxen. U voorkomt dan besmetting met grote aantal
len bacteriën.