TUINBOUW-
KLANKEN
Prima weer voor de oogst
Ondanks veel zon toch geen
optimale groei
Nog even houwen zo
DINGEN VAN DE WEEK
Daar vele tuinders, ook in WALCHEREN nogal
eens een deel van hun bedrijf onder zogenaamde
boerenvruchten hebben, geloven we dat we dit
praatje wel eens mogen beginnen met de constate
ring dat we tot nu toe voor bedoelde vruchten exel-
lent najaarsweer hebben gehad, 't Is natuurlijk ge
speend van elke originaliteit. Maar daar we allen zo
nauw bij goed en slecht weer zi;n betrokken, mogen
we toch ook wel eens onze blijdschap in dezen uiten.
Bieten, aardappelen, uien, om enkele te noemen.
Wat een besparing aan energie en onkosten bij zo'n
snelle oogst. Ook in de fruitsector is er reden tot
optimisme, want weken aaneen plukken zonder ver-
let is fijn meegenomen. En nu de oogst vrij klein
zal uitvallen tornt men niet zo tegen de berg op. Nu
hierdoor de prijzen meevallen is dit dubbel prettig.
Hopelijk zullen de fruitkwekers hun verliezen van de
afgelopen jaren enigszins in kunnen lopen. Daar dit
een glad pad is willen we de hoop uitspreken dat er
niet veel bedrijven zijn die nog met compensabele
verliezen zitten. Toch is dit ergens in ons topzware
belastingstelsel nog een der eerlijkste punten: de
compensabiliteit van verliezen. Dat men dit ook te
ver kan voeren blijkt uit de manipulaties van de
Zwolsmangroep, die een 15 jaar terug aan de lopende
band verliesgevende bedrijven kocht om de winst te
drukken en in de hoop alles te zijner tijd toch weer
tot groter bloei te brengen. Toen de rente echter ging
stijgen tot 10 procent was Leiden in last. Ook de aan
deelhouders die hun geld in dat bedrijf belegden
wachten tot heden nog op de eerste dividenduitke
ring! 15 jaar renteverlies is ruim 100!
Ook onze glastuinders zijn happy met goed weer,
maar in mindere mate dan andere categorieën, omdat
ze een zekere regulering kunnen en moeten toepas
sen. Juist nu we dit schrijven worden er regenbuien
voorspeld. Dit brengt ons in gedachten hoeveel groter
de ongevalkansen worden bij en met de dagelijkse
Onder de meest stralende weersomstandigheden
voor deze tijd van het jaar, is afgelopen week op
SCHOUWEN en DUIVELAND veel werk verzet. In
de agrarische sektor heerste een levendigheid van
belang. Met inzet van alle beschikbare mankracht
en machinepark is getracht zoveel mogelijk produkt
te oogsten.
Via rijksweg 18 zijn afgelopen week bijzonder veel
uien vervoerd van Walcheren, de Bevelanden en
Schouwen en Duiveland naar de kopers of centrale
opslagplaatsen. Het is een bijzonder verheugende
zaak dat naast een goede prijsvorming, de verwer
king zo vlot verloopt. Het is wat waard als de vracht
wagens en kippers te velde de tonnage kunnen laden.
Een mooie zomer is zeer welkom, maar een goed
najaar vast niet minder. Het voordeel van het mooie
weer is velerlei. Een vlotte verwerking, een droog
en blank produkt en geen struktuurbederf van de
grond.
In de fruitteeltsektor is ook alle hens aan dek ge
blazen. Het is van veel belang als het fruit onder
deze omstandigheden wordt geborgen. Voor zover
we vernamen is de kwaliteit goed te noemen. Over
het algemeen vallen de opbrengsten toch wel tegen.
Men zou kunnen verwachten dat in een langdurige
zonnige periode het fruit hard zou groeien, maar dat
schijnt nu niet op te gaan. Het is overigens wel steeds
vrij koud geweest. Pas dit week-end is sprake van
behaaglijke temperaturen.
Enkele fruittelers in ons gebied hebben de oogst
1972 van het hout verkocht. In de meeste gevallen
rond 30 ct per kg. Vergeleken bij de huidige fruit-
prijzen wat aan de lage kant. Overigens moet men
bedenken dat de goede prijzen vooral gelden voor
omgang in het machinebestand. Elk najaar neemt he
laas het aantal ongelukken met machines e.d. toe. Zo
hoorden we weer van een aantal grotere en kleinere
ongelukken, o.a. van een jonge boer onder Middel
burg die door een klein ongeluk een zijner benen ver
speelde. Zo'n gemis is voor ieder erg, maar voor een
agrariër is zelfs de beste prothese toch een nog gro
tere handicap dan voor een bureauman.
Ook het autogevaar wordt weer groter en we vin
den het terecht dat onze verzekeringsafdeling der
ZiLM hier by tijd en wijle op wijst. Uiteraard is hier
bij één oog gericht op de premietarieven, maar het
vele menselijke leed en de schade, veroorzaakt door
de vele ongelukken met en door machines en auto's,
zal toch ook bij onze directie wel eerst preveleren!
Daar een terug niet mogelijk is zullen we, zonder
compromis, moeten leren leven met de techniek. Een
bezoek aan het voortreffelyke Evoluon in Eindhoven
vinden we dan ook voor ieder zeer leerzaam. Voor
ons als tuinders, die praktisch het jaar rond met
techniek: auto's, motoren, etc.; chemie: bestrijdings
middelen en voorbehoedende middelen; leefklimaat:
lucht- en waterverontreiniging, enz. te maken heb
ben meer dan de doorsnee burger ligt hier een
breed terrein dat onze kennis en zorg vereist, naast
de verzorging en produktie van onze zo belangrijke
voedingsmiddelen als groenten en fruit nu éénmaal
zijn.
de grove maten en daar lopen de kisten nu be
paald niet van over. Verder is het alleen maar een
gunstige zaak, als blijkt dat men te vroeg heeft
verkocht. Gunstig in die zin, dat zulks inhoudt
dat er wat meer beweging in de prijzen is gekomen,
waarmee de fruitsektor in z*n totaliteit wat beter
komt te zitten. Uiteraard wordt men incidenteel ge
confronteerd met te geringe produktiviteit, te vroeg
verkocht of verhageld gewas.
Afgelopen week is op Schouwen en Duiveland een
bescheiden begin gemaakt met het rooien van gla
diolen. De grond- en weersomstandigheden lokken
bijzonder. Toch zal men moeten bedenken dat rooien
tegen de klippen op, grote schade kan betekenen.
Vele soorten staan nog gezond en zouden beslist nog
een ruk moeten doen voor een redelijke opbrengst
te geven. Van handelszijde is de laatste dagen wat
meer belangstelling getoond om wat transakties af
te sluiten. Er komt wat meer vraag naar de kopmaat.
Kennelijk verwacht de handel ook geen wonderen
meer in de groei. Wat dat aangaat ligt het op dezelf
de lijm als met de groei van het fruit. Wellicht toch
wat te lage temperaturen.
De eerste tulpen zijn reeds geplant. Naar we van de
loonplanters vernamen, zal bij goed weer een groot
deel van het areaal in ons gebied de komende week
aan de grond worden toevertrouwd. Nog wat aan de
vroege kant, maar planten onder goede weersom
standigheden is veel waard.
In ieder geval fs het een zegen onder genoemde
omstandigheden ons werk te mogen verrichten, ge
steund door de verwachting op een redelijke belo
ning van onze ingebrachte arbeid.
Ook op het THOOLSE land is er met het fraaie
herfstweer hard gewerkt om de achterstand in te
halen die er was bij het oogsten van de buitenteelten.
Als wij deze tuinbouwklank verzorgen is het reeds 9
oktober en alle zaaiuien zijn nog niet geborgen. Het
is wel gelukkig dat wij de laatste twee weken gere
geld goed drogend weer hebben gehad, zodat wy
geregeld iedere dag aan de zaaiuien en het dorsen
van de bloemenzaden hebben kunnen werken. Als
het andersom zou zijn geweest wat het weer betreft,
is het de vraag hoe men de zaaiuien blank in de cel
of ren had kunnen krijgen. Het is wél zó, dat met het
mechanisch opdoen van de zaaiuien men echt niet
zoveel dagen nodig heeft. Maar óók in de goede dagen
kan er maar halve dagen in gewerkt worden, wan
neer er veel dauw op het gewas ligt. In ieder geval
zijn het bloemzaad en de zaaiuien, nu wij dit schrij
ven, wel voor 80 geborgen; dus zo mogelijk nog
graag een paar hele dagen droog weer!
Met belangstelling het verslag gelezen van het
tuinbouwcongres in Amsterdam, waar prof. Meulen-
berg uit de doeken heeft gedaan, hoe of hy het
zag, op welke wijze in de naaste toekomst de tuin-
bouwprodukten het beste afgezet konden worden. Dit
(Zie verder pagina 10)
Minister Lardinois heeft vorige week in Luxemburg
tijdens een vergadering van de landbouwministers
van de E.E.G. geweigerd om mee te werken aan een
wijziging in de rooiregeling voor appelen en peren
binnen de E.E.G.althans voor wat Nederland betreft.
Volgens het A.N.P. bericht over deze aangelegenheid
heeft de Nederlandse landbouwminister gesteld dat
hij voor wat Nederland betreft niet verder kan gaan
dan tot nu toe is overeengekomen met betrekking tot
het rooien van boomgaarden. Vooral het landschap
pelijk aspect van deze zaak zou daarbij een groot ge
wicht in de schaal leggen.
De Europese commissie had een aantal voorstel
len gedaan aan de E.E.G. landbouwministers om het
rooien van appelen, peren en perziken binnen de
E.EG. nog verder aan te moedigen. Zo wilde men de
rooipremie brengen van bijna f 2.900,per ha op
bijna f 3.200,en het gehele bedrag voor rekening
doen komen van het Europese landbouwfonds in
plaats van de helft zoals tot dusver gebeurde. Daar
schijnt nog al wat over gepraat te zijn, maar de Mi
nisters van de E.E.G.-landen zijn daar niet accoord
mee gegaan. Wel is men accoord gegaan met de mo
gelijkheid om nog tot 1 januari a.s. gelegenheid te
geven om rooipremie voor boomgaarden aan te vra
gen. Deze moeten dan vóór 1 april van het volgend
jaar worden gerooid. Voor Nederland zal deze moge
lijkheid niet gelden, omdat minister Lardinois stelde
dat niet te kunnen verkopen in ons land omdat er al
zo veel landschappelijk schoon verloren is gegaan.
Wij betreuren dit standpunt van de minister. Het
betekent opnieuw een uitzonderingspositie voor Ne
derland. We weten niet of er nog veel behoefte be
staat aan aanvullende gelegenheid om bomen te rooien
maar we begrijpen niet goed waarom Nederland uit
de pas moet lopen op dat terrein.
Er staan ook in ons land nog vele boomgaarden
die alleen maar waard zijn om gerooid te worden.
Voor een deel zal daarvoor rooipremie zijn aange
vraagd, maar aangenomen moet worden dat er toch
al heel wat blijft staan van wat is aangevraagd en
waarom dan niet de kans gegeven om nog opnieuw
aan te vragen nu dat elders ook kan. We vinden het
maar een onbegrijpelijke zaak, maar we zijn aan de
andere kant geen insiders, dus er kunnen faktoren
een rol spelen die wij niet kennen. Jammer blijven we
het vinden.
We zijn toch reeds van mening dat er een heel groot
gevaar aanwezig is dat het zo noodzakelijke rooien
en vernieuwen in de Europese fruitteelt achterwege
blijft nu dit seizoen de prijzen weer enigszins gaan
lijken op wat ze zouden moeten zijn om een rendabele
fruitteelt te hebben. We kunnen in deze tijd gemakke
lijk vergeten dat we nu redelijke prijzen hebben maar
dat deze gepaard gaan met een bijzonder lage pro
duktie, niet alleen in ons land, maar overal in de E.E.G.-
landen.
Structureel is er beslist nog te weinig veranderd
in de fruitteelt om hoera te kunnen roepen. Er is hele
maal geen aanleiding om fruit te gaan aanplanten en
er is zeker nog alle aanleiding om oude en verouder
de boomgaarden op te ruimen. Wanneer men nog wat
moeilijk staat met de vraag of men gebruik zal maken
van aangevraagde rooipremie dan moet dat beslist
geen punt zijn wanneer men een ouder bedrijf heeft.
De prijzen zijn goed, maar ze zijn het best voor de
betere kwaliteiten en die worden geoogst van jonge
bomen. Van de oude bomen wordt in de eerste plaats
geen kwaliteit geoogst maar bovendien zijn deze veel
te duur om te bewerken. De ziektebestrijding kost te
veel en geeft dan ook nog dikwijls teleurstelling en
van het plukken op de ladder zullen we helemaal maar
niet praten. Dat heeft zijn tijd gehad.
Er is wat meer optimisme gekomen in fruittelers
kringen en het gaat ook niet slecht dit jaar, maar toch
staat vast dat de veilingomzetten nog steeds lager
zijn dan het vorig jaar. We hebben minder werk met
de pluk en dat is van betekenis, maar dan hebben
we het gehad. In veel gevallen blijven de geldelijke
inkomsten achter bij het vorig jaar. Misschien vindt
u dit een wat somber artikel. We zien het ook echt
niet zo optimistisch zitten, al zijn de prijzen nu dan
wat beter.
Een fruitteler met een groot areaal Conference ver
telde ons dat hij had geruimd en een middenprijs had
gemaakt van 59 cent per kg. Het vorig jaar kwam
hij gemiddeld aan 42 cent. Zijn oogst was echter maar
nauwelijks 60 geweest van die van het vorig jaar
en daardoor had hij toch nog al wat minder geld ont
vangen. Zo gaat het met vele rassen. Daarom is ook
dit najaar na de pluk opnieuw een grondige bezin
ning nodig op de aard van het bedrijf en wat er moet
gebeuren om bij te blijven.
Beslist willen we waarschuwen tegen overdreven
optimisme, er is geen aanleiding voor. Daarom is het
besluit van minister Lardinois tegenover de Neder
landse fruitteelt te betreuren.
Eveneens te betreuren is het feit dat de rooipre
mie niet uit de Europese fondsen betaald gaat wor
den want dat zou vooral voor de zuidelijke landen
en met name Italië aantrekkelijk zijn. Daar loopt het
niet met het rooien waarvoor de premie voor de helft
uit de eigen schatkist moet komen. Vast staat dat na
dit seizoen de rooipremie er af is. Daarom is te hopen
dat er toch nog veel gebruik van gemaakt zal wor
den in alle E.E.G.-landen, want onder normale omstan
digheden is er teveel fruit en dat moet verdwijnen.