TUINBOUW-
KLANKEN
Zeer grote prijsverschillen voor de diverse produkten
Bevredigende resultaten in de grove tuinbouw
Hagelschade sloeg opnieuw toe
Achterstand bij zomerteelten
Ons laatste artikeltje uit WALCHEREN beëindigden
wij met een sombere economische noot onder toe
voeging dat onze regering het gelukkig minder som
ber inzag. En zie daar zitten we nu compleet in een
regeringscrisis. Niemand zal, hopen wij, de ernst on
derschatten van deze politieke stormen die over ons
woeden, zonder dat we er een tittel of jota aan kun
nen veranderen. Want één ding staat wel vast. Geen
land is gebaat met een onstabiele regering. Beter
een leiding die hard durft neen te zeggen dan tot een
slap compromis bereid is. Ook voor onze land
en tuinbouw is regeercontinuïteit uiterst belangrijk.
Om een voorbeeld te noemen. Nu we weten dat het
veelbesproken rapport-Little niets, maar dan ook
niets oplevert voor de fruitteelt, is dit voor onze
fruittelers mogelijk hard! Maar je weet tenminste dat
je je eigen boontjes moet doppen. Dus op eigen
kracht doorgaan of stoppen.
Om nog even op onze inleiding terug te komen.
We hebben hier een interessant staatje voor ons. Zo
heeft Nederland een prijsstijging in het eerste half
jaar van 8 We lopen knap vooraan, gevolgd door
Als we ons neerzetten om deze bijdrage op papier
te zetten, hébben we een uitzonderlijk warme week
achter de rug. Vanwege de hoge temperatuur zijn
talrijke onweersbuien ontstaan. Ook SCHOUWEN
EN DUIVELAND is daarvan niet verschoond geble
ven. Met name in Duiveland viel in korte tijd tien
tallen mm neerslag. In sommige delen van Duiveland
viel een paar weken terug in een minimum van tijd
40 a 50 mm regen. Dergelijke stortbuien veroorzaken
veel overlast, vooral op de slempige grond. Eerst
de waterschade, dan in 2e instantie de schade door
zuurstofgebrek. Ondanks de hitte moest het werk
doordraaien en wat de hoeveelheid werk betrof, bij
velen een drukte van belang! Vroege aardappelen,
plantuien en tulpenoogst.
Niettegenstaande plaatselijke zorgen van water
overlast, mogen we konstateren dat de start, met
name in de grove tuinbouw niet slecht is. Blikken
we nog even terug, dan weten we, dat verschillende
ondernemers best hebben gezeten met de winter-1
bloemkool. De geldelijke roe-opbrengst van de
vroege aardappels geeft reden tot tevredenheid. Deze
week nog veilingprijzen rond de 30 ct per kg. De
kg-opbrengst van de plantuien is met het mooie
weer goed toegenomen, terwijl bovendien de prijs
zich goed kon handhaven. De witlof is bijzonder
hard gegroeid tijdens de zonnige periode. Dat gewas
blijkt, zoals vele gewassen overigens, dankbaar voor
Hcht en temperatuur.
In vele gevallen voor diverse zgn. grove tuinders
een moedgevend begin! Men ziet weer eens hoe gril
lig het verloop van het ene op het andere seizoen
kan zijn. Berekeningen vooraf vallen moeilijk te
maken. Vraag en aanbod bepalen uiteindelijk de
prijs!
Op Schouwen en Duiveland is de tulpenoogst
goeddeels geborgen. Hier en daar z itten nog wat
late tulpen in de grond. Met de hoge temperatuur en
overmatige neerslag verloopt het rijpingsproces
uiterst snel. De prijzen van de geveilde tulpen vallen
tot op heden nog niet mee. De opbrengsten zijn over
het algemeen goed en de soorten waarvan een sterke
uitbreiding is, drukken ook de prijs van andere
cultivars. De broeiers kunnen voor weinig geld hun
uitgangsmateriaal op de veilingen uitkiezen. We
kunnen alleen maar hopen dat ze in het aanstaande
snij-seizoen beste prijzen voor hun bloemen zullen
maken. Als de handel goed verdient, komt er aan
staand seizoen mogelijk weer wat leven in de voor
verkoop!
In de gesprekken met verschillende tulpentelers
is ons gebleken, dat van veel soorten het plantgoed
bestand is teruggelopen. Het schijnt dat het dit jaar
niet opgaat, bij veel leverbaar, veel plantgoed over.
Als dit over de hele linie zo zou zijn, kan dit nog een
nuttig effekt hébben. Een ongebreidelde vergroting
van het tulpenareaal zou een moeilijke zaak kunnen
worden.
Met de warmte van de laatste dagen zijn de irissen
hard afgestorven. Sommige telers zijn wat de kleur
betreft aan rooien toe. Licht van kleur vergemak
kelijkt de oogst van klisters. Bij een overrijp gewas
blijft nogal het een en ander op het land achter en
dat wreekt zich naar twee kanten. In de eerste plaats
ben je het plantgoed kwijt en verder bezorgt de op
slag van irissen in sommige gewassen een hoop
narigheid.
Inmiddels is in ons land weer eens een regerings
crisis ontstaan. Laten we hopen dat deze spoedig
zal zijn opgelost en dat hieruit voor de agrarische
sektor verder geen nadelige invloeden voortkomen.
Laat het met de prijzen van enkele tuinbouwproduk-
ten thans niet tegen zitten. Als grote groep van zelf
standigen in land- en tuinbouw zal een goede be
geleiding ten aanzien van de concurrentie broodnodig
zijn en blijven!
Het zit niet mee voor de fruitteelt in ons gebied.
Eind mei en begin juni is op veel bedrijven grote scha
de aan appels en peren gekomen door de hagel. Dat
was in een zeer vroeg stadium en met het dunnen zijn
de ergst beschadigde vruchten meestal wel verwij
derd kunnen worden, zodat het uiteindelijk voor een
aantal telers nog meevalt. Veel erger is de schade die
de laatste weken is ontstaan. Opnieuw heeft de hagel
die veel tijdens onweersbuien, zwaar toegeslagen. Ze
viel over een groot gebied.
Op Tholen zijn er verschillende bedrijven waar bij
de appels geen klasse I kwaliteit meer geoogst zal
worden. In de Westhoek van Noord-Brabant is op en
kele bedrijven, met name in de omgeving van Klun-
dert, de oogst volkomen vernietigd. Dat is ook het ge
val op heel wat bedrijven in de Zak van Zuid-Beve
land. Een zwaar onweer trok midden vorige week
over deze streek en op tientallen bedrijven werden
de vruchten zo zwaar beschadigd dat er vrijwel niets
meer overbleef dat goed was.
Een aantal telers is verzekerd tegen de gevolgen
van hagelschade. Voor hen blijft alleen het deprime
rende van het moeten werken in en met een produkt
dat geen kwaliteit meer kan opleveren. Dat is geen
prettig vooruitzicht, maar financieel valt het in elk
geval nog niet allemaal tegen wanneer men verzekerd
is. Wanneer men niet verzekerd is, ligt de situatie
veel ongunstiger Dan weet men van tevoren dat men
een erg slecht jaar krijgt wat de geldelijke resultaten
betreft.
Het is ook een zaak die onze afzetorganisaties
raakt. Nog altijd trekken we op in de eigen kleine
kring, ook al denken we soms dat die nog wel van
enige betekenis is. Wanneer er op het eind van een
mooie zomeravond een onweersbui over komt is het
heel goed denkbaar dat deze in enkele minuten een
schade brengt van een miljoen gulden. De veiling
weet dan al zeker dat er een flinke omzetverminde-
ring zal komen en waar moet men de inkomsten van
daan halen die daaruit anders behaald zouden zijn?
Wanneer de basis breed genoeg is, kan men wat heb
ben, kan men een dergelijke strop nog wel dragen.
Maar het wordt steeds moeilijker wanneer men wat
het draagvlak betreft aan de rand van het minimum
zit!
De provinciale afzet'commissie voor fruit in Zee
land en West-Brabant heeft haar werk gestaakt. Bij
de ene veiling regelt nu een eigen afzetcommissie de
aanvoerdata, bij een andere veiling is de telers mee
gedeeld dat zij vrij zijn om hun produkten aan te
voeren. Er werd wel bij gezegd dat verwacht wordt
dat er geen brokken gemaakt zullen worden met te
vroeg aanvoeren. We hébben de laatste jaren begre
pen dat het steeds moeilijker werd om te bepalen
wanneer een ras aangevoerd mag worden. Alleen in
Zeeland werd op die manier nog gewerkt. Elders in
het land kon en kan men doen en laten wat men wil
en voor de belangrijke rassen als James Grieve en
Cox's Orange Pippin worden in EEG-verband de data
voor aanvoer van de kleinere maten vastgesteld. Dui
delijk is dat het erg moeilijk is om tot gelijkgerichte
besluiten te komen binnen onze tuinbouwsektor. Wat
dat betreft is de situatie in Noord-Brabant heel an
ders dan in Zeeland. Hier zijn enkele grote en krach
tige aanvoercentra voor groenten en fruit gekomen
van waaruit een krachtig afzetbeleid mogelijk is. Dat
het voor de toekomstige afzet van levensbelang is dat
we overal binnen ons gebied tot samenwerking of
samenbundeling komen, staat vast!
Zwitserland en Engeland met 6,3 en 6,2 Frankrijk
5,4; Duitsland 5,1; Japan 4,5 en U.S.A. 3,2%.
Uiteraard wordt onze concurrentiepositie er daar
door niet sterker op! Nu hebben we nog wel een
zeer goede naam als betrouwbaar exporterend land
maar de concurrentie, vooral van de z.g. Oostblok
landen wordt steeds sterker. Het verhaaltje dat Ne
derland alles 't beste heeft, gelooft toch zeker nie
mand meer!
Gelukkig zorgt ons U.C.B. voor scherpe keur,
maar dit kijkt men elders ook wel af. Ons inziens
wordt het de hoogste tijd om mee, en niet vooraan,
te lopen!
Als men rustig een groente-etalage bekykt of een
goede marktkraam, dan ziet men een keur van mooie
buitenlandse groenten en fruit. Dit vinden wij nor
maal, want ook wij exporteren op straffe van on
dergang. Alleen moet het mogelijk blijven om te
concurreren. En op dit punt lijkt men in Den Haag
wel eens Oostindisch doof! Al met al hopen we dat
er weer spoedig een sterke regering komt.
Op ons veilingterrein is er veel wisselvalligs. Zo
blijven bonen een veelbegeerd en daardoor duur ar
tikel, in schrille tegenstelling met de vele andere
groenten die voor zeer lage prijzen van eigenaar
wisselen.
Dat de laatste zachtfruitsoorten gewild zijn is
langzamerhand een zo normaal verschijnsel dat we
daar niet verder op ingaan.
We horen dat er nogal flinke animo is voor de
teelt van winteibloemkool. Begrijpelijk na de goede
prijzen dit voorjaar. Ook de uienteelt belooft betere
perspectieven. Al met al, evenals dit in de politiek
het geval is, wisselen onze prijzen soms met snel
treinvaart. Dat heeft naast aantrekkelijke kanten
ook veel nadelen. Voorlopig ziet het er niet naar
uit dat noch in de politiek, noch in de prijzenvaratie,
veel zal veranderen.
Ook bij de THOOLSE vollegrondtelers van augur
ken en bonen zit het met de groei van deze produk
ten niet mee. Al van de zaai- en plantdatum af, is
er een finke groeistagnatie ontstaan, met het gevolg
dat de produktie en opbrengst van deze teelten sterk
verlaagd, en laat zal zijn. Kon men op andere jaren
in de maand juli reeds een flink kwantum plukken,
dit jaar is daar geen kijk op. Enerzijds heeft dit de
prijs van de stambonen op een hoog niveau gehouden.
Maar de kg-opbrengst zal toch niet tot een goed re
sultaat kunnen leiden, wat vooral geldt voor de ver
vroegde teelten. Misschien dat laat gezaaide bonen
beter lonend zullen zijn, nu eindelijk het zomerse
weer wat meer perspektief biedt.
De te verwachten kg-opbrengsten van de augur
ken die evenmin hoog zullen zijn, kunnen niet ge
compenseerd worden door een hogere prijs, daar dit
hier helemaal contraktprijs is. Wat dat betreft zit
de teler meestal aan de verliezende kant, want de
contraktprijzen worden dikwijls, of meestal, afge
steld op een goede opbrengst.
De risicofaktor wordt ons inziens dikwijls nog
teveel aan de teler als grondstoffenleverancier van
de fabriek toegeschoven. Meestal zit het ook niet
goed rond, wanneer er met een gezond gewas flinke
kg-opbrengsten zijn. Als teler komt men gemiddeld
over een reeks van jaren maar zelden tot een be
vredigend resultaat. Nog te veel laten de telers
(noodgedwongen, of door eigen schuld) zich de prijs
voorschotelen die men hen toedenkt, want een con-
servenfabriek die wil concureren, zal de inkoopsprijs
liefst zo laag mogelijk vaststellen.
Ook voor wat de andere teelten betreft, zal 1972
nergens geen topopbrengst geven door de koude
voorzomer. De prijs van de aardbeien komt niet
boven vorige jaren uit, maar op de goed bespoten
percelen bleef het gewas gezond, wat de produktie
zeer ten goede kwam. De eerst geveilde plantuien
brachten 38 per 100 kg op wat wel een goede prijs
is. Jammer dat door de zéér grote hoeveelheden regen
in de eerste helft van juli nogal wat waterrot in de
aardappelen voorkomt, wat flink extra werk en scha
de geeft. De telers die hebben gemeend, om het niet
te nauw te nemen met de bespuiting£ri~ tegen de
aardappelziekte, zullen ook bedrogen uitkomen, want
de phytophthora-Jnfestans is al op verschillende
plaatsen aanwezig. Al met al, is het voor de telers
een jaar met vele zorgen, om alles zo goed moge
lijk voor elkaar te kunnen krygen en tot goed re
sultaat te komen.
Het zekerste is nog wel om alles niet óp één kaart
te zetten en de risico's zoveel mogelyk te verdelen.
Misschien dat dit economisch niet voor alle teelten
klopt, maar de teler heeft altyd nog te maken met
de harde realiteit van de wisselende kansen van zyn
bedrijfsproduktie en pry zen en daarnaar zal hy
zich hebben te richten!
VOORSTELLEN ROOIPREMIE
Bij de ministerraad van de E.E.G. zijn voorstellen
ingediend voor een wijziging in de rooipremie voor
fruitopstanden. De betreffende voorstellen hebben
betrekking op: a. opnieuw mogelijkheid bieden
(reeds a.s. najaar) voor aanvragen rooipremie voor
perziken en peren; b. verhoging van de rooipremie
van 800 rekeneenheden tot 900 rekeneenheden; c.
volledige uitbetaling van de rooipremie door de E.E.G.
Voor de appels wil men afwachten tot voorjaar 1973
om dan aan de hand van de situatie te bezien of er
weer mogelijkheid tot aanvragen van een rooipremie
gegeven moet worden.
De voorstellen lijken ons erg gunstig voor ItaliS, dat
met een geweldig overschot aan peren zit (Passé
Crassane en Jules Guyot) én voor Frankrijk dat een
teveel aan perziken heeft en ook het pereras Jules
Guyot moeilijk kwijt kan. Voor Nederland zou uiter
aard een verhoogde rooipremie voor peren ook wel
interessant zijn, maar de problemen zitten voor ons
land toch vooral bij de appels. Overigens moet afge
wacht worden wat door de Raad van Ministers beslo
ten zal worden.
