f "V
Arbeidsbesparing
bij het
bietendunnen
<v-
8
Op het proefbedrijf ,,De Kandelaar" te Biddinghuizen werd op 26 mei j.l. een
zeer geslaagde demonstratie gehouden met bietendunmachines. Voorts werden
twee velden getoond waarop een zaaiafstand van 12 èn 15 cm was toegepast.
De demonstratie is vooral geslaagd door zeer goede stand van de bieten, het
geleverde werk van de machines en de grote belangstelling. Op verschillend
gebied is de laatste jaren duidelijk vooruitgang geboekt. Dit geldt o.m. voor
grondbewerking, zaaitechniek, zaadkwaliteit en dunmachines. Niet iedere teler
is er in geslaagd om alle mogelijkheden maximaal te benutten.
OPBRENGST EN ROOIBAARHEID BELANGRIJK
Bij de teelt van suikerbieten is het van groot belang om te streven naar een hoge
opbrengst en een goede rooibaarheid. Voor beide is het aantal planten per ha sterk
maatgevend. Normaal vroeg gezaaide gewassen met een voorspoedige beginontwik-
keling die regelmatig opéén worden gezet, hebben voldoende aan 70.000 planten per
ha. Bij 50 cm rijenafstand betekent dit 35 planten per 10 meter rijlengte.
Uit onderzoek is gebleken dat méér planten niet schadelijk zijn. Hierbij zal een
aantal van 100.000 planten in de eindstand echter als een maximum beschouwd moe
ten warden omdat anders de rooibaarheid in het geding komt. Bij grotere aantallen
planten in de eindstand treedt vrijwel steeds een natuurlijke selectie op. Dit betekent
dat op het moment van rooien veel minder planten voorkomen. Het is niet ongewoon
als bijvoorbeeld in de eindstand 100.000 planten voor komen en daarvan bij het rooien
80.000 tot goede bieten blijken te zijn uitgegroeid.
v r? -ifv
ZAAIAFSTAND
v' -v
4-5 - -
-
- -
'■m
- J
- v V-**
Op het demonstratieperceel leverde een zaaiafstand van 12 cm een zeer goed gewas
op met ruim 130.000 planten per ha.
ca-
DUNMACHINES LEVERDEN ZEER GOED WERK
J. T. ANDRINGA Ing.
Consulentschap voor
Landbouwwerktuigen en Arbeid,
Wageningen.
Tel am tastdunner; deze werkt electropneumatisch en leverde goed werk.
gedund terwijl 1 2 op grotere afstand werd gezaaid. Om met succes machinaal te
kunnen dunnen moet aan de volgende voorwaarden worden voldiaan:
tijdig ploegen (gesloten)
op zware gronden nabewerking uitvoeren
goed zaaibed maken; ondiep en vlak
geen wortelonkruiden en opslag
regelmatige stand van de bieten
meer dan 100.000 planten per ha
Op het demonstratieperceel werd aan vrijwel al deze voorwaarden voldaan. De
zaaiafstand van 7,5 cm leverde als beginstandi ca. 165.000 tot 185.000 planten per ha.
Deze hoge veldopkomst (ca. 70 was mede te danken aan kwalitatief hoogwaardig
zaad van het ras Monohil, met een kiemkracht van 90 en een éénkiemigheid van
95 In de praktijk is de veldopkomst vaak lager. Daarom is een zaaiafstand van
6 7 cm dikwijls het meest aan te bevelen als men machinaal wil dunnen.
Aan de demonstratie werd deelgenomen door vier machines waarvan een rijendun-
ner en drie tastdunners.
Vicon rijendunner; systeem Steketee. Deze bekende machine wordt door twee wielen
aangedreven en heeft daardoor een vaste slaglengte. Het gedemonstreerde nieuwe
type heeft een slaglengte van 40 cm (voorheen 32 cm). Om de 20 cm gaat een mesje
door de rij. De mesgrootte bepaalt de dunintensiteit. Met een mes van 10 cm wordt
50 van de grond bewerkt en dus 50 gedund. De afstelling is bijzonder eenvoudig
De Monomat tastdunner in actie!
SOMS MEER PLANTEN NODIG
Meer dan 70.000 planten per ha zijn nodig voor alle minder regelmatige en late
gewassen. Deze kunnen worden veroorzaakt door:
slechte opkomst
overzaaien na mislukte zaai
zaaien op grote afstand
machinaal dunnen
Minder regelmatige gewassen kunnen wel tot een hoge produktie komen. Voor
waarde is echter dat het plantenaantal dan 20 25 groter moet zijn. Dit betekent
85.000 h 90.000 planten per ha of ca. 45 planten per 10 meter bij 50 cm rijenafstand
of ca. 11 b.b.d. in de eindstand. Het wil ook zeggen dat bij een beginstand van
ca. 100.000 palnten niet oneer systematisch moet worden gedund; niet in handwerk
en ook niet machinaal.
VOORBEREIDING MAATGEVEND VOOR KWALITEIT
Het machinaal dunnen heeft in ons land tot nog toe geen grote opgang gemaakt. In
de loop van de jaren zijn nogal wat machines aangeschaft maar meestal worden deze
weinig of niet gebruikt. In 1971 werd 6 7 van de totale oppervlakte machinaal
en de machine heeft geen last van kluitjes en klein onkruid. De prijs bedraagt
2610,60 incl. b.t.w. Op de demonstratie werd zeer goed werk geleverd. Het vooraf
gedunde veld had een beginstand van 163.000 planten/ha. Met een mesgrootte van
10 cm werd een eindstand bereikt van 94000 planten/ha.
TASTDUNNERS
Alle hier gedemonstreerde tastdunners werken met een taster waarop een spanning
staat van 11 of 12 volt. Zodra een plant wordt getast slaat onmiddellijk daarna een
dunmes door de rij. Het dunmes wordt hydraulisch of pneumatisch bediend. De inten
siteit van het dunnen kan worden geregeld door de mesgrootte en blokgrootte. De
lengte van het blok (waarop een plant blijft staan) is regelbaar door de afstand tussen
taster en mes te veranderen. Voor alle tastdunners (is nodig: vlak land, stevige grond,
geen kluiten en onkruid, regelmatige plantgrootte: van ongeveer 4 blad stadium tot
maximaal 8 k 10 bladstadium.
a. MONOMAT
Deze tastdunner is reeds geruime tijd in ons land in gebruik. De aandrijving ge
schiedt door de aftakas en de werking is electro-hydraulisch. Ieder element is voor
zien van een hydromotor die het dunmes op commando van de taster aandrijft. De
aanbouwmachine is voorzien van twee wielen waarmee het werktuig via spoorstan-
gen recht achter de trekker wordt gestuurd. Op de demonstratie werd met een mes
