Precisiezaaien van
stamslabonen
neemt
hand over
hand toe
Peulvruchtenaktualiteiten
10
Gezien de belangstelling uit de
praktijk en van de loonwerkers zal er
dit jaar op zeer grote schaal stam-
bonen met precisiezaaimachines ge
zaaid worden. Proeven hebben in de
afgelopen jaren duidelijk aangetoond,
dat door precisiezaai een betere ver
deling van de planten in de rij wordt
verkregen. Door op regelmatige diepte
te zaaien en tevens de grond door
drukrollen aan te drukken wordt een
betere opkomst verkregen. Deze fac
toren hebben er toe geleid dat een
belangrijke zaaizaadbesparing moge
lijk Is.
A. REMIJN,
Specialist landbouwwerktuigen
en arbeid, Axel
C.A.R. - Goes.
Om het oogstrisico zo klein moge
lijk te houden en het onkruid enigs
zins te onderdrukken zijn rijenafstan-
den boven de 37*4 cm niet aantrekke
lijk. Hoewel met enkele bietenpreci-
siezaaimachines stambonen kunnen
worden gezaaid, gaat de belangstel
ling steeds meer uit naar de speciale
precisiezaaimachines voor grofzadige
gewassen. Afhankelijk van het zaai-
mechanisme kan het noodzakelijk zijn
voor afwijkende partijen een andere
zaaischijf te monteren. Nadere bijzon
derheden en gegevens hierover In on
derstaande bijdrage.
Ir. Lammers antwoordde hierop van mening te zijn
dat een en ander afhankelijk is van de soort peulvrucht.
Groene erwten liggen moeilijk, omdat ook in andere
delen van Europa en met name in Frankrijk, grote hoe
veelheden worden geteeld, kapucijners zijn een puur
Nederlands produkt, zodat de omvang afhangt van de
consumptie als al of niet voorbereid produkt. Met de
Nederlandse bruine bonen gaat het momenteel vrij goed;
misschien zal in de toekomst die buitenlandse witte boon,
die in Nederland niet concurrerend is te telen, een con
currentie gaan betekenen voor de bruine boon. Voors
hands ziet het daar niet naar uit, zo meende hij.
Uit het jaaroverzicht dat ir. Lammers gaf bleek
onder meer dat het areaal droge peulvruchten de laatste
10 jaar is gehalveerd, vooral door teruggang van erwten
en veldbonen. In 1960 24.000 ha, in 1971 13.000 ha. Met
de conservenpeulvruchten erbij bedraagt de oppervlakte
peulvruchten 30.000 ha, tegenover in 1960 45.000 ha.
De doperwten-situatie is met name bij blikconserven
somber door de concurrentie uit België en Frankrijk.
Overigens is 't bij de Franse en Belgische industrie toch
ook geen koek en ei. Verschillende grote fabrieken zou
den in moeilijkheden verkeren. Aldus ir. Lammers vol
gens een desbetreffend verslag in Peulvruchtenaktuali-
teiten No. 27, waarin ook een interessant overzicht over
de Franse produktie, rassen, teeltmaatregelen en pro-
duktiecentra is opgenomen.
7[0 is de Franse doperwtenproduktie van 35.000 ha
(135.000 ton korrel 1964/'67) in 1970 opgelopen
tot 42.000 ha (160.000 ton of 3,8 ton/ha). Men adviseert
1 x erwten in de 7 jaar op het zelfde perceel en streeft
naar de teelt van slabonen of herfstspinazie als 2e gewas.
De rijenafstand is 17 18 cm terwijl betreffende het
plantgetal wordt gestreefd naar 130/imi2 voor vroege ras
sen als Alaska, 110/m2 voor middenvroege rassen, 85/m2
voor hoofdseizoen en halflate rassen en 75/m2 voor late
rassen. Stikstofbemesting van 30 kg N/ha acht men
slechts nodig op minder goede percelen.
Voor de oogst worden 10 vts zwadmaaiers toegepast
met een capaciteit van 1 ha/uur, waarmede 2 3 zwad-
dorsers bediend kunnen worden. Het toepassen van een
vijzel geeft de mogelijkheid van snel rijden. Met zwad-
dorsers wordit ca. y4 ha per uur gedorst en met een sta
tionaire ca Ys ha. In 1971 werd meer dan 50 van het
Franse areaal met zwaddorsers geoogst. Voordelen:
arbeidsbesparing, snellere oogst, lagere transportkosten
en de mogelijkheid met het zelfde wagenpark een groter
areaal te kunnen verzorgen. De telersgroeperingen nemen
een aanzienlijk deel (5070 van de leveringen voor
hun rekening aan de fabrieken, waarvan 75 particu
lier en 25 coöperatief is. Het afsluiten van contracten
in de winter '71/'72 ging moeilijk. De telers vroegen
12 prijsverhoging voor doperwten. De industrie wil
naar teelt in eigen beheer op gehuurd land!
12-rijige „Tank" precisiezaaimachines ingericht voor het zaaien van bonen. Deze Pneumasem precisiezaaimachine waarbij het zaaisysteem volgens het principe van
machine is tevens voorzien van een kunstmeststrooier. onderdruk werkt.
land en in het bijzonder voor Zeeuwsch-Vlaanderen
staat het precisiezaaien van stambonen sterk in de
belangstelling. Verwacht wordt dat dit jaar op grote
schaal gezaaid wordt met precisiezaaimachines. Door
een uitgebreid aantal proeven en praktijkervaringen
is de laatste jaren veel ervaring opgedaan over de
juiste werkwijze met precisiezaai voor stambonen. Nu
veel bedrijven dit jaar voor het eerst hiermee gaan
wanneer de ondergrond voldoende droog is. Om het aan
tal sporen te beperken dient de grondbewerking in zo
weinig mogelijk bewerkingen uitgevoerd te worden. Ook
het onnodig uitdrogen van de grond wordt hierdoor
enigszins voorkomen. Kort voor het zaaien een éénmali
ge grondbewerking met een goedie vlaklegging verdient
sterk de voorkeur. Het gebruik van een aangedreven eg
met een goede diepteregeling is voor dit doel bijzonder
geschikt.
flinke afwijkingen kan vertonen is het mogelijk dat bij
eenzelfde afstelling van die machine verschillende hoe
veelheden zaaizaad wordt verzaaid.
Dit is echter niet van invloed op het aantal planten
per m2, waarnaar gestreefd wordt. Bij het gebruik van
een normale zaaimachine wordt in de praktijk dikwijls
170200 kg zaaizaad per ha gebruikt. Wanneer precisie
zaai wordt toegepast is een zaaizaadbesparing van
30 mogelijk en verantwoord. Dit houdt in dat
HEEFT in Nederland de teelt van peulvruchten nog
toekomst, mede in verband met het feit dat voor
voorbereide produkten ook buitenlandse peulvruchten
worden gebruikt? Deze aktuele kwestie kwam aan de
orde tijdens de rondvraag in de winterledenvergade-
ring van de Peulvruchten Studie Combinatie, die be
gin maart in Utrecht werd gehouden.
LIET aantal gewassen dat de laatste jaren met pre
cisiezaaimachines wordt gezaaid neemt steeds
toe. Oorspronkelijk zag men de meeste precisiezaai
toegepast voor fijnzadige gewassen zoals bieten, uien
en tuinbouwgewassen. Momenteel is de belangstelling
voor precisiezaai voor grofzadige gewassen zoals
tuinbonen, stambonen (bruine bonen), stamslabonen
(witte bonen), mais en zelfs voor erwten groot. Door
de komst van veel speciale zwaardere precisiezaai
machines werd het mogelijk deze grofzadige gewas
sen beter te verzaaien. Speciaal door de betere ver
deling van de planten in de rij en de betere opkomst
kan met minder zaaizaad worden volstaan. Voor Zee-
werken, lijkt het goed enkele belangrijke punten na
der te bekijken.
GRONDBEWERKING
Om een goed resultaat van precisiezaai te verkrijgen
is een doelmatige grondbewerking nodig. De juiste zaai-
diepte voor stambonen is 4 5 cm. Om deze zaaidiepte
te kunnen bereiken is een egale grondbewerking over
het gehele perceel noodzakelijk. De zaden kunnen dan
overal in de vochtige grond worden gelegd en goed wor
den afgedekt en aangedrukt. Het is duidelijk dat vaste
sporen van wielen dicht aan de oppervlakte funest zijn.
We' zullen daarom moeten trachten alleen te werken
Element van precisiezaaimachine voor grofzadige gewas
sen. De schuinliggende zaaischijf is hier dwars op de
rijrichting geplaatst.
ZAAIZAADHOEVEELHEID EN ZAADAFSTAND
IN DE RU
Evenals bij bieten is de zaaizaad'hoeveelheid niet meer
exact uit te drukken in kilogrammen per ha. De betref
fende zaaimachines zijn namelijk niet afgesteld op een
aantal kilogrammen, maar op een aantal zaden per ha.
Doordat het duizendkorrelgewicht van het zaaizaad
