Oogsten van
witlof
met
transportbanden
.7
De kroppen bij overgang van de dwars- op de lange band. Prototype van een sorteert af ei Nu is deze van een beter
opvangblad voorzien en de valhoogte van de band
kleiner geworden.
Witlof geoogst met transportbanden.
V/OOR belangstellende witloftrekkers uit het ge-
v bied van het Consulentschap voor de Tuin
bouw te Barendrecht vond onlangs op het bedrijf van
de heer J. de Bonte te Oude Tonge een demonstratie
plaats met een nieuw witlof oogst-transportsysteem.
Op dit bedrijf wordt per jaar de oogst van 12 ha
witlofwortels verwerkt. De teelt van de wortels die
in eigen beheer wordt uitgevoerd, is geheel geme
chaniseerd. Alle wortels worden op ruggen geteeld.
Gezaaid wordt er met een drierijige Stanhay-precisie-
zaaimachine, die aangepast is aan de ruggenteelt.
Voor de teelt van de zeer vroege wortels, die dit
jaar geteeld worden, zijn de ruggen reeds gemaakt
in het najaar van 1971.
Het rooien van de middelvroege en late wortels ge
beurt met een aangepaste eenrijige aardappelrooier.
Voor het ontbladeren is er aan de trekker een een
rijige maaikneuzer gebouwd, waarmee zeer nauwkeu
rig gewerkt kan worden. Ontbladeren en rooien ge
beurt in één werkgang. De capaciteit bedraagt 1 ha
per dag, inclusief transport van de wortels naar de
schuur. Met deze combinatie wordt reeds vijf jaar met
succes gewerkt.
In de kuil werkt één man. Deze breekt de wortels
op en de kroppen uit. De kroppen worden verzameld
in kisten en de wortels in zakken. Het schonen, sor
teren, inpakken en wegen wordt uitgevoerd door 3
personen. Eén van deze personen verzorgt ook het
transport van de kisten met vuile kroppen van de
kuil naar de schuur. Het schonen en sorteren gebeurt
aan een lange sorteertafel. Daar vooral het oogsten
van het lof volgens deze methode veel arbeid vraagt,
is er een onderzoek ingesteld om tot een snellere me
thode te komen. Dit onderzoek is uitgevoerd door
personeel van het Consulentschap voor de Tuinbouw
te Barendrecht.
NIEUWE OOGSTMETHODE
ALS uitgangspunt voor het transport van de krop-
pen van de kuil naar de schuur werd gebruik
gemaakt van transportbanden, die gebruikt worden
bij het oogsten van sla. Na een aantal veranderingen
bleken deze geschikt te zijn voor dit doel.
Langs de lange zijwand van de schuur hangt nu
een transportband met een lengte van ca. 70 m, die
eindigt in de sorteerruimte. Boven de kuil hangt een
dwarsband met een lengte van 20 m. Op de dwars-
band worden de kroppen gelegd en via de lange band
naar de sorteerruimte vervoerd. In de sorteerruimte
vallen de kroppen op een draaiende, ronde sorteer
tafel. Deze tafel is voorzien van een opvangblad met
een dek van kunststofgaas met mazen van 2 bij 2 cm.
Eventuele kluitjes grond, die met de kroppen mee
komen, vallen door de mazen en kunnen de kroppen
niet meer bevuilen of beschadigen.
ARBEIDSBESPARING
ANDERSTAAND overzicht geeft de arbeidsbespa-
ring weer die op dit bedrijf verkregen is met de
methode met trans-ortbanden ten opzichte van de
genoemde traditionele methode.
Traditionele methode
Werk in de kuil (1 man)
Handelingen:
opbreken en kroppen afbreken
kroppen in kisten leggen
lege kisten pakken
wortels in zakken gooien
zakken verwisselen
Tijd per 1000 kreppen: 43 min.
Werk in de sorteermachine (3 man)
schonen, sorteren, inpakken en wegen
kisten interieuren
transport naar en van de kuil
Tijd per 1000 kroppen: 130 min.
Methode met transportbanden
Werk in de kuil (1 man)
Handelingen:
opbreken en kroppen afbreken
kroppen op transportband leggen
wortels op künsstofstrook gooien
(later met 2 man wortels in zakken scheppen)
1 Tijd per 1000 kroppen: 30 min.
Werk in de sorteerruimte (3 man)
schonen, sorteren, inpakken en wegen
kisten interieuren
De kroppen en de wortels worden ver
zameld in kisten.
Schonen en sorteren op één van de traditionele methoden.
Ook voor de opslag van de wortels voor de latere
trekken is dit bedrijf goed ingericht. Men beschikt
over twee luchtgekoelde bewaarcellen, waarin totaal
ca. 160 ton wortels bewaard kunnen worden. Een deel
van deze wortels wordt hierin bewaard tot begin april.
Het forceren gebeurt in een 1600 m2 grote trek-
ruimte, waarvan ca. 350 m2 is ingericht voor de trek
zonder dekaarde. De oogstperiode van het lof duurt
van half augustus tot begin mei.
De personeelsbezetting bestaat uit drie vaste ar
beidskrachten (vader en twee zonen) en één losse,
die tijdens het werk in de schuur meehelpt. Vooral in
de herfst, wanneer men bezig is met het opkuilen en
het oogsten van het lof en ook met het oogsten van
de wortels op het veld ontstaat er een grote arbeids-
piek.
WAAROM ANDERE OOGSTMETHODE?
DIJ de oogst van de wortels op het veld is geen of
zeer weinig arbeidsbesparing meer mogelijk. Het
opzetten van de wortels en 'het oogsten van 'het lof
gebeurt nog op één van de traditionele methoden.
Het oogsten gebeurde als volgt:
De valhoogte van de transportband op de tafel be
draagt ca. 6 cm. De draaisnelheid van het opvangblad
bedraagt ca. 1 omw. per minuut.
ORGANISATIEMETHODE
MET TRANSPORTBANDEN
DIJ deze methode werkt men als volgt: Eén man
werkt in de kuil en neemt een strook van ca. 1%
m breed mee. De dwarsband hangt ca. 20 cm boven
de zijkant van het te oogsten bed, dat aansluiting
geeft met de nog te oogsten kroppen. De wortels
worden opgebroken met een vork en de kroppen met
de hand afgebroken. De afgebroken kroppen worden
op de dwarsband gelegd en via de lange transport
band naar de sorteertafel vervoerd. De wortels wor
den op een strook kunststof (oud stoomzeil) gegooid
en later in zakken geschept. Deze strook is van tevo
ren uitgelegd aan die kant van de kuil waar reeds
geoogst is. Aan de sorteertafel werken drie personen
die schonen, sorteren, inpakken en wegen. Tevens
worden lege kisten van interieurs voorzien. Er kan
ook met twee personen in de kuil worden gewerkt
en met meer dan drie personen aan de sorteertafel.
Tijd per 1000 kroppen: 80 min.
Bjj de 180.000 kroppen (dit is de opbrengst van 1
ha wortels) wordt met deze nieuwe methode een ar
beidsbesparing verkregen van ca. 180 manuren. Op
dit bedrijf betekent dit een besparing van ca. 2150
uren op de oogst.
Deze arbeidsbesparing wordt verkregen doordat:
de man in de kuil geen kisten en zakken be
hoeft te verplaatsen;
de werkhouding van de man in de kuil gemak
kelijker is door de kleinere reikwijdten;
er geen transport meer is van en naar de kuil;
de kroppen op de sorteertafel gemakkelijk be
reikbaar voor de sorteerders komen te liggen.
Als richtlijn voor de kosten van deze installatie
geldt: 30 meter transportband met aandrijvingsme
chanisme en ophangbeugels f 1650, exclusief BTW.
Voor elke meter die men langer of korter moet heb
ben gaat er van genoemd bedrag 20 af of komt er
bij. Bijvoorbeeld heeft men een lange band nodig
van 50 m. en een korte van 15 meter, dan kosten deze
resp. 1950 en 1350. Een sorteertafel kost ca. 700.
De gehele installatie is te leveren door fa. Th. A.
Smits, Eikereind 59 te Bergeyk.
