Opslagplaatsen
voor
bieten
10
Specialist boerderijbouw
J. VAN NIEUWEN HUIZEN
C.A.R. GOES
Door de gewijzigde rooi- en transportsy
stemen bij de oogst van de bieten, wordt
de behoefte aan verharde opslagplaatsen
steeds groter.
Bij aanleg van „breedten-dammen kan voor
de overslagplaats worden volstaan met een
betrekkelijk goedkope puinverharding,
eventueel gedekt met asfalt.
Voor de opslag van de bieten naast deze
„breedte"-dammen zijn naast beton ook
klinkers en tegels goed bruikbaar. Een
voorbeeld hiervan is, dat ze eventueel
wegneem baar zijn.
De grootte van de opslagplaats dient ge
schikt te zijn voor minimaal de helft van
de geteelde bieten.
Door veel zelf te doen kunnen we de to
tale kosten zoveel mogelijk beperken.
Alvorens met de aanleg te beginnen, is
het verstandig om een aantal bedrijven
met ervaringen te bezoeken en vergun
ning bij het Waterschap aan te vragen
voor het aanleggen van een bredere dam.
DE PLAATS VAN DE OPSLAG
DU de keuze van de plaats van de opslag zullenwe
D rekening moeten houden met de ligging hiervan
ten opzichte van de bietenpercelen en ook met de af-
voermogelijkheden naar de fabriek. Wanneer we de
bieten zelf of via een loonwerker naar de fabriek of
een laadplaats brengen, is de behoefte aan een goed
bereikbare en verharde opslagplaats minder voelbaar.
'Dit is echter niet meer het geval zodra de bieten met
een vrachtauto naar de fabriek worden vervoerd.
Wanneer we spreken over een bietenopslagplaats,
moeten we onderscheid maken tussen de opslagplaats
voor de bieten en de overslagplaatsen, d.w.z. de plaats
voor vrachtauto en laadwerktuig. De opslagplaats voor
de bieten behoeft niet verhard te zijn, de overslag
plaats echter wel.
Door de Waterschappen wordt niet meer toegestaan,
dat de bermen wlorden beschadigd en tijdens het la
den van de vrachtauto de weg volledig wordt geblok
keerd. Daarnaast eist de Suikerindustrie „schone" op
slagplaatsen en goed bereikbare verharde overslag
plaatsen. Deze eisen zijn echter ook in het belang van
de bietenteler.
Over het algemeen wordt de voorkeur gegeven aan
lapslag van de bieten op het erf. Meestal is hier reeds
een verharding aanwezig, zodat met geringe kosten
aanpassing mogelijk is. Bovendien hebben we van een
verharding rond de gebouwen het hele jaar door de
voordelen. Op veel bedrijven is het erf echter te klein
om met "een vrachtautocombinatie gemakkelijk bij de
bieten te kunnen komen. In dergelijke gevallen zullen
we de grootte van het erf moeten aanpassen of ergens
anders een opslagplaats moeten maken.
Vandaar dat er ook steeds meer opslagplaatsen langs
de weg aangelegd worden door het breder maken van
de plaats te storten. In dat geval is een verharding met
beton, klinkers of tegels wel gewenst. Losse materia
len en asfalt zijn hiervoor ongeschikt.
DE GROOTTE VAN DE OPSLAGPLAATS
JIVE natuurlijke helling van een bietenhoop bedraagt
u 45°. Eén m3 bieten weegt circa 700 kg, terwijl op
de meeste bedrijven de gemiddelde storthoogte nog
geen 2 meter bedraagt. Aan de hand van deze gege
vens is het mogelijk om precies uit te rekenen hoeveel
m2 ruimte we nodig hebben. Per bedrijf zijn er echter
allerlei variaties mogelijk wat betreft de verkave
lingstoestand, de erfsituatie, de oppervlakte bieten, de
opbrengst, het rooischema, de storthoogte, eigen rooier
of loonwerk, aantal werkbare dagen, etc. Op de meeste
bedrijven is men van mening, dat de stortplaats voor
de bieten minimaal geschikt moet zijn voor de opslag
van de hdlft van de geteelde bieten.
Bovendien moet er ruimte zijn voor een vrachtauto
combinatie en een laadwerktuig. Een ruimte, die het
vierkant benadert geeft het grootste bergingsvermo
gen. Een vrachtauto-combinatie naast de weg vraagt
een overslagplaats ter lenigte van circa 25 meter. Om
voldoende bieten op een „breedte"-dam te kunnen
storten, zal het meestal gewenst zijn een gedeelte van
de stortplaats voor de bieten eveneens te verharden,
aannemende dat het laadwerktuig op een verharde
plaats moet blijven staan.
Op een ruimte van 10 x 10 m bijvoorbeeld en een
storthoogte van 2 meter kunnen we circa 90 ton bieten
opslaan (gemiddeld oppervlak 8 x 8 x 2 m x 700kg).
Op een ruimte van 5 x 20 meter en een storthoogte
van 2 meter bedraagt dit slechts circa 75 ton. (Ge-
maddeQd oppervlak 3 x 18 x 2 m x 700 kg).
HET rooien van de bieten gebeurt in toenemende
mate met machines met een steeds grotere ca
paciteit. Bij het rooien met deze grote en dure ma
chines is het benutten van de werkbare dagen van
groot belang. Hierdoor zien we op veel bedrijven een
streven om de bieten zo snel mogelijk van het land
te ruimen. Bovendien worden steeds meer bieten per
vrachtauto naar de fabriek vervoerd.
Eén en ander heeft tot gevolg, dat er tijdelijk er
gens bieten in voorraad moeten worden opgeslagen.
Op veel bedrijven zijn hiervoor reeds de nodige voor
zieningen getroffen door een opslagplaats te maken
op het erf of langs de weg door het breder maken
van bestaande dammen. Over de mogelijkheden en
de kosten van een en ander wordt in dit artikel nader
ingegaan.
bestaande dammen. Bij het breder maken van een
dam wordt /de sloot over een lengte van ca 30 meter
dichtgemaakt. Als doorsnede van de buizen wordt 30
a 40 om aangehouden. De dam wordt verhard en krijgt
natuurlijk ook een verharde in- en uitrit over de berm
heen. Bij een lengte van 2030 meter is een controle-
put i.v.m. schoonmaken van de buizen gewenst. Voor
het aanleggen van deze ,;breedte"-dammen is een ver
gunning van het Waterschap vereist.
Wanneer de eis gesteld wordt dat vrachtauto en
laadwerktuig niet op de weg mogen staan, dient de
breder gemaakte dam voornamelijk als overslagplaats.
Een dure verharding voor de opslagplaats met beton,
klinkers of tegels is niet noodzakelijk. Een puinver
harding is reeds voldoende, echter geen losse materia
len, zoals grind, mijnsteen, etc.
De bieten kunnen nu naast de verharde overslag
plaats op de grond worden gestort. Dit is de goedkoop
ste oplossing, mits de bieten bereikbaar blijven voor
het laadwerktuig.
Beter is het echter om de bieten ook op een verhar-
WELKE VERHARDINGSMATERIALEN
Voor het verharden van erven en opslagplaatsen
langs de weg worden diverse materialen gebruikt. Ze
zijn echter niet alle even geschikt voor een bietenop
slagplaats. Eten puinfunderinig met een afstrooilaag van
grind, sintels, mijnsteen en dergelijke is niet doelma
tig. De losse bovenlaag wordt door de laadwerktuigen
opgenomen, terwijl een dergelijke verharding moeilijk
te reinigen is. Een deklaag van asfalt op een puinfun-
dering is eveneens erg kwetsbaar en moet beslist wor
den ontraden. Klinkers en tegels zijn wel bruikbaar
gebleken, hoewel de vele naden en de grote kans op
verzakkingen nadelen zijn.
De beste verharding is beton, dat bestand is tegen
beschadiging, geen onderhoudskosten vraagt en zich
gemakkelijk laat reinigen. Daarom zien we op steeds
meer bedrijven de verharding rond de gebouwen
uitgevoerd met beton ter dikte van 12 cm en gewa
pend met een bouwstaalmat met een maaswijdte van
150 mm en een draaddikte van 6 mm. Bij een slappe
Opslag van bieten op het erf
Een „breedte-dam" als overslagplaats naast de weg
Voor vrachtauto en laadwerktuig is een verharde plaats vereist
