VOEDERNORMEN
LANDBOUWHUISDIEREN
VOEDERWAARDE
VEEVOEDERS
13
4°. iDuist, wilde haver in bieten, erwten en vlas.
Hiervoor kan men 3,5 liter Avadex gebruiken
(spuiten vóór het zaaien op bewerkte grond en
goed inwerken). Voor duistbestrijding in bieten
is het ook mogelijk om 34 kg IPC aan de Pyra-
min toe te voegen.
GRANEN
IYOOR het gebruik van bodemherbiciden loopt het
U gebruik van DNOC tterug in de granen, hoewel
dit middel vroeg toegepast goede resultaten kan geven
op niet-grasachtige zaadonkruiden in kiemplantsta-
dium. Het is dan wel mogelijk om gras of klavers in
te zaaien. Tegen iets grotere (kamille wordt Basagran
P of Faneron M3CPP geadviseerd, ook de muur
wordt hiermee bestreden. Als er nog zeer kleine duist-
plantjes voorkomen (1ste blad) kan Tribunil worden
gebruikt.
toonden dit aan. Door echter speciale aandacht te
schenken aan het ontmengen in de zaaibak, b.v. door
niet te veel zaad tegelijk in de bak te doen, biedt deze
menging toch mogelijkheden. Het onkruidbestrijdings
middel Asulox kan in een hoeveelheid van 6I V2 l./ha
gespoten worden kort na het zaaien. De laatste jaren
bleek een behandeling na opkomst bij een gewasleng-
te van 5 a 6 cm uit het oogpunt van de onkruidbestrij
ding minstens zo goed. Bij het inzaaien van karwij als
ondervrucht dient men echter de vroege behandeling
te kiezen. Gras is over het algemeen erg gevoelig voor
Asulox, rondzwenk echter wat minder maar dan ook
alleen als kort na het zaaien wordt gespoten.
Asulox werkt tegen een groot aantal onkruidsoor
ten. De bestrijding van ganzevoeten (melde, meiën,
blauwkoppen) is echter totaal onvoldoende, zodat met
name op de oudere (poel)gronden, ook wel rode grond
genoemd, waar vaak veel ganzevoeten groeien, het
middel erg tegenvalt. Varkensgras is alleen in zeer
jong stadium te bestrijden.
De onkruidbestrijding heeft plaats vanaf zaaien tot
een week voor opkomst met Butisan of Ramrod. Ali-
cep moet alleen op zware grond worden gebruikt.
BIETEN
ERWTEN
IN erwten zonder ondervrucht gebruikt men voor
zaadonkruiden en duist simazin (merknaam
Gesatop-50). Op zware grond werkt Camparol wat
beter. Bij onderzaai van karwij Campagard gebruiken.
Spuiten direct na zaai. Ook Tribunil en E'ptaour zijn
goedgekeurde middelen. Zaait men graszaad in dan
alleen DNOC vlak voor opkomst en DNBP, eventueel
Ivosit, na opkomst toepassen.
VLAS
PAS op voor te veel stikstof. Denk aan de prijs
per (kilo. Als dekvrucht voor graszaad en luzerne
is vlas een gewaardeerde vrucht. De chemische on
kruidbestrijding gaat m'eer in de richting van de bo
demherbiciden. 1,53 kg Eptapur of 0,75'1,5 kg Ven-
zar of 0,60,75 linuron 50 Wordt tegelijk met het
vlas luzerne ingezaaid dan verdiént Venzar de voor
keur. Als men gras in wil zaaien als ondervrucht kan
men het beste geen bodemherbiciden gebruiken, maar
Na-DNOC of ioxynil, eventueel gemengd met MCPA.
Ook wordt wel bij gebruik van bodemherbiciden gras
ingezaaid bij een gewaslengte van 5 cm. Informeer
voor U uw vlas zaait in elk geval hiernaar bij de gras
zaadfirma bij wie U contracteerde!
Speciaal tegen duist en wilde haver wordt Avadex
aangeraden. Inzaai van gras gelijk met het vlas blijkt
dan nog al riskant te zijn, luzerne levert geen bezwaar
op.
KOOLZAAD
IYEZE zaait men zo vroeg mogelijk, rond half maart.
Zorg voor een goed zaaibed. Voor een regelma
tige opkomst is het nodig dat het zaad op de vaste
grond komt te liggen. In 1971 hebben op de wat zwaar
dere gronden veel zaden in de losse grond gelegen.
Door het indrogen van die grond was de stand te hol.
Vooral diegenen die op een afstand zaaien dienen
daar rekening mee te houden.
Waar men schade door het bietekevertje verwacht,
wordt aangeraden een strook van minstens 20 meter
breed (tegen het perceel waar vorig jaar bieten ston
den) te spuiten met 5 l./kg lindaan 21 of 7,5 l./kg
lindaan 14 Spuiten op bewerkte grond en vóór het
zaaien inwerken. Het zaad, ook van de rest van het
perceel, kan dan behandeld worden met 15 gram hep-
tachloor 25 of 10 gram Carbaryl 50 per kg zaad.
Verwacht men ook springstaarten dan heeft Carbaryl
dë voorkeur.
Tegen ritnaalden en emelten kan men volstaan met
5 gram lindaan 20 of 5 gram heptachloor 25 Om
tegelijk met de ritnaalden ook springstaarten te be
strijden wordt aangeraden de hoeveelheid lindaan te
verdubbelen, dus 10 gram per kg zaad te gebruiken.
Voor alle zaadbehandelingen bij bieten geldt: Zorg
voor een goede menging. Pillenzaal kan niet behan-®
deld worden!
Pyramin is nog altijd het meest gebruikte middel
voor zaadonkruiden. Toe te passen na de zaai. Bij een
flinke duistbezetting en of varkensgras is het mogelijk
24 kg IPC bij te voegen. Venzar is alleen toegestaan
bij humusgehalten van boven 4M> Men kan dan
afhankelijk van slib en humus IV2kg per ha
gebruiken.
UIEN
GRAS-GROENBEMESTING
OP sommige percelen blijkt een zware aantasting
voor te komen van larven van de koolzaadaard-
vlo. Met name tegen de larven die zich in het groei-
punt van de planten bevinden is een bestrijding nu
nog op zijn plaats. Men gebruikt in dit geval 2 liter
parathion. Uiteraard is het zaak te spuiten bij niet te
lage temperaturen en met veel water. Ook tussen de
merken parathion is er wat indringend vermogen be
treft, waarschijnlijk nog wel enig verschil.
VOOR gr oenbemesting wordt over het algemeen 12
tot 15 kg Noordfranse rode klaver per ha ge
bruikt. Deze klaver is sterk tegen groeistof. De beste
zaaitijd is eind maart. Velen schakelen uit het oogpunt
van chemische onkruidbestrijding over op grasgroen
bemesting. De meest gangbare rassen zijn het Ita
liaans- en het Engels raaigras. De laatste heeft op de
zwaardere gronden bij het onderwerken bepaalde
voordelen. Deze levert minder bovengrondse massa en
heeft toch een uitstekende ondergrondse produktie
van organisch materiaal. Engels raaigras geeft geen
zaadvorming en kan daardoor gemengd met de zomer
granen gezaaid worden. Italiaans raaigras daarentegen
'ken pas gezaaid worden als de dekvrucht 20 cm lang
is. De hoeveelheid zaaizaad van Italiaans raaigras be
draagt 2030 kg en die van Engels raaigras ongeveer
15 kg per ha. Ook in het hoofdgewas graszaad voor
zaadwinning is soms in maart nog een onkruidbestrij
ding mogelijk. Vooral na een zachte winter als deze
steekt zowel muur als kamille plaatselijk danig de kop
op. Neem hierover tijdig contact op met de contracte
rende firma met name voorwat betreft de gevoeligheid
van de verschillende soorten en typen gras voor de
nog te gebruiken middelen.
VEEVOEDING
VOOR bestrijding van de uievlieg zijn verschillende
middelen in diverse uitvoering beschikbaar. Het
meest wordt gebruik gemaakt van Phytosol in de
vorm van granulaat of als zaadbehandelingsmiddel.
Beide methoden vragen nauwkeurig werken!
Bij granulaat dient men bijzonder aandacht te be
steden aan de afstelling van de strooier. Proefdraaien
en afwegen is zonder meer noodzakelijk.
Bij de zaadbehandeling dient men het zaad eerst te
bevochtigen.
Phytosol heeft het voordeel dat het ook nog enige
nevenwerking vertoont tegen het stengelaaltje (kroef),
zodat op percelen die bij het grondonderzoek niet he
lemaal vrij waren door een Phytosolbehandeling de
kans op schade door dit aaltje weer nog kleiner wordt.
VOOR DE
EN
DER
VERKORTE TABEL
bewerkt aan het Instituut voor Veevoedingsonderzoek „Hoorn"
en aan het Instituut voor de Pluimveeteelt „Het Spelderholt"
26ste druk
19 7 0
|YE berekening van de voederrantsoenen is .een een-
voudige zaak. Toch blijkt uit de praktijk, dat er
nog te weinig wordt berekend. Men gaat teveel af op
schattingen, waardoor een goede eiwit/zetmeelwaarde-
verhouding niet wordt gerealiseerd. Aangezien diverse
bedrijven niet beschikken over voederwaardecijfers
van het voer, wordt er dikwijls verkeerd krachtvoer
aan de dieren verstrekt. De resultaten op 'bedrijven
met mestvee vallen tegen als er mestmeel wordt ge
geven (aan dieren, die geen goed rantsoen hebben, zal
meestal de eiwit/zetmeelwaarde-verhouding niet klop
pen). Indien het basisrantsoen eens goed werd bere
kend aan de hand van de werkelijke voederwaarde
van het voer, dan zou men ook kunnen bepalen, welk
krachtvoer er als aanvulling nodig is. Ook op deze ma
nier zou er nog veel geld kunnen worden verdiend.
Het voedernormenboekje kan voor velen een hulp
middel zijn om een goed rantsoen voor het vee samen
te stellen. Het boekje (kosten 50 ct) is verkrijgbaar bij
het Centraal Veevoederbureau in Nederland, Bornse-
steeg 45 te Wageningen (giro 973017). Zo mogelijk kan
het boekje via uw organisatie of studieclub worden be
steld. Berekening van rantsoenen geeft veelal een zeer
goed rendement.
VOEDERWINNINGSPLAN OPSTELLEN
UITGAVE: CENTRAAL VEEVOEDERBUREAU IN NEDERLAND
Gironummer 97 30 17 t.n.v. Penningmeester Centraal Veevoederbureau
in Nederland Bornsesteeg 45, Wageningen
Het voedernormenboekje kan voor velen een nuttig
hulpmiddel zijn om een goed rantsoen voor bet vee
samen te stellen.
pLKE veehouder weet hoeveel dieren er de wei in-
gaan. De veebezetting per ha grasland zal van be
drijf tot bedrijf erg variëren. Er zullen graslanden zijn,
waar in de loop van de zomer kan worden gemaaid,
maar ook percelen waar moet worden bijgevoerd onï
het vee te kunnen houden. Wat er moet worden bijge
voerd zal op tijd moeten worden bepaald. Daarnaast
zal er voor de veestapel voor de volgende winter reeds
een plan moeten worden opgesteld. Dus hoeveel en
welk voer er in de loop van de zomer of herfst zal
moeten worden gewonnen, hetzij worden aangekocht.
Naast grasland zal er bouwland worden ingeschakeld.
In beide gevallen gaat het om ruwvoer met een hoge
opbrengst en voederwaarde. Naast de bijprodukten
van het akkerbouwbedrijf zoals bietenkoppen en
bietenblad, pulp, voeraardappelen e.d. kunnen er
hoofdgewassen worden geteeld. Op bedrijven waar het
arbeidstechnisch mogelijk is, kunnen voederbieten een
hoge opbrengst met een hoge voederwaarde geven.
Vooral voor koeien is het een uitstekend voer. De be
langstelling voor snijmais is dit jaar zeer groot. Dit
komt mede door de gunstige ervaringen van het af
gelopen jaar. Iedereen die dit gewas wil verbouwen
zal het zaaizaad tijdig moeten bestellen. Men zaait 35
kg per ha. Per stuks grootvee per winterperiode wordt
wel 5 are gerekend. Voor een goede organisatie van
het werk dienen tijdig afspraken met uw loonwerker
gemaakt te worden. Het vormen van snijmaiskernen
kan hierbij een goed hulpmiddel zijn. Het verdient
aanbeveling aan de bedrijfsvoorlichter op te geven
hoeveel snijmais men wil gaan telen. Dit is van be
lang om te kunnen bevorderen dat bij de cogst vol
doende hakselmachines worden ingezet.
VEEHOUDERIJ
BLAUWMAANZAAD
|\EZE teelt zal wel een uitbreiding ondergaan. Als
men op de zaaimachine geen fijn zaaizaadrad
heeft is het niet mogelijk om zo dun te zaaien dat:
dunnen niet nodig is. Wel is het mogelijk om met
graszaad b.v. veldbeemd of roodzwenk te mengen in
een verhouding 18 kg. Ook met witte klaver ver
houding 16 kg is een prima menging mogelijk. Men
gen met karwij verhouding 19 kg kan wel wat ont
menging geven en daardoor een onregelmatige stand.
Proeven met een verhouding 110 kg in het verleden
Nieuw is dit jaar de zaadbehandeling met 2 gram
Benlate per kg zaad tegen koprot. Ook deze behande
ling moet zeer nauwkeurig worden uitgevoerd. Infor
meer bij aankoop van uw uiezaad of het door de fir
ma al behandeld is met Benlate, vaak zal dit al het
geval zijn en dan ook op de label worden vermeld.
Benlate werkt niet tegen de kiemschimmels, de behan
deling met thiram (TMTD) moet dus normaal worden
uitgevoerd.
Benlate en Phytosol kunnen beide enige kiemrem-
ming geven. Aangeraden wordt om onder minder gun
stige omstandigheden wat b.v. kiemkracht en struc
tuur van de grond betreft, het reeds met Benlate be
handeld zaad niet ook nog met Phytosol te gaan ont
smetten. Men kan dan beter granulaat gebruiken.
DEN vroege 'groei van het gras is van het grootste
L" belang. Hiervoor kunnen verschillende maatrege
len worden getroffen, o.a. een goede ontwatering, een
goede verzorguig van het grasland en een juiste be
mesting. Op verschillende bedrijven is door een sterke
uitbreiding van de veestapel veel mest. Men zal na
moeten gaan hoeveel er voor het eigen bedrijf kan
worden aangewend en hoeveel kunstmest er dan nog
nodig is. Dus bewust nagaan, waar de organische mest
het best kan worden aangewend, hetzij 00 bepaald
grasland voor kuil of hooi of op het bouwland, waar
bieten, snijmais, aardappelen e.d. worden verbouwd.
De mineralenvoorziening laat pp verschillende be
drijven te wensen over. Ook op dit punt kan uw be
drijfsvoorlichter U van voorlichting dienen.