KNLC
Zilveren A.S.A
Goed fruit bleef gevraagd
Brengt geleerdheid
mensen tot razernij
16
VAN „WERKGEVERSBELANGEN" TOT
„SOCIALE AANGELEGENHEDEN"
UORIGE week werd in dit blad gememoreerd, dat
25 jaar gel'eden, op 1 februari 1947, de heer drs.
N. A. Vaandrager in dienst trad van het Koninklijk
Nederlands Landbouw-Comité. Met hem viert echter
ook de afdeling Sociale Aangelegenheden (kortweg
ASA) van het K.N.L.C. haar zilveren jubileum. Tij
dens de vergadering van d'e ASA op 1 februari j.l.
heeft de heer K. Oosterhuis, voorzitter van de afde
ling, daarbij in zijn opandngswoord stilgestaan.
De eerste vergadering van de nieuwe afdeling van
het K.N.L.C. had destijds plaats op 14 februari 1947
Zij kreeg de naam Werkgeversbelangen en ze bleef
zo heten tot 1966. Toen pas werd haar naam in over
eenstemming gebracht met het inmiddels zeer ver
brede werkterrein.
Als opdracht werd in 1947 al geformuleerd „het be
studeren van de sociale vraagstukken in het algemeen
en die in de land- en tuinbouw in het bijzonder" en
de afdeling kreeg een adviserende stem in het hoofd
bestuur. De Provinciale Land'bouwmaatschappijen
wensten nauwer bij de sociale problematiek te wor
den betrokken om meer invloed te kunnen uitoefenen
op het K.N.L.C.-beleid.
Het werd als een leemte aangevoeld, dat de K.N.L.C.-
vertegenwoordiger in de sociale afdeling van de voor
malige Stichting voor de Landbouw, destijds de heer
B. Zinkweg te Numansdorp, niet beschikte over een
secretariaat om ruggespraak te houden met de Land-
bouwmaatschappijen over ds problematiek waarvoor
hij in de Stichting voor de Landbouw stond. De Pro
vinciale Landbouwmaatschappijen gingen merendeels
ook zelf over tot de instelling van een afdeling Werk
geversbelangen.
Als eerste voorzitter trad op de heer Joh. Lokhorst
te Driel, die in 1948 werd opgevolgd door de h'eer H.
C. Smit te Usquert. Deze werd op zijn beurt in 1952
opgevolgd door de heer A. H. Dam. Van 1954 tot he
den treedt als voorzitter op de heer K. Oosterhuis te
Haren. De jonge drs. Vaandrager werd uiteraard toen
tertijd secretaris van de nieuwe afdeling Werkgevers-
belangen.
MEER ALGEMENE SOCIAAL-ECONOMISCHE
PROBLEMEN
AANVANKELIJK lagen de werkzaamheden hoofd
zakelijk bij de sociale problematiek in de land
en tuinbouw. In 1947 was er sprake van loonachter
stand. Besloten werd met de landarbeidersbonden te
streven naar de z.g. relatieve gelijkstelling van de
landarbeiders met vergelijkbare groepen van werk
nemers in de industriële bedrijfstakken ten platte-
lande.
Inhaal van de loonachterstand bleek in 1947 niet mo
gelijk vanwege het stringente loon- en prijsbeleid,
dat werd gevoerd ter bevordering van het economisch
herstel na de tweede wereldoorlog. Een situatie even
wel die leidde tot een versnelde invoering van de be-
drijfspensioenverzekering in de land- en tuinbouw.
De vraag of ook de zelfstandigen in deze verzekering
dienden te worden opgenomen werd ontkennend be
antwoord.
Ook werd in 1947 een eerste stap gezet naar cen
tralisatie van de loonvorming in de land- en tuin
bouw. In de Stichting voor de Landbouw n.l. was over
eenstemming bereikt over een aantal mantelbepalin
gen voor de provinciale c.q. regionale c.a.o.'s. De in
voering van de landelijke c.a.o. voor de landbouw zou
evenwel nog vele jaren op zich laten wachten.
In de jaren '50 kwam in de Afdeling Werkgevers-
belangen de sociaal-economische problematiek, zoals
deze op nationaal niveau aan de orde was, meer cen
traal te staan. Het K.N.L.C. immers werd vertegen
woordigd in organen als de Stichting van de Arbeid,
de S.E.R., de Sociale Verzekeringsraad en de Zieken
fondsraad. Tenslotte zou ook, zij het op bescheiden
schaal, de sociale problematiek in E.E.G.-verband tot
het werkterrein van de A.S.A. gaan behoren.
EN ZELFSTANDIGENBELEID
|HE adviserende en belangenbehartigende taak van
de A.S.A. heeft zioh in de loop der jaren sfeeds
meer gericht op de sociale positie van de zelfstandi
gen. Een ontwikkeling die een gevolg is enerzijds van
het kleiner geworden aantal werknemers in de land
en tuinbouw en anderzijds van het feit dat met name
ca zelfstandigen successievelijk meer bij de werkings
sfeer van de sociale verzekeringswetgeving zijn be
trokken.
Veel omvattend waren de bemoeiingen die de A.S.A.
heeft gehad met het overleg over veranderingen in de
sociale verzekeringswetgeving. Als nieuwe wetten
kwamen successievelijk tot stand A.K.W>, A.O.W.-
A.W.W. en A.W.B.Z.
De Algemene Bijstandswet werd verbeterd, terwijl
vcor de kleine zelfstandigen een K.K.Z.. tot stand
kwam die onder bepaalde voorwaarden voorziet in
de mogelijkheid van de kinderbijslag voor het le en
2e kind. Momenteel is in voorbereiding een V.A.O.,
die de zelfstandigen bij blijvende invaliditeit een niet
lang te missen voorziening zal moeten verschaffen.
Voor de werknemers kwam een Werkloosheidswet
tot stand, bovendien werd een W.A.O. ingevoerd met
gelijktijdige aanpassing van de Ziektewet en afschaf
fing van de voormalige ongevallenwetten. Het zieken-
fondsenbesluit 1942 maakte plaats voor een nieuwe
Ziekenfondswet.
TOEKOMSTIG WERK
IN het begin lag de voornaamste nadruk dus op de
werkzaamheden van de hoofdafdeling Sociale
Zaken van he Landbouwschap. Dat zal in de toekomst
Op de fruitveilingen in ons igebied waren vorige
week meestal flinke partijen appelen en peren te koop
van overwegend goede kwaliteit. Er komt op het ogen
blik nog wel versleten fruit dat te lanig bewaard is
gewonden in de schuren van de telers, maar toch lang
niet meer zoveel als in de afgelopen maanden steevast
het geval was. In de kamende weken mag op een toe
nemende verbetering van de kwaliteit van het aanbod
van fruit worden gerekend en dat is ook hard nodig
om onze plaats als fruit leverancier te behouden en uit
te breiden. Vooral Co^'s OrangePippin was er de vori
ge week in ruime hoeveelheden te koop op vrijwel alle
veilingen. De vraag was groot, zowel voor de binnen
landse markt als voor export en de allerbeste partijen
in de grote maten kwamen aan 90 cent per kg. Nu mag
men zich daarop niet verkijken want het percentage
grote maten is erg klein. Het meest wordt aangevoerd
de maat 6570 mm en hiervoor werd vorige week tus
sen 50 en 60 cent per kg betaald, terwijl de maat 60
65 mm toen werd verkocht rond 35 cent per kg. Ten
opzichte van de eerste weken van januari steeg de
prijs van dit ras met ongeveer 5 cent per kg.
steeds minder het geval zijn. Immers, het werknemers
bestand in de agrarische bedrijfstakken zal blijven
afnemen, terwijl voor de behartiging van de belangen
der zelfstandigen op sociaal gebied, andere organen
van overleg betere mogelijkheden bieden voor een
doeltreffend beleid.
Wel moet het van belang worden geacht ook in het
Landbouwschap te blijven streven naar een goede
samenwerking met de werknemers. Het vraagstuk van
de loonachterstand in de landbouw zal zijn actualiteit
niet verliezen.
Ook werkgelegenheids-, scholings- en herscholings
vraagstukken zullen de voortdurende aandacht van
de Hoofdafdeling Sociale Zaken vragen. In het B.P.L.
zal het overleg over een herstrukturering van de be-
drijfspensioenverzekering worden voortgezet. De be
drijfsvereniging zal ni'et kunnen ontkomen aan een
verdere aanpassing van haar apparatuur aan de ge
wijzigde omstandigheden. In de Stichting van de Ar
beid zal worden voortgewerkt aan de voorbereiding
van een aanvullende pensioen plicht voor werknemers.
Via de Ziekenfondsraad zal de A.S.A. betrokken blij
ven bij een streven naar verbetering van de gezond
heidszorg. Een vraagstuk, dat met name ook voor de
zelfstandigen van grote betekenis is.
De voortdurende stijging van de sociale lasten zal
met zich brengen^ dat aan een herwaardering van de
bestaande sociale voorzieningen niet valt te ontko
men. Ook de huidige struktuur van de uitvoerings
organisatie van de sociale verzekeringen zal naar
moet worden aangenomen weldra aan een kritische
beschouwing worden onderworpen.
Met het dagelijks bestuur zal de afdeling
Sociale Aangelegenheden van het KNLC de
sociaal-economische ontwikkeling van ons
land, zoals dit vooral in de Sociaal-Economi
sche Raad aan de orde komt, op de voet moe
ten volgen. Rest nog te noemen het overleg
in EEG-verband; geleidelijk zal de betekenis
van het Brusselse beleid toch wel gaan toe
nemen.
Werk genoeg voor de kloeke 25-jarige!
Goed betaald werd ook de Winston. Hiervoor werd
tussen 60 en 70 cent per kg bctc ald voor de igro+e ma
ten en rond 30 cent voor de maat. 6570 mm. De klas
se Il-kwaliteit van «dit ras bracht sterk wisselende
prijzen op. Soms draaide deze door en soms werd er
rond 40 cent per kg voor betaald. Goudreinette bleef
vrijwel onveranderd op ongeveer 55 cent. per kg voor
de igrote maten en 3035 cent voor de klasse I 7075
mm.
Wat de peren betreft was er sprake van een ruim
aanboid van Doyenné du Cornice waarvan de prijs grote
moeite had om zich te handhaven. De meest gevraagde
maten van dit ras werden verkocht voor 6575 cent
per kg en de klasse Il-kwaliteit bleef meestal beneden
de 65 cent. Goed gevraagd was cok ide Conference en
dan vooral de grote maten en de kleinste. De grote ma
ten werden eind vorige week verkocht rond 70 cent
per kg cn de maat 6065 mm noteerde toen 68 cent.
Voor de C-maat werd rond 55 cent per kg betaald en
de lid-maat (5055 mm) noteerde donderdag in Goes
zelfs 48 cent. Deze kleine maten worden vooral ver
laden naar Noorwegen en Enigeland.
INGEZONDEN
IN het Land- en Tuinbouwblad van acht en twintig
januari gelezen dat de Bond van Plattelandsvrou
wen een stencil heeft opgesteld waarin wordt gewe
zen op het gebruik van plastic en vergiftigde stoffen
die milieuvervuiling veroorzaken. Geachte dames, ik
heb met grote aandacht al uw punten gelezen. Per
soonlijk ben ik het volkomen met u eens. Maar om
alles uit te voeren lijkt mij nog zo gemakkelijk niet!
Ten eerste lijkt de gehele milieuvervuiling een geval,
zoals het spreekwoord zegt: Als het kalf verdronken
is. dempt men de put! Misschien zijn er wel lezers
van dit blad die zich herinneren dat ik in een vorig
ingezonden stuk ook al eens geschreven heb „Dat de
geleerdheid de mens of de mensen tot razernij
brengtAls ik de maatschappij van heden zo naga
en bekijk, dan zeg ik zo bij mijzelven: daar zijn we
nu aangeland! Want de fabrieken die al dat materiaal
vervaardigen die schadelijk zijn voor mens en dier
zijn tot stand gekomen door de uitvinding van de ge
leerde mens en met toestemming van onze overheid
gebouwd. Dus wordt er dan ook zoveel mogelijk ge
produceerd èn wordt er door boer en burger gretig
gebruik van gemaakt.
IN de tegenwoordige tijd toordt er maar steeds ge-
zegd: we leven niet meer in de tijd van vroeger;
we hebben nu een andere tijd (die veel beter is?).
Vroeger werd er tegen onkruid nooit gespoten, nu
doet elke boer het. Zonder er misschien bij na te
denken, dat het allemaal vergif is waar hij mee
werkt. Hij heeft enkel voor ogen dat hij er niet bui
ten kan, omdat hij meestal alleen zijn bedrijf moet
bewerken en regelen, dus het onkruid met vergif
moet weren. Noodgedwongen kost hem dit elk jaar
toch veel geld. Maar zo komt er over het gehele land
toch wel veel vergif in de grond en op den duur ook
wel in sloten en wordt natuurlijk op den duur alles
besmet.
Maar, geachte dames, ik geloof dat wij over het
algemeen genomen hier allemaal aan meewerken,
want de produkten van de fruitteler en groentekwe
ker en de landbouwer zijn bij vele huisvrouwen niet
gauw mooi genoeg of van goede kwaliteit. Dus zijn
die wel verplicht om alle middelen te gebruiken, die
kunnen bevorderen om mooie produkten te krijgen
en goede kwaliteit. Dit ongeacht of de mensen dan
over milieuverontreiniging denken of niet, want het
gaat om lonende bedrijfsuitkomsten. Dat het door
allerlei omstandigheden niet altijd gaat is dan hun
schuld niet.
MAAR nu over de fabrikanten gesproken die al die
produkten fabriceren. Die moeten ook al weer
verkocht worden, dat weet ieder weldenkend mens.
En, dames, nu geven jullie het advies om die produk
ten niet te kopen of te gebruiken. Stel nu dat iedere
huisvrouw daar gehoor aan geeft of zal geven. Dan
vraag ik mijzelven af, wat daar dan de gevolgen van
zouden kunnen worden. Want, geachte dames, de
maatschappij van heden is zó, dat wij met veel werk
lozen hebben te kampen. Elke dag kan men weer in
de krant lezen van ontslagen en dat gaat zo maar
steeds door. Als nu nog vele huismoeders er aan
meewerken om de produkten of materialen die hun
echtgenoot op zo'n fabriek maken, niet meer te ge
bruiken, werken ze zelf de werkloosheid van hun
echtgenoot in de hand. Men sprak een paar jaar ge
leden van grote welvaart, maar die is nu al aan het
afnemen. Want als men de kranten leest, moet bijna
alles met steun van de overheid gaande worden ge
houden. Op den duur kan dat niet, daar zal ook een
eind aan komen. Een gevolg hiervan is dat er vele
bedrijven in onze maatschappij samengevoegd wor
den, met gevolg hiervan minder personeel, dus
steeds meer werkloosheid in de toekomst. Nu spreekt
men wel over industrievestigingen vooral langs de
Westerschelde. Zo hoopt men dan, als dat werkelijk
heid wordt, weer veel arbeidskrachten op te kunnen
vangen. Maar dat zal dan toch wel industrie moeten
zijn, zonder milieuverontreiniging!
P. POLDERMAN
Griffioenstraat 4
Middelburg
