De i
naand
januari
op het
zuidwestelj
landbouw-
jk
Deu
ryr
8
Deze keer willen wij ons artikel beginnen met een ieder die dit leest veel
heil en zegen toe te wensen voor het nieuwe jaar 1972. Dit betekent voor de
arbeid op het bedrijf ongeveer dezelfde weersomstandigheden als in 1971 en
voor het bedrijfsresultaat een betere beloning van die arbeid, in de vorm van
goede kg-opbrengsten en goede prijzen van de produkten.
DE WERKZAAMHEDEN OP HET BEDRUF
Deze zijn voor januari al gauw genoemd. In hoofdzaak beperkt zich dit tot
het onderhoud van werktuigen en machines en verzorging van het viee. Daar
kan in sommige gevallen nog bijkomen:
het afleveren van aardappelen of uien,
onderhoud van erf en gebouwen,
opschonen van greppels en sloten,
controle op de drainage.
ACHTER HET BUREAU
Een groot deel van de tijd wordt besteed aan het afwikkelen van de admini
stratie en het opstellen van plannen voor het bedrijfsbeleid in het voor ons
liggende jaar, zoals bouwplan en bemestingsplan, daarbij rekening 'houdend
met arbeidsaanbod en arbeidsbehoefte en uiteraard met de verwachtingen die
men van een bepaald gewas heeft, wat betreft het rendement.
Dit alles vraagt de nodige aandacht. Ook de inventaris moet eens onder de
loep worden genomen, zowel technisch als financieel. Hoeveel bedragen de
totale bewerkingskosten, gesplitst in de kosten van arbeid, loonwerk en eigen
mechanisatie? Is er een weg te vinden om deze kosten te drukken door de
eigen inventaris uit te breiden of in te krimpen, door meer of minder loon
werk in te schakelen, door samen te werken met één of meerdere buren, door
werk voor derden te verrichten, enzovoort?
Op ieder bedrijf is de situatie weer anders en er worden dan ook verschil
lende systemen toegepast. Deze zijn afhankelijk van de bedrijfsgrootte, het
bouwplan, de leeftijd van de boer en zijn interessen en de situatie waarin het
bedrijf zich bevindt.
ARBEIDSOVERSCHOT
In de drukke perioden met soms een tekort aan arbeidskrachten weet men
door middel van burenhulp, loonwerker en extra urén het werk meestal toch
wel rond te krijgen. Moeilijker ligt het met de perioden met een teveel aan
arbeid, dat wil zeggen dat er slechts weinig produktieve arbeid verricht kan
worden. Op het akkerbouwbedrijf met weinig oj^geen vee is dit in eerste
instantie de winterperiode.
De oplossing voor dit probleem zal voor de ene boer binnen het bedrijf
gezocht moeten worden, voor de andere zal het meer voor de 'hand liggen
buiten het bedrijf te treden.
Terwijl de natuur slaapt werkt de boer, die vertrouwen heeft in de toekomst,
aan de nieuwe plannen voor de volgende oogst
Voor zover men daar stalling voor heeft of met eenvoudige middelen kan
creëren past op heel wat akkerbouwbedrijven de mest veehouderij goed.
Ook is wel de suggestie gedaan om gezamenlijk aardappelen te gaan klaar
maken. Gaan we onze arbeid buiten het bedrijf besteden, dan bootsen we
daarmee de Amerikaanse boer na, die in de zomer op zijn eigen 'bedrijf werkt
en 's winters in de fabriek of in een ander bedrijf. Alhoewel dit in een tijd
van afnemende werkgelegenheid wellicht minder goed zal gelukken, zij toch
opgemerkt dat sommigen in deze opzet goed geslaagd zijn.
HET OPSTELLEN VAN BEDRUFSBEGROTINGEN
Het nagaan van de mogelijkheden om het inkomen uit het bedrijf te ver
beteren is zeer nuttig en soms zelfs van uiterst belang. Niet alleen moet men
trachten een inkomensniveau te halen als dat van gelijkwaardige beroepen,
ook zal er winst gemaakt moeten worden om voor een groot of kleiner ge-
kÜÜ gereserveerd te worden voor de noodzakelijke aanpassingen van het
bedrijf. Als zodanig is het maken van een rendementsbegroting waarbij wordt
uitgegaan van de handhaving van het bedrijf een nuttige zaak, zij het slechts
1 1 iT
A. DE REGT
M. A. DE HOND
Bedrij f svoorlichters
C.A.R. - Goes
een begin. Hierbij dient men uit te gaan van reële cijfers. Het is natuurlijk
niet eerlijk om hierbij van de huidige slechte prijzen van aardappelen en uien
uit te gaan evenmin van zeer hoge kg-opbrengsten van suikerbieten zoals deze
in 1971 zijn behaald. Door uit te gaan van de resultaten, die over een aantal
jaren op het eigen bedrijf zijn behaald en deze aan de verwachtingen hiervan
in de toekomst te toetsen zal men wellicht toch tot een gefundeerde aanname
van het opbrengstniveau komen.
Wat de kosten betreft worden bij voortzetting van het bedrijf de produktie-
middelen gewaardeerd op vervangingswaarde en zal als rente over de kapi
taalgoederen zoals grond, gebouwen, machines, enz. de bankrente worden in
gecalculeerd; dat wü zeggen dat we doen alsof we voor al deze goederen het
geld hebben moeten lenen. Over de waarde die deze goederen nog vertegen-
Om rendement uit de veestapel te kunnen halen moet men in ieder geval
doelmatig voeren. Voederanalyses en rantsoenen wegen vormen de basis voor
het samenstellen van een goed rantsoen
woordigen (na afschrijving dus) dient de geldende bankrente in rekening te
worden gebracht. Bij het bepalen van de kosten van arbeid, kunstmest, zaai
zaad en pootgoed, loonwerk, bestrijdingsmiddelen, enz. dient men de zelfde
lijn te volgen als bij de bepaling van de opbrengsten.
Het spreekt vanzelf dat men ook bij deze kostenwaardering eerlijk zal moe
ten blijven om zichzelf niet om de tuin te leiden. Alleen op deze wijze zal
men tot een berekening van het bedrijfsresultaat kunnen komen waarvan de
uitgangspunten en de opstelling gemotiveerd zijn. Nu zal men ook kunnen
beoordelen of men zelfs nog wel rendabel produceert.
Indien ihet onderste regeltje hierbij maar een matig of onvoldoende inko
men aangeeft is dit op zichzelf natuurlijk nog geen reden er maar mee te
stoppen. Een alternatieve begroting geeft mogelijk een 'beter resultaat en er
zijn verschillende kosten als afschrijving en rente, die wel zijn berekend maar
waarmee eigenlijk geen rekening behoeft te worden gehouden aangezien ze
niet behoeven te worden betaald, ma.w. geen uitgaven zijn.
Op deze wijze geraken heel veel bedrijven toch aan een inkomen waarvan
ze kunnen rondkomen. Als de afschrijvingen ook nog worden opgegeten en
de aflossingsverplichtingen niet of nauwelijks kunnen worden nagekomen, ont
staan er moeilijkheden die elk jaar groter worden. Men kan natuurlijk wel
weer hopen op een goed jaar, maar dikwijls is het al zover gekomen dat men
alleen heel goede jaren kan gebruiken en dat is sprookjesachtig.
