Ervaringen
met
vlaskernen
in 1972
8" dit vlasoogstmechanisatieproject wordt er vanuit
gegaan dat vlas geoogst wordt zoals dit ook op
de traditionele methode wordt verkregen. Het wordt
echter bij deze proef in een iets rijper stadium getrokken
en op zwaden gelegd. Nadat de bovenzijde van het zwad
in een dag of 4 k 5 voldoende gedroogd is, wordt het ge
keerd. Al naar gelang die weersomstandigheden meer of
minder gunstig zijn kan als deze droog zijn, na een dag
of twee geperst worden met een lagedruk pers.. Valt er
nog regen dan zal er extra gekeerd moeten worden. Het
grote risico bij dit systeem is dat bij voortdurende slech
te weersomstandigheden het vlas niet binnengehaald
kan worden en gaat rotten. De teelttechnische kant van
het project wordt door het P.A.W., het I.B.V.L. en de
Stichting Ned. Vlasteelt en Vlasbewerking begeleid. De
mechanisatiekant door het Rijkslandbouwconsulentschap
voor Landbouwwerktuigen.
Jaarvergadering VVV Zeeland
31
yLAS heeft, niettegenstaande de nogal tegenval-
lende financiële uitkomsten van de teelt, de be
langstelling van de akkerbouwer. De vlasteelt biedt
mogelijkheden van verruiming van de gewassenkeuze
van het bouwplan dat met de hakvruchten en de granen
toch al zo eenzijdig moet worden opgesteld. Vlas is een
goede dekvrucht voor lucerne, graszaad en groen-
bemesters en heeft tevens het voordeel dat het een
vroeg ruimend gewas is, waarmee een zekere sprei
ding in het oogstwerk bereikt kan worden. De tradi
tionele oogstmethoden bij het vlas vragen echter de
nodige arbeid en mede daardoor kan op vele bedrij
ven de teelt van vlas niet meer op verantwoorde wijze
ingepast worden. Om de mechanisatie van de oogst
te stimuleren heeft het bestuur van het O.- en S.-fonds
daarvoor een bijdrageregeling in het leven geroepen.
Daarbij ontvangen de deelnemers aan de z.g. „vlas
kernen" een subsidie van 500,per ha gedurende
3 jaar en een eenmalige investeringssubsidie op
nieuwe oogstmachines van maximaal 25.000,Voor
waarden tot deelneming aan de vlaskernen zijn dat
de deelnemers in elk geval gedurende 3 jaar jaarlijks
minimaal 3 ha vlas in één perceel telen.
VLASKERNEN
O deze basis zijn in het begin van ditN jaar een vier
tal vlaskernen opgericht n.l. in de N.O.P., de Wie-
ringermeer, in Groningen en op Noord-Beveland. Een
spreiding werd toegepast teneindie na te kunnen gaan of
dit vlasoogstmechanisatieproject klimatologisch voor de
verschillende akkerbouwgebieden in ons land realiseer
baar^ is. Het klimaat is bepalend voor het al dan niet
slagen van deze proef, technisch -uilen de problemen
kunnen worden opgelost. Alhoewel er ook van de zijde
van West Zeeuws-Vlaanderen de nodige (belangstelling,
om aan dit project mee te doen, bestond, is men er daar
niet ingeslaagd voor deze subsidieregeling in aanmer
king te komen, omdat de beschikbare geldmiddelen geen
uitbreiding tot 5 vlaskernen toeliet.
OPZET VLASOOGSTMECHANISATIEPROEF
OPGEDANE ERVARINGEN
QAT de weersomstandigheden doorslaggevend zijn
voor het al dan niet slagen van het project is dit
jaar reeds overtuigend bewezen. In Groningen zijn deze
veel gunstiger geweest dan op Noord-Beveland. Het
Groninger Landbouwblad melde als eerste ervaring dat
na een week na het plukken, waarin nog 40 mm regen
gevallen was, het vlas gereed was om geperst te worden.
Alhoewel men moeilijkheden bij het scheiden van de
vlasbundels en beschadiging van het vlas bij het persen
verwachtte bleek, nadat na een half uur werken, de juis
te afstelling gevonden was, de hooi- en stropers goed
werk leverde. De droogperiode van een week, aldus dit
verslag, zou nog wel iets korter kunnen, als nog iets
later zou worden geplukt. Een paar diagen na het pluk
ken waren de stengels al droog genoeg en het vochtge
halte tot 1213 teruggelopen. In de knop zat echter
toen nog 55 water. Dit betekent dat met het plukken
moet worden gewacht tot de knop rijper is. De kwaliteit
had gedurende deze week nog niet te veel geleden. De
kleur was wel iets minder. De conclusie was dat deze
vlaskern een redelijke start had en mogelijkheden voor
die toekomst kan bieden.
VLASKERN NOORD-BEVELAND
QP Noord-Beveland heeft men met de tegenslag van
bijzonder wisselvallig weer tijdens het keren van
de vlaszwaden te maken gehad. Dit had tot gevolg dat
het keren niet in dezelfde volgorde en achter elkaar kon
doorgaan als bij het trekken van het vlas. Een uitvoerig
verslag van de vlas kernervaring op Noord-Beveland .is
door die heer Baarveld van de Ver. v. Bedrijfsvoorlichting
Noord-Beveland opgesteld en wordt in het jaarverslag
verwerkt. Uit de daaraan ontleende gegevens blijkt dat
op 14 juli met plakken is begonnen en dat, zelfs met het
hier en daar zwaargelegerde vlas, geen problemen op
leverde. Zelfs zeer krom vlas was na het opstijven in
het zwad redelijk rechtgetrokken. De 40 ha werden in 6
dagen getrokken.
De hoeveelheid neerslag in dleze veldperiode varieerde
van 067 mm verdeeld over 018 regendagen. Alle
percelen werden tussen de 5 k 12 dagen éénmaal gekeerd.
Daarna zijn, afhankelijk van de plaatselijk gevallen
regen, 4 percelen voor een tweede maal en 2 percelen
voor een derde maal (één k twee dagen vóór het persen)
gekeerd. Op de percelen, waar drie maal werd gekeerd
vondi de tweede keer-bewerking, ongeveer halverwege de
veldperiode, plaats.
Na een veldperiode van 6 tot 35 dagen kon met
persen worden begonnen. De weersomstandigheden
tijdens de veldperiode waren voor 10 van de 12 percelen
zo ongunstig dat tot dauwroten moest worden overge
gaan. Dit dauwroten, dat ondier begeleiding van het
I.B.V.L. geschiedde verliep bevredigend, zodat toch nog
een waardevol produkt kon worden verkregen dat tegen
een behoorlijke prijs kon worden afgezet. Dauwroten
was echter niet de opzet van deze proef en door de op
getreden vertraging viel een en ander midden in de
graanoogst!
SLECHTS ZEER GEDEELTELIJK GELUKT
Op Noord-Beveland is uiteindelijk het oogsten en
mechanisch verwerken van het vlas in het vla's-
kernproject op 6 van de 40 ha gelukt. Ook hier de erva
ring dat over het algemeen te vroeg geplukt is en daar
door het vochtgehalte in de kop te hoog bleef. Tevens is
gebleken dat de ondervrucht lucerne schade heeft opge
lopen en het de vraag is of lucerne als zodanig gehand
haafd kan worden. Daar ook het zaadverlies tijdens het
persen niet te verwaarlozen was en zowel de capaciteit
als de betrouwbaarheid van de twee aangeschafte Rivièr-
re Cassalis type TR2100 lagedruk persen te wensen
overliet zal hieraan voor het komende seizoen nog het
nodige moeten worden gedaan. Vergeleken met de tradi
tionele oogstmethode levert het gemechaniseerde vlas-
kernsysteem een besparing op van ca. 33
VLASHAAGMACHINE
Tenslotte is naast deze methode nog een nieuwe ont
wikkeling gaande het hagen van het vlas, en dus niet
in zwad leggen. Een machine hiervoor is in ontwikkeling
en maakt het mogelijk het arbeidsintensieve op hagen
zetten volledig te mechaniseren. Wellicht zal er één op
d-e aanstaande R.A.I. Land- en Tuinbouwwerktuigen Ten
toonstelling te zien zijn. Het vlas wordt eerst met een
voorplukker is zwaden getrokken. Nadat het vlas eerst
enkele dagen in het zwad heeft kunnen opstijven, wordt
van meerdere zwaden één zwad gevormd, dat in een
haag gezet wordt. Is het vlas voldoende gedroogd dan
kan het rechtstreeks vanuit de haag worden geperst. Zo
wel zaadverlies als schade aan de ondervrucht zou bij
dit opraap-haagsysteem beperkt kunnen worden.
treft deelde hij mede dat de vereniging zich, zoals de
vergadering destijds besloten had, onthouden heeft
van verhuur. Wel is bemiddeld, waarbij provisie werd
berekend, echter niet voor het hoofdseizoen. Alleen
dan werd dit gedaan wanneer de betreffende huur
overeenkomst tussen een huurder en een verhuurder
tot stand kwam als gevolg van door de(VW Zeeland
ontplooide activiteiten. Voor het seizoen 1972 is een
overeenkomst afgesloten met een 'Nederlands reis
bureau en het kader van bemiddelend optreden tus
sen een reisbureau en een aantal exploitanten van
vakantie-accomodatie. Het contract bepaalt naast
wat technische zaken onder meer, dat het reisbu
reau uitsluitend via onze vereniging activiteiten in
Zeeland zal ontplooien, terwijl van de kant van VW
Zeeland wederkerig bepaalde aanbiedingen primair
voor dit reisbureau ter beschikking zullen stellen.
Wij hebben goede hoop, dat deze samenwerking
vruchten zal afwerpen.
zijn in onze provincie een aantal zaken aan de
orde, die het toerisme en de recreatie mogelijk
niet onberoerd zullen laten. Wij hebben in de afge
lopen jaren een sterke uitbreiding gezien van de in
dustriële bedrijvigheid in dit gewest. Hoe wij ook
moeten erkennen dat zwaarwegende argumenten aan
de gevoerde industriepolitiek ten grondslag hebben
gelegen, toch moeten wij waakzaam zijn en blijven
ten aanzien van mogelijke aanslagen op ons recrea
tief areaal en zullen wij in deze niet mogen aarzelen
onze stem te verheffen tegen naar ons oordeel onge
wenste ontwikkelingen. Ik wijs op de zgn. Ontwik-
kelingsschets, die de eerstkomende tijd het denken en
praten over deze zaken wel zal beheersen. Het ligt
in ons voornemen een commissie te benoemen, die
terzake een studie zal maken, een studie waarvan'
wij de resultaten te zijner tijd openbaar hopen te
maken.
Hoe zou ik in een Zeeuwse vergadering zwijgen
over de veertarieven. U hebt gelezen, dat de provin
cie het voornemen heeft een hoger zomertarief in te
voeren, zulks met de argumentering, dat het juist
het zomerverkeer is, dat een zware druk op het veer-
bedrijf legt. Ik kan aan deze redenering redelijkheid
niet ontzeggen, maar moet toch wel uitdrukkelijk
waarschuwen, dat wij moeten oppassen om door te
hoge tarieven ons de toe rist enmarkt te prijzen.
Het woord prijzen bracht de voorzitter tot slot op
het initiatiefvoorstel, dat bij de Tweede Kamer is in
gediend en dat de strekking heeft om kansspelen, in
zonderheid de roulette 'hier te lande mogelijk te ma
ken. Voorzover de plannen nu bekend zijn, zou het
„faites vos jeux" in Zeeland niet weerklinken. Wij
zullen niet nalaten terzake alles te doen om het rou
lette-balletje ook in onze richting te laten rollen. Al
dus mr. Bruin.
MET het jaarverslag 1970, de voorlopige jaarreke-
ning 1971 en de contributieregeling 1972, n.l.
een verhoging met 10 van het contributiebedrag
van 5,per lid en ƒ1,per donateur van een
plaatselijke WV werd door de vergadering accoord
gegaan. Onder een donateur dan te verstaan een na
tuurlijke- of rechtspersoon, die op geen enkele wijze
direkte of indirekte materiële belangen heeft in het
toerisme en de recreatie in de ruimste betekenis van
het woord. Degene die wel direkte of indirekte ma
teriële belangen heeft in het toerisme en de recreatie
kan uitsluitend als lid worden beschouwd.
Deze contributieregeling 1972 is een overgangsrege
ling. Het Bestuur deed dit voorstel, omdat men het
niet juist achtte, dat de Algemene Vergadering onder
de oude statuten een regeling zou vaststellen waar
aan de Vereniging in 1972 onder de nieuwe statuten
gebonden zou zijn. In 1972 zal de nieuwe Algemene
Vergadering een contributieregeling moeten vaststel
len voor 1973. Daarbij zullen alleen de Streek-VW's
als gewone leden van de Provinciale WV contribu-
tieplichtig zijn. De huidige gewone leden (plaatselijke
VVV's) betalen dan geen contributie meer aan de
Provinciale VVV, doch aan de Streek-VW, waarbij
zij zijn aangesloten, dan wel waarvan zij lid zijn.
TENSLOTTE, èn buiten deze algemene vergade-
ring staand, kunnen wij nog melden dat het
Bestuur van WV Zeeland zich in november, mede
naar aanleiding van een schrijven van de ZLM, heeft
beraden over het al dan niet deelnemen aan de Stich
ting „Vakantie op de Boerderij". Besloten werd eerst
door een enquêtte na te gaan in hoeverre er in Zee
land onder de agrarische bevolking belangstelling
bestaat voor het bieden van vakantieaccomodatie op
een agrarisch bedrijf. In samenwerking met de Pro
vinciale Raad voor de Recreatie en de Gew. Raad
voor Zeeland van 'het Landbouwschap zal e.e.a. nader
uitgewerkt worden.
