TUINBOUW-
KLANKEN
Ook los personeel op de loonlijst
Wintertijd vergadertijd
Het thema wordt echter een probleem
De man die gaat; en de man die komt
DINGEIV V Ai\ DE WEEK
UAN de veiling WALCHEREN heeft ieder lid een
brochure ontvangen. En hoewel het onnodig
moest zijn, geloven wij dat het niet overbodig is ook
hier in onze tuinbouwrubriek er nog even op te atten
deren.
Door de interne moeilijkheden in de veiling Goes is
het fusieoverleg voorlopig opgeschort. Ons inziens zal
dit overleg weer hervat worden na de oplossing der
Goese impasse. Hoewel men krachtig wil saneren zal
het fusieoverleg desondanks toch o.i. wel een jaar
opgeschoven worden.
Een aantal Middelburgse leden hebben hun vragen
formulier nog niet ingezonden. Nu zal een personeels
lid dit op de bedrijven ophalen. Wat een onnodige
kostenmakerij! 't Is een kleine moeite en voor het
toekomstbeleid van 't bedrijf absoluut nodig!
Laten de leden die in gebreke bléven nu a.u.b. niet
„klieren" tegen Bestuur en Directie van hoe het wel
moet terwijl men zelf met beboterd hoofd loopt! De
•bloementelers worden 9 december op een vergadering
verwacht.
En niet alléén voor ons veilingbedrijf geldt dit.
Want ieder heeft in ons ZLM-blad van vorige week
de nieuwe lonen kunnen lezen voor 1972 in de tuin-
Eind november wijst de kalender en we konsta
teren dat op SCHOUWEN en DUIVELAND de oogst
1971 praktisch is geborgen, wat de veldvruchten be
treft. Hier en daar ziet men nog een enkele witlof
teler bezig met het rooien van de gekontrakteerde
late witlof. Vandaag aan de dag op wat pittige grond
geen pretje. Na een voortreffelijk najaar is dan toch
de neerslag gekomen en nog niet zo zuinig ook.
We vernamen deze week dat voor de goede kwali
teit wijnpeen goede prijzen worden besteed. Een ex
tra meevaller voor de telers is nog, dat over het al
gemeen de opbrengst goed is. Sommige percelen ge
ven een bijzonder hoge opbrengst. Extra lang en
mooi volgroeid. De gladiolen zijn binnen en het ziet
er naar uit dat dit jaar de grote aanvoeren aan de
veilingen wel eens spoedig tot het verleden zullen
behoren. Hoewel de aangevoerde gladiolen vlot wor
den verkocht, wil de prijs niet van de grond komen.
De handel gelooft niet in een tekort naar het schijnt.
Wanneer we zo ons oor te luisteren leggen, zijn de
meeste telers ook beducht op te slaan voor latere ver
koop. De laatste twee jaar hebben de speculanten de
kous op de kop gekregen en dat maakt een mens
voorzichtig. Het gaat er naar uitzien dat ook de gla-
diolenoogst 1971 financieel niet zal brengen wat men
er van had verwacht. We moeten hieruit wellicht con
cluderen dat we ook met dit areaal dik aan het pla
fond zitten. We zien de gladiolenteelt verschuiven
naar de grotere bedrijven vanwege de ver doorge
voerde mechanisatie. Wanneer echter hierdoor het
areaalplafond wordt overschreden zal voor alle telers
de aardigheid er gauw af zijn. Gladiiclentelen beneden
de kostprijs kan een heel dure aangelegenhied zijn!
Vanwege de lage prijzen van vele akkerbouwpro-
dukten zoeken de ondernemers van de grotere be
drijven hun heil bij uien, knolselderij, gladiolen enz.
Een beroerde bijkomende omstandigheid is echter,
dat van dergelijke teelten zo gauw een overschot-
situatie ontstaat, met de nare gevolgen vandien.
Gelukkig zijn er in de tuinbouwsector nog pro-
dukten die een goed rendement hebben afgeworpen
en nog afwerpen. Het zou echter een gevaarlijke zaak
worden wanneer de voorlichting zou adviseren die
teelten massaal aan te pakken! Al met al nogal wat
problematiek.
Wat de tijd van het jaar aangaat zitten we weer
volop in het vergaderseizoen. De meeste besturen van
land- en tuinbouwverenigingen hebben echter wel
wat moeite met het programma voor de te houden
ledenvergaderingen. Men is over het algemeen wat
huiverig van adviseren in een bepaalde richting.
Hier en daar op Schouwen en Duiveland tracht
men gespreksgroepen te vormen, die met elkaar de
situatie op de korrel zullen nemen en te proberen
een weg te vinden om voort te gaan.
In Duiveland zijn een paar afdelingen die hun be
langhebbende jonge leden er. meewerkende zoons
in een aantal cursusavonden zullen laten voorlichten
omtrent de zaken die verband houden met de be
drijfsovername. In de huidige situatie dachten we,
geen overbodige luxe!
bouw. Deze forse verhoging zal hard aankomen, vrezen
wij. De individuele boer en tuinder die nog volk in
dienst hebben zullen zo mogelijk nog meer mechani
seren. Of, en dit is ook een alternatief, extensiever
gaan telen dan wel bedrijfsdelen afstoten.
Ook zal er nog meer samengewerkt worden want
met de prijzen van nu kan er niet veel meer bij. Lo
gisch dat de lonen in onze bedrijfstak niet achter kun
nen blijven en even logisch dat in onze sectoren de
zelfde beloning moet gelden als in andere 'bedrijfs
takken. Eveneens dat de indexclausule ook voor onze
branche geldt. Daar is ieder het wel over eens. Het
wordt echter niet gecompenseerd door de prijzen en
dan moet niemand boos zijn als 't hemdje nader is dan
de rok!
Voor onze bedrijven als de veilingen, die afhanke
lijk zijn van de vrije prijsvorming is die uitgavepost
ronduit funest. Ook loonwerkers-, spuit- en andere
bedrijven zoals zaadteelt-, boomkwekerijen, verede-
lingsbedrijven, coöperaties zullen of meer moeten
rekenen, met kans van dalende omxset, of één
of andere vorm van sanering zoeken. De druk op de
arbeidsmarkt door werkeloosheid, we schreven dit
reeds, zal o.i. wel zeer zwaar worden.
Met belangstelling lazen we het zgn. rapport
„Little". Leest men het aandachtig, dan komt men tot
de ontdekking dat onze tuinbouwsecretaris v. O. (Oos
ten) in ons blad reeds praktisch 't zelfde geconstateerd
heeft, evenals diverse andere fruitvoorlichters. Toch
kan het nuttig zijn dat nu door onafhankelijke buiten
staanders in een objectief rapport alles duidelijk op
een rijtje is gezet. We willen eindigen met een neven
effect dat elke loonronde oproept. We stelden reeds dat
elke ondernemer privé of in coöperatief of andere
vorm, doet er niet toe, zullen moeten bezuinigen. Eén
voorname rol zal het los personeel gaan spelen.
Momenteel wordt er in de kringen van A.S.F. en de
afd. Sociale Zaken van K.N.L.C. enz. enz. danig mee
gerekend.
Men verwacht over de gehele lijn veel meer losse
arbeid. Nu is die in de vorm van studenten, vrouwen
en grotere kinderen, die er wat bij; willen verdienen,
meestal ruim voorhanden. Helaas willen deze, in grote
lijn althans, wel bijverdienen maar niet op de loonlijst
komen. Gebeurt er een ongeluk dan zijn er echter
problemen. Als we goed ingelicht zijn is dit vraagstuk
momenteel in studie en het is te hopen dat er snel een
oplossing gevonden wordt.
QOK de THOOLSE en FLIPLANDSE boeren en tuin
ders hebben in de ZLM-krant kunnen lezen dat
onze geachte voorzitter, ir. J. Prins, uit het bestuur van
de ZLM en als voorzitter aftreedt. Voor zover wij kunnen
nagaan heeft ir. Prins, de ZLM vanaf begin van de zesti
ger jaren onze standsorganisatie gediend, en daarvan
verschillende jaren als voorzitter. Persoonlijk hebben wij
he>m in zijn beginjaren bij zekere gelegenheden ontmoet,
en bewaren daar nog steeds een aangename herinnering
aan, om zijn dikwijls humoristische beschouwing, van de
toen aanwezige problemen. Hij heeft al zijn ZLM-jaren,
het hem toevertrouwde werk serieus opgevat, wat zeker
niet altijd even gemakkelijk geweest zal zijn. Bij zijn be
noeming tot voorzitter, zullen veel leden wel gedacht
hebben, hij zal van formaat moeten zijn om zijn voor
ganger, ir. Geuze, te kunnen evenaren. Voor zover dat wij
dit als gewoon lid kunnen bekijken, is er toen een goede
keus gedaan. Vanzelfsprekend spijt het ons dat een ver
trouwde kapitein de ZLM-brug gaat verlaten! Deze taak
komt nu op de schouders van de heer J. B. Becu uit
Groede te rusten, die deze verantwoordelijke positie zal
overnemen. Wij twijfelen er niet aan dat er weer een
goede keus is gedaan. Als praktijkman zal hij naar wij
hopen, ons organisatieschip, in déze bijzonder moeilijke
jaren in de vaart houden. Ondanks het groter ZLM-werk-
gebied, is de afstand tussen bestuur, en gewone leden,
in de loop der jaren toch niet groter geworden. Dit kun
nen wij van al onze organisaties en verenigingen, in dit
gecentraliseerd levenspatroon, helaas niet meer zeggen.
De bestuursleden in de hogere regionen moeten wel ter
dege begaafde personen zijn, om niet op de rotsen ver
zeild te geraken. In hoeveel organisaties zijn er al geen
stukken gemaakt, omdat het bestuur niet meer tegen
hun taak was opgewassen. Niet dat wij deze bestuurs
leden daarop aan zouden willen vallen, maar voor véél
goedwillenden, wordt het dikwijls te ingewikkeld voor
een juiste benadering van deze vééleisende tijd. Dat het
onze nieuwe voorzitter gegeven mag worden, om zijn
werk te verrichten ten bate van de gehele ZLM, en in
zonderheid voor de leden, die him groot- of kleinbedrijf,
door aanpassing aan de eisen des tijds, willen behouden!
\A/ANNEER deze regels in druk verschijnen staan
v we nog maar enkele dagen van het heerlijk
avondje. Vol verwachting klopt uw en mijn hart en
we vragen ons af wie de koek zal krijgen en wie de
gard!
Reeds vele weken zijn we er op velerlei manieren
op attent gemaakt dat het jaarlijkse geeffeest voor
de deur staat en dit oer-gezellige familiefeest zal weer
volop worden gevierd. Als ouderen zullen we met de
kinderen proberen het zo gezellig mogeijk te maken en
wie melancholisch is ingesteld zal misschien enig heim
wee krijgen naar de tijd dat hij of zij nog werkelijk
geloofde in Sinterklaas.
We lazen in de krant dat er kleuterleidsters zijn die
zich al bezig houden met het zeer vroeg vertellen van
de kinderen hoe het eigenijk zit met Sinterklaas. Dat
gebeurt dan onder het mom dat we de kinderen niets
wijs moeten maken want daar kunnen ze later een
complex aan overhouden.
We hebben altijd het Sinterklaasfeest gezien als een
familiefeest waarbij het niet ging om de grootte van
de cadeau's maar om de sfeer en de gezelligheid.
Helaas moeten we dit jaar in sterke mate ervaren hoe
duur alles is geworden. We hebben enkele opgroeien
de kinderen die er graag wat van willen maken. We
hebben in deze weken niet anders gehoord dan dat
er eigenlijk helemaal geen kleinigheden meer te koop
zijn en dat alles even duur is geworden. De prijsstij
gingen werken heel sterk door, we zien het ook aan
de indexcijfers die hierover worden gegeven.
Het is ons opgevallen dat de laatste maanden groen
ten en fruit niet meer worden genoemd als boosdoe
ners in het prijzenspel. We hebben ons er dikwijls
aan geërgerd dat bij stijging van het indexcijfer van
levensonderhoud groenten en fruit werden genoemd
als mede-veroorzakers hiervan en dat op momenten
dat het voor ons als telers allemaal even slecht en
beroerd was. Om dat te kunnen begrijpen hebben we
echter te weinig kennis. We zullen het maar aanvaar
den. We hadden het over het sinterklaasfeest en het
heerlijk avondje dat voor de deur staat. Op velerlei
manieren is in deze weken gewezen op de gezond
heid die er schuilt in het eten van fruit. Het verstan
dig snoepen begint in te raken. Een jongetje van de
kleuterschool in een van de Zeeuwse dorpen kwam
dezer dagen opgewonden thuis want Zwarte Piet was
's nachts op school geweest en had in elke pantoffel
een appel gelegd. Die had gebroken met de traditie
van snoep en ander lekkers. Het was een feest voor
dit kind waar thuis de schuur vol stond met appels!
Die van Sinterklaas was de lekkerste die er bestond!
We hebben in de krant kunnen lezen dat de intocht
van Sinterklaas in Amsterdam gepaard is gegaan met
het uitdelen van appelen. Niet minder dan 25 ton
appelen waren er beschikbaar voor deze intocht en
ze zijn vlot uitgedeeld. Het verstandig snoepen komt
meer en meer naar voren en we zullen hopen dat het
van invloed is op de afzetmogelijkheden van onze
produkten. Dat is overigens ook hard nodig want er
mankeert nog al wat aan. De prijzen die we maken
in deze weken staan in geen enkel redelijk verband
tot de kostprijzen, zeker niet van ons belangrijkste ras
de Golden Delicious. Door bijzondere omstandighe
den moeten we dit overzicht wat vroeger schrijven
dan anders. We zijn hierdoor niet in staat op deze
plaats in te gaan op hetgeen het Amerikaanse Bureau
Little heeft geadviseerd ten aanzien van onze fruit
teelt.
We hebben vernomen dat is geadviseerd om de
teelt van appelen en peren in ons land belangrijk te
verminderen, terwijl er zeker geen Golden Delicious
meer geplant dient te worden want die zijn er al te
veel. Minstens tot 1975 zal de fruitcrisis voortduren.
In het bijzonder zijn we overigens benieuwd naar de
maatregelen die de Minister gaat nemen op grond van
dit rapport en de daarin gegeven adviezen.
Er staan grote belangen op het spel voor vele onder
nemers. Hopelijk zal op korte termijn duidelijk wor
den welke kant de regering uit wil. Een duidelijk be
leid voor de fruitteelt is wel het minste wat we mo
gen vragen en verwachten van dit Ministerie. Het kan
best zijn dat er harde maatregelen genomen moeten
worden om een rendabele fruitteelt in de toekomst
mogelijk te maken. Daar zal dan ook niet voor ge
schroomd moeten worden want niets is meer funest
voor een gezonde ontwikkeling dan onzekerheid. En
onzekerheid is er binnen onze kring in grote mate.
Degenen die veel peren hebben gehad, ontvingen
dit seizoen wat meer geld, maar degenen die het moe
ten hebben van de appels hebben beslist geen reden
om optimistisch te zijn, integendeel, het brengt alle
maal veel te weinig op, met uitzondering dan van een
enkele partij Cox's Orange Pippin grote maat, waar
we ons overigens beslist niet op mogen en moeten
verkijken.
Er is nog weinig licht in de fruitteeltcrisis en daar
om is het te begrijpen dat er weer op grote schaal
begonnen is om te rooien. We twijfelen er niet aan of
dat zal in de komende maanden in nog sterkere mate
gaan gebeuren. Het is dringend noodzakelijk.