Erf
en
akker
Landbouwpraktijkschool Schoondijke in de belangstelling
19
HET onderwijs op een landbouwpraktijkschool is
in het bijzonder gericht op het praktisch ge
bruik van trekkers en landbouwwerktuigen. Alhoe
wel op de landbouwscholen daar ook 'het nodige aan
wordt gedaan, ontbreken bij deze scholen over het
algemeen de grond, machines, het personeel om dit
onderricht in de praktijk voldoende te kunnen reali
seren. Daardoor zijn de „praktijkscholen" ontstaan
waarvan die te Schoondijke er één is. De Praktijk
school voor Landbouwtechniek en Arbeidsrationali-
satie „Prins Willem" te Schoondijke heeft in de loop
der jaren reeds de nodige bekendheid gekregen. Een
groot aantal leerlingen (heeft daar in de praktijk, af
gestemd op het dagelijkse werk als afstelling, het ge
bruik, het onderhoud en de kleine reparaties van vrij
wel alle voorkomende trekkers en werktuigen, de
nodige ervaring opgedaan. Daarnaast de verschillen
de cursussen als motorenkennis, arbeidsorganisatie,
rijvaardigheid en lascursussen voor zowel beginners
als gevorderden.
de praktijkschool gaat het in de eerste plaats
om praktische kennis op te doen. Theorie wordt
er alleen bijgehaald voor zover dat voor het behan
delde onderwerp direkt nodig is. In tegenstelling tot
(het Lager Land- en Tuinbouwonderwijs is de belang
stelling voor het volgen van de praktijkcursussen bij
zonder groot. Al kon, zo zegt de direkteur van de
Landbouwpraktijkschool Schoondijke, ir. J. Roest,
deze belangstelling nog veel groter zijn. Vooral van
de kant van de praktijk zou nog veel meer van de
geboden mogelijkheden gebruik gemaakt moeten wor
den. De kosten behoeven geen bezwaar te zijn want
die liggen op een bijzonder redelijk niveau. En blij
ken van de kant van de praktijk wensen te leven ten
aanzien van een gerichte cursus op een bepaald ge
bied, dan kan dit in de meeste gevallen gerealiseerd
worden.
DE opzet van een cursus is zodanig dat door de
indeling van groepjes van 4 man met een in
structeur door de leerlingen zelf met de machines ge
werkt wordt. In twee groepjes van twee man onder
verdeeld krijgen een groep bijv. een trekker met bij
behorend werktuig toegewezen. Het is dus niet toe
kijken geblazen maar zelfwerkzaamheid; de beste
methode om iets onder de knie te krijgen. Door de
intensieve behandeling van een trekker of bepaald
werktuig in een kleinere groep slaagt men er in in
korte tijd veel nuttige kennis aan de cursisten bij
te brengen. En juist door de praktijkleraren en in
structeurs is er een concentratie van ervaring.
JVE Praktijkschool te Schoondijke beschikt over
een enorm machinepark, waartoe de machines
van de werktuigenhandel wordt gekreëerd. De nieuw
ste typen worden ter beschikking gesteld zodat ooit
met verouderd materiaal wordt gewerkt. De school
beschikt bijv. over 33 trekkers, 12 ploegen, zaaima-
chines, maaidorsers, hooibouwwerktuigen enz. De
waarde van het aanwezige materiaal kan op om
streeks een miljoen gulden worden geschat. Ook be
schikt de school over 18 (ha grond, voornamelijk voor
het uitvoeren van verschillende grondbewerkings
werkzaamheden en het zaaien. Om de structuur van
de grond op peil te houden wordt met gras en klaver
vruchtwisseling toegepast. Daarnaast wordt met de
leerlingen in de gewassen van boeren in de omgeving
gewerkt. Vaste adressen voor de grotendeels seizoen
gebonden werkzaamheden als zaaien, rooien enz.
Niet op basis van loonwerk maar voor de betrokken
boeren wel met de voor- en nadelen vandien als laag
tempo van de werkzaamheden, het ermee stoppen als
de cursus beëindigd is, geen zekerheid in hoeverre
ihet verrichte werk aan de kwaliteitseisen voldoet enz.
Als door de weersomstandigheden als vorst en re
gen het buitenwerken niet mogelijk is bewijzen de
twee grote overdekte loodsen van 65 x 30 m, goede
diensten om door te kunnen werken. Ben sproei-in-
staüatie zorgt er voor dat de grond goed bewerkbaar
is en blijft. Een afzuiginstallatie voert verbrandings
gassen af en een verwarmingsinstallatie zorgt voor
een werkbare temperatuur.
Door mddel van een soort grote „zandbak" kan
worden geoefend met laadschoppen en dergelijk ma
teriaal.
|YE cursussen variëren in tijdsduur van 1 dag tot 7
maanden. Als men 1 dag komt kan er maar een
enkel deel van een machine behandeld worden. De
cursisten die 7 maanden komen krijgen ongeveer de
gehele landbouwmechanisatie behandeld. Er zijn zeer
veel mogelijkheden, als men maar met zijn wensen
komt.
Meestal duren de cursussen 1 of enkele weken. Het
programma dat geboden wordt, wordt in overleg met
de bezoekende groep opgesteld, althans voor zover
het geen bestaande officiële cursussen betreft (zie
verder). Zo'n weekprogramma kan er b.v. als volgt
uitzien: 1 dag ploegen, Vz dag kunstmeststrooien, Vz
dag hooibouwwerktuigen, 1 dag sproeimachines, Vz
dag electr. weide-afrastering, Vz dag grasmaaimacihi-
ne. Maar het kan ook als volgt: 2 dagen maaidors-
machines, 1 dag bietenrooimachines, 1 dag aardappel-
rooimachines. Er is een lange lijst van mogelijkheden
waaruit gekozen kan worden, afhankelijk van voor
opleiding, niveau, leeftijd, ervaring enz.
Er is echter ook een aantal cursussen met een door
de school of door de overheid vastgesteld leerplan
(met een officieel daaraan verbonden diploma). Voor
beelden zijn: cursus maaidorsen, cursus sproeimachi
nes, cursus lassen enz. In ieder geval worden alle cur
sussen, die een week of langer duren met een examen
in de vorm van praktijkopdrachten afgesloten. Het
uitgebreidste is het diploma vakbekwaamheid land
bouwmechanisatie. Een volledige opleiding daartoe
vraagt 7 maanden; ihet is echter ook in gedeelten te
behalen.
AMDAT het overgrote deel van de cursisten niet
uit de naaste omgeving komt heeft de school
een internnaat, waar ze voor langere tijd kunnen
verblijven. De capaciteit is: 60 bedden -f 8 aparte
slaapplaatsen voor b.v. dames of begeleiders van
groepen. De 60 bedden zijn ondergebracht in 12 mo
derne slaapkamers met centrale was-, toilet- en dou
chegelegenheid. De 8 aparte slaapplaatsen zijn 2-per-
soonskamers met eigen toilet en douche.
Een grote ontspanningsruimte met vele recreatie
middelen dient voor verblijf in de vrije tijd. Een mo
dern geoutilleerde keuken staat ten dienste van het
inwendige van de mens.
De vraag naar de kosten wordt veel gesteld. Ten
gevolge van de voortdurende beweging in de prijzen
veranderen de kosten van de school ook wel eens.
Op dit moment is het cursusgeld voor een cursus van
1 week 10,Voor voeding en huisvesting komen
daar dan bij 52,zodat de totale kosten voor 1
week aan onze praktijkschool 62,bedragen.
Kosten voor kortere cursussen zijn natuurlijk min-
De minister kwam naar Hola. Dat was een hele ge
beurtenis. Hola is nu niet direkt een plaats waar de
ministers dagelijks worden gesignaleerd. Iedereen
werd verwacht op het vliegveld aanwezig te zijn. Ge
woonlijk komen de hoge bezoekers zelden op tijd.
Iedereen hangt dan al zo'n uur tot een half uur rond,
maar deze keer was de bezoeker bijna precies op tijd.
Een alleraardigste man kwam uit 'het vliegtuig stap
pen. Klein van stuk, met een stevige wandelstok, een
gezellig strooien hoedje op. Als teken van groet aan
allen hief hij zijn stok omhoog en steeg een landrover
in. In zijn gevolg waren zeker vijftien, landrovers.
We reden naar het gerechtsgebouwtje, waar we allen
persoonlijk aan de minister werden voorgesteld. Daar
na stond er nog heel wat op het programma. Met zijn
allen reden we naar het nieuwe vliegveld. Het oude
vliegveld wordt binnenkort onbruikbaar, want de
plannenmakers in Nairobi hebben het zo uitgekiend
dat er een nieuw „winkelcentrum" zal worden ge
bouwd. Maar dat geeft verder niet. We krijgen nu
een vliegveld dat onder alle weersomstandigheden
brikbaar zal zijn. De minister hoogstpersoonlijk zei
het. Hij zou nog eens praten met de minister van fi
nanciën of er genoeg geld was om er meteen een be
tonnen baan van te maken. Wij in Hola zijn met deze
verbetering heel Wij. Want nu kon het gebeuren, dat
na een paar stevige buien het vliegveld onbruikbaar
was. De wegen zijn dan natuurlijk ook niet berijd
baar en zit je dan toevallig net met een beklemde
breuk, dan heb je het gehad.
In een wolk van stof reden we vervolgens naar de
middelbare school, waar we door de klaslokalen gin
gen. We hadden moeite om de minister bij te benen.
Hij raasde overal langs. Maar hij beloofde en passant
dat we ook over een jaar telefoon zullen krijgen.
Ongelooflijk gewoon, een telefoontoestel in je huis!
Weg met die krakende en piepende radio. Zomaar
een nummer draaien en dan een paar uur later, want
zolang moet je soms wel wachten, een stem uit Nai
robi of Mombasa. Maar de vooruitgang zit er in, dat
valt niet te ontkennen. En ook had hij het terloops
nog even over de weg naar Malindi. Binnen een paar
jaar hopen ze het hele stuk te hebben verhard. Wel
iswaar alleen nog maar met steenslag, maar dat is
voorlopig genoeg. Een weg waar je altijd op zult kun
nen rijden, weer of geen weer. Dat zal dan ook be
tekenen, dat je binnen twee en een half uur aan de
kust kunt zijn. Ongelooflijk lijkt het, maar de minis
ter zelf zei het, en van zulk een persoonlijkheid ver
wacht je geen grapjes! Vervolgens gingen we met de
hele karavan naar een dorp, een kilometer of twintig
van Hola verwijderd. Daar zou de minister een Ha-
rambee voorzitten, ter verkrijging van gelden voor
een nieuwe school. In het dorp wachtten de mensen
ons reeds op. Op het dorpsplein, onder een kolossale
boom, gingen we allemaal zitten. Vlakbij trok de
bruine Tana Rivier voorbij. Voor we aan het eigen
lijke doel van de bijeenkomst konden beginnen, wer
den eerst geschenken aangeboden. Een klein meisje
kwam vijftien eitjes brengen. De hoge gast nam ze
met een glimlach in ontvangst. Daarna kwam een
klein jongetje een visspeer brengen. We gingen alle
maal vlug even naar de rivier, waar het knaapje een
demonstratie gaf. Helaas kreeg hij geen vis te pak
ken op dat moment, maar 't was goed bedoeld. Een
Orma-hoofdman kwam met een levend schaap aan
zetten. De minister rees uit zijn stoel op en leidde
het schaap naar zijn landrover, waar het dier luid
blatend in werd gehesen. Later toen de man begon te
spreken, moesten ze de landrover een eindje weg rij
den, want het geblaat overstemde soms zijn speech,
en dat was zonde, want het was een voorstelling.
der, voor langere cursussen meer; een 14-daagse cur
sus kost 124,Een enkele keer komen er nog wel
eens wat extra kosten bij zoals een boekje of derge
lijk studiemateriaal.
DINNENKORT begint weer het uitgebreide win-
tercursussen-programma, waarbij iedere belang
stellende welkom is. In het kort geven wij nog een
overzicht van de geplande cursussen:
5 t/m 17 dec. 3 t/m 14 jan. 1972, 31 jan. t/m 11 febr.
1972 (beginners): Booglassen voor de landbouw.
17 t/m 28 jan. 1972: Gevorderden (getuigschrift be
ginners vereist): Booglassen voor de landbouw.
10 t/m 14 jan. 1972: Maaidorsen - afstelling, gebruik,
klein- en-groot onderhoud.
17 t/m 21 jan. 1972: Aardappel- en Bietenrooimachines
- afstelling, gebruik, klein- en groot onderhoud.
24 t/m 28 jan. 1972: Basiswerktuigen:
a. akkerbouw - ploegen, zaai- en/of pootmachi-
nes, aanaardwerktuigen/rijenfrees, kustmest-
strooiers, prec.zaaimach./rijendunner, spuit-
machines, trekker- en wagenverlichting.
b. weidebouw/gemengd bedrijf - hooibouwma-
chines, cirkelmaaier/maaimachine, kunstmest -
strooier/stalmeststrooier, hooipers/opraapwa-
gen, electr. weide-afrastering, trekker- en wa
genverlichting, vacuum-mestzuigers -f even
tueel onderwerpen uit a.
De leergangen beginnen op maandagochtend en
eindigen op vrijdagmiddag.
In het modern ingerichte logeergebouw kunt U ge
huisvest worden.
De totale kosten inclusief huisvesting bedragen:
voor de lascursussen 134,en de andere cursussen
62,per persoon.
Voor werknemers kan subsidie van les- en logeer-
gelden verkregen worden.
Al met al interessante mogelijkheden voor degenen
die in de landbouw werkzaam zijn en bij willen blij
ven op het gebied van de mechanisatie en alles wat
daarmee te maken heeft. Het is nog lang niet altijd
voldoende bekend dat het aanpassingsvermogen van
de school met de direktie en de leerkrachten bijzon
der groot is.
Vandaar ons advies: Ga er eens kijken en stel U
op de hoogte van de mogelijkheden die de Landbouw
praktijkschool te Schoondijke biedt
Een ware voorstelling, waar de menigte kostelijk van
genoot, 't Is dat de man minister was en geen ogen
blik twijfelen we aan zijn: kapaciteiten, maar als hij
ooit marktkoopman was geworden, had hij ook zijn
kostje kunnen maken. Want nu ging het om om zo
veel mogelijk geld in te zamelen voor de school. De
regering gaat van dit principe uit, we he)pen diegene
die ook zich zelf kunnen helpen. Wil jej een nieuwe
school bouwen dan moet je niet verwachten dat de
regering alles zomaar aan komt dragen. Nee, eerst
moet de gemeenschap zelf maar eens wat op tafel
brengen. De minister praatte en schreeuwde, sprong,
en danste, en het geld het stroomde binnen. Wil
lem Duys haalt het met miljoenen, maar bij mensen
die ook veel verdienen. Deze minister haalde het by
mensen die soms nauwelijks kleren aan hun lijf heb
ben!
Toen we na zo'n dikke drie uur opkrasten, waren
we zelf vijftig gulden kwijt, sommigen zelfs aanzien
lijk meer. Maar het totaal bedrag dat er op tafel
kwam, soms met tien cent tegelijk, was drieduizend
gulden. Een fantastisch bedrag, als men rekent dat
de meesten der mensen hun jaarinkomen niet boven
de tweehonderd gulden ligt. De minister verdriedub
belde het bedrag, en zo kon er weer een nieuwe school
worden gebouwd. We reden met zijn allen naar de
klub, waar schapen waren geroosterd, en het bier lek
ker koud stond, 's Avonds was er een bal. Het leger
uit Garissa was er speciaal voor gekomen, met de
legerband. Hun tenten stonden vlak bij de klub. Ze
hadden een grote rijdbare generator meegebracht die
buiten de Social Hall stond te denderen. Maar toen
de twaalf man sterke band eenmaal was ingespeeld,
maakten ze een stukje muziek waarbij je niet op je
stoel kon blijven zitten. De minister opende de dans,
en weldra was de vloer vol met iedereen. Het werd
een groot feest. We zagen Kimanie helemaal alleen
verwoed dansen, in iedere zak een fles bier en nog
een in zijn hand. De dans ging door tot zes uur in de
morgen. Tot één uur was de entree vijf daggelden
hoog, daarna mocht ook het „klootjesvolk" binnen.
Maar toen was de minister al naar zijn logeeradres
gegaan
