De maand
december
op het
zuidwestelijk
landbouwbedrijf
sist
12
w. JANSE
J. M. J. VAN AERTS.
C.A.R. - Goes
ONTWATERING
We staan weer aan het begin van de laatste maand van
het jaar. De spanning en de druk van het voorbije oogst
jaar zijn met het aflopen van de werkzaamheden aan de ge
wassen sterk gedaald.
In deze maand kunnen we weer wat tot bezinning komen.
De blik kan nog eens achterwaarts gericht worden, met in
het achterhoofd al onze plannen voor het toekomstige oogst
jaar.
AKKERBOUW
De weersomstandigheden waren over het algemeen voor
ons gebied gunstig, zowel voor de ontwikkeling van de ge
wassen als voor een vlot verloop van de werkzaamheden.
Met de inzaai kan tijdig worden begonnen. De structuur
van de grond was goed. Daardoor gaf de opkomst vrijwel
geen problemen, behalve op een aantal percelen met bie
ten, waar het zaad in de droge grond lag.
Na een droge april- en meimaand viel er in juni een
flinke hoeveelheid neerslag. In enkele gebieden had dit
een verslechtering van de structuur tot gevolg, wat later
ook tot uiting kwam in de stand en opbrengst van de ge
wassen.
Een belangrijk facet in de huidige bedrijfsvoering is het
resultaat met de chemische onkruidbestrijding. Deze was,
vanwege de goede structuur van de grond, globaal gespro
ken redelijk goed.
Het jaar 1971 heeft een goede oogst en goede kg-opbreng-
sten gegeven. Helaas kan dit niet gezegd worden van de
financiële resultaten. Om tot een goed bedrijfsresultaat te
komen zijn naast de kg-opbrengsten ook de prijzen van de
producten van groot belang. Van producten als aardappe
len, uien en knolselderij zijn deze te laag. De continuïteit
van menig akker bouwbedrijf komt daardoor in gevaar. Mo
gelijk zal in deze of de komende maand(en) beslist worden
of het bedrijf al dan niet kan worden voortgezet. Voor be
trokkene is dit een zeer moeilijke beslissing, waaraan vele
consequenties verbonden zijn.
WINTERTARWE
Er is een grote spreiding in zaaitijd. De opkomst is op
sommige percelen wat onregelmatig en soms wat aan de
dunne kant. In 1971 heeft de ervaring geleerd, dat ook van
een dunstaand gewas een goede kg-opbrengst kan worden
verkregen. Men moet dus niet te snel overgaan tot over-
zaaien of uitrijden. Vooral voor de slempgevoelige gronden
is het wel van belang te zorgen voor een goede afvoer van
oppervlaktewater. Piasvorming moet worden voorkomen.
Een dunne stand van het gewas door structuurbederf heeft
veel minder kans op herstel dan een dunne stand by een
goede structuur. Eventuele inzaai van wintertarwe in deze
maand dient dan ook onder gunstige omstandigheden plaats
te vinden. De kans op vogelschade is aanmerkelijk groter
geworden. Op veel bedrijven wordt 3040 van het bouw
land ingenomen door dit gewas. Een meer of minder goede
opbrengst is dan ook van grote invloed op het financiële
resultaat van het bedrijf. De prijs staat vast, dus hoe hoger
de kg-opbrengst, hoe beter het resultaat. Voorzover het
mogelijk is maatregelen te treffen om de kg-opbrengst
gunstig te beïnvloeden, mogen we dit niet nalaten.
OVERIGE GEWASSEN
Ook voor alle overige, niet met name genoemde gewas
sen, die deze winter op het veld moeten overwinteren, geldt
het voorgaande wat betreft een goede ontwatering. Evenals
voor mens en dier zijn ook voor de meeste planten natte
voeten schadelijk.
Aansluitend op voorgaande, zouden we de conclusie kun
nen trekken, dat we het met de ontwatering op onbeteelde
grond niet zo nauw toeven te nemen. Niets in minder waar.
Veel grond is onder gunstige omstandigheden op winter -
voor geploegd. Dit is gunstig om verslemping te voorko
men. Wanneer echter de afvoer van het grondwater stag
neert door het niet goed functioneren van de drainage,
komt de grond vol water te zitten en is verslemping in een
natte periode toch mogelijk. Bovendien is dergelijke grond
in het voorjaar veel later bewerkbaar, met alle gevolgen
van dien. Het is daarom van het allergrootste belang dat de
drainage goed werkt. Geregelde controle op een goede wer
king en het periodiek schoonmaken van de drains moet dan
ook op tijd plaatsvinden.
We mogen ons niet te veel vleien met de gedachte, dat
het de laatste jaren goed gelopen is, wat betreft de ontwa
tering en de waterschade. We moeten ook rekening houden
met de mogelijkheid van een natte winter.
GRONDBEWERKING
Op sommige bedrijven zit men mogelijk te wachten om
reeds een grondbewerking met de cultivator op vroegge
ploegd land uit te voeren. Bij het optreden van nachtvorst
is dit goed mogelijk. Reeds bovenstaand onkruid, we den
ken o.a. aan duist, wordt op deze wijze goed bestreden. Een
voorwaarde is dat de grond niet slempgevoelig is en goed
ontwaterd. Bij een behandeling op wel slempgevoelige
grond moeten de vóór- en nadelen van een dergelijke be
werking goed tegen elkaar worden afgewogen. Van groot
belang is welke weersomstandigheden er de eerste dagen
na de bewerking volgen. Hebben we dan drogend en vrie
zend weer, dan is het gevaar voor verslemping al veel min
der groot. Incidenteel zullen praktijkervaringen ook van
invloed zijn op de te nemen beslissing.
KWEEKBESTRIJDING
Bij het scheiden van de markt kan wat de kweekbestrij-
ding betreft tot begin december TCA gebruikt worden. De
grond is n.l. 3 maanden ongeschikt voor de teelt van cul
tuurgewassen, vooral granen zijn erg gevoelig. Vooral op
„kweekplanten" is een behandeling met TCA door middel
van een rugspuit of het strooien in de vorm van granulaat
noodzakelijk om dit hardnekkige onkruid te bestrijden. Niet
zelden is het voorkomen van kweek op het perceel te wij
ten aan „besmetting" vanuit de kanten door de verplaatsing
van de kweekwortels met de grondbewerkingswerktuigen.
BEWAREN VAN AARDAPPELEN EN UIEN
Ondanks de geringe geldwaarde van deze producten moe
ten we er toch wel de nodige zorg aan besteden. We hebben
dit nu al gedaan vanaf zaaien of poten en zetten dat bij de
bewaring tot aan het bittere einde voort.
Dit echter onder voorbehoud, dat de kwaliteit goed is,
daar het verspilling is om nog kosten te maken aan een
product van slechte kwalitiet. Er is altijd nog kans, dat een
kwaliteitsproduct een betere prijs opbrengt. Van een min
der goede kwaliteit hebben we bij een overschottenmarkt
weinig goeds meer te verwachten.
Wanneer de aardappelen nog niet met een kiemrem-
mingsmiddel behandeld zijn, dan zal dat nu, voor daarvoor
in aanmerking komende partijen, wel snel moeten gebeu
ren. Veevoer mag niet met de nevel van een kiemremmings-
middel in aanmerking komen. Teneinde dit tegen te gaan
moeten maatregelen worden genomen door afdekken van
het veevoer óf de voor behandeling bestemde aardappelen.
Een goede afscheiding tussen de bewaarruimten voor aard
appelen en die voor veevoer is te preferen.
ONDERHOUD WERKTUIGEN
Op de meeste bedrijven breidt het machinepark nog steeds
uit. Menselijke arbeid wordt steeds meer door machines
vervangen. Bij stagnatie of slytage ligt het werk stil. Daar
om is het van belang tijdig reparaties uit te voeren of dit
te laten doen door de vakman. Bij slytage dienen de ver
sleten onderdelen door nieuwe vervangen te worden.
GRONDONDERZOEK
Chemisch onderzoek van de 'grond is nodig om een inzicht
te hebben in de bemestingstoestand. De benodigde hoeveel
heid fosfaat- en kalimeststoffen kan hierop worden geba
seerd. Van belang is ook de kalktoestand, de zuurgraad en
het humusgehalte te kennen. Wanneer de grondmonsters in
december worden genomen kan men er zeker van zijn, dat
men nog tijdig over de analysecijfers kan beschikken. Op
basis hiervan kan een bemestingsplan worden opgesteld.
Verder vraagt ook het grondonderzoek op het voorkomen
van aaltjes etc. de aandacht. Hierdoor kan worden voor
komen dat men onaangename verrassingen komt te staan.
VEEVOEDING
Nu de stalperiode voor het vee aangebroken is, zal op het
gemengde bedrijf een belangrijk deel van de beschikbare
tijd aan de voeding van het vee worden besteed
Voor de oogst van vrijwel alle gewassen was 1971 e<
tegenstelling daarmee zijn de prijzen van aardapp
zeer slecht.
Niet alleen met het schoonmaken van sloten, doch ooi
werktuigen kan kweek van de kant naar het middei
worden. Zorg daarom voor schone kanten, zo nodij
Evenals voor mens en dier zijn ook voor de mees
schadelijk.
Al* de grond te diep losgemaakt is komt het bietenzaj
volgt droog te liggen. Een te dunne stand kan h
