Demonstratie
oogsten
van snijmais
12
Door verschillende omstandigheden kon de maïs
eerst op 14 en 15 mei worden gezaaid, wat duidelijk
te laat is geweest. Er waren drie rassen: Onix 95„ een
middenvroeg ras dat lang groen blijft; de L.G. 11, een
vroeg ras met een hoog aandeel van de kolf in de to
tale opbrengst, terwijl het overgrote deel bestond uit
het ras Pioneer 388, een laat ras. Ook de demonstratie
percelen hadden geleden van de zware nachtvorst op
16 september j.l.
TIJDSTIP VAN OOGSTEN
HET beste tijdstip van oogsten is dat waarop de
korrels deegrijp tot hard zijn. In normale jaren
is dat het geval in de periode tussen 20 september en
20 oktober. In sommige streken van het land is men
dit jaar rond 1 september al met de oogst begonnen,
terwijl men omstreeks 10 september volop bezig was.
Hierdoor heeft men op sommige percelen voeder-
waardeverliezen gekregen van zeker 15 Door de
zware nachtvorst op 16 september is de mais, met
uitzondering van die in Zeeland en Groningen, be
vroren en had verder wachten met het oogsten geen
zin. Volgens het KNMI is het sedert de registratie van
het weer niet eerder voorgekomen dat er in septem
ber dergelijke zware nachtvorsten voorkwamen.
HAKSELLENGTE
REEDS jaren is geadviseerd de snijmais te hakse-
len op een lengte van 6—10 mm. Dan krijgt men
een produkt dat geen moeilijkheden geeft bij de be
waring en volledig door het vee wordt opgenomen.
Vooral dit jaar is men in de praktijk wat doorgeslagen
en heeft men korter gehakseld dan 6 mm. Veel ma
chines waren afgesteld op een minimale haksellengte
van 3 of 4 mm. Het argument dat in de praktijk daar
voor wordt aangevoerd is, dat men geen hele kor
rels in de mais wil hebben, want elke maiskorrel die
met de mest de koe verlaat heeft nog zijn volledige
voederwaarde. Dit laatste is juist. Hopelijk kan de vol
gende berekening bewijzen dat deze verliezen van
geen betekenis zijn.
Op basis van het 1000-korrelgewicht en uitgaande
van 90.000 planten en 6000 kg zaad per ha is te be
rekenen dat een maisplant gemiddeld 250 korrels be
vat. Verder gaan we ervan uit dat een maisplant ge
middeld 600 gr weegt (90.000 planten: 54 ton/ha).
Bij een hoeveelheid van 12 kg (een geringe hoeveel
heid) snijmais per koe per dag neemt de koe 20 X
250 5000 maiskorrels op. Stel dat er 2 verliezen
voorkomen, dan betekent dit dat er dagelijks 100 kor
rels per koe verloren gaan. De maiskorrel vertegen
woordigt globaal van de voederwaarde, zodat we
geen 2 maar 1,3 verlies hebben. Bij een op-
brengstprijs van f 2000 per ha betekent dit een ver
lies van 26 per ha snijmais.
Korter hakselen dan 610 mm vraagt meer ver
mogen (pk's) en verlaagt de capaciteit. Wanneer er
geen korrels in de mest voorkomen,, heeft men te vroeg
geoogst en dan krijgen we verliezen van 15 of ca.
300 per ha. De beste haksellengte is en blijft dus
610 mm. Niet korter, maar ook beslist niet langer.
AANBOUWHAKSELAARS
IN deze groep werd deelgenomen met vier machines,
te weten de JF, de Hagedorn, de Köla Maisstar
MH 60 en de PZ.
JF. Deze machine heeft een getande wals, die over
gaat in een wormwiel met mesjes die het gewas af
snijden. Het is een kooihakselaar met acht messen
met een minimale haksellengte van ca. 6 mm. De ma
chine maakt 1600 toeren. Hij werd getrokken door
een Same Minitauro (42,5 pk), die er flink aan moest
trekken. Bij het blazen in de wagen traden enige ver
liezen op. Het was de eerste keer dat deze machine
in ons land werd getoond. De prijs is gunstig en be
draagt 3750.
Hagedorn. Bij deze machine worden de stengels
afgesneden door twee tegen elkaar in draaiende, ge
kartelde messen. Twee canvasriemen zorgen voor de
invoer. Het is een kooihakselaar met negen messen
en een minimale haksellengte van 6 mm. Er stond een
Renault 96 voor, di'e 75 pk aan de aftakas levert bij 540
omw./min. van de aftakas. Er werd vlot gewerkt en
zeer kort gehakseld. Prijs 4520.
Köla Maisstar. Met deze machine is in ons land
meerjarige, in het algemeen gunstige ervaring opge
daan. Op de demonstratie werden zes messen gebruikt.
Dit lijkt het meest geschikte aantal. Er stond een
Fendt Farmer 3S voor, die 42,8 pk aa,n de aftakas
levert. Prijs 5440. Extra voor steunwiel 370.
PZ. Dit is de enige maishakselaar die in Neder
land gemaakt wordt en wel in de bekende fabrieken
van Zweegers te Geldrop. Het hakselrad heeft 12 mes
sen en is centraal nastelbaar. De machine is voorzien
van een opgebouwd slijpapparaat. Een McCormick 624
(56 pk) zorgde voor de aandrijving. De haksellengte
voldeed aan de eisen, maar moet niet groter zijn. In
het algemeen zijn de resultaten elders in de praktijk
niet onbevredigend geweest en diverse loonwerkers
gaven te kennen tevreden te zijn over deze machine.
Prijs ƒ4250.
Aanbouwmaishakselaars zijn alleen geschikt voor
het oogsten van snijmais. Ze komen vooral in aan
merking voor individueel gebruik en voor loonwerkers
die jaarlijks niet meer dan 15 a 20 ha snijmais oogsten
Uiteraard zijn er ook loonwerkers die met deze ma
chines per jaar 30 a 35 ha mais verwerken. Veelal
geeft men dan echter en naar onze mening terecht
de voorkeur aan een grotere getrokken machine,
omdat die meer bedrijfszeker is. Voor een rendabele
individuele exploitatie zal men al gauw een 1015
ha per jaar moeten oogsten. Trekkers van 65 pk ver
dienen de voorkeur, maar trekkers van 4550 pk zijn
bruikbaar. Het is mogelijk in 6 a 7 uur een ha mais
te oogsten.
GETROKKEN VELDHAKSELAARS MET
EENRIJIG MAIS VOORZETSTUK
IN deze groep werd deelgenomen met twee machi-
nes en wel de Rivierre Casalis H 500 en de Taa-
rup DCE 1500.
Rivierre Casalis H 500. Dit merk werd dit jaar
voor het eerst in Nederland geïmporteerd. Het is een
kooihakselaar met een ingebouwd slijpapparaat. De
minimale haksellengte bedraagt 5,3 mm. De machine
werd getrokken en aangedreven door een Eicher van
74 pk. Het is een vrij zware machine. Gewicht 1360
kg. Prijs 14450.
Taarup DCE 1500. Sinds vorig jaar wordt met deze
machine in ons land gewerkt. Op de demonstratie
stond er een Fiat 850 voor,, die 76 pk aan de aftakas
levert. In standaarduitvoering bedraagt de minimale
haksellengte 9 mm. Indien gewenst kunnen voorzie
ningen worden getroffen, zodat ook op 6 mm gehak
seld kan worden. Dit was het geval met de gedemon
streerde machine en wij geven daaraan de voorkeur.
Er werd met een behoorlijke snelheid gereden en goed
werk geleverd. Prijs 10900.
Om met deze getrokken veldihakselaar goed te kun
nen werken is een trekker nodig van 65 pk met een
ruime keuze in de versnellingen tussen 3 en 7 km/u.
Gemiddeld kan in 4% uur een ha snijmais geoogst
worden en bedraagt de seizoencapaciteit 35—45 ha.
GETROKKEN VELDHAKSELAARS MET
TWEERIJIG MAIS VOORZETSTUK
JYEZE groep was goed vertegenwoordigd. Aanwezig
waren de John Deere 34, de Aurelis H 500, de
Claas/Jaguar, de Gehl CT 300, de Kemper en de Taa
rup S 2100.
John Deere 34. Met deze machine is in ons land reeds
meerdere jaren met succes in de mais gewerkt. In nor
male uitvoering bedraagt de minimale haksellengte
6,35 mm. Het is mogelijk met speciale tandwielen een
haksellengte van 4,76 mm te bereiken, maar dat laat-
L. VAN LOO Ing.
Consulentschap voor
Landbouwwerktuigen
Op dinsdag 5 oktober werd op het
bedrijf van de gebroeders Rijk te
Bergen in Noord-Limburg een lan
delijke demonstratie gehouden met
machines voor het oogsten van snij-
mahj3 die door ca. 3000 personen
werd bezocht. Het feit dat in overig
Nederland, met uitzondering van het
noorden, de snijmais reeds geoogst
was en het stralende zomerweer
hebben ongetwijfeld bijgedragen
aan deze grote belangstelling. De
demonstratie is zeker een succes ge
worden en heeft in een behoefte
voorzien.
De organisatoren van deze demon
stratie, waarvan de praktische uit
voering in handen was van het Con
sulentschap vcor* de Akkerbouw en
de Rundveehouderij te Roermond,
kunnen terugzien op een voortreffe
lijk georganiseerde en uitstekend
geslaagde dag.
In het hieronder volgend verslag
wordt op verschillende punten bij
deze demonstratie nader ingegaan.
Gehl CT 300. Ook met deze machine is in ons land
reeds meerdere jaren met succes gewerkt. In stan-
daarduitvoering worden negen messen gemonteerd en
bedraagt de minimale haksellengte 5 mm. Ook hier
kunnen speciale tandwielen gemonteerd worden en
Hydraulische oppikhaak achter de New Idea
ste achten wij niet nodig. Afgezien van een technische
storing die uiteraard altijd kan optreden werd
er goed werk geleverd. Er stond een John Deere 3120
van 75 pk voor deze machine. Prijs 15907.
Aurelis H 500. De haksellengte bedraagt minimaal
5,3 mm. Eventueel 'kan ook op een lengte van 3,4 mm
worden gehakseld, doch wij achten dit niet gewenst.
Op de demonstratie gebeurde dit wel en dat was dan
ook de reden dat de McCormick 946 van 80 pk niet
boven een snelheid van 3 km/u kwam. Bovendien tra
den er verliezen op achter bij de loswagen. U zult
begrijpen dat dit niet ten nadele is van de machine,
omdat er ook langer gehakseld kan worden. Er kan
sneller worden gereden, zodat de capaciteit toeneemt.
Cla,as/Jaguar. Dit is in ons land een oude beken
de; voorheen werd deze machine n.l. onder de naam
Speiser/Jaguar in de handel gebracht. Door de over
name van Speiser door Claas is de naam veranderd.
Er werden negen messen gebruikt, waarmee op de
minimale lengte van 4 mm gehakseld werd. Met de
zelfde overbrengingsverhouding is met zes messen 6
mm en met een andere overbrengingsverhouding met
negen messen een lengte van 7 mm te bereiken. De
nieuwe Fiat 1000, die bij 540 toeren van de aftakas
87 pk en bij 1000 toeren van de aftakas 92 pk ontwik
kelt, moest er zwaar aan trekken en reed dan ook te
langzaam. Prijs 13900.
kan 3 mm worden gehakseld. Dat is echter niet nodig.
De machine werd getrokken door een MF 1080, die
75 pk aan de aftakas levert. Prijs 15600.
Kemper. Kemper brengt dit jaar voor het eerst een
tweerijige machine op de markt. Er waren zelfs twee
uitvoeringen. Op de fabriek heeft men een machine
ontwikkeld waarmee bij de eerste werkgang langs de
kanten achteruit in en ook midden door het gewas
kan worden gereden. Daarna wordt de machine in
verstek gemonteerd en wordt vooruit -gereden. De tijd,
opgegeven voor ombouw door twee personen, is 5 a
10 minuten. Prijs 13200.
Door het mechanisatiebedrijf Ooppens te Udenhout
is een tweerijige machine gebauwd vóór op een Fiat
900. Door een pijp over de trekker heen wordt het
materiaal goed in de wagen geblazen. Deze machine
was in het afgelopen seizoen in gebruik bij de Gebr.
Mulders in Haaren. Er werd' ca. 42 ha mee gehakseld
en de capaciteit bedroeg 1 ha in 3 uur. Prijs 16890.
In de toekomst zal deze machine op een Fiat 1000 wor
den gebouwd. De prijs -bedraagt dan compleet met
trekker ƒ44790.
Bij de Kemper heeft men de mogelijkheid om te
hakselen op een lengte van 7, 11 of 15 mm, afhanke
lijk van het monteren van twee, één of geen vulpla-
ten op de horizontale messenschijf. Op de demonstra
tie werden twee vulplaten gebruikt en bedroeg de