Zeer veel
appels
in de
IJsselmeerpolders!
Veel fruitbedrijven
in de N.O.P.
werden vergroot
7
In Flevoland is de Golden Delicious van prima
kwaliteit.
ten, want Golden van een kwaliteit als in Flevoland is
vooral dit seizoen erg schaars. De telers waren niettemin
van oordeel dat men, mede in verband met de hoge pro
duktie per ha, kon spreken van een rendabele teelt.
De stemming was niet uitbundig, maar toch zeker ook
niet pessimistisch. We kregen de indruk dat de meesten
een zeker vertrouwen hadden in de toekomst. Dat wel
licht ook omdat men een jong, modern bedrijf heeft op
grond die toch wel uitstekend geschikt lijkt voor fruit
teelt. Door deskundigen is indertijd) gezegd dat de bodem
in Flevoland beter geschikt is voor fruitteelt dan in de
N.O.P. en zo te zien krijgen ze gelijk.
Groei en bladstand zijn uitstekend. En ondanks de
sterke groei dragen de bomen vroeg en overvloedig. Er
is op uiteenlopende afstanden geplant, eerst ruim, daarna
steeds nauwer. Maar ook bij de ruimste afstand is de
beplanting na 45 jaar vol en in volle produktie.
Belangwekkend is hoe het met de afzet in het nieuwe
gebied zal gaan. Voorlopig is de situatie onordelijk en
onoverzichtelijk. Er is veel belangstelling voor eigen
koelhuisbouw, mede omdat lang niet iedereen voelt voor
de traditionele verkoop via de veiling, want men vindt
de kosten te hoog. Anderzijds beseft men dat op 't hout
verkopen vlot gaat zolang de bomen 47 jaar oud zijn,
maar dat het daarna steeds moeilijker wordt. Velen heb
ben waarschijnlijk geen vastomlijnd plan en wachten
maar af hoe het verder zal lopen. Ook in een nieuw cen
trum met ogenschijnlijk nieuwe mogelijkheden blijft de
afzet een moeilijk punt.
A. v. O.
Er wordt veel gebruik gemaakt van dergelijke pluk- Behalve voor „fruit", kan men hier ook voor appels en Fruitbedrijven of fruitfabrieken. Op dit bedrijf in Flevo-
stellingen, die via de hefmast omhoog en omlaag kunnen. pruimen terecht. land staan de kisten klaar voor de pluk van de Golden.
De linkse plukster is bijna niet te zien. Let op hoe groot
de 5-jarige (Cox's) bomen al zijn.
IN de IJsselmeerpolders (Noordoostpolder en O.
Flevoland) wordt dit jaar een appeloogst ver
wacht van ca. 52 miljoen kg. Dat is meer dan 10%
van de totale produktie van appels in ons land. Hieruit
valt af te leiden dat de nieuwe polders thans reeds tot
de belangrijkste fruitgebieden behoren. De aanplant
van fruit is er pas 15 jaar geleden op gang gekomen
en momenteel groeien er al meer appels dan in Zee
land.
Opvallend is verder de eenzijdigheid. Peren zijn er
schaars, de produktie bedraagt slechts 3 miljoen kg,
terwijl er nauwelijks sprake is van uitbreiding. Pruimen
en kersen komen vrijwel niet voor en de teelt van klein
fruit is evenmin van betekenis.
Alles draait om de appelteelt. En dan nog speciaal
om de Golden Delicious, want dit ras neemt naar schat
ting 30 miljoen kg voor zijn rekening, dat is 55 van
alles wat er aan fruit in de polders groeit!
a. Er zijn veel eigen koelhuizen en het aantal neemt nog
steeds toe. Soms wordt een bestaand bedrijfsgebouw
omgebouwd!, eventueel ook wel een deel van een
landbouwschuur bij akkerbouwers die fruit hebben
geplant. Soms wordt een geheel nieuw koelhuis ge
bouwd.
b. Bij welhaast elk fruitbedrijf staat een groot bord met
„Fruit te koop". Vaak worden tegelijk ook nog uien,
aardappelen, eieren, enz. aangeboden. Men zou ver
wachten dat door de zware concurrentie de spoeling
wel erg dun is, maar het schijnt dat men van heinde
en ver naar de polder om fruit komt en diat menigeen
een indrukwekkende omzet met zijn huisverkoop
weet te behalen.
c. De uienteelt heeft een zeer grote omvang aangenomen
in de N.O.P. De hoeveelheid uien die geproduceerd
wordt is enorm, mede door een hoge opbrengst per
ha. De oppervlakte uien per bedrijf bedraagt veelal
enkele bunders, dus het gaat in het groot. Veelal
wordt door een loonwerker machinaal gerooid).
APPELS EN UIEN IN DE N.O.P.
^E Noordoostpolder levert dit jaar overigens geen
imponerend! beeld op, althans wat de fruitteelt
betreft. Dat komt vooral doordat er zeer veel hagelscha-
de is. Op meer dan de helft van de bedrijven is hierdoor
nadeel berokkend aan de kwaliteit Verder is de Golden
vaak enigszins verruwd en ook nogal eens aan de kleine
kant. Een teler vertelde: „De chemische dunning is mis
lukt en het handdunnen is te laat en plaatselijk te zuinig
uitgevoerd". Typerend is dat er vrijwel geen fruit op het
hout is verkocht doordat de handel te weinig interesse
toonde.
Afgezien van de hagelschadie, waaraan nu eenmaal
niets te doen valt, ligt het peil van de fruitteelt nog altijd
hoog. Speciaal de jongste bedrijven munten uit door hoge
opbrengsten en goede kwaliteit.
Anderzijds is het opmerkelijk dat moderne appelper
celen zo snel verouderen. Veel bedrijven van 1015 jaar
zijn al duidelijk over het hoogtepunt heen. Eens te meer
ziet men hier hoe kort het voordeel van de „eerste ron
de" duurt en hoe moeilijk het is een appelaanplant op
peil te houden.
Andere punten die de aandacht trekken zijn;
VEEL FRUIT EN PRIMA KWALITEIT IN FLEVOLAND
|N Oostelijk Flevoland zijn de oudste fruitbedrijven
in het zesde groeijaar, dus in volle produktie. Ook
een aantal bedrijven van 45 jaar oud doen al volledig
mee.
Dit nieuwe fruitgebied benadert dit jaar het ideale.
Men kan het zich niet beter voorstellen. Vierjarige per
celen komen al aan een produktie van 3040 ton per
ha en die kwaliteit is prima. Het is moeilijk om te be
schrijven hoe goed alles dit seizoen voor de dag komt;
men moet het met eigen ogen zien. De produktie wordt
al op ruim 12 miljoen kg geraamd, dat is het dubbele
van vorig jaar. Het gaat dus met sprongen omhoog.
Overigens hebben we de indruk dat het dit jaar wel
bijzonder voor de wind gaat. De Golden is b.v. gladder
dan elders in ons land en doordat van droogte geen spra
ke is, komt het fruit goed aan de maat. We hebben het
nergens zó grof gezien als in Flevoland.
Bijna de helft van het fruit schijnt op 't hout te zijn
verkocht. De prijs lag meestal rond de 30 ct per kg. Ge
zien de vele Golden, die bij verkoop op 't hout in 't alge
meen lager werd gewaardeerd dan Cox's, Goudreinette
en Winston, lijkt de bedongen prijs niet onaantrekkelijk.
Ons inziens zou er echter thans iets meer in kunnen zit-
De pachters van fruitteelitgrond in de nieuwe
polders verkeren op bepaalde punten in een
gunstige positie. Men kasn met betrekkelijk
weinig vermogen een nieuw bedrijf stichten. De
pacht is redelijk en de huur van de comfortabele
ivoning en het bedrijfsgebouw is weliswaar niet
laag, maar men komt voordeliger uit dan wan
neer men zelf bouwt. Verder heeft de verpachter
de laatste jaren menigeen geholpen bij het stre
ven de rentabiliteit van de bedrijven te ver
beteren. In Flevoland kregen de fruittelers er
tijdelijk een aantal ha bij, die men met winst
kon verhuren of zelf met b.v. bieten of aard
appels kon bebouwen. Dat, omdat het in de fruit
teelt zo slecht ging.
In de Noordoostpolder hebben praktisch alle
fruittelers met een oppervlakte van 58 ha de
kans gekregen hun bedrijf te vergroten. Zelfs
werd enkele bedrijven van 12 ha vergroot. De
vergroting vond plaats doordat een aantal telers
een nieuw bedrijf (dat van een akkerbouwer
beschikbaar kwam) kreeg toegewezen en de
huren van de vertrekkende fruittelers diens be
drijven overnamen. Op die manier zijn er in de
N.O.P. tientallen bedrijven -vergroot. Volledig
heidshalve moet daarbij gezegd worden dat zo
wel de nieuwe bedrijven als de oude in erfpacht
aanvaard moesten worden, wat betekent dat de
gebouwen tegen taxatiewaarde moesten -worden
gekocht.
Voor de Domeinen (de Staat) zijn de trans
acties in feite voordelig, gezien de normaal
hogere pacht voor fruitteelt en de verkoop van
de gebouwen. Anderzijds kan gesteld worden dat
de fruittelers mogelijkheden krijgen, die elders
ontbreken.
