De concurrentie van
Oost-Europa
op de tomatenmarkt
Fruit werd goedkoper
DINGEN VAN DE WEEK
MM WINTERTARWE
geeft meer dan men verwacht
WIJ ONTVINGEN
4
CR komen de laatste weken, vooral op Zuid-Beve-
land, ruime aanvoeren van tomaten van zeer
goede kwaliteit. Ze zijn afkomstig uit de kassen waar
in eerst aardbeien hebben gestaan en daarna om
streeks eind mei tomaten zijn geplant. September is
de belangrijkste oogstmaand van deze late tomaten
en dit jaar zit het goed, want de prijs ligt op een peil
dat zeer bevredigend genoemd kan worden. Tijdens
drukke aanvoerweken waren de laatste jaren prijzen
van 3,tot 4,per bakje van 6 kg vrij normaal
en soms trad er doordraai op. De laatste weken wor
den de goede kwaliteiten exporttomaten verkocht voor
ƒ7,tot ƒ8,per bakje en dat betekent dat de
teelt alleszins aantrekkelijk is. Er is een bijzonder grote
vraag voor Engelse rekening naar de Nederlandss
kastomaten en dat schijnt weer in hoofdzaak te ko
men vanwege het feit dat het aanbod uit de eigen
produktie in Engeland tegenvalt. Ook in Duitsland
schijnt overigens de tomatenoogst tegen te vallen
en de Zuid Europese concurrentie, waar deze zomer
zoveel over te doen is geweest, is op het ogenblik
evenmin van geen betekenis. In Frankrijk komen er
minder dan normaal van eigen bodem en daarom komt
er ook vraag naar het Nederlandse produkt uit dat
land.
Het is een verblijdende ontwikkeling en er profiteert
gelukkig een flinke groep van tuinders van. De laatste
jaren was het meestal zo, dat aan deze late tomaten
teelt niets extra's werd verdiend maar dat wel ruim
schoots het werk er uit kwam. Nu blijft er hopelijk wat
over.
CR is de laatste tijd nog al wat aandrang om ande-
L re produkten te gaan telen in de kassen en met
name worden dan de bloemen genoemd. Een Zeeuws
handelsbedrijf heeft hierover vorige week m Kapelle
een voorlichtingsbijeenkomst belegd. Uit hetgeen we
hoorden van deze bijeenkomst hebben we begrepen
dat er veel komt kijken om een zwaar verwarmd bloe-
Commissie enige tijd geleden aa een onderzoek op de
Duitse markt tot de conclusie gekomen dat ter niet van
Oosteuropese dumping kan worden gesproken.
In Bulgarije zijn tot nu toe 600 a 650 hectaren kassen
gebouwd waarvan 500 door Nederlandse ondernemin
gen. In Roemenië 800 hectare waarvan 600 door Neder
landers. Bulgarije heeft vorig jaar een rustpauze geno
men, omdat het eerst eens wilde aanzien hoe de afzet
van het produkt zich ontwikkelde. Het zal wel met de
bouw doorgaan, gelooft ir. Hertog, maar niet meer zo
snel. Dat zal ook in hoge mate afhangen van wat Rus
land gaat doen.
menbedrijf op te zetten. Hiervoor zou een investering
nodig zijn van plm. ƒ400.000,Oppassen lijkt de
boodschap want steeds meerdere mensen kunnen zich
niet langer aan de indruk onttrekken dat het vet van
de jus is bij de bloementeelt. Er schijnt in Kapelle ook
gepleit te zijn voor het telen van chrysanten in de
kassen nadat de aardbeien er uit zijn gegaan in mei.
Een uitgebreider voorlichting dan we hier kunnen
geven, zou noodzakelijk zijn, maar toch willen we
waarschuwen tegen een dergelijke omschakeling. Er
begint zich op Zuid-Beveland een centrum van bete
kenis te ontwikkelen voor de late tomatenteelt. Het
kwantum dat een vijftigtal tuinders gezamenlijk kunnen
aanbieden is tijdens de drukke periode juist groot ge
noeg om het voor de exporthandel interessant te doen
zijn.
Wanneer er een aantaj tuinders afvallen wordt het
kwantum te klein. Dan zou aansluiting met een andere
exportveiling van tomaten noodzakelijk worden en dat
brengt weer de nodige extra kosten met zich mee. We
hopen daarom dat men zich tweemaal zal bedenken
alvorens op andere teelten over te schakelen en zeker
geldt dat 'voor de bloementeelt waar rond nog al wat
vraagtekens te plaatsen zijn. We hebben kreten ge
hoord als zou Zeeland en met name midden Zuid-
Beveland een tweede Westland voor de bloemen kun
nen worden. Het is niet onmogelijk dat er iets dergelijks
zal gaan gebeuren en het was misschien ook wel te
wensen maar toch zien we het nog niet zitten want
het vraagt een enorme investering. In het Westland
zijn velen er op overgeschakeld nadat ze zeer grote
bedragen hadden verdiend in de kasgroenteteelt en
daar de rentabiliteit zagen teruglopen. In ons gebied
kennen we nog niet zoveel mensen die rijk zijn ge
worden in de kasgroenten en nu naar andere uitwijk
mogelijkheden zoeken. Wanneer we op bepaalde mo
menten op de bloemenveilingen komen dan spreekt
het tot de verbeelding wanneer we daar de enorme
aanvoeren zien en de prijzen bekijken van de beste
kwaliteiten. We waren deze zomer echter ook een
keer in Honselersdijk toen daar zeer grote hoeveel
heden bloemen doordraaiden en vernietigd werden.
Ook in deze sektor kent men het verschijnsel waar
we als tuinders zo van weten mee te praten.
Rusland heeft een geweldige consumptiemarkt voor
tomaten en als men er Bulgaarse tomaten blieft kan
Bulgarije weer kassen gaan bouwen. Maar in Rusland
zelf worden ook kassen gebouwd: het Nederlandse be
drijf Prins uit Dokkum zet er zelfs een kassenfabriek
neer. Ook in Roemenië is men van plan, met de bouw
van kassen door te gaan. Op het ogenblik staan er
echter in Bulgarije en Roemenië geen projecten voor
kassenbouw door Nederlandse ondernemingen meer
op stapel; in Hongarije en Joego-Slavië wel een paar
kleinere projecten.
Spinazierassen en herbiciden. Rapport 46 Proefsta
tion Groenteteelt te Alkmaar. Prys 1,50. Bij de
verschillende spinazierassen blijken herbicide-ge-
voeligheidsverschillen te bestaan. De rassen Subi-
to, Wintra, Hybr. 308, Hybr. 320, Virtuosa en Pro-
tekta schijnen de middelen Alipur, Asulox en Tri-
xabon conc. beter te kunnen verdragen dan de
overige. Vikimun, Vital en Matares daarentegen
hebben in de proeven bewezen soms ongunstig op
de genoemde middelen te reageren. Het ziet er
niet naar uit, dat Asulox een alternatief middel
zal worden voor rassen die gevoelig zyn voor Ali
pur en/of Trixabon. Er zal nog veel onderzoek
moeten worden verricht om meer zekerheid te
verkrijgen.
prijs van de grote en middelmaten gestegen tot tegen
45 cent per kg maar in de loop van de vorige week
volgde een prijsdaling tot rond 33 cent voor de grote
en middelmaten en de kleine maat klasse 1 kwam van
37 cent op 25 cent per kg.
Bonne Louise begon op een prijsniveau van rond
60 cent per kg voor de grote maten. De klasse 1 5560
mm werd verkocht rond 40 cent en de maat 5055 mm
rond 25 cent per kg. Ook voor deze peer zal naar wordt
aangenomen het gebrek aan koelruimte een grote han
dicap zijn omdat het onmogelijk is alles tegelijk aan
de man te brengen. Dat geldt trouwens ook voor de
Conference die begon op een prijs van 35 tot 40 cent
per kg voor de klasse 1 kwaliteit. Triomphe de Vienne,
bestemd om direct gegeten te worden, steeg voor de
meest gevraagde maten tot road en iets boven 70 cent
per kg. Bij de appels bleef de afzet van James Grieve
een zwak verloop hebben. Klasse I 7080 mm kon
meestal wel worden verkocht op plm. 20 cent per kg
maar overigens was er van dit ras een grote doordraai.
De Cox's Orange Pippin liep gevoelig terug in prijs
toen het aanbod in de tweede helft van de week wat
toenam. De maat 7580 mm kwam van 55 op plm.
40 een per kg en de maat 7075 mm van 50 op 35 cent.
De prijs van de klasse I 6570 mm liep terug van plm.
45 tot 28 cent per kg.
Wanneer men met bloemen wil beginnen is daar
niets tegen, maar we zouden het dringend advies wil
len geven: zorg eerst voor de noodzakelijke voorlich
ting. Deze kunt u vo-lop krijgen van de deskundigen
en neem dan op grond van hetgeen u door hen wordt
verteld, uw beslissingen.
EEN andere zaak waar we deze week graag nog
L even de aandacht op willen vestigen is de goed
lopende afzet van peren en de redelijk goed blijvende
vraag naar ons belangrijkste appelras Cox's Orange
Pippin. Zoals uit het elders opgenomen afzetoverzicht
blijkt, gaat het redelijk, al zijn de perenprijzen wat ge
daald. Ze lagen voor verschillende kwaliteiten bij het
begin van het aanvoerseizoen op een onverwacht hoog
niveau.
Hiermede willen we overigens niet zeggen dat er
van buitengewoon hoge prijzen sprake is geweest De
laatste jaren zijn we wat dat betreft niet verwend ge
worden en een bekend gezegde luidt: „Een kinder
hand is gauw gevuld". Dat gaat ook op voor de fruit
teelt. Hopelijk zullen we binnen afzienbare tijd een
voor alle goede produkten redelijk prijspeil hebben
bereikt want daaraan bestaat grote behoefte na vele
jaren waarin het zo slecht was.
aribo
MEDERLANDSE kassenbouwers bouwen in Oost-
N Europese landen groentekassen. Tomaten uit die
kassen komen op de Westduitse markt de Nederlandse
beconcurreren. Voor- of nadeel voor Nederland? Voor-
becocicurreren. Voor- of nadeel voor Nederland? Voor
deel voor de Nederlandse economie als totaal, zegt ir.
L. Th. B. Hertog, de in Belgrado gestationeerde Neder
landse landbouwattaché voor Zuidslavië, Bulgarije,
Hongarije en Roemenië. Nederland levert voor die
Oosteuropese tuinbouw behalve kassen ook hoogwaar
dige zaden, kunstmest, elektronische apparatuur. Dat
voordeel weegt op tegen het nadeel van een nog niet
bewezen marktverstoring.
Ir. Hertog, met 22 collega's op het ogenblik in Neder
land voor de tweejaarlijkse bijspij keringsronde, ziet
het als een van zijn taken er voor te zorgen dat Neder
landse agrarische produktiemiddelen naar Oost-
Europa verkocht worden. Op de vraag of Roemenië,
Bulgarije zich met 'hun tomaten aan dumping schuldig
maken zegt hij ja noch nee. De Nederlandse overheid
heeft die twee landen wel gewaarschuwd, dat ze als
ze doorgaan met „praktijken die op dumping lijken",
de kans lopen dat de EEG maatregelen gaat nemen.
Roemeense en Bulgaarse repliek: wy doen niet aan
dumping, we willen geen verliezen lijden en hebben
geen belang bij een echte prijsval. Roemenen zowel
als Bulgaren, rapporteert ir. Hertog, zijn bijzonder
boos over wat het blad „Groenten en Fruit" dat wel
overtuigd is dat er sprake is van dumping, over de
zaak schrijft.
I
PERSOONLIJKE mening van ir. Hertog: als het
hele Roemeense volk bereid is voor niets te wer
ken kun je dat geen sociale dumping noemen. Een
kern van waarheid kan er volgens ir. Hertog wel zitten
in de geruchten dat in contracten tussen Nederlandse
kassenbouwers en Oosteuropese afnemers (in Roe
menië, Bulgarije en Hongarije zijn dat staatsinstellin
gen) bepaald wofdt dat de betaling deels geschiedt
in goederen. Die goederen, en in de praktijk zullen
dat vaak de tomaten uit die kassen zyn, kunnen dan in
de EEG terechtkomen. Dat hoeft nog niet persé in te
houden dat ze ook in Nederland belanden.
Tegen zulke transacties is niets te doen zolang er
geen algemene EEG-regeling tegen marktverstorende
invoer uit Oost-Europa werkt, en op het ogenblik is dat
niet het geval. Zoals onlangs gemeld is de Europese
De teelt van augurken, het 27e deel in de serie teelt
beschrijvingen van het Proefstation voor de Groente
teelt in de Vollegrond te Alkmaar. Te bestellen door
overschrijving van 2,25 op giro 619524 van het Proef
station. Bij de teelt van augurken hebben zich in de
zestiger jaren grote veranderingen voltrokken. Het
pre aal in de vollegrond is sterk ingekrompen, daar
naast is de teelt van augurken onder glas tot ontwik
keling gekomen. Door introductie van virus-tolerante
rassen is d'e produktie in de vollegrond echter nauwe
lijks kleiner geworden. Qua produktiewaarde behoort
de augurk nog steeds tot de belangrijke vollegronds-
groentegewassen. In het boekje heeft men zich be
perkt tot de teelt van augurken in de vollegrond, al
leen bij de statistische overzichten is de produktie
onder glas opgenomen ter vergelijking biet die van de
vollegrond.
TEER groot waren vorige week de aanvoeren van
fruit. In Zeeland kwamen veel peren en overal
elders nam het aanbod van appels toe. Bij de peren
nam de Beurré Hardy de belangrijkste plaats in. Voor
al in Goes en Kapelle-Biezelinge waren de aanvoeren
van dit ras bijzonder groot. De prijs hield zich goed
maar kwam vooral in de tweede helft van de vorige
week op een duidelijk lager niveau terecht. Van zeer
groot belang bleek te zijn het feit of er al dan niet
koelruimte voor deze najaarsperen beschikbaar was
voor de handel. De meeste handelaren in peren blijken
wel wat te voelen om dit produkt weg te zetten maar
ze krijgen er vrijwel niet meer de kans voor omdat
alle koelruimte bezet is. Reeds enkele jaren is duide
lijk dat het van groot belang is dat er ruimte voor
peren in het najaar beschikbaar is. Dit jaar blijkt wel
bijzonder duidelijk hoe groot de behoefte hieraan is,
vooral op Zuid-Beveland. De prijs van de Beurré
Hardy grote maat lag aanvankelijk steeds rond en iets
boven 60 cent per kg en liep later terug tot rond 55
cent. De maat 6570 mm van dit ras werd eerst ver
kocht rond 60 cent per kg en kwam op 5253 cent.
Voor de maat 5560 mm werd tussen 37 en 40 cent
betaald en voor de maat 6065 mm rond 50 cent.
Bij de Beurré Lebrun was de prijsval ook groot toen
er geen koelruimte meer was. Aanvankelijk was de
