WANKELENDE DOLLAR
officieel orgaan van de maatschappij tot bevordering van landbouw, tuinbouw en veeteelt in zeeland en noord-brabant
zlm
VRIJDAG 27 AUGUSTUS 1971
59e Jaargang - No, 3095
land
en tuinbouwblad
De werktuigenhande! ondervindt de direkte terugslag van de minder rooskleurige situatie in
de land- en tuinbouw. Voor het ZLM Land- en Tuinbouwblad werkt een en ander door in een
teruglopend advertentieaanbod. De redactie moet zich, teneinde de kosten van het blad niet te
veel boven de begroting te laten uitkomen, daarom beperkingen opleggen ten aanzien van de
omvang van het blad. Vandaar deze week voor het eerst slechts een nummer van 12 pagina's!
Daardoor kon niet alle beschikbare copy verwerkt worden!
In dit nummer o.m.:
Herziene pachtnormen
Pagina 3
Akkerbouwoogst-
verwachtingen Pagina 3
Bijdrageregelingen
O- en S.-fonds Pagina 5
Onderwijsvernieuwing
Pagina 5
Gezondheid en
margarine Pagina 6
Het oogsten van
snijmais Pagina 7
Voor de vrouw
Pagina 11
In de westelijke wereld zal men moeilijk begrijpen
waarom een subcommissie uit de Amerikaanse senaat
ertoe gekomen is om devaluatie van de dollar aan te
bevelen. Op zichzelf heeft die uitspraak niet zoveel
te betekenen want het is bekend dat er ook in mone
taire kringen van de V.S. reeds lang een groot aantal
voorstanders is van een waardeherziening van 's we
relds basismunt. Verantwoordelijke kringen in Wash
ington durven echter een waardedaling van de dollar
niet aan omdat men eenvoudig de gevolgen voor de
wereldfinanciering niet kan overzien. De meeste des
kundigen zien echter een val van de dollar als een
even ernstige gebeurtenis als de beurskrach van Wall-
street in 1929, die de grootste wereldcrisis aller tijden
inluidde.
GROTE SOCIALE ONRUST
De economische situatie in de wereld vertoont in
veel opzichten gelijkenis met de welvaartpsychose die
er aan het eind van de twintiger jaren heerste. Men
konstateert in brede kringen een teruglopen van de
economische aktiviteit. Vele zaken drijven op ware ijs
bergen van schulden en men blijft zijn hoop vestigen
op het puntje welvaart dat boven de schulden uitsteekt.
Vele landen, waaronder ook ons land, hebben het moei
lijk om debet en credit in evenwicht te houden. Zij blij
ven hopen op het wonder dat niet komt. Het terug
treden uit de situatie van overbesteding bedreigt zo
veel regeringen met politieke ondergang dat men de
harde waarheid aan de bevolking nauwelijks durft te
verkopen. In Nederland is daar weliswaar een begin
mee gemaakt maar de nieuwe Nederlandse regering
heeft voorlopig steun in de rug van de wetenschap
dat zij pas korte tijd in het zadel zit en dus wel even
tegen een flinke stoot van de oppositie kan optornen.
De Amerikaanse goudvoorraad was aan het einde
van juni gedaald tot een minimum van 10,5 miljard
dollar. Een flinke officiële waardevermindering van het
betaalmiddel zou daar onvoldoende verbetering in
brengen. Zelfs de Amerikaanse handelsbalans vertoont
momenteel een tekort. De rijkste Westeuropese landen
zijn in staat een flinke devaluatie van de dollar te ver
dragen. Als de Amerikaanse economie een opleving
van betekenis zou moeten beleven ten koste van de
Westeuropese welvaart zou dit op ons continent tot
enorme sociale onrust leiden. Dat zou de politieke
kracht van het westen t.o.v. het oostelijk blok en China
enorm verzwakken. Het zou ook de krachtige positie
van de westelijke landen tegenover de minder ontwik
kelde landen ondergraven. Val van de dollar zou daar
naast in een groot aantal bedrijven en staten tot zulke
grote verliezen leiden dat het de vraag is of deze
tegenvaller niet grote economische schokken zou
geven.
WEINIG HULP
In Nederland en West-Duitsland, waar men de eigen
munt een zwevende positie heeft qeqeven, daalde da
dollar op de vrije markt van f 3.60 tot f 3,40 f 3,45.
In het zakenleven heeft dit ernstiger gevolgen dan men
op het eerste gezicht zou vermoeden. Sluit men aan
zienlijke verkopen af in dollars dan groeit de onzeker
heid of men bij betaling een voldoende bedraq in eigen
munt zal ontvangen. Een ontvangst van 10% meer of
minder kan voor een bedrijf de ondergang betekenen.
De onzekerheid Jeidt er beslist toe dat het zakendoen
in dollars wordt geschaad.
Op het moment dat de dollar zou devalueren begint
het haasje over springer met devaluaties door de
zwakke landen. Internationale speculanten zullen pro
beren grote winsten te maken door geweldige saldi in
bepaalde munten van het ene land naar het andere
te dirigeren. Op dat moment wordt het in de eerste
plaats moeilijk om in enige munt stabiele zaken te
doen en vervolgens weet geen enkele burger 's avonds
meer of hij soms bij het ontwaken een flink valutaver-
lies heeft geleden. In feite betekent dit een instorting
van het internationale geldsysteem en een terugkeer
naar een systeem van contingentenng van in- en uit
voer dat de wereldhandel in de dertiger jaren zo heeft
geteisterd.
TOENEMING INFLATIE
De valuta-onrust die naar het zich laat aanzien in
de komende maanden nog zal toenemen, wakkert het
vuur van de inflatie aan. ledereen probeert zich veilig
te stellen door in goederen te vluchten. Dat proberen
zakenmensen maar ook partikulieren. Prijzen van grond
en onroerende goederen trekken steeds aan. In de
financiële wereld vlucht men uit aandelen in vaste
waarden in de hoop daar enige zekerheid te vinden.
Men leent onverantwoordelijk hoge bedragen erop re
kenend dat men in minderwaardig geld gemakkelijk
terug kan betalen. Door de hoge besteding en riskan
te beleggingen wordt er onvoldoende of fout geïnves
teerd, waardoor kapitaalvorming of onvoldoende
plaatsvindt of in kapitaalsvernietiging omslaat. Het re
sultaat is een stijgende rentevoet die nieuwe investe
ringen afremt.
Al deze faktoren benadelen een economische sa
menwerking, die nodig is om het gevaar te keren.
Westelijke landen hebben als pluspunt een aantal fi
nanciële deskundigen van formaat die door het voe
ren van een intelligente monetaire politiek trachten
het geldstelsel in helder vaarwater te houden. Maar
ook zij zijn eens aan het eind van hun latijn. Op dat
moment moet er afgerekend worden!
