o°k in 1970 zijn de toetsingen op virus weer door de
Plantenziektenkundige Dienst te Wageningen ver-
Hoe staat het
met de keuring van
aardbeiplanten?
G. Th. OP 'T HOOG.
Consulentschap voor de Tuinbouw te
's-Hertogenbosch,
De Afdelingscommissie „Aardbei-
planten" van de N.A.K.-B., in haar
nieuwe samenstelling, hield op 25 mei
j.l. haar eerste vergadering onder
voorzitterschap van de heer Ir. J. G.
Haker, Consulent voor de Tuinbouw
te 's-Hertogenbosch. Op deze verga
dering werd o.a. een overzicht van de
aardbeiplantenkeuringen in 1970 aan
de orde gesteld. Dit uitgebreide ver
slag, samengesteld door de Technisch-
leider voor de Aardbeikeuring in Ne
derland, de heer M. Bok te Veen,
vonden wij dermate interessant, dat
wij gaarne hiervan enkele onderdelen
willen vermelden.
AFZET VAN DE PLANTEN
J^E vraag naar aardbeiplanten was groot. Speciaal de
planten voor de glasteelt werden reeds vroeg ge
kocht. Zowel Glasa als Gorella waren dit jaar echter niet
vroeg te leveren, vanwege het late seizoen. De afleve
ringen zijn daarom dit jaar in de periode eind juli
begin augustus traag verlopen. De aflevering voor de
vollegrond, die iets later ligt, verliep goed. In het alge
meen gezien zijn de planten in 1970 later in het seizoen
verhandeld dan in andere jaren. Gezien het trage verloop
van de afleveringen in het begin van het seizoen zag
het er naar uit dat het aantal verkochte planten de ver
koop van 1969 zou overtreffen. Toch is dit het geval
geweest. In de zomer van 1970 zijn er 1,1 miljoen plan
ten meer verkocht dan in de zomer van 1969.
Bestemming Ostara en Rabunda zomer 1970
Aantallen
Ostara Rabunda
Binnenland
België
Duitsland
Frankrijk;
Italië
Engeland
diverse landen* (via verzendhuizen)
34.000
7.000
20.000
15.000
5.000
1.000
167.000
30.000
11.000
1.000
5.000
21.000
249.000 68.000
KEURINGSAREAAL 1970/1971
De totale oppervlakte plantmateriaal in het seizoen
1970/'71 gekeurd, bedroeg 43.16.22 ha.
NAAR KEURINGSKLASSE GESPECIFICEERD
EE 1,4 ha hiervan afgel. zomer 1970
E 12,4 ha hiervan afgel. zomer 1970
A 27,7 ha hiervan afgel. zomer 1970
B.V. 1,3 ha hiervan afgel. zomer 1970
Afgekeurd 0,4 ha
planten
93.000
1.503.000
6.481.000
58.000
AFZET EE- EN E-MATERIAAL GEDURENDE
4 SEIZOENEN
1966/'67
1967/'68
1968/'69
1969/'70
van het totaal:
6,5
12.8
14.9
22,0
I
Bovenstaand overzicht bewijst duidelijk dat er toe
nemende belangstelling is voor het virusvrije plantmate-
riaal.
KLONEN EN KLONENONDERZOEK
In 1970 zijn op de N.A.K.-B.-klonenproefveldjes 8 klo
nen beoordeeld op productiviteit en gezondheid t.w. 3
Cambridge Vigour - 3 Glasa - 1 Vola en 1 Macherauch's
Frühernte. Al deze klonen werden voor 4 jaar goedge
keurd.
richt. Hoewel de uitslagen van jaar tot jaar wat variëren,
was de gezondheidstoestand van de planten in 1970 be
vredigend, temeer omdat, er dit jaar vele monsters steek
proefsgewijs genomen zijn bij nieuwe rassen en zaailin
gen. Dit laatste in verband met het feit dat rassen jonger
dan 5 jaar via steekproefsgewijze bemonstering in klasse
E gekeurd kunnen worden. Van deze mogelijkheid werd
een ruim gebruik gemaakt.
Lag het aantal toetsingen in de voorbije jaren op 400
500 per jaar, in 1970 zijn niet minder dan 791 toetsin
gen verricht. Als er geen gebrek was geweest aan toets-
planten, zou dit aantal nog hoger zijn geweest.
Overzicht van de virusvrij bevonden planten gedurende
6 jaren
1965 - 90 1967 - 74 1969 - 96
1966 - 72 1968 - 85 1970 - 92
GEKOELDE PLANTEN
Er is een toenemende belangstelling voor gekoelde
aardbeiplanten, voornamelijk in West Noord-Brabant. We
onderscheiden 2 soorten van gekoelde planten:
1. wachtbedplanten, die hetzelfde jaar productie geven
2. selectieveldplanten, die in juli worden gepoot, om in
het jaar daaraanvolgende een oogst te geven.
Door een tweetal vermeerderaars werden in 1970:
70.000 van deze planten verkocht.
GRONDONTSMETTING
Vele selectiebedrijven, vooral op de zandgronden, ont
smetten hun grond met DD. De groei van de planten
is op ontsmette grond duidelijk beter. Bovendien vragen
de telers steeds meer naar plantmateriaal van ontsmette
grond. De kg-opbrengsten zijn bij de telers zo duidelijk
hoger dat niet ontsmetten onverantwoord is. De N.A.K.-
B. zal er op moeten toezien dat alleen planten van ont
smette grond in de hogere keuringsklassen komen.
ONKRUIDBESTRIJDING
De onkruidbestrijding in de plantenteelt is een een
voudige zaak geworden. Met de huidige chemische mid
delen behoeft het niet meer voor te komen dat vermeer-
JAFZET PER RAS ZOMER 1970
Rassen
Aantallen
Rassen
Aantallen
(afgerond)
(afgerond)
Gorella
2.837.000
Deutsch Evern
4.000
Redgauntlet
1.822.000
Primella
29.000
Senga Sengana
1.096.000
Juniimorgen
25.000
Glasa
745.000
Songa Pantagruella 36.000
Vola
294.000
Regina
10.000
Elista
64.000
Tamella
67.000
Talisman
327.000
Lavo
14.000
Cambridge Vigour 60.000
Confitura (S 6627)
Seletz
13.000
van Middelrode)
12.000
Mach. Frühernte
3.000
Totaal
7.458.000
Gorella: behoudt nog steeds een sterke positie in het
sortiment. Deze aardbei is zowel geschikt voor de volle-
grondsteelt als de glasteelt.
Redgauntlet: heeft zowel voor de glas- als de volle-
grondsteelt meer concurrentie dan Gorella. We noemen
o.a. Elista - Vola en Tamella. Toch blijft Redgauntlet een
gevraagde aardbei, ondanks het feit dat dit ras in som
mige jaren veel afwijkende vruchten geeft ten gevolge
van een slechte vruchtzetting.
Senga Sengana: was een zeer goed ras in 1970. Op de
goede bedrijven gaf dit ras hoge opbrengsten, terwijl de
kg-prijs goed was. De vraag naar planten van dit ras was
in 1970 groter dan van de rassen Gorella en Redgauntlet.
Toch werden er minder van verkocht, omdat de voorraad
planten te klein was om aan de vraag te voldoen.
Glasa: Glasa-kwekers telen veelal zelf hun planten.
Om teelttechnische redenen kunnen de kwekers niet
wachten met hun wachtbedden aanleggen totdat de ver
meerderaar gaat afleveren. In 1970 konden de vermeer
deraars niet aan de hun aangegane verplichtingen vol
doen, vanwege de slechte plantenopbrengst.
REMONTERENDE RASSEN
PR is een belangrijke verschuiving gaande bij de
remonterende rassen. Repita werd in 1970 niet
meer gekeurd. Van Heinemanns Unerschöpfliche zal er
in 1971 ook geen areaal meer zijn. Deze twee rassen
werden alleen voor de pakkethandel gevraagd. De Reva-
da, die bij de remonterende rassen lang de koploper was,
zal deze eerste plaats spoedig moeten afstaan aan Ostara.
Ook het nieuwe ras Rabunda heeft een goed onthaal bij
de telers gevonden. De volgende hoeveelheden planten
werden gekeurd afgeleverd:
Rassen Aantallen
Revada
Ostara
Heinemanns Unerschöpfliche
Rabunda
307.000
250.000
52.000
69.000
De rassen Cambridge Vigour en Mach. Frühernte zijn
inmiddels zo onbelangrijk geworden, dat klonen hiervan
in de toekomst niet meer gehandhaafd zullen blijven. In
de zomer van 1970 werden 12 klonen ter beoordeling
uitgeplant, t.w. 5 Senga Sengana - 4 Talisman en 3 nieu
we Redgauntlet.
Op de 14 aangesloten selectiebedrijven zijn thans de
volgende hoeveelheden goedgekeurde klonen aanwezig:
3
4
2
1
Gorella
7
Glasa
Talisman
5
Elista
Senga Sengana
5
Vola
Redgauntlet
3
Regina
Cambridge Vigour
3
Totaal
33
Totaal 678.000
LUISVRUE KASSEN
Vijf selectiebedrijven zijn in het bezit van een luisvrije
kas, om het topmateriaal virusvrij te houden, t.w.: M.
W. van Dijk te Dinther, H. Fleuren te Baarlo, Proef- en
Selectiebedrijf te Middelrode, Stichting „Zeeland" te
Wissenkerke en de V.V.T.B. te Zaltbommel.
VIRUSTOETSINGEN
deringsvelden, wegens onkruidgroei, buiten de keuring
worden gezet.
VELDKEURING OP ZIEKTEN
Roodwortelrot. Kwam slechts op één plaats in lichte
mate voor. Het veld is, zover nodig, opgeruimd. Het ge-<
zonde gedeelte werd in de laagste keuringsklasse ge
plaatst. Besmette gronden kunnen alleen met gevoelige
rassen worden opgespoord.
Bladaaltjes zijn tijdens de veldkeuringen in 1970 niet
gevonden.
Verticülium trad niet meer op dan andere jaren. Het
is en blijft evenwel een van de lastigste kwalen bij de
aardbei teelt.
Meeldauw is geen groot probleem meer. Als men voor
behoedend spuit met Hoe 2873, is er een redelijke kans
om hiervan vrij te blijven.
Virus zichtbaar virus treedt niet meer op in de ver-
meerderingsvelden. De verplichting om van getoetst
plantenmateriaal uit te gaan, heeft zeer doeltreffend ge
werkt.
Aardbeimijt trad dit jaar weer meer op dan in de laat
ste jaren. Eén kloon van het ras Senga Sengana moest
wegens mijtaantasting in zijn geheel worden opgeruimd.
